R1OEVRAR9VCXH
Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku, 1943‑1959
Źródło: english-speak-english.com, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 1
RFB7QFSGCJ9EX
Sprawdź swoją wiedzę. Zastanów się, które pojęcia, spośród podanych poniżej, znasz, a które są Ci nieznane. Dopasuj je do odpowiednich miejsc.
Uwaga! Podczas pracy z materiałem zwróć szczególną uwagę na te określenia/terminy, które znalazły się w rubryce NIE WIEM
Źródło: ORE, licencja: CC BY 3.0.
spis

Spis treści:

  1. Przestrzeń i aranżacja przestrzeni

  2. Architektura

  3. Architektura wnętrz

  4. Dom jako miejsce do mieszkania

  5. Już wiesz

  6. Potrafisz

  7. Słownik

link1

Przestrzeń i aranżacja przestrzeni

RGhE4SO0Adffk
Krajobrazy
Źródło: Adobe Spark [czytaj: adobi spaark], licencja: CC BY 3.0.

Otacza nas przestrzeń. Może być duża i bardzo duża, jak np.: na fotografiach powyżej, lub zupełnie mała. Nasze odczuwanie przestrzeni może być bardzo różnorodne, a wpływ na to mogą mieć różne czynniki. 
Jeśli przypomnisz sobie jazdę zatłoczonym autobusem, korytarz szkolny na przerwie, spacer w lesie, albo wyobrazisz sobie, że stoisz nad brzegiem morza - twoje odczucie przestrzeni za każdym razem będzie inne.

Mówiąc o przestrzeni w architekturze, mamy na myśli zarówno:

  • przestrzeń, jaką zajmuje obiekt architektoniczny;

  • wnętrze obiektu architektonicznego;

  • przestrzeń wokół obiektu architektonicznego.

Polecenie 2

Na ilustracji poniżej znajdują się dwie fotografie przedstawiające te same obiekty.  Zastanów się, która fotografia ukazuje większą przestrzeń? Czy wiesz dlaczego?

R13NFBUXHE6LM
Kolorowe figurki
Źródło: Adobe Spark [czytaj: adobi spaark], licencja: CC BY 3.0.

Na fotografii po lewej stronie - wszystkie elementy kompozycji stoją na jasnym podłożu, a z tyłu znajduje się jednolite, ciemne tło. 
Natomiast na fotografii z prawej - tłem jest płaszczyzna częściowo ciemna i jasna.
Na jasnej części znajdują się czarne sylwety, kontrastowe do tła.
Ich kształty wyraźnie sugerują, że są cieniami elementów, które widzimy na pierwszym planie.
Teraz już wiesz, że na fotografii  po prawej stronie jest więcej przestrzeni. Dzieje się tak dlatego, że na tej ilustracji mamy dwa plany:
pierwszy plan:  kolorowe figury stojące na jasnym podłożu;
drugi plan:  cienie rzucane przez kolorowe figury pierwszego planu.

W ten sposób na ilustracji z prawej strony przestrzeń została powiększona.

wróć do spisu treści

link2

Architektura

Ra9GcotAOvvbo

Architektura to jedna z dziedzin sztuki, która ma szczególne znaczenie dla człowieka.  To sztuka kształtowania obiektów przestrzennych o różnym przeznaczeniu, jak np.: budynki, budowle, tereny zielone, rekreacyjne, sportowe, wnętrza. 
Podstawową jej funkcją jest użytecznośćużytecznośćużyteczność. Jako służąca człowiekowi powinna być nie tylko estetycznaestetykaestetycznafunkcjonalnafunkcjonalnyfunkcjonalna, lecz także bezpieczna. Dlatego jej projektowaniem zajmują się wykształceni specjaliści: architekciarchitektarchitekci i urbaniściurbanistaurbaniści.

R19V92FGLF14P1
Na budowie
Źródło: Adobe Spark [czytaj: adobi spaark], licencja: CC BY 3.0.

Współczesna architektura wymaga od architekta szczególnych umiejętności, ponieważ dzisiejsze budowle zaskakują wykorzystaniem technik i narzędzi multimedialnych - korespondują ze sztuką mediów, multimedialną reklamą wizualną.

RBSL9XCTSLQL7
Fotografie ilustrujące przykłady typów architektury: na górze od lewej: użytkowa, sakralna, użytkowa, mieszkalna; na dole od lewej: mieszkalna, reprezentacyjna, przemysłowa
Źródło: Adobe Spark [czytaj: adobi spaark], licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 1
RQZTRJLT14L76
W oparciu o tekst z audiobooka odpowiedz na pytania. Pytanie 1: Co cechuje zawód architekta? Możliwe odpowiedzi: A - możliwość łatwej przebudowy ,brak określonej funkcji i nieokreśloność estetyczna. B - współtworzenie dóbr kultury przez projektowanie obiektów budowlanych służących zaspokojeniu potrzeb osobistych i społecznych człowieka. C - trwałość, użyteczność i piękno. D - umiejętność rysowania ładnych i kolorowych domów, budowania bezpiecznych mostów przez rzeki oraz tworzenia placów zabaw dla dzieci. Pytanie 2: Jakie trzy zasady działalności architektonicznej zostały określone przez Witruwiusza już w starożytności? Możliwe odpowiedzi: A - możliwość łatwej przebudowy ,brak określonej funkcji i nieokreśloność estetyczna. B - współtworzenie dóbr kultury przez projektowanie obiektów budowlanych służących zaspokojeniu potrzeb osobistych i społecznych człowieka. C - trwałość, użyteczność i piękno. D - umiejętność rysowania ładnych i kolorowych domów, budowania bezpiecznych mostów przez rzeki oraz tworzenia placów zabaw dla dzieci.
Źródło: online-skills.
Ćwiczenie 2
ROOSHKJXPMLUC
Odpowiedz na pytania w oparciu o tekst audiobooka. Pytanie 1: Jakie koncepcje opracowuje urbanista na podstawie analizy zabudowań przestrzeni? Możliwe odpowiedzi: 1. konfliktów użytkowników poszczególnych obiektów budowlanych, 2. planowania przestrzennego, 3. planistyczne. Pytanie 2: Czego minimalizację obejmują zadania urbanistyki ? Możliwe odpowiedzi: 1. konfliktów użytkowników poszczególnych obiektów budowlanych, 2. planowania przestrzennego, 3. planistyczne. Pytanie 3: Do czego odnosi się zawód urbanisty? Możliwe odpowiedzi: 1. konfliktów użytkowników poszczególnych obiektów, 2. planowania przestrzennego, 3. planistyczne.
Źródło: online-skills.

wróć do spisu treści

link3

Architektura wnętrz

Sztukę kształtowania wnętrz, obejmującą wystrój i wyposażenie, z uwzględnieniem ich estetyki i funkcjonalności, nazywamy architekturą wnętrz.

Dotyczy ona zarówno przestrzeni prywatnych, mieszkalnych, jak i przestrzeni użyteczności publicznej, jak szkoły, przedszkola, biura, banki, teatry, dworce - czyli obiekty przeznaczone do ogólnego użytku, do których każdy ma dostęp.

Szczególną odmianą architektury wnętrz jest architektura wystaw, nazywana także wystawiennictwem. To sztuka eksponowania  przedmiotów, towarów a także dzieł sztuki w przestrzeni wystawowej. Prezentacja musi być zaprojektowana w taki sposób, aby była zrozumiała i atrakcyjna dla odbiorców.

Polecenie 3

Kliknij na interaktywne punkty na poniższej ilustracji i zapoznaj się z opisem zdjęć.

R1E5k8MfRIHxg
Ilustracja interaktywna przedstawia dwa przykłady architektury wnętrz. Pierwsza z nich to aranżacja kuchni. Na lewej ścianie ustawione są zabudowane meble z frontami w kolorze jasnej zieleni. W drugiej szafce zamontowany jest piekarnik. Na górnym blacie stoją dwa wazony, w jednym z nich są kwiaty. Dalej umieszczone są kuchenka i okap. W centralnej części znajduje się zabudowana tak zwana wyspa z blatem i zlewem. Tylna ściana jest przeszklona. Druga fotografia to stoisko na targach. Pod sufitem, na metalowych stelażach znajduje się wiele reflektorów i podczepiony jest napis z nazwą reklamowanego produktu. Z przodu widać trzy ekrany ze stanowiskami do grania na PlayStation. Przy jednym z nich widać grających mężczyzn. W tle przewija się wiele osób oglądających stoisko. Na ilustracji umieszczone są interaktywne punkty z informacjami: Punkt 1: Architektura wnętrz obejmuje między innymi podział wnętrza budynku ze względu na jego przeznaczenie. Dotyczy także wystroju i wyposażenia. Funkcje pomieszczeń są prawie niezmienne od dziesiątek lat – w mieszkaniu są sypialnie, salon, kuchnia, łazienka. Na przestrzeni lat zmienia się jednak ich układ w budynku, a na ostateczny wygląd wpływają nowinki techniczne, styl życia, nowe materiały. Punkt 2: Wystawiennictwo spełnia funkcję eksponującą, popularyzującą, edukacyjną, informacyjną oraz komercyjną. Artysta zajmujący się wystawiennictwem tworzy nową przestrzeń i w zamierzony sposób rozmieszcza w niej eksponowane przedmioty. Dodatkowo projektuje gabloty i postumenty, dostosowuje kolorystykę ścian, podłogi i sufitu, oświetlenie, montuje interaktywne elementy, dba o oprawę dźwiękową, a nawet zapach wnętrza.
Przykłady architektury wnętrz: aranżacja nowoczesnej kuchni oraz stoisko na targach w dużej przestrzeni targowej.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 3
RFNE3HGPPUB44
Wyjaśnij termin „architektura wnętrz”.
Źródło: ORE, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 3
R1AbqiiVzlOP1
Opisz, jak mogłaby wyglądać wystawa prac dzieci na korytarzu szkolnym, aby była interesująca i inna niż dotychczas?
Źródło: ORE, licencja: CC BY 3.0.

Architekt zajmuje się projektowaniem różnych wnętrz. Duże znaczenie ma przy tym ich funkcjonalnośćfunkcjonalnyfunkcjonalność i ergonomiczneergonomiaergonomiczne rozmieszczenie  mebli czy urządzeń. W zależności od rodzaju pomieszczenia i jego przeznaczenia projekt wnętrza powinien być dostosowany do konkretnych potrzeb użytkowników.

1
Ćwiczenie 4
R1QR756S4UUZZ
Cztery fotografie przedstawiające różne rodzaje przestrzenie: wnętrze nowoczesnej galerii sztuki, młodzieżowej sypialni z dwoma łóżkami i miejscami do nauki, galerii handlowej z ruchomymi schodami i tłumem ludzi oraz basenu hotelowego z białym wnętrzem i wodą w kolorze niebieskim.
Cztery rodzaje przestrzeni: wnętrze nowoczesnej galerii sztuki, młodzieżowej sypialni, galerii handlowej oraz basenu hotelowego.
Źródło: edycja: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
1
Ćwiczenie 4
RTGM3XFV15NKR
Podaj przykłady wnętrz użyteczności publicznej w Twojej miejscowości, czym się charakteryzują?
Odpowiedź wpisz w polu poniżej.
Źródło: ore, licencja: CC BY 3.0.

Wnętrza mieszkalne

Skupimy się na wnętrzach, które są nam najbliższe - czyli na wnętrzach mieszkalnych. To przestrzenie domowe, spełniające wiele funkcji, takich jak; odpoczynek, praca, komunikacja, higiena, przechowywanie.

RrAj6kkac5OeE
Przykłady nowoczesnych wnętrz mieszkalnych
Źródło: Adobe Spark [czytaj: adobi spaark], licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 4
R1WKm12LvqSkP
Miejsce na notatkę
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 4
R1MDVRQ2C1BUX
Odpowiedz, jakie cechy powinno mieć wnętrze idealnego pokoju nastolatka.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
JPOL_E3_E4_Zadaniowo

wróć do spisu treści

link4

Dom jako miejsce do mieszkania

R1S26S36G1SUK
Salon
Źródło: vanitjan, domena publiczna.

Dom to przestrzeń, w której się mieszka, miejsce należące do sfery sacrum — czyli „miejsca uświęconego”, nasz własny teren bezpieczny, schronienie ze szczególnie wyróżnionym centrum, w którym skupia się życie domowników.

Konstrukcja domu jako budynku przywołuje bogatą symbolikę poszczególnych jego części, np. dachu (poziom najbliżej nieba), strychu (miejsca tajemniczego, w którym gromadzi się różne rzeczy), piwnicy (sfera ciemności), podłogi (symbolizującej ziemię), ścian (traktowanych jako cztery strony świata), drzwi (symbolu „wejścia”, „wyjścia”, otwartości i kontaktu z przestrzenią poza domem).

Polecenie 5
RHU4BL1SAFE3U
Miejsce na notatki ucznia
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
R13FF4SU1O9ZX
Miejsce na notatkę
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 5
R7QC9UZQABMRB
Miejsce na notatki ucznia
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
R1G8XQ9TRFDFJ
Miejsce na notatki
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
j00000001CB1v50_0000000I
National Geographic
JPOL_E3_E4_Tekstykultury
Polecenie 6
R12ZH3KSLK458
Miejsce na szkic
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 5
R1BDLBSU4Z37B
Miejsce na notatkę
Polecenie 7

Opisz swoimi słowami atmosferę domu jednego z chłopców.

RqScvj7bbGX2A
Miejsce na notatkę
Ćwiczenie 5
R1O8V6KA6GDPP
Zadanie polega na umieszczeniu w dowolnych punktach na tablicy wyrazów - skojarzeń ucznia ze słowem "dom mieszkalny"
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 5
R1BZ37UG6TZE6
Miejsce na notatkę
Źródło: ORE, licencja: CC BY 3.0.
JPOL_E3_E4_Konteksty
R1USK741VCUG1
Salon
Źródło: pixabay.com, domena publiczna.
RQ4U3OTED357J
Pokój dziecięcy
Źródło: Freepik, domena publiczna.
JPOL_E3_E4_Konteksty
Ćwiczenie 6
R9lq5pHc4hJnW
Miejsce na notatkę
Źródło: ORE, licencja: CC BY 3.0.

wróć do spisu treści

Już wiesz

  • że architektura to jedna z dziedzin sztuki;

  • czym zajmuje się architekt i urbanista;

  • znasz pojęcie architektury wnętrz oraz architektury wystaw;

  • jak rozpoznać obiekty użyteczności publicznej;

  • jakie są obiekty użyteczności publicznej;

  • co znaczą określenia: funkcjonalność, ergonomia, estetyka, atmosfera domu;

wróć do spisu treści

Potrafisz

  • wskazać różnice między pracą architekta a pracą urbanisty;

  • rozpoznać rodzaje architektury na podstawie wybranych przykładów;

  • opowiadać o różnych rozwiązaniach w projektowaniu wnętrz i oceniać ich estetykę;

  • analizować wnętrza pod względem funkcjonalności i wygody;

  • zaproponować własne pomysły we wnętrzach szkoły lub własnego domu.

wróć do spisu treści

link7

Słownik

 architekt
 architekt

specjalista w dziedzinie projektowania i wznoszenia budynków i budowli

architektura
architektura

sztuka projektowania, wznoszenia i artystycznego kształtowania budynków i budowli

architekt wnętrz
architekt wnętrz

osoba zajmująca się projektowaniem wnętrz; ogromne znaczenie ma funkcjonalność danego pomieszczenia i ergonomiczne ułożenie elementów ruchomych, czyli konkretnych mebli czy urządzeń; w zależności od rodzaju pomieszczenia i jego przeznaczenia projekt powinien być dostosowany do konkretnych potrzeb

architektura wnętrz
architektura wnętrz

dziedzina twórczości artystycznej obejmująca kształtowanie wnętrz architektonicznych zarówno funkcjonalnych, jak i estetycznych (przestrzeni prywatnych, mieszkalnych, użyteczności publicznej, miejsc pracy), projektowanie wystroju i wyposażenia ruchomego z uwzględnieniem funkcji pomieszczenia

ergonomia
ergonomia

nauka o jak najlepszym przystosowaniu środowiska pracy (oraz miejsca życia codziennego i wypoczynku) do użytku; chodzi o to, by nie tylko uchronić jego życie i zdrowie człowieka, lecz dać mu również możliwość jak najlepszego rozwoju osobowości; odnosi się do projektowania budynków, mebli, urządzeń sanitarnych, maszyn, i in.

estetyka
estetyka

dziedzina filozofii, która bada naturę piękna i postrzeganie piękna przez człowieka, dlatego jest ściśle związana ze sztuką

funkcjonalny
funkcjonalny

odpowiadający czyimś potrzebom i dobrze spełniający swoją funkcję, np.: „ To mieszkanie jest funkcjonalne”

urbanista
urbanista

projektant, zajmujący się planowaniem miast i osiedli  pod kątem potrzeb wszystkich użytkowników, uwzględniając przy tym ochronę środowiska przyrodniczego i kulturowego

 urbanistyka
 urbanistyka

dział architektury zajmujący się zasadami planowania przestrzennego miast i osiedli

użyteczność
użyteczność

jeśli coś zaspokaja nasze potrzeby (bo tego używamy) - jest użyteczne; wtedy konsument ma satysfakcję i korzyść z użytkowania sprzętu, samochodu, mieszkania, domu, można mówić o ich użyteczności, chociaż każdy może tę użyteczność oceniać inaczej (subiektywnie)

wystawiennictwo
wystawiennictwo

inaczej: architektura wystaw; sztuka eksponowania  przedmiotów, towarów a także dzieł sztuki w przestrzeni wystawowej; prezentacja musi być zaprojektowana w taki sposób, aby była zrozumiała i atrakcyjna dla odbiorców

Źródła

  • encyklopedia.pwn.pl

  • sjp.pwn.pl

Linki do e‑materiałów

wróć do spisu treści

link8
architekt
architekt

specjalista w dziedzinie projektowania i wznoszenia budowli