Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Rzvr4VjEuHLVR
Zdjęcie okładkowe (poglądowe) przedstawia proces szlifowania metalowego elementu. Na zdjęciu widoczny jest metalowy element w postaci masywnej nasady z tyłu i owalnego elementu w kształcie żelaznego pierścienia przymocowanego do podstawy. Krawędź żelaznego elementu jest szlifowana przy pomocy innego metalowego elementu w kształcie dysku zamocowanego na końcu obracającego się walca. Walec wraz z zamocowanym dyskiem obracają się bardzo szybko i poprzez tarcie, zdzierają nawierzchnię z żelaznego elementu. Spomiędzy obracającego się dysku i krawędzi żelaznego elementu wydobywają się iskry. Na tle zdjęcia umieszczono tytuł "Jak wyznaczyć współczynnik tarcia statycznego?".

Jak wyznaczyć współczynnik tarcia statycznego?

Źródło: dostępny w internecie: https://www.istockphoto.com/pl/zdj%C4%99cie/iskry-lataj%C4%85ce-podczas-siatki-maszyn-i-wyka%C5%84czania-metalu-gm914855976-251789759 [dostęp 22.08.2019], iStockphoto, tylko do użytku edukacyjnego na zpe.gov.pl.

Czy to nie ciekawe ?

Przypuszczać należy, że od pradziejów człowieka nurtował problem łączenia ze sobą materialnych obiektów. Nie zastanawiał się, jak połączyć rękę z kawałkiem drewna – po prostu go chwytał. Ale jak połączyć kawałek drewna z innym? A długi drewniany kij z kamieniem, najchętniej zaostrzonym? Jak utrzymać kamień na kamieniu? A łączenie skóry z drewnem? Jak przymocować metal do skórzanego ubioru? Takie pytania są nadal aktualne, mimo że liczba znanych materiałów i różnych sposobów ich łączenia jest tak ogromna, że zasługuje niemal na miano „ilość”. Mamy przecież cementowanie, klejenie, łączenie „na kołki”, łączenie „na podciśnienie”, nitowane, przybijanie (gwoździem), przyszywanie, spawanie, spinanie, ściskanie, wiązanie, zgrzewanie... Nie ma zapewne jednego spisu wszystkich technik łączenia, wymyślonych i stosowanych przez człowieka, a każdy – Ty także – bez problemu uzupełni dowolny taki spis.

RI9g5kqtzRsjo
Rys. a. Połączone ze sobą drewniane elementy konstrukcji dachowej.
Źródło: Włodzimierz Natorf, licencja: CC BY 4.0.

Co zaś sądzisz o zwyczajnym położeniu jednego obiektu na drugim, w obecności pola grawitacyjnego? Czy stanowi to łączenie tych obiektów? Czy człowiek jest połączony z podłogą, gdy na niej stoi? A gdy po niej idzie? A gdy się po niej ślizga? Czy samochód jest połączony z jezdnią, gdy stoi na niej? A gdy jedzie po niej, bez jakiegokolwiek poślizgu? Ziarnka piasku, wysypane z jednego miejsca, tworzą stabilną bryłę (podobną do stożka) – czy są ze sobą połączone? Zbudowano piramidę z kamiennych bloków, nie używając zaprawy – czy te bloki są ze sobą połączone? U podstaw tych technik łączenia, także wielu innych, leży tarcie statyczne. Łączenie za jego pomocą ma zarówno zalety, jak i wady oraz ograniczenia.

Jakie cechy łączonych obiektów oraz połączonego układu determinują trwałość tego połączenia? Jak można te cechy zmierzyć? Czytaj dalej, a trochę się o tym dowiesz.

Twoje cele
  • zdefiniujesz siłę tarcia statycznego oraz współczynnik tarcia statycznego pomiędzy dwiema powierzchniami,

  • zastosujesz swoją wiedzę do sformułowania warunku zerwania tarcia statycznego na równi pochyłej,

  • przeprowadzisz, przeanalizujesz i zinterpretujesz wyniki wirtualnego eksperymentu, w którym wyznaczysz wartość współczynnika tarcia statycznego.