Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Wyszukiwarki posiadają zaawansowane, nieustannie ulepszane i aktualizowane algorytmy, które starają się dostarczyć najbardziej trafne i użyteczne wyniki dla użytkowników. Zapytania rozpoznawane są w kontekście lokalnym, zależnym od twojej lokalizacji, a także na podstawie historii aktywności w internecie, czy światowych trendów, dlatego wyniki wyszukiwania mogą się różnić zależnie od używanego komputera, przeglądarki, miejsca pobytu, a nawet godziny, czy pory roku. Im częściej odwiedzasz strony o sporcie, tym więcej powiązanych wyników ze sportem otrzymasz. Inne propozycje restauracji dostaniesz, szukając informacji będąc w swoim mieście, a inne na wyjeździe. W przypadku niejednoznaczności, wyniki są odpowiednio różnicowane, aby bez podanego kontekstu naprowadzić cię na najbardziej trafne źródło, a mechanizmy rozpoznawania literówek postarają się skorygować wszystkie błędy pisowni.

Przed rozpoczęciem przeszukiwania internetu musisz ustalić, czego poszukujesz, gdzie najlepiej szukać, czy szukasz wszystkich materiałów na dany temat, czy tylko wyspecjalizowanej informacjiDtG6RhsEGwyspecjalizowanej informacji. Po uzyskaniu odpowiedzi na te pytania, jesteś w stanie ustalić, czy bardziej pomocne będzie wyszukiwanie kluczowych słów występujących w dowolnej kolejności w dowolnych miejscach strony, czy może całych zwrotów i wyrażeń.

W materiale Metody przeszukiwania zasobów internetuDwl1kvyglMetody przeszukiwania zasobów internetu została przedstawiona wyszukiwarka internetowa, w której wyszukiwanie informacji polegało na wpisaniu odpowiednich wyrazów w wyznaczone do tego celu pole i kliknięciu przycisku Szukaj. Poszukiwanie informacji nie musi się jednak ograniczać do wpisania kilku słów kluczowych w pole tekstowe wyszukiwarki. Wyszukiwarki udostępniają użytkownikom wiele specjalnych składni języka umożliwiających znacznie bardziej zaawansowane wyszukiwanie.

Wyszukiwanie zwrotów i operacje logiczne

Na początku materiału wspomniany został fakt, że algorytmy wyszukiwania działają tak, aby trafność wyszukiwania była jak najbardziej wartościowa. Przy wpisaniu w pasku dowolnej wyszukiwarki poszukiwanego wyrazu lub wyrazów, możesz jednak otrzymać listę tysięcy stron, której przejrzenie zajęłoby ci dużo czasu. Dlatego czasem warto posłużyć się wyszukiwaniem fraz, by zawęzić ilość wyszukiwań. Różne wyszukiwarki dysponują różnymi rodzajami zapytań ułatwiających przeszukiwanie zasobów internetu, jednak pewne zasady są wspólne dla wszystkich. Większość wyszukiwarek domyślnie łączy słowa operatorem AND, czyli „i”. Wpisanie do wyszukiwarki dwóch słów spowoduje wyświetlenie stron zawierających wszystkie te słowa. Podobnie będzie, gdy wpiszemy w okno wyszukiwarki np. trzy, cztery wyrazy.

RNjRcBjaQd5RO
Zrzut paska wyszukiwarki Google z wpisaną frazą bez cudzysłowów. 
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.

Jeżeli jednak umieścisz te wyrazy w cudzysłowie, otrzymasz listę stron zawierających je w tej właśnie kolejności. Taki zbiór słów nazywamy fraząFraza w kontekście wyszukiwania informacjifrazą. np.

RpRZlLDSDqjfn
Zrzut paska wyszukiwarki Google z wpisaną frazą w cudzysłowach. 
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.

Przeszukując zasoby internetu, możesz korzystać z operatorów logicznych (AND, OR, NOT) dających możliwość tworzenia warunków do spełnienia (bądź nie) wielu różnych założeń. Każde ze słów kluczowych (czyli każdy wyraz oddzielony spacją) wyszukiwarka standardowo łączy poprzez użycie spójnika logicznego AND (w polskim języku „i”). W wynikach wyszukiwania znajdują się więc tylko te strony, które zawierają wszystkie podane słowa. Aby to zmienić, możemy wykorzystać dwie pozostałe operacje logiczne: OR (lub) oraz NOT (nie). Zastosowanie spójnika OR pozwala poinformować wyszukiwarkę, że ma wyszukiwać strony, na których znajduje się przynajmniej jedno z podanych słów kluczowych.

RjNSFub4V1mSs
Zrzut paska wyszukiwarki Google z wpisanymi słowami kluczowymi i operatorem logicznym OR.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Ważne!

Uwaga! W niektórych wyszukiwarkach (np. w wyszukiwarce Microsoft Bing) wymaga się, aby spójniki logiczne AND oraz OR były pisane wielkimi literami!

Kolejną ciekawą funkcją jest wykluczanie stron z wyników wyszukiwania. Wystarczy przed odpowiednim słowem kluczowym czy frazą umieścić znak minusa (po spacji), a strony które zawierają owo słowo/frazę nie zostaną wyświetlone.

RLz3kP35yfN3P
Zrzut paska wyszukiwarki Google z wpisanymi słowami kluczowymi, operatorem logicznym OR oraz wykluczeniem.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.

Wielkość liter

Wyszukiwarka nie bierze pod uwagę wielkości liter słów kluczowych, dlatego zapytania dla „amt”, „AMT”, „AmT” dadzą takie same wyniki.

RZzmvO4oByj5H
Zrzut paska wyszukiwarki Google z wpisanym dużymi literami wyrażeniem.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
R7g1WsewI5F7R
Zrzut paska wyszukiwarki Google z wpisanym małymi literami wyrażeniem.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
RSMhRKD7aREni
Zrzut paska wyszukiwarki Google z wpisanym na przemian wielkimi i małymi literami wyrażeniem.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.

Specjalne elementy składni zapytań

Intitle:
Pozwala na wyszukiwanie stron zawierających jedno wskazane słowo w ich tytule.

RRLyms3OmAbdt
Zrzut paska wyszukiwarki Google z wpisanym tekstem "wyszukiwarka" oraz Intitle przed słowem kluczowym.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.

Site:
Ogranicza wyszukiwanie do podanej domeny.

RywKh6Py7oph3
Zrzut paska wyszukiwarki Google z wpisanym tekstem "akademia * twórców site:wckp.lodz.pl".
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Ważne!

* zastępuje dowolny wyraz mogący pojawić się w tym miejscu.

Define:
Pozwala na szybkie odnalezienie definicji dowolnie podanego pojęcia.

R12BiWE1xB8Bw
Zrzut paska wyszukiwarki Google z wpisanym tekstem Define:HTML.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.

Link:
Pozwala na wyszukiwanie stron internetowych, które zawierają linki do podanej witryny.

Rp6SkhNzNU2oz
Zrzut paska wyszukiwarki Google z wpisanym tekstem link:www.p.lodz.pl.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Ciekawostka

Okna w najpopularniejszych wyszukiwarkach (Microsoft Bing, Google) pełnią również funkcję kalkulatora, za pomocą którego można wykonywać działania matematyczne.

RZosC39CeNsyc
Zrzut okna kalkulatora Google.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
1
Ćwiczenie 1

Wykorzystując zaawansowane sposoby wyszukiwania informacji znajdź strony, które zawierają:

  1. informacje o wycieczkach z Lizbony do Porto,

  2. słowo telekomunikacja w tytule,

  3. definicję akronimu,

  4. odnośnik do witryny Ośrodka Rozwoju Edukacji.

Tryb InPrivate

Przy okazji odwiedzania przez ciebie kolejnych stron internetowych, powstają wpisy w historii mające postać listy odwiedzonych witryn WWW. Są jednak sytuacje, gdy korzystasz z cudzego komputera i nie chciałbyś pozostawić na nim śladów swojej działalności w sieci, nawet tych, dotyczących odwiedzanych serwisów społecznościowychDFDrUAuKmserwisów społecznościowych czy usług pocztowychDJv5b8Ogdusług pocztowych. Pamiętaj więc o usuwaniu wszystkich wspomnianych wpisów z historii po zakończeniu sesji.

Istnieje też możliwość pozwalająca na przeglądanie stron www w tzw. trybie prywatnym InPrivate. Producenci przeglądarek w tym właśnie trybie umożliwiają przeglądanie stron w sposób, który ma chronić twoją prywatność, a więc nie zapisując na dysku twardym historii przeglądania stron internetowych.
Jak wykorzystywać tę opcję w przeglądarkach dostępnych dla systemu Windows?

  • Microsoft Edge wystarczy kliknąć w menu Narzędzia symbolizowane trzema kropkami po prawej stronie okna przeglądarki,  a następnie wybrać Nowe okno InPrivate lub skorzystać ze skrótu klawiaturowego Ctrl+Shift+N. Po włączeniu przeglądania w tym trybie, pojawi się okno przeglądarki, w którym będzie zapewniona ochrona prywatności.

    R1dVUp9pv4nFd
    Zrzut okna przeglądarki Microsoft Edge z włączoną funkcją InPrivate.
    Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.

Pamiętaj, że gdy otworzysz nowe okno nie będzie ono objęte ochroną w trybie prywatnym. Chcąc zakończyć sesję w tym trybie, wystarczy zamknąć okno przeglądarki objęte ochroną.

  • Google Chrome możesz skorzystać z kombinacji klawiszy, takiej jak w Microsoft Edge (Ctrl+Shift+N) lub przejść do Narzędzi i wybrać opcję Nowe okno incognito. Po wybraniu tej opcji zobaczysz komunikat:

    RF9PNcHxT8yvv
    Zrzut okna przeglądarki Google Chrome z włączonym trybem incognito.
    Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
  • W przeglądarce Opera tryb prywatny również możesz włączyć skrótem klawiaturowym Ctrl+Shift+N. Zobaczysz wówczas na ekranie poniższy komunikat:

    R81TskVC4l1Xe
    Zrzut okna przeglądarki Opera z włączonym trybem prywatnym.
    Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
  • Przeglądarka Firefox tryb prywatny posiada pod skrótem klawiaturowym Ctrl+Shift+P. Alternatywnym wejście do tego trybu znajdziesz w prawym górnym rogu w Menu Aplikacji klikając Nowe okno prywatne.

    RhvHgtuDEP5j2
    Zrzut okna przeglądarki Firefox z włączonym trybem prywatnym.
    Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Ciekawostka

Możesz wprowadzić w swojej przeglądarce takie ustawienie, aby zawsze uruchamiała się w trybie prywatnym. Jeśli używasz przeglądarkę Microsoft Edge, wystarczy, że klikniesz prawym przyciskiem myszy na jej ikonę na pulpicie lub pasku zadań i otworzysz Właściwości.

W otwartym oknie zakładki Skrót, na końcu ścieżki w Element docelowy wpisz, po wstawieniu spacji -inPrivate i naciśnij Enter.

R1IGtwHiCXz5r
Zrzut okna właściwości przeglądarki Microsoft Edge.
Źródło: Sławomir Szaruga, licencja: CC BY 3.0.

Od tego momentu przeglądarka uruchamiając się będzie otwierała się w trybie prywatnym.

Zapamiętaj!

Pracując na cudzym komputerze, nie pozostawisz śladów swojej działalności, włączając funkcję trybu prywatnego.

Fraza w kontekście wyszukiwania informacji1
Fraza w kontekście wyszukiwania informacji

Dowolne wyrażenie złożone z określonej liczby znaków, na podstawie którego oprogramowanie komputerowe odnajduje powiązane treści.

Wykorzystaj poniższe pole tekstowe do zapisania swoich notatek lub przemyśleń.

RG6PrQMWJsSFU
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.