Zróżnicowanie poziomu urbanizacji w Polsce
Urbanizacja to długotrwały proces rozwoju miast na danym obszarze. W Polsce miastem jest każda jednostka osadnicza posiadająca prawa miejskie. Ludność miast w zdecydowanej większości pracuje poza rolnictwem – w usługach i przemyśle. Zabudowa miejska jest zazwyczaj wyższa i bardziej zwarta od zabudowy wiejskiej. Miasta są też większe od wsi, choć zdarzają się odstępstwa od tej reguły.
czym różni się miasto od wsi.
wyjaśnisz przyczyny rozwoju miast w różnych regionach Polski;
wskażesz na przykładach zależność osadnictwa od warunków przyrodniczych;
scharakteryzujesz rozmieszczenie i wielkość miast w Polsce oraz w zamieszkiwanym regionie;
wymienisz funkcje miast.
1. Kształtowanie się sieci miejskiej w Polsce
W Polsce jest obecnie 954 miast (stan na 1 stycznia 2021 roku). Większość z nich prawa miejskie otrzymała w średniowieczu. Niektóre małe miasta później te prawa utraciły i stały się wsiami. Z kolei niektóre większe wsie zmieniły swoje funkcje i nabyły prawa miejskie, stając się miastami.
Lokalizacja miast zależała m.in. od warunków środowiska przyrodniczego. Na przykład grody obronne budowano na wzniesieniach, a miasta handlowe rozwijały się nad brzegami mórz, rzek i na szlakach kupieckich. Z czasem jednostki osadnicze łączyła coraz gęstsza sieć tras komunikacyjnych (dróg), wzdłuż których powstawały kolejne miasta.
W jakiej jednostce osadniczej mieszkasz – na wsi czy w mieście? Skąd to wiesz? Dowiedz się, kiedy i w jakich okolicznościach prawa miejskie otrzymało twoje miasto lub inne najbliżej leżące.
Po okresie średniowiecza w renesansie sieć osadnictwa miejskiego wzbogaciła się u nas o ok. 200 kolejnych miast, rozlokowanych głównie we wschodniej Polsce. W XVII i XVIII wieku nastąpił upadek wielu miast polskich, co było związane z licznymi wojnami, pożarami i epidemiami. Duże zmiany w sieci osadniczej przyniósł rozwój przemysłu i transportu w XIX wieku. Pojawiły się miasta typowo przemysłowe i aglomeracje miejsko‑przemysłowe, które wyraźnie wybijały się na tle dotychczas ukształtowanej sieci osadniczej. W XX wieku rozwój miast był kontynuowany, choć bardzo widocznie zaznaczyły się okresy zahamowań w czasie dwóch wojen światowych. Dla Polski szczególnie dotkliwa okazała się II wojna światowa, kiedy to poważnie zniszczona została większość miast, zwłaszcza tych dużych, np. 90% zabudowań lewobrzeżnej Warszawy czy ponad 70% Wrocławia, który po wojnie powrócił w polskie granice.
Po zakończeniu działań wojennych nastąpiła odbudowa ze zniszczeń i ponowny intensywny rozwój miast, będący głównie konsekwencją rozwoju przemysłu. Liczba ludności miejskiej stale się zwiększała, co wynikało z wysokiego przyrostu naturalnegowysokiego przyrostu naturalnego oraz migracji ze wsi do miastmigracji ze wsi do miast.
Udział ludności miejskiej w ogólnej liczbie ludności to stopień urbanizacjistopień urbanizacji. Tuż po II wojnie światowej stopień urbanizacji Polski wynosił 34%, czyli tylko co trzeci Polak mieszkał w mieście. Jednak w kolejnych latach wartość ta systematycznie rosła i w 1966 roku przekroczyła 50% – oznaczało to, że połowa Polaków mieszkała w miastach i połowa na wsi. W 1991 roku osiągnięte zostało maksimum wynoszące 62%. W kolejnych 10 latach ludności miejskiej już w Polsce nie przybywało, a po 2000 roku zaczęło ubywać. Było to spowodowane ucieczką mieszkańców zatłoczonych centrów miast w pobliskie, spokojne tereny wiejskie. Ta tendencja utrzymuje się do dziś i możliwy jest dalszy spadek wartości stopnia urbanizacji. W roku 2020 udział ludności miejskiej wyniósł 59,86%.
Biorąc pod uwagę różne kryteria, można wyróżnić kilka miar poziomu urbanizacjiurbanizacji:
urbanizacja demograficzna – udział mieszkańców miast w ogólnej liczbie ludności (najczęściej stosowana w geografii);
urbanizacja ekonomiczna – udział ludności pracującej poza rolnictwem w ogóle zatrudnionych;
urbanizacja przestrzenna – udział powierzchni miast w powierzchni całkowitej.
2. Aktualne rozmieszczenie miast w Polsce
Miasta w Polsce rozmieszczone są nierównomiernie. Mapa poniżej, po lewej, pokazuje wielką koncentrację miast na południu. Wyróżniają się też pojedyncze duże miasta na pozostałym obszarze – Warszawa, Łódź, Trójmiasto (Gdańsk, Gdynia, Sopot), Szczecin, Wrocław, Poznań i inne. Można również dostrzec gęściejszą sieć małych miast na zachodzie kraju i rzadszą na wschodzie. Taki ogólny podział na miejską Polskę Zachodnią i wiejską Polskę Wschodnią jest wyraźnie widoczny na mapie urbanizacji – po prawej.
Na obecne zróżnicowanie przestrzenne rozmieszczenia miast w Polsce miały wpływ dawne zabory. Na ziemiach należących do Prus w XIX wieku intensywnie rozwijał się przemysł, na czym skorzystały nasze regiony – Śląsk, Wielkopolska, Pomorze. Natomiast Mazowsze czy Małopolska znajdowały się wówczas na dalekich peryferiach Rosji oraz Austrii, dlatego ich rozwój gospodarczy został mocno zaniedbany przez wymienionych zaborców.
Po odzyskaniu niepodległości władze państwowe wielokrotnie podejmowały próby rozwoju obszarów słabo zurbanizowanych. Na przykład w latach 20. XX wieku na bazie Staropolskiego Okręgu Przemysłowego w okolicach Kielc utworzono Centralny Okręg Przemysłowy (hutnictwo żelaza, przemysł maszynowy), w którym rozwinęły się takie miasta, jak Ostrowiec Świętokrzyski, Starachowice, Skarżysko‑Kamienna.
W 1975 roku wprowadzono podział administracyjny Polski na 49 województw, co miało przyczynić się do rozwoju mniejszych miast, które zostały stolicami tych województw, np. Sieradz, Łomża, Ostrołęka, Ciechanów, Chełm, Biała Podlaska, Siedlce.
Po przystąpieniu do Unii Europejskiej pojawił się Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej mający na celu aktywizację gospodarczą (rozwój miast, uczelni, turystyki, wspieranie innowacji, ulepszenie dostępu do internetu, budowę dróg i obwodnic) pięciu województw: podkarpackiego, świętokrzyskiego, lubelskiego, podlaskiego i warmińsko‑mazurskiego.
Rozmieszczenie miast w Polsce zależało też od warunków naturalnych. Płaskie, rozległe Niziny Środkowopolskie to obszar typowo rolniczy, nie rozwinęła się tam gęsta sieć miejska. Na wyżynach, a zwłaszcza na Lubelszczyźnie, występują urodzajne gleby czarnoziemne, które również są intensywnie wykorzystywane w rolnictwie, tam też nie powstało zbyt wiele miast. W Karpatach teren jest pofałdowany, co nie sprzyja powstawaniu gęstej zabudowy miejskiej. Ale już w innych naszych górach – Sudetach – miast jest dużo więcej, a to za sprawą licznych bogactw naturalnych (węgiel kamienny i brunatny, złoto, rudy metali kolorowych, surowce skalne, wody mineralne), na bazie których nastąpił rozwój gospodarczy i silna urbanizacja tego obszaru.
Na mapie można też zauważyć względnie wysoki poziom urbanizacji na pojezierzach. Jest to jednak urbanizacja typowo demograficzna, czyli odnosząca się wyłącznie do ludności. Tereny te są porośnięte lasami i nieco słabiej zaludnione, jednostek osadniczych jest mało, dlatego każde, nawet małe miasto znacząco podnosi odsetek ludności miejskiej.
Na mapach wskaż obszary najsilniej oraz najsłabiej zurbanizowane i podaj przyczyny takiego stanu.
Na podstawie map omów ogólne rozmieszczenie miast oraz poziom urbanizacji w Twoim województwie. Wymień lokalne czynniki sprzyjające i niesprzyjające rozwojowi miast.
Odczytaj z mapy (Polska – urbanizacja demograficzna) przedział wartości stopnia urbanizacji w twoim powiecie. W zlokalizowaniu twojego powiatu może być pomocna poniższa mapa interaktywna. Wyjaśnij, dlaczego twój powiat jest silnie/średnio/słabo zurbanizowany.
R1CUzfKnSNDeM
Korzystając z treści materiału wymień obszary w Polsce najsilniej oraz najsłabiej zurbanizowane i podaj przyczyny takiego stanu rzeczy. Następnie omów ogólne rozmieszczenie miast oraz poziom urbanizacji w Twoim województwie. Wymień czynniki sprzyjające i niesprzyjające rozwojowi miast.
3. Wielkość miast Polski
Mówiąc o wielkości miast, pod uwagę bierze się liczbę mieszkańców.
Według danych z 2020 roku największym miastem Polski jest stolica – Warszawa. Liczy ona ponad 1 mln 791 tys. mieszkańców. Kolejne duże miasta są już znacznie mniejsze – Kraków (779 tys.), Łódź (672 tys.), Wrocław (641 tys.), Poznań (532 tys.), Gdańsk (470 tys.). Ze względu na liczbę mieszkańców miasta dzielą się na: wielkie, duże, średnie, małe i bardzo małe.
Rodzaje miast | Liczba mieszkańców | Liczba miast | Łączna liczba mieszkańców w tych miastach |
---|---|---|---|
Wielkie – rozległe, gęsto zaludnione, wielofunkcyjne metropolie o charakterze stolicy dużego obszaru, np. państwa; (w Polsce tylko Warszawa) | > 1 mln | 1 | 1 790 658 |
Duże – ośrodki usługowo‑przemysłowe i kulturalno‑naukowe ze strefą podmiejską, często będące stolicą dużego regionu | 500 tys. – 1 mln | 4 | 2 636 738 |
200–500 tys. | 10 | 3 030 715 | |
Średnie – ośrodki usługowo‑przemysłowe, niekiedy bez strefy podmiejskiej, stolice na ogół mniejszych regionów | 100–200 tys. | 23 | 3248741 |
50–100 tys. | 45 | 3052819 | |
Małe – ośrodki przemysłowo‑usługowe, często rozwinięte na bazie jednej gałęzi przemysłu; stolice powiatów | 20–50 tys. | 135 | 4282788 |
10–20 tys. | 180 | 2620368 | |
Bardzo małe – ośrodki lokalne wyraźnie wyróżniające się na tle okolicznych wsi; często posiadające cechy wiejskie, np. liczną zabudowę zagrodową; siedziby gmin miejsko‑wiejskich | < 10 tys. | 556 | 2378965 |
Miasta razem: | 954 | 23041792 |
Ośrodek | Liczba miejscowości | Łączna liczba mieszkańców | |
---|---|---|---|
Miasta | 944 | 22 777 275 | 59,8% |
Wsie | 51 527 | 15 311 289 | 40,2% |
Polska | 52 471 | 38 088 564 | 100% |
Polska ludność miejska rozmieszczona jest równomiernie w miastach małych, średnich i dużych. Ponad połowa naszych miast to bardzo małe jednostki osadnicze liczące mniej niż 10 tys. mieszkańców. Jednak łącznie mieszka w nich tylko niecałe 6% ogółu ludności i jest to niewiele więcej niż w największym naszym mieście – Warszawie.
Na podstawie schematu powyżej określ wielkość miasta, w którym mieszkasz lub które leży najbliżej twojej miejscowości. Zacznij od wyszukania w tabelach poniżej (załączniki) dokładnej liczby mieszkańców twojego miasta. Zapisz odpowiedź poniżej.
Z poniższej hipsometrycznej mapy Polski wybierz mapę swojego województwa i scharakteryzuj je pod względem liczby i wielkości miast. Skorzystaj też z danych zawartych w tabelach (w załącznikach).
Korzystając z treści materiału scharakteryzuj swoje województwo oraz najbliższe okolice pod względem liczby i wielkości miast. Skorzystaj też z danych zawartych w tabelach (w załącznikach).
Lp. | Miasta | Liczba ludności | Lp. | Miasta | Liczba ludności |
---|---|---|---|---|---|
1 | Warszawa | 1 790 658 | 16 | Sosnowiec | 199 974 |
2 | Kraków | 779 115 | 17 | Rzeszów | 196 208 |
3 | Łódź | 679 941 | 18 | Kielce | 194 852 |
4 | Wrocław | 642 869 | 19 | Gliwice | 178 603 |
5 | Poznań | 534 813 | 20 | Zabrze | 172 360 |
6 | Gdańsk | 470 907 | 21 | Olsztyn | 171 979 |
7 | Szczecin | 401 907 | 22 | Bielsko‑Biała | 170 663 |
8 | Bydgoszcz | 348 190 | 23 | Bytom | 165 263 |
9 | Lublin | 339 784 | 24 | Zielona Góra | 141 222 |
10 | Białystok | 297 554 | 25 | Rybnik | 138 098 |
11 | Katowice | 292 774 | 26 | Ruda Śląska | 137 360 |
12 | Gdynia | 246 348 | 27 | Opole | 128 035 |
13 | Częstochowa | 220 433 | 28 | Tychy | 127 590 |
14 | Radom | 211 371 | 29 | Gorzów Wielkopolski | 123 609 |
15 | Toruń | 201 447 | 30 | Płock | 119 425 |
Wszystkie miasta (2020)
Wszystkie miasta wg województw (2020)
4. Aglomeracje miejskie
Wokół wszystkich większych miast, a także wokół niektórych mniejszych występuje tzw. strefa podmiejska. Jest to obszar mający silne powiązania społeczno‑gospodarcze, m.in. komunikacyjne, z miastem. Tradycyjna wiejska zabudowa zagrodowa ustępuje tam miejsca zabudowie willowej, rezydencjalnej i letniskowej, która jest efektem migracji części ludności miejskiej na wieś. Lokalizowane są też obiekty usługowe, najczęściej stacje paliw oraz towarzyszące im obiekty gastronomiczne (fast food), handel wielkopowierzchniowy oraz inwestycje produkcyjne i logistyczne.
Dosyć często się zdarza, że do granic dużego miasta z wielu stron przylegają mniejsze miejscowości – mamy wówczas jeden wielki obszar zabudowany zwany aglomeracjąaglomeracją lub zespołem miejskim, np. aglomeracja warszawska, łódzka, krakowska, poznańska. Są to tzw. aglomeracje monocentryczne, czyli posiadające jeden główny ośrodek.
Policentryczną odmianą aglomeracji jest konurbacjakonurbacja, czyli zespół wielu równorzędnych miast bez ośrodka wyraźnie dominującego. Najbardziej znany przykład to konurbacja górnośląska. Co prawda Katowice są tu największym miastem i stolicą województwa z siedzibami rozmaitych instytucji regionalnych, ale inne miasta liczą niewiele mniej mieszkańców (sprawdź w tabelach – załączniki powyżej) i też są siedzibami różnych instytucji, np. w Gliwicach znajduje się Politechnika Śląska, w Bytomiu – Opera Śląska, w Zabrzu – Śląskie Centrum Chorób Serca, a w Chorzowie – Park Śląski z wesołym miasteczkiem, ogrodem zoologicznym, stadionem, planetarium i innymi atrakcjami.
Inną znaną konurbacją jest Trójmiasto na wybrzeżu, a mniej znaną (bo mniejszą) – Dzierżoniów, Bielawa i Pieszyce na Dolnym Śląsku.
Lp. | Zespoły miejskie | Liczba ludności |
---|---|---|
1 | GOP – Katowice, Sosnowiec, Gliwice, Zabrze, Bytom, Chorzów, Tychy, Jaworzno | 2 mln 350 tys. |
2 | WARSZAWA, Pruszków, Legionowo, Otwock, Piaseczno, Wołomin | 2 mln 200 tys. |
3 | ŁÓDŹ, Pabianice, Zgierz i kilka mniejszych miast | 920 tys. |
4 | KRAKÓW, Wieliczka, Skawina, Niepołomice | 815 tys. |
5 | TRÓJMIASTO – Gdańsk, Gdynia, Sopot | 750 tys. |
6 | POZNAŃ, Swarzędz, Luboń | 612 tys. |
7 | LUBLIN, Świdnik | 388 tys. |
8 | Dzierżoniów, Bielawa, Pieszyce | 75 tys. |
Indeks górny Źródło danych: GUS Indeks górny koniecŹródło danych: GUS |
Korzystając z danych zawartych w tabeli powyżej (Wybrane zespoły miejskie w Polsce), tabeli Liczba ludności w największych miastach Polski lub z tabeli w załącznikach, oblicz, ile ludności mieszka poza miastem głównym w aglomeracji warszawskiej, łódzkiej i krakowskiej.
5. Funkcje miast
Miasta w Polsce – poza oczywistą dla każdej jednostki osadniczej funkcją mieszkaniową – spełniają wiele funkcji. Dawniej stanowiły głównie skupisko ludności będącej siłą roboczą dla przemysłu. Dzisiaj na czoło zdecydowanie wysuwają się różnorodne funkcje usługowe:
administracyjna – siedziby władz, urzędów, sądów i innych instytucji;
handlowa – sklepy małe i duże (super- i hipermarkety, dyskonty, galerie i pasaże handlowe), giełdy, targowiska, bazary, hurtownie;
biznesowa – banki i inne instytucje finansowe, zarządy firm, centra konferencyjne;
komunikacyjna – krzyżowanie się dróg i linii kolejowych, dworce kolejowe i autobusowe, przy większych miastach porty lotnicze, nad wodami porty morskie lub rzeczne;
naukowa – szkoły wyższe, placówki badawcze, laboratoria, parki technologiczne;
kulturalna – kina, teatry, opery, filharmonie, galerie, muzea, zabytki;
turystyczna – hotele, placówki gastronomiczne, parki rozrywki i inne atrakcje.
Rozwój usług prowadzi do zmiany wyglądu miast. W centrach powstaje nowoczesna zabudowa biurowa, która jest wynikiem koncentracji usług wyspecjalizowanych – ubezpieczeniowych, finansowych, developerskich, prawniczych, edukacyjnych, projektowych, hotelowych, gastronomicznych czy handlowych wyższego standardu (galerie i pasaże handlowe). „Szklanej” zabudowie usługowej często towarzyszy równie efektowne budownictwo mieszkaniowe, które jednak w większym stopniu rozwija się poza centrum. Coraz częściej powstają tam zamknięte osiedla dla zamożniejszych osób. Widoczna staje się segregacja przestrzenna ludności w miastach z uwagi na status materialny. Na obrzeżach większych miast wciąż też istnieją tzw. blokowiska, czyli osiedla wysokich budynków z wielkiej płyty pochodzące głównie z lat 70. XX wieku. W ich sąsiedztwie na obszary dotychczas zajmowane przez przemysł często wkracza handel wielkopowierzchniowy (markety, hurtownie), ponieważ tereny te miały zazwyczaj dużą powierzchnię, korzystne położenie i wyposażenie w infrastrukturę.
Krajobraz polskich miast
Podaj przykłady różnych funkcji miasta, które znasz z najbliższego otoczenia.
Oceń wpływ urbanizacji na środowisko przyrodnicze twojego regionu.
6. Osadnictwo wiejskie
Współczesna sieć osadnictwa wiejskiego, podobnie jak miasta, uformowała się w średniowieczu. Wielkość, przestrzenne rozmieszczenie i wygląd wsi uzależniony był od warunków środowiska przyrodniczego oraz od polityki państwa w zakresie rozwoju rolnictwa.
Generalnie tam, gdzie powierzchnia gospodarstw rolnych jest duża, obserwuje się mniejszą gęstość wiejskiej sieci osadniczej i mniejsze zaludnienie poszczególnych wsi. Najmniej wsi przypadających na 1000 ha użytków rolnych jest w województwach północnych. Tam też jest dużo wsi małych o liczbie mieszkańców poniżej 200.
Największe zagęszczenie sieci wiejskiej występuje w Polsce Centralnej i Południowej, gdzie poszczególne wsie cechuje duże zaludnienie – często liczą po kilka tysięcy mieszkańców.
Spore zróżnicowanie wykazują kształty wsi. Najwięcej w Polsce jest tzw. ulicówek, czyli zwartych wsi powstałych wzdłuż ciągów komunikacyjnych (dróg) i rzek. W rozwidleniach dróg tworzyły się wielodrożnice. W obszarach górskich, w dolinach rzek powszechnie występują ciągnące się przez wiele kilometrów łańcuchówki.
W ostatnich 10 latach obserwuje się znaczący gospodarczy i społeczny rozwój wsi w Polsce za sprawą wykorzystywania środków unijnych. Przyczyną tego rozwoju jest również proces tzw. urbanizacji wsi polegający na emigracji na wieś ludności miejskiej i przechodzenie ludności wiejskiej do pozarolniczej działalności. Zmienia się w ten sposób nie tylko wygląd wsi, ale także struktura demograficzna. Obszary wiejskie w strefie podmiejskiej dużych miast są również miejscem lokalizowania nowoczesnych zakładów przemysłowych, hurtowni czy małej przedsiębiorczości.
Układy funkcjonalne wsi
Największą wsią w Polsce są Kozy koło Bielska Białej, które liczą aż 12 tys. mieszkańców.
Najdłuższa wieś w kraju to Zawoja u stóp Babiej Góry – jest to typowa górska łańcuchówka, której zabudowania ciągną się wzdłuż głównej drogi przez ok. 18 km.
Najwyżej położona polska wieś to Ząb na Podhalu – 1013 m n.p.m. Z Zębu pochodzi nasz dwukrotny złoty medalista olimpijski w skokach narciarskich Kamil Stoch.
Podsumowanie
Większość polskich miast powstała w średniowieczu. Najbardziej intensywny rozwój miast miał miejsce w XIX i XX wieku, kiedy to ludności miejskiej stale przybywało.
Po 1989 roku wskutek upadku przemysłu i pojawienia się bezrobocia miasta straciły na atrakcyjności i ludności miejskiej przestało u nas przybywać.
Miasta dominują w Polsce Południowej i Zachodniej, a na wschodzie przeważa ludność wiejska.
Największe polskie miasto to Warszawa, która liczy ponad 1,7 mln mieszkańców (aglomeracja 2,2 mln).
Inne nasze większe miasta to Kraków (779 tys.), Łódź (680 tys.), Wrocław (643 tys.) i Poznań (535 tys.).
W konurbacji górnośląskiej, która jest policentryczną odmianą aglomeracji, mieszka prawie 2,5 mln ludzi. Jest ona największym w Polsce obszarem ciągłej zabudowy.
W polskich miastach funkcja przemysłowa została wyparta przez rozmaite funkcje usługowe – administracyjne, biznesowe, handlowe, komunikacyjne, naukowe, kulturalne, turystyczne i inne.
Odszukaj w internecie lub w bibliotekach albo księgarniach publikację będącą monografią miasta, w którym mieszkasz, lub któregoś z pobliskich miast. Przeczytaj ją i poznaj lepiej swoje okolice.
Słownik
obszar zurbanizowany o dużym skupieniu ludności utrzymującej się z działalności pozarolniczej (z usług i przemysłu); zazwyczaj składa się z dominującego ośrodka centralnego oraz przylegających do niego miast mniejszych, np. aglomeracja Warszawy, Łodzi
aglomeracja policentryczna składająca się z miast o podobnej wielkości, wśród których nie ma wyraźnie wyróżniającego się głównego ośrodka, np. konurbacja górnośląska
wielkie miasto wielofunkcyjne o charakterze stolicy dużego obszaru, np. państwa; w Polsce za metropolię można uznać jedynie Warszawę
proces przemian przestrzennych, ekonomicznych i społecznych prowadzący do rozwoju miast i obszarów miejskich, w tym zwiększenia odsetka ludności pracującej poza rolnictwem i upowszechniania się tzw. miejskiego stylu życia
procentowy udział ludności mieszkającej w miastach w stosunku do ogółu ludności danego obszaru (kraju, województwa, powiatu)
Ćwiczenia
Dokończ zdanie, zaznaczając właściwą odpowiedź.
Do każdego rodzaju urbanizacji dopasuj odpowiednie objaśnienie.
Do każdego rodzaju urbanizacji dopasuj odpowiednie objaśnienie.
udział ludności pracującej poza rolnictwem w ogóle zatrudnionych, udział mieszkańców miast w ogólnej liczbie ludności, udział powierzchni miast w powierzchni całkowitej
urbanizacja ekonomiczna | |
urbanizacja demograficzna | |
urbanizacja przestrzenna |
Wskaż najsilniej zurbanizowaną część naszego kraju.
Wskaż najsłabiej zurbanizowaną część naszego kraju.
Wskaż przyczyny nierównomiernego zurbanizowania obszaru Polski.
Wymienione nazwy miast uporządkuj w kolejności od największego do najmniejszego.
Do podanych wielkości miast przypisz odpowiednie liczby mieszkańców.
Do podanych wielkości miast przypisz odpowiednie liczby mieszkańców.
miasta wielkie, miasta duże, miasta małe, miasta bardzo małe, miasta średnie
10–50 tys. | |
50–200 tys. | |
200 tys.–1 mln | |
> 1 mln |
Dopasuj podane nazwy do rodzajów aglomeracji.
Dopasuj podane nazwy do rodzajów aglomeracji.
krakowska, trójmiejska, poznańska, łódzka, warszawska, górnośląska
aglomeracje monocentryczne | |
---|---|
konurbacje |
Przyporządkuj odpowiednie podpisy do zdjęć.
Przyporządkuj miasta do ich głównych funkcji.