Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R13AbuojnI1kq
Ilustracja przedstawia sytuację, kiedy to biskup wileński Paweł Holszański wzbrania królowi Zygmuntowi II Augustowi wstępu do zboru protestanckiego w Wilnie. Starszy duchowny stoi przed władcą na białym koniu, zagradzając mu drogę. Żołnierze króla protestują.

Reformacja w Rzeczypospolitej

Biskup wileński Paweł Holszański wzbrania królowi Zygmuntowi II Augustowi wstępu do zboru protestanckiego w Wilnie.
Źródło: January Suchodolski (1797–1875), Wikimedia Commons, domena publiczna.

Przyczyny reformacji w Polsce były podobne jak i w całej ówczesnej Europie – nadmierna władza Kościoła, nadawane mu liczne przywileje, jak również panujące wśród jego przedstawicieli nepotyzm, niski poziom moralny czy lekceważenie obowiązków. Czynnikiem sprzyjającym wspieraniu ruchów reformowanych była również niechęć szlachty do duchowieństwa spowodowana sporami o dziesięciny i opłaty na rzecz Kościoła. Polski episkopat miał w swych szeregach wybitnych humanistów, był jednak mało gorliwy religijnie i słabo wykształcony teologicznie, nie mógł więc skutecznie przeciwstawić się zwolennikom reformacji.

R1F8E3uChCf3H1
Linia chronologiczna przedstawia najważniejsze wydarzenia z historii Polski i świata. Są to kolejno: 1506‑1548 – Zygmunt I Stary Wielkim Księciem Litewskim; 1517 – ogłoszenie 95 tez Marcina Lutra; 1520 – wydanie papieskiej bulli nakazującej Lutrowi odwołanie błędów; 1520 – wydanie ustawy sejmu bydgoskiego; 1521 – wydanie ustawy sejmu toruńskiego; 1534 – wystąpienie Jana Kalwina z kościoła rzymskokatolickiego; 1544 – powstanie Uniwersytetu w Królewcu; 1548 – objęcie tronu Polski przez Zygmunta II Augusta; 1558 – rozpoczęcie wojny inflanckiej.
Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Scharakteryzujesz główne nurty reformacji, które znalazły swoich wyznawców w państwie polsko‑litewskim.

  • Wyjaśnisz, kim byli bracia polscy.

  • Wymienisz najważniejsze ośrodki wyznań reformowanych na ziemiach Rzeczypospolitej.