Fotografia przedstawia obraz, na którym widać portret kobiety. Ma średniej długości kręcone włosy i białą elegancką suknię, przepasaną w pasie. Jej ręka jest oparta na książkach leżacych na stoliku. Na prawej ręce ma bransoletkę. Obraz ma białe ramy, ozdobione delikatnymi złotymi zdobieniami.
Wybrani kompozytorzy XVIII/XIX w. – Maria Szymanowska
Źródło: online-skills, licencja: CC0.
Ważne daty
1789, 14 grudnia – w Warszawie urodziła się Maria Wołowska (Szymanowska)
1810 – pierwsza podróż do Paryża - ślub Marii Wołowskiej z Józefem Szymanowskim
1811 – rodzą się bliźnięta Helena i Romuald
1812 – rodzi się córka Celina
1820 – rozwód Marii i Józefa Szymanowskich
1822 – Maria Szymanowska otrzymuje tytuł pierwszej fortepianistki Ich Wysokości Carycy Elżbiety Aleksandrówny i Marii Fiedorówny
1823‑25 – trzyletnia podróż koncertowa po Europie
1823 – spotkanie z Goethem
1827 – koncerty w Warszawie
1828 – Szymanowska osiada na stałe w Petersburgu
1831, 24/25 lipca – Maria Szymanowska umiera w Petersburgu
1
1
Scenariusz lekcji dla nauczyciela
R12xBt00HA5sh
Scenariusz zajęć do pobrania.
Plik PDF o rozmiarze 156.67 KB w języku polskim
1. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. Uczeń: 7) charakteryzuje twórczość: a) wybranych kompozytorów polskich (Maria Szymanowska).
Nauczysz się
charakteryzować zarys biografii oraz sylwetkę twórczą Marii Szymanowskiej;
wykazywać najważniejsze gatunki, które tworzy;
charakteryzować cechy jej stylu;
wykazywać jej rolę w kształtowaniu romantyzmu w Polsce;
wymieniać innych kompozytorów tej epoki;
definiować nowe terminy wprowadzone na lekcji;
opisywać styl brillant.
Maria Szymanowska
RbpHLYgCiuZHO1
Ilustracja przedstawia czarno-biały portret Marii Szymanowskiej. Kobieta siedzi, ma spokojny wyraz twarzy. Na głowie ma zawinięty biały szal. Włosy ma ciemne, kręcone, upięte w kok, we włosy ma wpięte kwiaty. Ubrana jest w suknię, która ma pas z klamrą, na to ubraną ma ciemniejszą szatę.
Maria Szymanowska, ok. 1830, Muzeum Adama Mickiewicza, Paryż, Francja, wikipedia.org, domena publiczna
Maria Szymanowska - z domu Wołowska - polska pianistka i kompozytorka ery przedchopinowskiej. Jest to jedna z pierwszych kobiet - pianistek w historii kultury europejskiej, która odniosła sukces i zdobyła międzynarodowe uznanie. Jej aktywność i kariera artystyczna zdecydowanie przekraczały ówczesne normy salonowo‑towarzyskiego muzykowania, właściwego dla kobiet tamtych czasów. Takie normy obyczajowe były obecne praktycznie zawsze. Stąd w historii muzyki do początku XIX wieku, zaledwie kilka pań odniosło zauważalny sukces. Maria Szymanowska w świadomy sposób odrzuciła te stereotypy i wskazała drogę kolejnym kobietom pragnącym przeciwstawić się dotychczasowemu prymatowi mężczyzn w zawodzie pianisty i kompozytora.
Maria Wołowska urodziła się 14 grudnia 1789 roku w Warszawie. Jej rodzina prowadziła w stolicy otwarty dom, w którym gościli najwybitniejsi ówcześni przedstawiciele elity intelektualnej i artystycznej. Dzięki temu młoda pianistka miała możliwość poznania wielu cenionych muzyków, co z pewnością wywarło wpływ na kształtowanie się jej osobowości artystycznej.
W 1810 Maria Wołowska wyszła za mąż za Józefa Szymanowskiego. W młodej rodzinie Szymanowskich wkrótce pojawiło się troje dzieci: bliźnięta Helena i Romuald oraz Celina (późniejsza żona Adama Mickiewicza). Małżeństwo zakończyło się niestety rozwodem. Józef Szymanowski prawdopodobnie nie był w stanie zaakceptować publicznej - artystycznej aktywności żony. Po rozwodzie Maria postanowiła sama wychować dzieci, utrzymując się z zawodu muzyka. W tym celu zdecydowała się na zawodową karierę pianisty – wirtuoza. Następne lata to pełen sukcesów ciąg podróży koncertowych po całej Europie. Szymanowska triumfowała w największych miastach Niemiec, Włoch, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii i Holandii. Wielkie uznanie zdobyła również w Rosji, zwłaszcza w Moskwie i Petersburgu, gdzie w 1822 r. wystąpiła na dworze cara Aleksandra I i otrzymała zaszczytny tytuł Pierwszej Fortepianistki Ich Wysokości Cesarzowych.
Zapraszana na dwory królewskie, grała dla największych osobistości ówczesnej Europy. Koncertowała razem z najwybitniejszymi muzykami tamtych czasów, m. in. z Karolem Lipińskim.
RibEBL6ootItf1
Ilustracja przedstawia portret Karola Lipińskiego. Mężczyzna z dłuższymi włosami, zaczesanymi na prawą stronę. Wyraz twarzy ma spokojny, lekko się uśmiecha. Ubrany był w białą koszulę, kamizelkę i marynarkę. Ilustracja jest czarno-biała.
M. Fajans, Karol Lipiński, kalejdoskop.pl, CC BY 3.0
Kariera
Grała też dla Goethego, który zauroczony jej postacią napisał dla niej wiersz Pojednanie, a w swoich listach nazywa ją czarowną Wszechmogącą w królestwie dźwięków. W Paryżu Luigi Cherubini, w dowód podziwu i szacunku, zadedykował jej swoją Fantazję. Występowała również w Warszawie (w styczniu i lutym 1827), w Teatrze Narodowym. Słuchał jej wtedy prawdopodobnie 17‑letni Chopin. 8 stycznia 1827 roku młody Fryderyk pisałm27dcf8da9d355848_0000000000005pisał bowiem do Jana Białobłockiego: Pani Szymanowska daje w tym tygodniu koncert. Ma to być w piątek i cena podwyższona; podobno parter pół dukata, fotele dukat i tym podobnie. Będę niezawodnie i dam Ci znać o przyjęciu i grze. Niestety mimo powyższych zapowiedzi, nie zachowały się żadne relacje Chopina z tego koncertu.
Rosnącą renomę pianistki dopełniały jeszcze jej sukcesy kompozytorskie. Utwory Marii Szymanowskiej cieszyły się dużą popularnością i ukazywały się w najbardziej renomowanych wydawnictwach europejskich, m. in. w Breitkopf & Härtel w Lipsku, Ricordi w Mediolanie, Hanry w Paryżu.
W 1828 r. Szymanowska przeniosła się na stałe do Petersburga. W jej salonie spotykała się elita artystyczna i intelektualna miasta. Bywali tu najwybitniejsi przedstawiciele świata sztuki, np. Adam Mickiewicz, Aleksander Puszkin, John Field, Michał Glinka. Skupiła też wokół siebie grono arystokracji polskiej i rosyjskiej. Jej dom był otwarty dla Polaków, którzy mogli w nim wysłuchać improwizacji i deklamacji Mickiewicza oraz przekazywać sobie nowiny z kraju.
m27dcf8da9d355848_0000000000005
Korespondencja Fryderyka Chopina, B.E. Sydow, PIW, 1955, t.1, str.75
Śmierć
Niezwykle udana kariera Marii Szymanowskiej zakończyła się nagle, latem 1831 r. W nocy z 24 na 25 lipca 1831 r. Umiera na cholerę, panującą wówczas w Petersburgu. Została pochowana na cmentarzu Mitrofaniewskim, utworzonym specjalnie dla ofiar epidemii. Jej mogiła, podobnie jak i cały cmentarz nie zachowały się niestety do naszych czasów. Dopiero w 2010 r. odsłonięto pomnik – symboliczny grobowiec Marii Szymanowskiej na petersburskiej Nekropolii Mistrzów Sztuki.
RKBcGI84zimhK1
Ilustracja przedstawia ciemny pomnik Marii Szymanowskiej. Pomnik jest wysoki, zakończony niczym ułamana skała. Z przodu i z boku pomnika są krzyże. Przed pomnikiem i na pomniku leżą białe i czerwone kwiaty.
Pomnik Marii Szymanowskiej, wikipedia.org, CC BY 3.0
Maria Szymanowska była wielką i wybitną pianistką, dorównującą swoim talentem największym ówczesnym wirtuozom, takim jak J. Field, J. N. Hummel czy F. Kalkbrenner. Styl jej pianistyki łączył błyskotliwość i brawurę z subtelnym liryzmem brzmienia. Goethe i Tomášek podkreślali, że grała z wdziękiem, eksponując piękną kantylenę, ale także operowała silnym uderzeniem. M. Mochnacki pisał o dźwięku zbliżonym do skrzypiec, naśladującym śpiew i o uderzeniu pełnym i okrągłym, a Michał Kleofas Ogiński wspominałm27dcf8da9d355848_0000000000006wspominał: ciągła uprawa jej talentu oraz wojaże niezmiernie wydoskonaliły jej sposób grania, który zdaje się nie pozostawiać nic do życzenia nawet ze strony najsurowszych krytyków.
m27dcf8da9d355848_0000000000006
I. Poniatowska, Szymanowska, w: Encyklopedia Muzyczna PWM, część biograficzna pod red. E. Dziębowskiej. Str 272
M. K. Ogiński, Listy o muzyce, Kraków 1956, s. 100, za http://www.polskipetersburg.pl/hasla/szymanowska‑maria‑agata
Twórczość
R1IFxFEIJTggG1
Ilustracja przedstawia portret Marii Szymanowskiej, która siedzi przy pianinie, na którym gra. Do portretu obróciła się twarzą, ma kręcone, ciemne włosy, na głowie ma zawinięty turban. Ubrana jest w białą suknię.
A. Kokular, Maria Szymanowska, wikipedia.org, domena publiczna
Miała obszerny repertuar, na który składały się przede wszystkim utwory kompozytorów jej współczesnych (Field, Hummel, Kalkbrenner, Ogiński), ale także Mozarta i Beethovena. Wykonywała oczywiście również własne kompozycje.
Twórczość Marii Szymanowskiej w naturalny sposób powiązana była z jej działalnością jako koncertującej pianistki oraz z atmosferą ówczesnego salonu. Trzon jej twórczego dorobku stanowiły więc przede wszystkim miniatury fortepianowe. W interesujący sposób łączyła w nich charakter salonowego muzykowania z wirtuozowskim stylem brillant. Wśród jej kompozycji fortepianowych szczególne znaczenie zyskały etiudy, nokturny oraz miniatury taneczne (zwłaszcza walce, polonezy i mazurki).
m27dcf8da9d355848_0000000000088
Etiuda F‑dur
EtiudyEtiudaEtiudy Marii Szymanowskiej kondensują rozmaite problemy techniki fortepianowej. Mamy tu więc utwory wykorzystujące zróżnicowane modele figuracji, skoki, dwudźwięki (głównie tercje i seksty), oktawy itp. Zwykle jedna etiuda koncentruje się tylko na pojedynczym problemie pianistycznym, zastosowanym konsekwentnie w całym utworze. W Etiudzie F‑dur są to przebiegi figuracyjne prawej ręki.
R1OMWlRInkwTC1
Ilustracja przedstawia pięciolinię z nutami Etiudy F-dur, początek - Marii Szymanowskiej.
Maria Szymanowska „Etiuda F-dur”, początek, online-skills, CC BY 3.0
R1SxJGGThyWmR
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Etiuda F-dur. Wykonawca: AMFN. Kompozycja posiada szybkie tempo. Cechuje się wesołym charakterem.
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Etiuda F-dur. Wykonawca: AMFN. Kompozycja posiada szybkie tempo. Cechuje się wesołym charakterem.
Maria Szymanowska, „Etiuda F-dur”, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska, „Etiuda F-dur”, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska, „Etiuda F-dur”, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska, „Etiuda F-dur”, online-skills, CC BY 3.0
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Etiuda F-dur. Wykonawca: AMFN. Kompozycja posiada szybkie tempo. Cechuje się wesołym charakterem.
Choć miniatury te przedstawiają często duże trudności techniczne, to zauważalna jest w nich dbałość również o stronę wyrazową, emocjonalną. Takie ujęcie etiudy kierunkuje jej dalszy rozwój. Już niedługo, zwłaszcza w twórczości Fryderyka Chopina, gatunek ten z funkcji użytkowo‑dydaktycznej, przekształci się w wartościową pod względem emocjonalnym wypowiedź artystyczną.
Niektóre z etiud, zwłaszcza te o bardziej zróżnicowanej stronie wyrazowej, funkcjonują również pod określeniem preludium.
R1Df4YRf6Xcyp
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Preludium Nr 10. Wykonawca: Anna Petrova-Forster. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Preludium Nr 10. Wykonawca: Anna Petrova-Forster. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
Maria Szymanowska, „Preludium Nr 10”, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska, „Preludium Nr 10”, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska, „Preludium Nr 10”, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska, „Preludium Nr 10”, online-skills, CC BY 3.0
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Preludium Nr 10. Wykonawca: Anna Petrova-Forster. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
RSZcIzA565RUf
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Preludium Nr 18. Wykonawca: Anna Petrova-Forster. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Preludium Nr 18. Wykonawca: Anna Petrova-Forster. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
Maria Szymanowska, „Preludium Nr 18”, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska, „Preludium Nr 18”, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska, „Preludium Nr 18”, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska, „Preludium Nr 18”, online-skills, CC BY 3.0
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Preludium Nr 18. Wykonawca: Anna Petrova-Forster. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
Nokturny
Maria Szymanowska była jednym z pierwszych twórców nokturnuNokturnnokturnu w muzyce polskiej. Mianem takim opatrzyła zaledwie dwie kompozycje. Pierwszej z nich, o programowym tytule Le murmure (Szept) bliżej jest jednak do preludium, czy etiudy, niż do emocjonalności typu nokturnowego. Dominuje tu bowiem płynność narracji muzycznej, opartej na stałości przebiegów figuracyjnych w prawej ręce. Figuracje te przekształcają powtarzający się konsekwentnie pomysł motywiczny. Utwór cieszył się ogromną popularnością i był jedną z najbardziej znanych kompozycji Szymanowskiej.
R3n6nhYCwCkmF1
Ilustracja przedstawia pięciolinię z nutami Le murmure, początek - Marii Szymanowskiej.
Maria Szymanowska, „Le murmure”, początek, pianorarescores.com, CC BY 3.0
R1MD863L57NDX
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Le murmure. Wykonawca: AMFN. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Le murmure. Wykonawca: AMFN. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
Maria Szymanowska „Le murmure”, początek, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska „Le murmure”, początek, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska „Le murmure”, początek, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska „Le murmure”, początek, online-skills, CC BY 3.0
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Le murmure. Wykonawca: AMFN. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
Drugi z utworów - napisany pod koniec życia pianistki Nokturn B‑dur wprowadza w nastrój i emocje właściwe już dla romantycznego ujęcia tego gatunku. Podstawą kształtowania tej miniatury stanie się zaprezentowana na samym początku spokojna, kantylenowa linia melodyczna, na tle rozłożonych akordów, stanowiących akompaniament w niższym rejestrze. Te dwa współdziałające ze sobą czynniki budują klimat wyrazowy, tak typowy dla nokturnów Johna Fielda, czy Fryderyka Chopina. Rozwój tej miniatury osadzony zostanie głównie na wariacyjnych przekształceniach początkowego wzoru.
RbR1dnKpu091O
Utwór: Maria Szymanowska, Nokturn B-dur. Wykonawca: Regina Smendzianka. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
Utwór: Maria Szymanowska, Nokturn B-dur. Wykonawca: Regina Smendzianka. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
Maria Szymanowska – „Nokturn B-dur”, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska – „Nokturn B-dur”, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska – „Nokturn B-dur”, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska – „Nokturn B-dur”, online-skills, CC BY 3.0
Utwór: Maria Szymanowska, Nokturn B-dur. Wykonawca: Regina Smendzianka. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
Trzy walce
Zróżnicowana i rozbudowana pod względem ilościowym grupa utworów Marii Szymanowskiej to miniatury taneczne. Znajdziemy tu między innymi dawne, salonowe tańce, jak anglezy, menuety, kontredanse, kadryle. Pianistka stosuje w nich prostą fakturę i nieskomplikowane środki pianistyczne. Nieco większe znaczenie przypisać należy walcom. Kompozytorka umiejętnie podkreśla charakterystyczne cechy tego tańca, z typowym akompaniamentem uwypuklającym główne części taktu. Miniatury te wykazują większe wpływy stylu brillantBrillantebrillant i stanowią ważny etap stylizacji walca w polskiej muzyce fortepianowej przed Chopinem.
R1aIhylbfCign
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Trzy walce. Wykonawca: Eva Schieferstein. Kompozycja posiada szybkie tempo. Cechuje się wesołym charakterem.
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Trzy walce. Wykonawca: Eva Schieferstein. Kompozycja posiada szybkie tempo. Cechuje się wesołym charakterem.
Maria Szymanowska, „Trzy walce”, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska, „Trzy walce”, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska, „Trzy walce”, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska, „Trzy walce”, online-skills, CC BY 3.0
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Trzy walce. Wykonawca: Eva Schieferstein. Kompozycja posiada szybkie tempo. Cechuje się wesołym charakterem.
Polonezy i mazurki
Najwyższą pozycję w grupie miniatur tanecznych objęły polonezy i mazurki, a więc opracowania polskich tańców. W swoich polonezach Maria Szymanowska wyraźnie podkreśla ich charakterystyczną metrorytmikę, z oparciem na pierwszej, mocnej części taktu. Choć wyraźne są tu wpływy wirtuozowskiego stylu brillant, to równocześnie dominującym nośnikiem wyrazowym staje się liryzm. Tego typu emocjonalizm Szymanowska przejmuje z niezwykle popularnych w tym czasie polonezów M. K. Ogińskiego.
RjW3COuxjXMN5
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Polonez f-moll. Wykonawca: AMFN. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Polonez f-moll. Wykonawca: AMFN. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
Maria Szymanowska, „Polonez f-moll”, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska, „Polonez f-moll”, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska, „Polonez f-moll”, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska, „Polonez f-moll”, online-skills, CC BY 3.0
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Polonez f-moll. Wykonawca: AMFN. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
Jeszcze większym uznaniem cieszą się jej mazurki. Kompozytorka odwołując się do ludowych wzorców, ogranicza zdecydowanie środki wirtuozowskie. Ich miejsce przejmuje prosta faktura, z jasnością i wyrazistością zwrotów metrorytmicznych. Ludowy koloryt podkreślają akcenty na słabych częściach taktu, charakterystyczna kwarta lidyjskaKwarta lidyjskakwarta lidyjska, czy też nuta stała, a więc środki, które wkrótce tak wyraziście staną się obecne w symbolu tego gatunku – w mazurkach Chopina.
ROJQ3kvfD0js2
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Mazurek nr 19. Wykonawcy: Danuta Dworakowska, Regina Smendzianka. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Mazurek nr 19. Wykonawcy: Danuta Dworakowska, Regina Smendzianka. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
Maria Szymanowska, „Mazurek nr 19”, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska, „Mazurek nr 19”, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska, „Mazurek nr 19”, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska, „Mazurek nr 19”, online-skills, CC BY 3.0
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Mazurek nr 19. Wykonawcy: Danuta Dworakowska, Regina Smendzianka. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
Polonezy i mazurki Marii Szymanowskiej odegrały przełomową rolę w kształtowaniu się tych gatunków. Wyznaczyły kierunek rozwoju stylizacji tych tańców i z pewnością wywarły bezpośredni wpływ na analogiczną twórczość Fryderyka Chopina.
Świtezianka
Obok utworów fortepianowych Maria Szymanowska pisze sporo pieśni. Mamy wśród nich duże zróżnicowanie w zakresie charakteru, przeznaczenia, czy nawet doboru tekstów. Obok romansów o stylistyce salonowej, pojawiają się opracowania pieśni ludowych, czy utwory o charakterze patriotycznym (jak cykl pieśni do Śpiewów historycznych Niemcewicza). Największe znaczenie i uznanie zyskały utwory stworzone do tekstów Adama Mickiewicza. Są to trzy fragmenty z Konrada Wallenroda (Alpuhara, Pieśń z wieży, Wilia) oraz ballada Świtezianka (o prostej i schematycznej budowie zwrotkowej).
RNgZZfHb6NFT3
Utwór muzyczny: Świtezianka. Autor: Maria Szymanowska. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się wirtuozerskim charakterem.
Utwór muzyczny: Świtezianka. Autor: Maria Szymanowska. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się wirtuozerskim charakterem.
Maria Szymanowska, „Świtezianka”, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska, „Świtezianka”, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska, „Świtezianka”, online-skills, CC BY 3.0
Maria Szymanowska, „Świtezianka”, online-skills, CC BY 3.0
Utwór muzyczny: Świtezianka. Autor: Maria Szymanowska. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się wirtuozerskim charakterem.
RdPc3IKdibH9c1
Ilustracja przedstawia portret Marii Szymanowskiej. Młoda kobieta z ciemnymi włosami, na głowie ma nakrycie głowy. Ubrana jest w białą suknię. Lekko się uśmiecha, jest bardzo delikatna.
Maria Szymanowska, spb-mitrofan-society.org, CC BY 3.0
Pianistyka Marii Szymanowskiej, zarówno z zakresie jej działalności koncertowej jak i twórczości, stanowi zjawisko wyjątkowe. Jest to jedna z największych postaci kształtujących muzykę fortepianową w Polsce przed Chopinem. Jako przedstawicielka preromantyzmu, łączy cechy klasyczne z romantycznymi. W jej stylu obecny jest więc pierwiastek salonowy oraz efektowne figury stylu brillant. Obok klasycznego pogodnego charakteru dworskich tańców, w innych gatunkach wprowadza już typowo romantyczną emocjonalność. Na uwagę zasługują również cechy narodowe w jej mazurkach i polonezach - tendencje tak charakterystyczne dla muzyki XIX wieku.
Maria Szymanowska niezwykle sławna i ceniona za życia, po śmierci zostaje zapomniana. Jest to sytuacja zaskakująca. Jej twórczość miała przecież duże znaczenie dla formowania się romantyzmu w muzyce polskiej. Z pewnością wywarła również wpływ na kształtowanie się tak nieszablonowego stylu Fryderyka Chopina. To właśnie ona, razem ze współczesnymi jej kompozytorami, jak Ogiński, Elsner, Kurpiński, czy Lipiński, inicjuje i kształtuje rozkwit muzyki polskiej w XIX wieku.
Sztambuchy Marii Szymanowskiej
RuDWzMQ9DIhLP
Ilustracja interaktywna przedstawia: Portret Marii Szymanowskiej przy fortepianie, Aleksander Kokular, 1825. Na ilustracji przedstawiona jest młoda kobieta grająca na fortepianie. Ubrana jest w białą suknię, twarz ma delikatną, a na głowie turban, spod którego wystają kręcone włosy. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Była niezwykle cenioną pianistką i kompozytorką. W czasie swoich podróży artystycznych po Europie, z kolekcjonerskim wręcz zaangażowaniem, zbierała autografy czołowych twórców epoki. Wielcy kompozytorzy, poeci, malarze składając jej wyrazy hołdu i uwielbienia, wpisywali się do kilku sztambuchów, gdzie umieszczali swoje wiersze, sentencje, rysunki itp. Najbardziej interesujący pod względem zawartości „Album musical” zawiera wpisy sławnych kompozytorów i wirtuozów, między innymi Clementiego, Fielda, Hummla, Kalkbrennera, Meyerbeera, Ogińskiego, Salieriego i wielu innych. Czasami były to tylko dedykacje słowne, niekiedy zaś muzycy zamieszczali tam również swoje kompozycje. Sztambuchy są obecnie własnością Biblioteki Polskiej w Paryżu.
Ilustracja interaktywna przedstawia: Portret Marii Szymanowskiej przy fortepianie, Aleksander Kokular, 1825. Na ilustracji przedstawiona jest młoda kobieta grająca na fortepianie. Ubrana jest w białą suknię, twarz ma delikatną, a na głowie turban, spod którego wystają kręcone włosy. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Była niezwykle cenioną pianistką i kompozytorką. W czasie swoich podróży artystycznych po Europie, z kolekcjonerskim wręcz zaangażowaniem, zbierała autografy czołowych twórców epoki. Wielcy kompozytorzy, poeci, malarze składając jej wyrazy hołdu i uwielbienia, wpisywali się do kilku sztambuchów, gdzie umieszczali swoje wiersze, sentencje, rysunki itp. Najbardziej interesujący pod względem zawartości „Album musical” zawiera wpisy sławnych kompozytorów i wirtuozów, między innymi Clementiego, Fielda, Hummla, Kalkbrennera, Meyerbeera, Ogińskiego, Salieriego i wielu innych. Czasami były to tylko dedykacje słowne, niekiedy zaś muzycy zamieszczali tam również swoje kompozycje. Sztambuchy są obecnie własnością Biblioteki Polskiej w Paryżu.
1
1. Była niezwykle cenioną pianistką i kompozytorką. W czasie swoich podróży artystycznych po Europie, z kolekcjonerskim wręcz zaangażowaniem, zbierała autografy czołowych twórców epoki. Wielcy kompozytorzy, poeci, malarze składając jej wyrazy hołdu i uwielbienia, wpisywali się do kilku sztambuchów, gdzie umieszczali swoje wiersze, sentencje, rysunki itp. Najbardziej interesujący pod względem zawartości „Album musical” zawiera wpisy sławnych kompozytorów i wirtuozów, między innymi Clementiego, Fielda, Hummla, Kalkbrennera, Meyerbeera, Ogińskiego, Salieriego i wielu innych. Czasami były to tylko dedykacje słowne, niekiedy zaś muzycy zamieszczali tam również swoje kompozycje. Sztambuchy są obecnie własnością Biblioteki Polskiej w Paryżu.
Portret Marii Szymanowskiej przy fortepianie, Aleksander Kokular, 1825, wikimedia.org, domena publiczna
RzGNbuhhKLBdk
Ilustracja interaktywna przedstawia: Wolfgang Goethe, Gerhard von Kügelgen, 1808. Ilustracja przedstawia mężczyznę w średnim wieku. Włosy ma rozwiane, twarz pociągłą, rumianą. Ubrany jest w czarny płaszcz, białą koszulę. Na ramionach ma czerwony szal. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Zauroczony Marią Szymanowską Goethe w 1823 r. poświęca jej wiersz „Aussöhnung” („Pojednanie”) An Madame Maria Szymanowska (Do pani Marii Szymanowskiej) Namiętność matką cierpień. Któż uśmierzy Serce, co strat nadmiarem udręczone? Któż wstrzyma czas, co nazbyt rączo bieży? Gdzie chwile szczęścia? Gdzie piękno wyśnione? Plączą się chęci, duszę mrok owłada, Świat rojeń pryska i w nicość zapada. A wtem, jak anioł skrzydlaty, muzyka Wznosi się w górę, milion dźwięków stroi, Duszę człowieka do głębi przenika I blaskiem piękna nieśmiertelnym poi Oko się zwilża, pierś tęsknotą wzbiera, Łza i dźwięk boski niebo nam otwiera. Więc tak ulżone miarkuje wnet serce, Że jeszcze bije i bić pragnie jeszcze, I że w najczystszej za ten dar podzięce Chciałoby samo oddać się w ofierze. W błogiej tej chwili, życząc jej wieczności, Dwuszczęście czujesz – pieśni i miłości.
Ilustracja interaktywna przedstawia: Wolfgang Goethe, Gerhard von Kügelgen, 1808. Ilustracja przedstawia mężczyznę w średnim wieku. Włosy ma rozwiane, twarz pociągłą, rumianą. Ubrany jest w czarny płaszcz, białą koszulę. Na ramionach ma czerwony szal. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Zauroczony Marią Szymanowską Goethe w 1823 r. poświęca jej wiersz „Aussöhnung” („Pojednanie”) An Madame Maria Szymanowska (Do pani Marii Szymanowskiej) Namiętność matką cierpień. Któż uśmierzy Serce, co strat nadmiarem udręczone? Któż wstrzyma czas, co nazbyt rączo bieży? Gdzie chwile szczęścia? Gdzie piękno wyśnione? Plączą się chęci, duszę mrok owłada, Świat rojeń pryska i w nicość zapada. A wtem, jak anioł skrzydlaty, muzyka Wznosi się w górę, milion dźwięków stroi, Duszę człowieka do głębi przenika I blaskiem piękna nieśmiertelnym poi Oko się zwilża, pierś tęsknotą wzbiera, Łza i dźwięk boski niebo nam otwiera. Więc tak ulżone miarkuje wnet serce, Że jeszcze bije i bić pragnie jeszcze, I że w najczystszej za ten dar podzięce Chciałoby samo oddać się w ofierze. W błogiej tej chwili, życząc jej wieczności, Dwuszczęście czujesz – pieśni i miłości.
1
1. Zauroczony Marią Szymanowską Goethe w 1823 r. poświęca jej wiersz „Aussöhnung” („Pojednanie”) An Madame Maria Szymanowska (Do pani Marii Szymanowskiej) Namiętność matką cierpień. Któż uśmierzy Serce, co strat nadmiarem udręczone? Któż wstrzyma czas, co nazbyt rączo bieży? Gdzie chwile szczęścia? Gdzie piękno wyśnione? Plączą się chęci, duszę mrok owłada, Świat rojeń pryska i w nicość zapada. A wtem, jak anioł skrzydlaty, muzyka Wznosi się w górę, milion dźwięków stroi, Duszę człowieka do głębi przenika I blaskiem piękna nieśmiertelnym poi Oko się zwilża, pierś tęsknotą wzbiera, Łza i dźwięk boski niebo nam otwiera. Więc tak ulżone miarkuje wnet serce, Że jeszcze bije i bić pragnie jeszcze, I że w najczystszej za ten dar podzięce Chciałoby samo oddać się w ofierze. W błogiej tej chwili, życząc jej wieczności, Dwuszczęście czujesz – pieśni i miłości.
Wolfgang Goethe, Gerhard von Kügelgen, 1808, wikimedia.org, domena publiczna
R1LtfVtPTRCsc
Ilustracja interaktywna przedstawia: Adam Mickiewicz, fot. Jan Mieczkowski. Czarno biała ilustracja przedstawia meżczyznę w średnim wieku. Włosy ma dłuższe, ubrany jest w dwurzędowy płaszcz i szalik. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Adam Mickiewicz w 1827 r. napisał dla niej wiersz: Do Maryi Szymanowskiej: Na jakimkolwiek świata zabłysnęłaś końcu, Tobie wieszcze, jak gwebry indyjskiemu słońcu, Chylą czoła wieńczone w nieśmiertelne liście, I arf tysiącem twoje opiewają przyjście. Zdziwisz się, kiedy nagle z Cherubinów choru, Wyrwie się jakiś odgłos nieznany i dziki Pomiędzy tryumfalne pieśni i okrzyki, Jako wieśniak pośrodku królewskiego dworu; Ale śmiały i wszystkich roztrącać gotowy, Pójdzie prosto ku Tobie i z duszą obejmie. Królowo tonów! Ty go powitasz uprzejmie: To Twój dawny znajomy — to dźwięk polskiej mowy.
Ilustracja interaktywna przedstawia: Adam Mickiewicz, fot. Jan Mieczkowski. Czarno biała ilustracja przedstawia meżczyznę w średnim wieku. Włosy ma dłuższe, ubrany jest w dwurzędowy płaszcz i szalik. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Adam Mickiewicz w 1827 r. napisał dla niej wiersz: Do Maryi Szymanowskiej: Na jakimkolwiek świata zabłysnęłaś końcu, Tobie wieszcze, jak gwebry indyjskiemu słońcu, Chylą czoła wieńczone w nieśmiertelne liście, I arf tysiącem twoje opiewają przyjście. Zdziwisz się, kiedy nagle z Cherubinów choru, Wyrwie się jakiś odgłos nieznany i dziki Pomiędzy tryumfalne pieśni i okrzyki, Jako wieśniak pośrodku królewskiego dworu; Ale śmiały i wszystkich roztrącać gotowy, Pójdzie prosto ku Tobie i z duszą obejmie. Królowo tonów! Ty go powitasz uprzejmie: To Twój dawny znajomy — to dźwięk polskiej mowy.
1
1. Adam Mickiewicz w 1827 r. napisał dla niej wiersz: Do Maryi Szymanowskiej: Na jakimkolwiek świata zabłysnęłaś końcu, Tobie wieszcze, jak gwebry indyjskiemu słońcu, Chylą czoła wieńczone w nieśmiertelne liście, I arf tysiącem twoje opiewają przyjście. Zdziwisz się, kiedy nagle z Cherubinów choru, Wyrwie się jakiś odgłos nieznany i dziki Pomiędzy tryumfalne pieśni i okrzyki, Jako wieśniak pośrodku królewskiego dworu; Ale śmiały i wszystkich roztrącać gotowy, Pójdzie prosto ku Tobie i z duszą obejmie. Królowo tonów! Ty go powitasz uprzejmie: To Twój dawny znajomy — to dźwięk polskiej mowy.
Adam Mickiewicz, fot. Jan Mieczkowski, wikimedia.org, domena publiczna
R1QEecDlLWVDg
Ilustracja interaktywna przedstawia: Luigi Cherubini, autor nieznany, 1805. Ilustracja jest czarno-biała. Przedstawia starszego meżczyznę ubranego w czarny płaszcz. Siedzi, ręką podpiera głowę. Włosy ma krótkie, kręcone, zmarszczone czoło. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. W czasie pierwszego pobytu Marii Szymanowskiej w Paryżu zachwycony Cherubini – włoski kompozytor – zamieścił w sztambuchu jeden z najdłuższych wpisów – ponad 180-taktową „Fantazję C-dur”, z dopiskiem: od L. Cherubiniego dedykowana Pannie Wołowskiej przez autora w dowód wdzięczności i czci, szacunku i oddania. Paryż 1810 r.
Ilustracja interaktywna przedstawia: Luigi Cherubini, autor nieznany, 1805. Ilustracja jest czarno-biała. Przedstawia starszego meżczyznę ubranego w czarny płaszcz. Siedzi, ręką podpiera głowę. Włosy ma krótkie, kręcone, zmarszczone czoło. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. W czasie pierwszego pobytu Marii Szymanowskiej w Paryżu zachwycony Cherubini – włoski kompozytor – zamieścił w sztambuchu jeden z najdłuższych wpisów – ponad 180-taktową „Fantazję C-dur”, z dopiskiem: od L. Cherubiniego dedykowana Pannie Wołowskiej przez autora w dowód wdzięczności i czci, szacunku i oddania. Paryż 1810 r.
1
1. W czasie pierwszego pobytu Marii Szymanowskiej w Paryżu zachwycony Cherubini – włoski kompozytor – zamieścił w sztambuchu jeden z najdłuższych wpisów – ponad 180-taktową „Fantazję C-dur”, z dopiskiem: od L. Cherubiniego dedykowana Pannie Wołowskiej przez autora w dowód wdzięczności i czci, szacunku i oddania. Paryż 1810 r.
Luigi Cherubini, autor nieznany, 1805, wikimedia.org, domena publiczna
Rtr6fzBBnFB0m
Ilustracja interaktywna przedstawia: Portret Wilhelma Cramera autorstwa Williama Sharpa. Ilustracja jest czarno-biała. Przedstawia mężczyznę w średnim wieku na ilustracji portretowej. Ubrany jest w białą koszulę ze stójka i dwurzędowy płaszcz. Mężczyzna ma kręcone włosy. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Kompozytor i pianista-wirtuoz wpisał 26 taktową miniaturę – „Spokój”, z dopiskiem: skomponowany i ofiarowany Pani Szymanowskiej przez jej szczerego wielbiciela J.B. Cramera.
Ilustracja interaktywna przedstawia: Portret Wilhelma Cramera autorstwa Williama Sharpa. Ilustracja jest czarno-biała. Przedstawia mężczyznę w średnim wieku na ilustracji portretowej. Ubrany jest w białą koszulę ze stójka i dwurzędowy płaszcz. Mężczyzna ma kręcone włosy. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Kompozytor i pianista-wirtuoz wpisał 26 taktową miniaturę – „Spokój”, z dopiskiem: skomponowany i ofiarowany Pani Szymanowskiej przez jej szczerego wielbiciela J.B. Cramera.
1
1. Kompozytor i pianista-wirtuoz wpisał 26 taktową miniaturę – „Spokój”, z dopiskiem: skomponowany i ofiarowany Pani Szymanowskiej przez jej szczerego wielbiciela J.B. Cramera.
Portret Wilhelma Cramera autorstwa Williama Sharpa, wikimedia.org, domena publiczna
Zadania
RXplQyBRFUCMi
Ćwiczenie 1
W twórczości Marii Szymanowskiej największe znaczenie mają:
utwory orkiestrowe
miniatury fortepianowe
opery
RlQypRrFIpigx
Ćwiczenie 2
Które z podanych cech przynależą do stylu brillant?
styl wirtuozowski
typowy dla muzyki fortepianowej
typowy dla muzyki XVII w.
RcbyWBclUq2tH
Ćwiczenie 3
Przyporządkuj charakterystyczne cechy odpowiednim gatunkom: Kadryl. Możliwe odpowiedzi: 1. koncentruje się na zagadnieniach dydaktyczno-technicznych, 2. gatunek odzwierciedlający poetycki, romantyczny nastrój nocy, 3. miniatura taneczna. Nokturn. Możliwe odpowiedzi: 1. koncentruje się na zagadnieniach dydaktyczno-technicznych, 2. gatunek odzwierciedlający poetycki, romantyczny nastrój nocy, 3. miniatura taneczna. Etiuda. Możliwe odpowiedzi: 1. koncentruje się na zagadnieniach dydaktyczno-technicznych, 2. gatunek odzwierciedlający poetycki, romantyczny nastrój nocy, 3. miniatura taneczna.
Przyporządkuj charakterystyczne cechy odpowiednim gatunkom: Kadryl. Możliwe odpowiedzi: 1. koncentruje się na zagadnieniach dydaktyczno-technicznych, 2. gatunek odzwierciedlający poetycki, romantyczny nastrój nocy, 3. miniatura taneczna. Nokturn. Możliwe odpowiedzi: 1. koncentruje się na zagadnieniach dydaktyczno-technicznych, 2. gatunek odzwierciedlający poetycki, romantyczny nastrój nocy, 3. miniatura taneczna. Etiuda. Możliwe odpowiedzi: 1. koncentruje się na zagadnieniach dydaktyczno-technicznych, 2. gatunek odzwierciedlający poetycki, romantyczny nastrój nocy, 3. miniatura taneczna.
Przeciągając podane elementy z prawej kolumny do lewej przyporządkuj charakterystyczne cechy odpowiednim gatunkom:
gatunek odzwierciedlający poetycki, romantyczny nastrój nocy, miniatura taneczna, koncentruje się na zagadnieniach dydaktyczno-technicznych
Kadryl
Nokturn
Etiuda
R1brDErsYaDA7
Ćwiczenie 4
Który z podanych poniżej kompozytorów, podobnie jak Maria Szymanowska, komponował nokturny?
Karol Lipiński
Fryderyk Chopin
John Field
RQHkCt67rr8uj
Ćwiczenie 5
Połącz datę z wydarzeniem z życia Marii Szymanowskiej. 1789 r. Możliwe odpowiedzi: 1. Szymanowska przeprowadza się do Petersburga. 2. Rodzi się Maria Szymanowska. 3. Maria Szymanowska umiera na cholerę. 4. Maria Szymanowska gra koncerty w Warszawie. 1827 r. Możliwe odpowiedzi: 1. Szymanowska przeprowadza się do Petersburga. 2. Rodzi się Maria Szymanowska. 3. Maria Szymanowska umiera na cholerę. 4. Maria Szymanowska gra koncerty w Warszawie. 1828 r. Możliwe odpowiedzi: 1. Szymanowska przeprowadza się do Petersburga. 2. Rodzi się Maria Szymanowska. 3. Maria Szymanowska umiera na cholerę. 4. Maria Szymanowska gra koncerty w Warszawie. 1831 r. Możliwe odpowiedzi: 1. Szymanowska przeprowadza się do Petersburga. 2. Rodzi się Maria Szymanowska. 3. Maria Szymanowska umiera na cholerę. 4. Maria Szymanowska gra koncerty w Warszawie.
Połącz datę z wydarzeniem z życia Marii Szymanowskiej. 1789 r. Możliwe odpowiedzi: 1. Szymanowska przeprowadza się do Petersburga. 2. Rodzi się Maria Szymanowska. 3. Maria Szymanowska umiera na cholerę. 4. Maria Szymanowska gra koncerty w Warszawie. 1827 r. Możliwe odpowiedzi: 1. Szymanowska przeprowadza się do Petersburga. 2. Rodzi się Maria Szymanowska. 3. Maria Szymanowska umiera na cholerę. 4. Maria Szymanowska gra koncerty w Warszawie. 1828 r. Możliwe odpowiedzi: 1. Szymanowska przeprowadza się do Petersburga. 2. Rodzi się Maria Szymanowska. 3. Maria Szymanowska umiera na cholerę. 4. Maria Szymanowska gra koncerty w Warszawie. 1831 r. Możliwe odpowiedzi: 1. Szymanowska przeprowadza się do Petersburga. 2. Rodzi się Maria Szymanowska. 3. Maria Szymanowska umiera na cholerę. 4. Maria Szymanowska gra koncerty w Warszawie.
Przeciągając podane elementy z prawej kolumny do lewej połącz datę z wydarzeniem z życia Marii Szymanowskiej.
Maria Szymanowska umiera na cholerę., Maria Szymanowska gra koncerty w Warszawie., Szymanowska przeprowadza się do Petersburga., Rodzi się Maria Szymanowska.
1789 r.
1827 r.
1828 r.
1831 r.
RDFiUPU1AsLDB
Ćwiczenie 6
Miniatura fortepianowa Marii Szymanowskiej o tytule Le murmure to:
nokturn
preludium
polonez
R14zqJzB0lSle
Ćwiczenie 7
Połącz w pary poszczególne gatunki bądź utwory Marii Szymanowskiej, z właściwymi dla nich cechami. Mazurki. Możliwe odpowiedzi: 1. salonowy charakter, proste środki pianistyczne, 2. występują akcenty na słabych częściach taktu oraz kwarta lidyjska, 3. cykl utworów do fragmentów z Konrada Wallenroda Adama Mickiewicza. Kontredanse. Możliwe odpowiedzi: 1. salonowy charakter, proste środki pianistyczne, 2. występują akcenty na słabych częściach taktu oraz kwarta lidyjska, 3. cykl utworów do fragmentów z Konrada Wallenroda Adama Mickiewicza Alpuhara, Pieśń z wieży, Wilia. Możliwe odpowiedzi: 1. salonowy charakter, proste środki pianistyczne, 2. występują akcenty na słabych częściach taktu oraz kwarta lidyjska, 3. cykl utworów do fragmentów z Konrada Wallenroda Adama Mickiewicza.
Połącz w pary poszczególne gatunki bądź utwory Marii Szymanowskiej, z właściwymi dla nich cechami. Mazurki. Możliwe odpowiedzi: 1. salonowy charakter, proste środki pianistyczne, 2. występują akcenty na słabych częściach taktu oraz kwarta lidyjska, 3. cykl utworów do fragmentów z Konrada Wallenroda Adama Mickiewicza. Kontredanse. Możliwe odpowiedzi: 1. salonowy charakter, proste środki pianistyczne, 2. występują akcenty na słabych częściach taktu oraz kwarta lidyjska, 3. cykl utworów do fragmentów z Konrada Wallenroda Adama Mickiewicza Alpuhara, Pieśń z wieży, Wilia. Możliwe odpowiedzi: 1. salonowy charakter, proste środki pianistyczne, 2. występują akcenty na słabych częściach taktu oraz kwarta lidyjska, 3. cykl utworów do fragmentów z Konrada Wallenroda Adama Mickiewicza.
Połącz w pary poszczególne gatunki bądź utwory Marii Szymanowskiej, z właściwymi dla nich cechami.
występują akcenty na słabych częściach taktu oraz kwarta lidyjska, cykl utworów do fragmentów z <i>Konrada Wallenroda</i> Adama Mickiewicza, salonowy charakter, proste środki pianistyczne
Mazurki
Kontredanse
Alpuhara, Pieśń z wieży, Wilia
Polecenie 1
Podaj co najmniej trzy cechy świadczące o zastosowaniu elementów narodowych w twórczości Marii Szymanowskiej.
R7NXcctdqHeOp
Słownik pojęć
Brillante
Brillante
styl typowy dla muzyki fortepianowej 1. poł. XIX w. Charakteryzuje się błyskotliwymi, popisowymi partiami wirtuozowskimi (opartymi na przebiegach figuracyjnych) oraz odcinkami kantylenowymi, śpiewnymi, o charakterze sentymentalnym.
Etiuda
Etiuda
gatunek muzyki instrumentalnej o charakterze dydaktycznym, mający na celu doskonalenie techniki gry.
Kwarta lidyjska
Kwarta lidyjska
kwarta zwiększona, charakterystyczna dla skali lidyjskiej (interwał między pierwszym a czwartym stopniem skali).
Nokturn
Nokturn
gatunek muzyki instrumentalnej, charakterystyczny przede wszystkim dla muzyki XIX w., odzwierciedlający poetycki, romantyczny nastrój nocy. Twórcą pierwszych typowo romantycznych nokturnów fortepianowych był J. Field. Natomiast najpiękniejsze przykłady tego gatunku stworzył F. Chopin.
Źródło:
rmfclassic.pl/encyklopedia
Galeria dzieł sztuki
RbpHLYgCiuZHO1
Ilustracja przedstawia czarno-biały portret Marii Szymanowskiej. Kobieta siedzi, ma spokojny wyraz twarzy. Na głowie ma zawinięty biały szal. Włosy ma ciemne, kręcone, upięte w kok, we włosy ma wpięte kwiaty. Ubrana jest w suknię, która ma pas z klamrą, na to ubraną ma ciemniejszą szatę.
Maria Szymanowska, ok. 1830, Muzeum Adama Mickiewicza, Paryż, Francja, wikipedia.org, domena publiczna
RibEBL6ootItf1
Ilustracja przedstawia portret Karola Lipińskiego. Mężczyzna z dłuższymi włosami, zaczesanymi na prawą stronę. Wyraz twarzy ma spokojny, lekko się uśmiecha. Ubrany był w białą koszulę, kamizelkę i marynarkę. Ilustracja jest czarno-biała.
M. Fajans, Karol Lipiński, kalejdoskop.pl, CC BY 3.0
R1IFxFEIJTggG1
Ilustracja przedstawia portret Marii Szymanowskiej, która siedzi przy pianinie, na którym gra. Do portretu obróciła się twarzą, ma kręcone, ciemne włosy, na głowie ma zawinięty turban. Ubrana jest w białą suknię.
A. Kokular, Maria Szymanowska, wikipedia.org, domena publiczna
RdPc3IKdibH9c1
Ilustracja przedstawia portret Marii Szymanowskiej. Młoda kobieta z ciemnymi włosami, na głowie ma nakrycie głowy. Ubrana jest w białą suknię. Lekko się uśmiecha, jest bardzo delikatna.
Maria Szymanowska, spb-mitrofan-society.org, CC BY 3.0
Biblioteka muzyczna
R1SxJGGThyWmR
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Etiuda F-dur. Wykonawca: AMFN. Kompozycja posiada szybkie tempo. Cechuje się wesołym charakterem.
R1Df4YRf6Xcyp
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Preludium Nr 10. Wykonawca: Anna Petrova-Forster. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
RSZcIzA565RUf
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Preludium Nr 18. Wykonawca: Anna Petrova-Forster. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
R1MD863L57NDX
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Le murmure. Wykonawca: AMFN. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
RbR1dnKpu091O
Utwór: Maria Szymanowska, Nokturn B-dur. Wykonawca: Regina Smendzianka. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
R1aIhylbfCign
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Trzy walce. Wykonawca: Eva Schieferstein. Kompozycja posiada szybkie tempo. Cechuje się wesołym charakterem.
RjW3COuxjXMN5
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Polonez f-moll. Wykonawca: AMFN. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
ROJQ3kvfD0js2
Utwór muzyczny: Maria Szymanowska, Mazurek nr 19. Wykonawcy: Danuta Dworakowska, Regina Smendzianka. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
RNgZZfHb6NFT3
Utwór muzyczny: Świtezianka. Autor: Maria Szymanowska. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się wirtuozerskim charakterem.
Przewiń
Głośność
Bibliografia
Korespondencja Fryderyka Chopina, B.E. Sydow, PIW, 1955, t.1, str.75
I. Poniatowska, Szymanowska, w: Encyklopedia Muzyczna PWM, część biograficzna pod red. E. Dziębowskiej. Str 272
M. K. Ogiński, Listy o muzyce, Kraków 1956, s. 100, za http://www.polskipetersburg.pl/hasla/szymanowska‑maria‑agata
Maria Szymanowska, Album, Materiały biograficzne, sztambuchy, wybór kompozycji. J. i M. Mirscy. PWM 1953