Zapisywanie liczb w systemie rzymskim
W ciągu tysięcy lat ludzie zapisywali liczby na różne sposoby.
Dawno temu w Europie powszechnie używano znaków, które można spotkać także obecnie. Są to znaki rzymskie. Warto umieć je odczytywać.
Oto najważniejsze reguły zapisywania liczb w systemie rzymskim za pomocą znaków i
Nie piszemy więcej niż trzy jednakowe znaki i obok siebie.
Znak możemy zapisać w liczbie tylko raz.
Zapisanie znaku przedlub oznacza, że liczbę większą lub zmniejszamy o liczbę mniejszą .
Przed większą liczbą lub może stać tylko jeden znak .
Zapisanie znaku po lub oznacza, że większą liczbę ( lub ) zwiększamy o .
Zapisz wynik za pomocą znaków rzymskich.
Wykonaj działania i zapisz wynik w systemie rzymskim.
Stosując poznane reguły zapisywania liczb za pomocą znaków rzymskich, nie powinniśmy mieć problemu z zapisaniem liczb do . W podobny sposób można zapisywać jeszcze większe liczby, ale trzeba znać kolejne cztery cyfry rzymskie.
Cyfra | Liczba |
W systemie rzymskim mamy siedem znaków (cyfr) za pomocą których możemy zapisywać inne liczby. Są to znaki:
Najważniejsze reguły zapisywania większych liczb w systemie rzymskim.
Nie piszemy więcej niż trzy jednakowe znaki i obok siebie.
Znaki i możemy zapisać w liczbie tylko raz.
Zapisanie znaku przed lub oznacza, że liczbę większą lub zmniejszamy o dziesięć.
Zapisanie znaku przed lub oznacza, że liczbę większą lub zmniejszamy o sto.
Przed większą liczbą może być tylko jeden znak oznaczający mniejszą liczbę.
Zapisanie znaku po lub oznacza, że większą liczbę lub zwiększamy o dziesięć.
Zapisanie znaku po lub oznacza, że większą liczbę zwiększamy o sto.
Nie są to wszystkie reguły, ale dzięki nim możemy zapisywać i odczytywać wiele liczb. W systemie rzymskim nie można zapisać liczby zero. Bardzo trudno w tym systemie wykonuje się rachunki.
Liczby zapisz w systemie rzymskim.
Liczba w systemie rzymskim | Liczba w systemie dziesiątkowym |
Liczby zapisz w systemie dziesiątkowym.
Liczba | Liczba |
Zapisz w systemie rzymskim
swój rok urodzenia
obecny rok
numer swojej szkoły
Zagraj w grę o podanych regułach.
Przygotuj
kostkę sześcienną do gry z liczbami na jej ściankach,
pionków lub drobnych przedmiotów, które zmieszczą się na polach planszy i zakryją liczby zapisane na planszy,
planszę.
Wzór planszy.
Jak grać?
Gra przeznaczona jest dla osób. Gracze rozkładają wszystkie pionki na polach z liczbami zapisanymi systemem dziesiątkowym. W każdej kolejce każdy gracz rzuca dwa razy kostką z rzymskimi cyframi. Pierwszy rzut mówi, jaka jest pierwsza rzymska cyfra, drugi – jaka jest druga cyfra liczby, którą musi z tych cyfr ułożyć. Należy odszukać na planszy pole odpowiadające wyrzuconej rzymskiej liczbie dwucyfrowej. Jeżeli na tym polu leży pionek, gracz zdejmuje go. Jeżeli pionek tam nie leży lub gracz uzyskał liczbę niepoprawną (odpowiada jej szare pole), rzuca kostką kolejny gracz. Wygrywa ta osoba, która uzbiera więcej pionków. Grę można zakończyć po dowolnej kolejce, ustalonej na początku gry, lub w innej sytuacji (na przykład wtedy, gdy na planszy zostaną pionki).