Zasady, normy i przepisy prawne z zakresu BHP oraz PPOŻ obowiązujące w pracy lakiernika samochodowego
MOT.03. Diagnozowanie i naprawa powłok lakierniczych - Lakiernik samochodowy 713203
Wypadki przy pracy
Praca lakiernika samochodowego niesie za sobą wiele niebezpieczeństw. Podczas wykonywania czynności zawodowych lakiernik narażony jest na:
wybuch lub pożar w komorze lakierniczej,
kontakt z ostrymi elementami samochodów, które mogą powodować rany,
potrącenie, najechanie,
promieniowanie podczerwone stosowane podczas suszenia elementów lakierowanych.
Wypadek przy pracy, zgodnie z art. 3.1. Ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, jest to zdarzenie nagłe „wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
Podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych,
Podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia,
W czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy, a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.”
Dodatkowo za wypadek przy pracy traktuje się wypadek, któremu uległ pracownik:
w czasie podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone w ust. 1, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań,
podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony,
przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.
Wypadki przy pracy możemy podzielić na rodzaje:
wypadek śmiertelny,
w wyniku którego nastąpiła śmierć w okresie nieprzekraczającym miesięcy od dnia wypadku
,wypadek ciężki,
w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej, inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała
,wypadek zbiorowy,
któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby
.
Każdy rodzaj wypadku przy pracy niesie za sobą negatywne skutki, m.in.: spadek dobrego wizerunku firmy, dodatkowe koszty wynikające z konieczności wstrzymania prac, absencji pracownika, rekrutacji nowej osoby i wdrożenia jej do pracy, pokrycia kosztów działania komisji powypadkowej, uszkodzenia mienia, maszyn i urządzeń.
Wypadek przy pracy, bez względu na jego rodzaj, nakłada na pracodawcę szereg obowiązków związanych z postępowaniem w sytuacji jego wystąpienia. Obowiązki te wynikają z Kodeksu pracy. Pominięcie któregokolwiek z nich może wiązać się z odpowiedzialnością karną. Do obowiązków pracodawcy podczas wypadku należy:
udzielenie pierwszej pomocy,
ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku,
zastosowanie środków, które zapobiegną podobnym wypadkom,
poinformowanie pracodawcy poszkodowanego, jeśli osoba poszkodowana nie jest jego pracownikiem (osoba obca).
Do momentu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku miejsce wypadku powinno być zabezpieczone w sposób wykluczający:
dopuszczenie do miejsca wypadku osób niepowołanych,
uruchomienie bez koniecznej potrzeby maszyn i innych urządzeń technicznych, które w związku z wypadkiem zostały wstrzymane,
dokonywanie zmiany położenia maszyn i innych urządzeń technicznych jak również zmiany położenia innych przedmiotów, które spowodowały wypadek lub pozwalają odtworzyć jego okoliczności; takie działanie jest dopuszczalne tylko w razie wystąpienia konieczności ratowania życia lub mienia oraz zapobiegnięcia grożącemu niebezpieczeństwu.
Ponadto, jeśli sytuacja tego wymaga, pracodawca powinien wezwać profesjonalną pomoc służb ratowniczych, która udzieli profesjonalnej pierwszej pomocy lub/i uratuje mienie w przypadku wybuchu lub np. pożaru.
Jeśli doszło do poważnego wypadku, ponowne wznowienie prac i uruchomienie maszyn w zakładzie może nastąpić dopiero po zezwoleniu społecznego inspektora pracy.
W przypadku wystąpienia wypadku śmiertelnego, ciężkiego czy zbiorowego pracodawca musi niezwłocznie zawiadomić o nim Państwową Inspekcję Pracy. Zwłoka w tej czynności może go narazić na poważne konsekwencje, jest to bowiem łamanie przepisów.
Po wystąpieniu wypadku powoływany jest zespół powypadkowy, którego zadaniem jest zbadanie okoliczności, przyczyn i związku wypadku z pracą. Powołaniem komisji i wybraniem jej składu zajmuje się pracodawca. W sytuacji, gdy wypadkowi uległ pracownik innego zakładu, powołaniem zespołu powypadkowego zajmuje się pracodawca poszkodowanego. Pracodawca/właściciel zakładu, na terenie którego doszło do wypadku, ma obowiązek wykonać wcześniej wymienione czynności oraz udostępnić zespołowi powypadkowemu miejsce wypadku, niezbędną dokumentację a także udzielić oczekiwanych informacji i pomocy. Może również zdarzyć się tak, że na wniosek pracodawcy poszkodowanego wszystkimi czynnościami zajmuje się pracodawca/właściciel zakładu, na terenie którego doszło do wypadku, a następnie, po zakończeniu prac zespołu powypadkowego, przesyła on całą dokumentację powypadkową pracodawcy poszkodowanego.
Obowiązki zespołu powypadkowego:
dokonanie oględzin miejsca wypadku, stwierdzenie stanu technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych, stanu urządzeń ochronnych a także zbadanie warunków wykonywania pracy i innych okoliczności, które mogły mieć związek z wypadkiem,
sporządzenie szkiców, fotografii miejsca wypadku (tylko w koniecznych przypadkach),
wysłuchanie wyjaśnień poszkodowanego (jeśli pozwala na to jego stan zdrowia);
zebranie informacji na temat wypadku od świadków wypadku,
zasięgnięcie opinii lekarza, a w razie potrzeby innych specjalistów, w zakresie niezbędnym do oceny rodzaju i skutków wypadku,
zebranie materiału dowodowego,
określenie środków profilaktycznych oraz wyciągnięcie wniosków.
Okoliczności i przyczyny wypadku ustala powoływany przez pracodawcę zespół powypadkowy, w skład którego wchodzi pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy oraz społeczny inspektor pracy.
W przepisach określone zostały jednak pewne odstępstwa od powyższej zasady. Zgodnie z nimi u pracodawcy, który nie ma obowiązku tworzenia służby bhp, w skład zespołu powypadkowego zamiast pracownika służby bhp wchodzi pracodawca lub pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu pracodawca powierzył wykonywanie zadań służby bhp albo specjalista spoza zakładu pracy. Z kolei u pracodawcy, u którego nie działa społeczna inspekcja pracy, w skład zespołu powypadkowego zamiast społecznego inspektora pracy, jako członek zespołu, wchodzi przedstawiciel pracowników posiadający aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, zgodnie z przepisami dotyczącymi szkolenia w dziedzinie bhp. W przypadku, gdy pracodawca nie może dopełnić obowiązku utworzenia zespołu powypadkowego w składzie dwuosobowym, określonym powyżej, ze względu na małą liczbę zatrudnionych pracowników, okoliczności i przyczyny wypadku ustala zespół powypadkowy, w skład którego wchodzi pracodawca oraz specjalista spoza zakładu pracy.
Zespół powypadkowy ma obowiązek sporządzenia protokołu ustaleń okolicznościowych i przyczyn wypadku przy pracy do dni od uzyskania zawiadomienia o wypadku przy pracy; jeśli termin nie zostanie dotrzymany, w protokole musi zostać podana przyczyna opóźnienia. Protokół wykonuje się zgodnie ze wzorem ustalonym w przepisach Rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 24 maja 2019 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy. Każdy członek zespołu powypadkowego ma prawo wpisać w nim swoje własne zdanie na temat wypadku. W przypadku wystąpienia rozbieżności zdań członków zespołu powypadkowego o ostatecznej treści protokołu decyduje pracodawca. Treść protokołu powypadkowego należy przedstawić poszkodowanemu lub – w przypadku wypadku śmiertelnego – jego rodzinie. Protokół ten jest podstawą do ustalenia uprawnień do świadczeń odszkodowawczych dla poszkodowanego lub jego rodziny. W przypadku zgłoszenia zastrzeżeń przez poszkodowanego lub jego rodzinę protokół zostaje zwrócony zespołowi powypadkowemu w celu złożenia wyjaśnień i uzupełnienia. Po zgłoszeniu zastrzeżeń zespół powypadkowy ma dni na sporządzenie nowego protokołu powypadkowego, do którego należy dołączyć wcześniejszy, niezatwierdzony protokół.
Zaistniały wypadek pracodawca ma obowiązek wprowadzić do rejestru wypadków przy pracy; musi też sporządzić statystyczną kartę wypadku przy pracy GUS oraz podjąć wszelkie działania zapobiegające podobnym wypadkom.
W sytuacji wystąpienia wypadku obowiązki ma również pracownik. Jeśli to on uległ wypadkowi, a jego stan zdrowia na to pozwala, powinien niezwłocznie zgłosić ten fakt pracodawcy. Zgłoszenie może być dokonane w formie ustnej lub pisemnej. Obowiązek dokonania zgłoszenia leży również po stronie pracownika, który zauważył wypadek w zakładzie pracy. Zgłoszenie na piśmie może mieć dowolną formę, jednak powinno zawierać informacje takie jak:
dane zgłaszającego,
dane poszkodowanego,
informacje o wypadku: datę, godzinę, skutek wypadku, miejsce prawne wypadku (praca, delegacja, droga do pracy itp.),
dane świadków,
opis wypadku.
Po zgłoszeniu wypadku wszelkie ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku oraz dopilnowanie formalności leżą po stronie pracodawcy.
Kartę wypadku sporządza się po ustaleniu okoliczności przyczyn wypadku, jednak nie później niż 14 dni od uzyskania zawiadomienia o wypadku. Uzupełnia się ją zgodnie ze wzorem podanym w załączniku do Rozporządzenia Ministra i Polityki Społecznej z dnia 23 stycznia 2022 r. sprawie trybu uznawania zdarzenia powstałego w okresie ubezpieczenia wypadkowego za wypadek przy pracy, kwalifikacji prawnej zdarzenia, wzoru karty wypadku i terminu jej sporządzenia.
Kartę wypadku sporządza się w trzech egzemplarzach:
Dla poszkodowanego,
Dla podmiotu ustalającego okoliczności i przyczyny wypadku,
Dla zakładu, jeśli wypadek został uznany za wypadek przy pracy.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Powiązane materiały multimedialne
Atlas interaktywny
Środki ochrony indywidualnej i zbiorowej w pracy lakiernika samochodowego
Atlas interaktywnyŚrodki ochrony indywidualnej i zbiorowej w pracy lakiernika samochodowego
Sekwencje filmowe
Bezpieczeństwo pracy podczas wykonywania zadań zawodowych
Sekwencje filmoweBezpieczeństwo pracy podczas wykonywania zadań zawodowych