Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RljSSX5LDF0s0
Czarno-białe zdjęcie przedstawia grupę żołnierzy w ciemnych mundurach i czapkach. Są oni uzbrojeni w karabiny i karabinki maszynowe. Wszyscy wychodzą przez duże niskie okno budynku, patrzą i celują z broni w prawą stronę.

Powstanie warszawskie

Żołnierze pułku Dirlewangera podczas walk w rejonie ul. Focha.
Źródło: Bundesarchiv, Bild 183-97906, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.

Największym aktem oporu Polski Walczącej było powstanie warszawskie. W lipcu 1944 r. Armia Czerwona zbliżała się do Warszawy. Władze polskie zdecydowały, że w związku z wycofywaniem się Niemców trzeba rozpocząć powstanie. Stolica została więc włączona do akcji „Burza” – planu polskiego dowództwa, który zakładał wyzwolenie ziem w granicach II Rzeczpospolitej przez Polaków bezpośrednio przed wkroczeniem armii sowieckiej. Tę niezwykle trudną decyzję gen. Tadeusz Komorowski „Bór” i delegat rządu Jan Stanisław Jankowski podjęli po uzyskaniu niesprawdzonej informacji o pojawieniu się na warszawskiej Pradze sowieckich czołgów. Przywódcy podziemia wiedzieli, że opóźnienie akcji zbrojnej może pozbawić Polaków wpływu na rozwój wypadków. Polska Partia Robotnicza (PPR) oraz radio moskiewskie wzywały ludność Warszawy do broni, Józef Stalin chciał bowiem zająć stolicę Polski siłami Armii Czerwonej, wspieranej przez Armię Ludową (AL) i tzw. berlingowców. Z kolei Jankowski i Komorowski zdawali sobie sprawę, że zbyt wczesne uderzenie warszawiaków pozwoli Niemcom zdławić powstanie.

R137ZMy5JTbnO1
Linia chronologiczna przedstawia następujące wydarzenia: 1 września 1939 roku, agresja Niemiec na Polskę, rozpoczęcie drugiej wojny światowej. 17 września 1939 roku, wkroczenie Armii Czerwonej do Polski.  14 luty 1942 roku, powstanie Armii Krajowej, s skrócie AK. 20 listopada 1943 roku , wydanie przez Komendanta AK Tadeusza Komorowskiego rozkazu o rozpoczęciu na terenie kraju planu Burza.  Luty 1944 rok, rozpoczęcie akcji Burza.  Od 1 sierpnia do 2 października 1944 roku, powstanie warszawskie.  Noc z 8 na 9 maja 1945 roku, zakończenie drugiej wojny światowej w Europie.
Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Scharakteryzujesz przyczyny wybuchu powstania warszawskiego i jego przebieg.

  • Wyjaśnisz, dlaczego ten zryw zbrojny w okupowanej stolicy zakończył się klęską.

  • Omówisz bilans powstania warszawskiego i skutki jego upadku nie tylko dla mieszkańców Warszawy i powstańców, ale również dla przyszłości państwa polskiego.

  • Przeanalizujesz różne oceny powstania prezentowane przez historyków.