Pisanie tekstów

Jeśli chcesz napisać list, opowiadanie, wiersz lub inny, dowolny tekst, użyj programu komputerowego przeznaczonego do tworzenia elektronicznych dokumentów tekstowych.

Zanim rozpoczniesz pisanie, zastanów się, kto będzie odbiorcą tekstu i jakie treści chcesz w nim zawrzeć. Od tego będzie zależeć ostateczny wygląd dokumentu. Za pomocą edytora tekstuEdytor tekstuedytora tekstu możesz utworzyć wiele tekstów o różnorodnej tematyce, np.: zaproszenia, ogłoszenia, plakaty czy gazetki szkolne. Każdy z tych dokumentów będzie miał inny wygląd w zależności od treści i przeznaczenia.
Przejrzyj przykładowe dokumenty tekstowe i zwróć uwagę na różną formę tych dokumentów.

Edytory tekstu mają wiele przydatnych narzędzi, które ułatwią ci pisanie i redagowanie tekstuRedagowanie teksturedagowanie tekstu. Za ich pomocą możesz nie tylko wprowadzić tekst do komputera, ale również zmienić go, usunąć fragmenty lub dodać nowe treści. Można na przykład wzbogacić tekst o rysunki lub zdjęcia. Utworzony dokument tekstowy możesz zapisać na dysku komputera lub innym nośniku pamięci, wysłać go drogą elektroniczną oraz wielokrotnie wydrukować.

Istnieje wiele zaawansowanych edytorów tekstu. Do najczęściej stosowanych należą Word z pakietu Microsoft Office, Writer z pakietu OpenOfficeWriter z pakietu LibreOffice. Dostępne są także edytory tekstu w wersji online.
Już niebawem poznasz podstawowe funkcje, jakie oferują te edytory. Być może używasz któregoś z nich. Pomimo różnych nazw, wersji i producentów, podstawowe narzędzia w tych programach wyglądają podobnie i działają tak samo. Jeśli nauczysz się obsługi jednego edytora tekstu, pozostałe nie będą dla ciebie tajemnicą.

Poniżej znajdziesz materiały szerzej omawiające możliwości edytorów tekstu:

1
Polecenie 1

Czy wiesz, jakie edytory tekstu zainstalowane są na twoim komputerze? Zaznacz ikony prezentujące edytory tekstu, które znasz. Pozostałe, które nie zostały zaprezentowane, wymień w poniższym dzienniczku.

RfeAG6IspKmbO
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
RhQMZWSY5yloB
Wersja alternatywna: (Uzupełnij).
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.

Następnie przyporządkuj poniższym ikonom odpowiadające im nazwy. Sprawdź poprawność wykonania zadania.

Rn7Z0CytHVExl
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
RGNhPBIztdyjZ
Ćwiczenie 1
Możliwe odpowiedzi: 1. WordPad, 2. Microsoft Word, 3. OpenOffice Writer, 4. Notatnik
Edytory tekstu, które domyślnie są zainstalowane w systemie Microsoft Windows.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.

Tworząc dokumenty tekstowe, staraj się, aby były one zrozumiałe, czytelne i estetyczne. Poznasz teraz zasady poprawnego pisania tekstu, które będą miały wpływ na estetykę i wygląd twoich prac.

Ważne!

Zasady poprawnego pisania tekstów:

  • Wyrazy w zdaniu oddzielaj pojedynczymi odstępami, naciskając jednokrotnie klawisz spacji.

  • Stawiaj spację po znakach interpunkcyjnych (. , : ; ? !), nigdy przed tymi znakami.

  • Stawiaj spację tylko przed nawiasem i cudzysłowem otwierającym, nigdy po nich.

  • Nie stawiaj spacji przed nawiasem i cudzysłowem zamykającym.

  • Nie stawiaj spacji między znakiem interpunkcyjnym, a nawiasem i cudzysłowem zamykającym.

  • Klawisza Enter używaj tylko wtedy, kiedy chcesz rozpocząć nową myśl, kiedy chcesz zamknąć jeden akapit i otworzyć drugi lub wstawić pusty wiersz.

  • Nie używaj wielokrotnych spacji! Chcąc wykonać większe przesunięcie tekstu, skorzystaj z klawisza Tab.

Przestrzeganie tych reguł jest ważne. Dzięki nim twoje dokumenty tekstowe będą estetyczne i czytelne.

1
Ćwiczenie 1
R1ZlzquYdqMwh
Porównaj kolejne pary zdań. Z każdej pary wybierz to, które według ciebie jest napisane poprawnie. Przedyskutuj z kolegami swój wybór. Na podstawie ćwiczenia sformułujcie zasady poprawnej edycji tekstu. Możliwe odpowiedzi: 1. Autorem baśni „ O krasnoludkach i sierotce Marysi ” jest Maria Konopnicka., 2. Autorem baśni „O krasnoludkach i sierotce Marysi” jest Maria Konopnicka., 3. Podstawowe stanowisko komputerowe składa się z jednostki centralnej , monitora , klawiatury i myszy ., 4. Podstawowe stanowisko komputerowe składa się z jednostki centralnej, monitora, klawiatury i myszy., 5. Częste przerwy w pracy z komputerem pozwalają się zrelaksować i odpocząć oczom , mięśniom szyi , barków i dłoni., 6. Częste przerwy w pracy z komputerem pozwalają się zrelaksować i odpocząć oczom, mięśniom szyi, barków i dłoni., 7. Nie stawiam spacji przed przecinkiem oraz przed kropką., 8. Nie stawiam spacji przed przecinkiem oraz przed kropką ., 9. Jak masz na imię?, 10. Jak masz na imię ?, 11. „Paweł i Gaweł” to wierszowana bajka. Jej autorem jest Aleksander Fredro., 12. „Paweł i Gaweł ” to wierszowana bajka . Jej autorem jest Aleksander Fredro., 13. Uważaj! Ślisko!, 14. „Uważaj ! Ślisko !, 15. Ustalam z rodzicami czas pracy przy komputerze np. 30 minut., 16. Ustalam z rodzicami czas pracy przy komputerze np. . 30 minut., 17. Do pisania i modyfikowania tekstów służy edytor tekstu., 18. Do pisania i modyfikowania tekstów służy edytor tekstu ., 19. Do tworzenia i modyfikowania rysunków służy edytor grafiki., 20. Do tworzenia i modyfikowania rysunków służy edytor grafiki .
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
1
Ćwiczenie 2
R13S4Kk3qv9Na2
Wersja alternatywna ćwiczenia: Przećwicz zasady poprawnego pisania tekstów. W poniższym dyktandzie zaznacz w wyznaczonych miejscach wszystkie odpowiednie znaki interpunkcyjne z prawidłowo umiejscowioną spacją. Puste pola oznaczają spację. Pamiętaj, że spacji nie trzeba wstawiać zawsze! Mieszkał w Wiśle sum wąsaty
, . :
znakomity matematyk
. ,


Krzyczał więc na całe skrzele
. : ,
"Do mnie
, . !
młodzi przyjaciele
! , ?
W dni powszednie i w niedziele na życzenie mnożę
,
dzielę
,
odejmuję i dodaję i pomyłek nie uznaję
! ,
"
. ,


Każdy mógł więc przyjść do suma i zapytać
:?!.
"
Jaka suma
?.
"
. ,
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.

Tworzenie dokumentu tekstowego

Poniżej przedstawiono przykładowy dokument tekstowy. Zwróć uwagę na elementy zaznaczone kolorem czerwonym. Czy potrafisz je nazwać? Używając tych nazw spróbuj opisać budowę dokumentu tekstowego.

1
Ćwiczenie 3
RZVd1I4htPsOK
Każdy dokument tekstowy składa się z następujących po sobie 1. zdań, 2. Akapit, 3. akapitu, 4. Enter, 5. wiersza, 6. wiersz . Każda linia wpisanego tekstu to jeden 1. zdań, 2. Akapit, 3. akapitu, 4. Enter, 5. wiersza, 6. wiersz . Z lekcji języka polskiego wiesz, że tekst składa się z akapitów. 1. zdań, 2. Akapit, 3. akapitu, 4. Enter, 5. wiersza, 6. wiersz rozpoczyna się zawsze od nowego wiersza. Może zawierać od jednego do kilkunastu zdań tworzących jedną myśl. Na końcu każdego akapitu należy nacisnąć klawisz 1. zdań, 2. Akapit, 3. akapitu, 4. Enter, 5. wiersza, 6. wiersz . Wówczas kursor przejdzie do następnego 1. zdań, 2. Akapit, 3. akapitu, 4. Enter, 5. wiersza, 6. wiersz i rozpoczniesz pisanie nowego 1. zdań, 2. Akapit, 3. akapitu, 4. Enter, 5. wiersza, 6. wiersz . Często pierwszy wiersz akapitu ma wcięcie, a pomiędzy kolejnymi akapitami stosuje się większy odstęp niż między wierszami w akapicie. Dzięki temu tekst jest wyrazistszy i czyta się go bez trudu.
Źródło: Lidia Aparta, licencja: CC BY 3.0.

W razie potrzeby oraz chęci poszerzenia swojej wiedzy możesz skorzystać z informacji zawartych w poniższych słowniczkach.

Ważne!

Górna część okna edytora tekstu zawiera narzędzia w postaci ikon. Pusta strona dokumentu to obszar do pisania nazywany obszarem roboczym. Migająca, pionowa kreska w obszarze do pisania wskazuje miejsce wprowadzenia tekstu (znaku). To tzw. kursor tekstowy nazywany również punktem wstawiania. W nowo otwartym dokumencie kursor tekstowy znajduje się na początku strony.
Do dyspozycji masz również kursor myszy, który zmienia się w zależności od miejsca na ekranie i od wykonywanych przez ciebie czynności. Sprawdź, jakie kształty przyjmuje kursor myszy, kiedy przesuniesz go w różne miejsca okna edytora tekstu.

1
Ćwiczenie 4

W dostępnym edytorze tekstu napisz poniższy tekst. Pamiętaj o poznanych zasadach edycji tekstu. Utworzony dokument zapisz pod nazwą Niespodziewany gość.

RzdFQB968po4B
Zrzut ekranu prezentujący tekst, jaki należy przepisać.
Źródło: Lidia Aparta, licencja: CC BY 3.0.

Jeśli masz problemy z wykonaniem zadania, skorzystaj z podpowiedzi.

Ważne!

Każdą zmianę wprowadzoną w tekście możesz zawsze cofnąć. Do tego służy przycisk Cofnij. Odszukaj go w edytorze tekstu, w którym pracujesz. Sprawdź, czy jest narzędzie umożliwiające zrezygnowanie z cofnięcia wprowadzonej zmiany.

Poprawianie błędów w tekście

Błędy w tekście można poprawiać nie tylko za pomocą klawiszy Backspace lub Delete. Większość zaawansowanych edytorów tekstu ma wbudowane słowniki. Dzięki temu wpisywany tekst zostaje natychmiast sprawdzony ze słownikiem i wyświetlana jest informacja o błędzie. Jeśli danego słowa nie ma w słowniku, zostaje ono wyróżnione poprzez podkreślenie go czerwoną falowaną linią. Są to najczęściej nazwiska czy inne nazwy własne.

2
Ćwiczenie 5

Otwórz plik Niespodziewany gość i sprawdź, czy w tekście, który napisałeś, są wyrazy podkreślone czerwoną falowaną linią. Usuń błędy, korzystając z wbudowanego słownika. Zapisz wprowadzone zmiany.
Jeśli masz problemy z wykonaniem tego zadania, skorzystaj z dodatkowych informacji.

Jeśli nie posiadasz gotowego pliku Niespodziewany gość, możesz pobrać go poniżej, w wybranym przez siebie formacie.

R15zmfaIjm5uo

Załącznik zawiera tekst zatytułowany Niespodziewany gość.

Dokument docx pod tytułem "Niespodziewany gość".
Źródło: Lidia Aparta, licencja: CC BY 3.0.
Plik DOCX o rozmiarze 14.52 KB w języku polskim
R2ZmucMSIda2V

Załącznik zawiera tekst zatytułowany Niespodziewany gość.

Dokument odt pod tytułem "Niespodziewany gość".
Źródło: Lidia Aparta, licencja: CC BY 3.0.
Plik ODT o rozmiarze 5.47 KB w języku polskim
1
Ćwiczenie 6

Sprawdź swoje umiejętności pisania tekstów za pomocą komputera. W tym celu uruchom program do pisania tekstów i napisz krótki tekst prezentujący twoją osobę. Przedstaw się, a następnie napisz w kilku zdaniach, które przedmioty nauczane w szkole lubisz i jakie są twoje zainteresowania. Zapisz dokument na swoim komputerze i zakończ pracę w programie. Jeśli masz problem z wykonaniem tego zadania, skorzystaj z podpowiedzi.

Zapamiętaj!
  1. Do pisania tekstów za pomocą komputera służą programy nazywane edytorami tekstu.

  2. Tworząc dokumenty tekstowe przestrzegaj zasad poprawnej edycji tekstu.

  3. Poprawiać błędy w tekście możesz za pomocą klawiszy BackspaceDelete lub wykorzystać słowniki wbudowane w program.

  4. Zawsze możesz skorzystać z polecenia Cofnij pisaniePowtórz pisanie.

  5. Do poruszania się po tekście używaj klawiszy kierunkowych (strzałek) lub kursora myszy, wstawiając kursor tekstowy w dowolne miejsce tekstu.

  6. Klawisza Enter używaj tylko wtedy, gdy chcesz rozpocząć nowy akapit lub uzyskać kilka pustych linii.

Edytor tekstu1
Edytor tekstu

Program komputerowy, służący do tworzenia i modyfikacji dokumentów tekstowych.

Redagowanie tekstu1
Redagowanie tekstu

Poprawianie jego treści oraz wprowadzanie zmian w wyglądzie, zmierzające do osiągnięcia ostatecznej postaci dokumentu, zgodnej z jego treścią.