Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R5bcEot36OHw5
Ilustracja przedstawia kilka osób (kobietę i pięcioro dzieci), stojących na polu. Wszyscy ubrani są w stroje chłopskie. Wokół pole uprawne i ludzie pracujący na roli.

Ziemianie, bankierzy i chłopi. Zmiany społeczne pod zaborami

Polska rodzina pracująca na farmie w okolicach Baltimore, zdjęcie ręcznie kolorowane z 1909 r.
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

Józef Petryla był wójtem jednej z galicyjskich wsi na przełomie XIX i XX wieku. Uchodził za człowieka inteligentnego i był ogólnie poważany. Ponoć za młodu jako rekrut przebywał na dworze w Wiedniu, gdzie miał nawet kilkakrotnie okazję rozmawiać z samym cesarzem Franciszkiem Józefem I i gdzie nabrał ogłady oraz manier dworskich. Los obdarzył go pięcioma synami. Każdego z nich trzeba było wykształcić i wyposażyć na przyszłość. Kiedy więc nadarzyła się okazja, dwóch najstarszych zdecydowało się na wyjazd do Ameryki. Szybko dostali pracę w kopalni węgla, a wysyłanymi pieniędzmi wspomagali rodzinę. Tęsknili za domem i długo nie mogli się przyzwyczaić do życia w wielkim mieście, ale bieda w rodzinnej Galicji sprawiła, że nie mieli wyboru. Obaj bracia chcieli nawet osiedlić się na stałe za oceanem, ale wypadek w kopalni, z którego ledwie uszli z życiem, spowodował, że zdecydowali się na powrót.

Los pokolenia Patrylów stał się udziałem milionów Polaków na przełomie XIX i XX wieku. Opuszczali oni rodzinne strony, poszukując dla siebie lepszych perspektyw. Wielu już nigdy nie powróciło z emigracji.

RmT1Q9dXLtNdI1
Linia chronologiczna przedstawia następujące wydarzenia. 1807 Wynalezienie parowca. 1825 Uruchomienie kolei w Wielkiej Brytanii. Lata 1848-1849 Wiosna Ludów. 1876 Wynalezienie telefonu przez Alexandra Bella. 1885 Pierwsze zastosowanie szczepionki na wściekliznę Louisa Pasteura. 1895 Pierwszy pokaz filmów braci Lumiere. 1914 Rozpoczęcie pierwszej wojny światowej.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Scharakteryzujesz problemy dnia codziennego galicyjskiego chłopa w XIX w.

  • Wskażesz, w jakich kierunkach udawali się na emigrację Polacy w XIX w.

  • Omówisz zmiany, jakie zaszły wśród szlachty w okresie rozbiorów.