Zastanów się
Dokonaj analizy porównawczej dzieła plastycznego i utworu literackiego. Zapoznaj się z poleceniami i śledź kolejne kroki, które mają ułatwić porównanie.
Etap pierwszy: znajdowanie podobieństw
Określ, co łączy obraz Dalego i wiersz Grochowiaka.
Wskaż wszystkie punkty wspólne między tymi dziełami.
Zdecyduj, czy wiersz jest opisem obrazu; czy nazwałbyś go ekfrazą, czy poetycką interpretacją dzieła malarskiego.
Określ, które elementy dzieła plastycznego znalazły swoje odzwierciedlenie w wierszu Grochowiaka.
Określ, co łączy obraz Dalego i wiersz Grochowiaka.
Wymień wszystkie punkty wspólne między tymi dziełami.
Zdecyduj, czy wiersz jest opisem obrazu; czy nazwałbyś go ekfrazą, czy poetycką interpretacją dzieła malarskiego.
Określ, które elementy dzieła plastycznego znalazły swoje odzwierciedlenie w wierszu Grochowiaka.
Fragmenty wiersza, które odnoszą się do elementów obrazu
Etap drugi: przekład z języka malarskiego na poezję
Zdecyduj, czy i w jaki sposób Grochowiak opisuje obraz.
Etap trzeci: problematyka naddana przez poetę
Określ, czy zamierzeniem poety był opis obrazu.
Zastanów się, czy Grochowiak wniósł tu jakąś inną, własną problematykę, a jeśli tak, to czy jest ona bezpośrednio związana z obrazem.
Zastanów się (choć będzie to tylko spekulacja), co mogło być powodem napisania tego wiersza. Odpowiadając na to pytanie, weź pod uwagę czas powstania obu dzieł.
Płonąca żyrafa nie jest „czystą” ekfrazą. Pojawiają się tu co prawda pewne elementy opisu obrazu, jednak stanowią one dla poety punkt wyjścia do własnych przemyśleń. Celem jest oddanie refl eksji, jakie zrodziły się pod wpływem dzieła Dalí; sztuka surrealistyczna służy do wyrażenia własnych przemyśleń, jej poetyka pozwala zwielokrotnić efekty poetyckie, nadaje swoisty dramatyzm i przyczynia się do zbudowania specyfi cznego nastroju.
Etap czwarty: relacja między wierszem a obrazem
Opisz, w jaki sposób dzieła te korespondują ze sobą.
Zdecyduj, czy możliwa jest interpretacja tego wiersza bez znajomości obrazu; czy wiersz zachował swoją „autonomię poetycką” (jest samodzielnym i wartościowym dziełem sztuki, które może istnieć niezależnie od obrazu).
Wiersz zachowuje autonomię artystyczną. Jego interpretacja bez znajomości obrazu jest jednak znacznie utrudniona. Nie znając dzieła Dalego, czytelnik może mieć trudność w zrozumieniu niektórych fragmentów, zwłaszcza części pierwszej.
Etap piąty: interpretacja
Etap interpretacji powinien zawierać twoje osobiste sądy i wrażenia. Na podane poniżej przykładowe pytania musisz odpowiedzieć samodzielnie.
Oceń, czy poetycka wizja zainspirowana dziełem malarskim jest udana.
Zdecyduj, czy wiersz pozwolił ci ujrzeć w „nowym świetle” dzieło malarskie.
Czy pobudził twoją wyobraźnię?
Czy sposób odczytania sztuki Salvadora Dalí przez poetę jest ci bliski?
Czy obraz i wiersz powiedziały o człowieku coś nowego, interesującego?
Które dzieło jest dla ciebie ważniejsze? Dlaczego?