Wybuch czarnej wyobraźni. Estetyka czarnego romantyzmu na przykładzie noweli Berenice Edgara Allana Poego
Horace Walpole, preromantyczny twórca powieści gotyckiej, mówił o swojej twórczości:
Pozwoliłem, aby rządziła mną nieskrępowana imaginacja, niekontrolowane wizje i namiętności. Pisałem wbrew prawidłom, krytykom i filozofom; zdaje mi się, że tak chyba było najlepiej.
Cytat za: Maria Janion, Projekt krytyki fantazmatycznej, Warszawa 1991, s. 8.
Słowa angielskiego twórcy można uznać za wyraz dążeń romantyków, którzy w swoich dziełach odsłaniali rzeczywistość mroczną, przerażającą, zepchniętą na margines.
Ta specyficzna wrażliwość dziewiętnastowiecznych pisarzy i poetów, początkowo związana z gotycyzmem, dała początek nowemu nurtowi, który z czasem przyjął nazwę czarnego romantyzmu.
Wskażesz w noweli Edgara Poego Berenice cechy charakterystyczne dla nurtu czarnego romantyzmu.
Wskażesz w utworze Poego motywy frenetyczne oraz wyjaśnisz ich funkcje.
Omówisz sposób budowania grozy w tekście kultury.
Scharakteryzujesz rolę narracji w noweli Berenice.
Odczytasz i prawidłowo zinterpretujesz znaczenia symboliczne i sensy naddane utworu.
Omówisz sposób ukazania kondycji ludzkiej w noweli Berenice Edgara Allana Poego.