Fotografia przedstawia fragment miasta Las Vegas : jezdnię i budynki hotelowe. Pomiędzy zabudowaniami znajduje się pomniejszona kopia Wieży Eiffla.
Las Vegas , USA, fot. krata
Źródło: zbiory prywatne, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 1
R11E3XDV7OF34
Sprawdź swoją wiedzę. Zastanów się, które pojęcia, spośród podanych poniżej, znasz, a które są Ci nieznane. Dopasuj je do odpowiednich miejsc. Uwaga! Podczas pracy z materiałem zwróć szczególną uwagę na te określenia/terminy, które znalazły się w rubryce NIE WIEM
Sprawdź swoją wiedzę. Zastanów się, które pojęcia, spośród podanych poniżej, znasz, a które są Ci nieznane. Dopasuj je do odpowiednich miejsc. Uwaga! Podczas pracy z materiałem zwróć szczególną uwagę na te określenia/terminy, które znalazły się w rubryce NIE WIEM
Podczas tworzenia planu miasta powinno się uwzględniać układ jego głównych osi, np.: północ - południe czy wschód - zachód. Wokół nich rozmieszcza się elementy urbanistyczne, którymi są obiekty budowlane, służące zaspokojeniu potrzeb osobistych i społecznych człowieka.
Istnieją różne grupy obiektów architektonicznych, np.: obiekty architektoniczne wśród których, ze względu na ich przeznaczenie - wyróżniamy:
1. Budynki architektury mieszkalnej:
budynki jednorodzinne,
budynki wielorodzinne.
RghCrJabt2x3d
Ilustracja przedstawia 9 mniejszych zdjęć, na których ukazane są budynki mieszkalne. Są wśród nich jednorodzinne domy, zabudowa szeregowa, wielorodzinne bloki - ukazują różne rozwiązania architektoniczne.
Architektura mieszkalna: budynki jednorodzinne i wielorodzinne
Źródło: Adobe Spark [czytaj: adobi spaark], licencja: CC BY 3.0.
2. Architektura sakralna, np.:
świątynie różnych wyznań,
klasztory,
kaplice,
cmentarze.
RlU44Uh57CI4v
Ilustracja przedstawia 14 mniejszych zdjęć z przykładami architektury sakralnej z różnych zakątków świata i różnych wyznań; świątynie, klasztory, kaplice i cmentarz.
Przykłady architektury sakralnej różnych kultur
Źródło: Adobe Spark [czytaj: adobi spaark], licencja: CC BY 3.0.
3. Architektura użyteczności publicznej, np.:
szpitale, przychodnie,
banki,
urzędy państwowe i samorządowe,
dworce kolejowe i autobusowe,
przedszkola, szkoły, wyższe uczelnie,
muzea,
kina,
teatry.
R140ZhoBRfrEB
Ilustracja przedstawia budynki użyteczności publicznej, przedstawione na 9 mniejszych fotografiach. Są wśród nich: urzędy, banki, szpitale, muzea, kina, dworce.
Budynki użyteczności publicznej
Źródło: Adobe Spark [czytaj: adobi spaark], licencja: CC BY 3.0.
4. Architektura rekreacyjna, np.:
parki miejskie,
place zabaw,
boiska,
ścieżki rowerowe,
hale i stadiony sportowe.
R1YIw9VHA1I67
Ilustracja ukazuje 9 zdjęć, które ukazują budowle służące wypoczynkowi i rekreacji. Są to baseny, place zabaw, stadiony, parki miejskie, ścieżki rowerowe, boiska.
Architektura służąca rekreacji
Źródło: Adobe Spark [czytaj: adobi spaark], licencja: CC BY 3.0.
5. Architektura industrialna, czyli przemysłowa, np.:
fabryki i zakłady produkcyjne,
oczyszczalnie ścieków,
spalarnie śmieci,
stacje wodociągowe,
elektrownie,
mosty, wiadukty,
magazyny.
6. Architektura komercyjna, dotycząca obiektów handlowych, np:
wszelkiego rodzaju centra handlowe,
sklepy,
salony sprzedaży,
targowiska,
magazyny.
Ilustracje interaktywne znajdujące się poniżej przedstawiają różne typy obiektów. Klikając na interaktywne punkty na kolejnych ilustracjach dowiesz się, jaki typ architektury reprezentują.
R1GpkDiiXXaXT1
Ilustracja interaktywna przedstawia podział architektury na przykładzie siedmiu zdjęć. Fotografie ukazują różne rodzaje budowli. Na pierwszym zdjęciu przedstawiona została klinika chorób mózgu w Las Vegas, w Stanach Zjednoczonych Ameryki (według projektu Franka Gehrego). To przykład architektury pożytku publicznego i edukacji, którą stanowią m.in. obiekty służby zdrowia, poczty, biblioteki, teatry, sądy, dworce, porty lotnicze, mosty, domy kultury, szkoły. Budowla na drugiej fotografii to przykład architektury komercyjnej i industrialnej, do której zalicza się sklepy, domy i centra handlowe, salony sprzedaży, magazyny, zakłady przemysłowe. Na zdjęciu widać Złote Tarasy w Warszawie, które zaprojektowało biuro Jerde Partnership. Trzecia budowla jest przykładem architektury rekreacyjnej, jakimi są baseny, stadiony, tereny przeznaczone do wypoczynku i rekreacji, takie jak place zabaw, skwery, pola golfowe. Na zdjęciu przedstawiony został Stadion Energa w Gdańsku zaprojektowany przez firmę Rhode‑Kellermann‑Wawrowsky. Czwarte zdjęcie przedstawia architekturę mieszkalną – budynek wielorodzinny. Ten budynek mieści się w Polsce – w Gdyni. Na piątej fotografii ukazano dom jednorodzinny. Jest to przykład architektury mieszkalnej. Dom został wybudowany w XIX w. w Birmingham w Wielkiej Brytanii. Szósty budynek jest przykładem architektury sakralnej, do której zaliczamy wszelkie budynki związane z kultem religijnym, jak np. kościoły, synagogi, cerkwie, meczety, kapliczki, klasztory, pagody itp. Świątynia na zdjęciu to cerkiew prawosławna Świętej Równej Apostołom Marii Magdaleny w Warszawie, wzniesiona w XIX w. Siódme zdjęcie ilustruje architekturę rządową, której przykładami są ratusze, budynki urzędów, parlamentów. Na zdjęciu widać Ratusz w Londynie wybudowany według projektu Normana Fostera. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Na zdjęciu przedstawiona została klinika chorób mózgu w Las Vegas, w Stanach Zjednoczonych Ameryki (według projektu Franka Gehrego). To przykład architektury pożytku publicznego i edukacji, którą stanowią m.in. obiekty służby zdrowia, poczty, biblioteki, teatry, sądy, dworce, porty lotnicze, mosty, domy kultury, szkoły. 2. To przykład architektury komercyjnej i industrialnej, do której zalicza się sklepy, domy i centra handlowe, salony sprzedaży, magazyny, zakłady przemysłowe. Na zdjęciu widać Złote Tarasy w Warszawie, które zaprojektowało biuro Jerde Partnership. 3. Przykładem architektury rekreacyjnej są baseny, stadiony, tereny przeznaczone do wypoczynku i rekreacji, takie jak place zabaw, skwery, pola golfowe. Na zdjęciu przedstawiony został Stadion Energa w Gdańsku zaprojektowany przez firmę Rhode‑Kellermann‑Wawrowsky. 4. Zdjęcie przedstawia architekturę mieszkalną – budynek wielorodzinny. Ten budynek mieści się w Polsce – w Gdyni. 5. To zdjęcie domu jednorodzinnego. Jest to przykład architektury mieszkalnej. Dom został wybudowany w XIX w. w Birmingham w Wielkiej Brytanii. 6. Zdjęcie przedstawia architekturę sakralną, do której zaliczamy wszelkie budynki związane z kultem religijnym, jak np. kościoły, synagogi, cerkwie, meczety, kapliczki, klasztory, pagody itp. Świątynia na zdjęciu to cerkiew prawosławna Świętej Równej Apostołom Marii Magdaleny w Warszawie wzniesiona w XIX w. 7. To zdjęcie ilustruje architekturę rządową, której przykładami są ratusze, budynki urzędów, parlamentów. Na zdjęciu widać Ratusz w Londynie wybudowany według projektu Normana Fostera.
Ilustracja interaktywna przedstawia podział architektury na przykładzie siedmiu zdjęć. Fotografie ukazują różne rodzaje budowli. Na pierwszym zdjęciu przedstawiona została klinika chorób mózgu w Las Vegas, w Stanach Zjednoczonych Ameryki (według projektu Franka Gehrego). To przykład architektury pożytku publicznego i edukacji, którą stanowią m.in. obiekty służby zdrowia, poczty, biblioteki, teatry, sądy, dworce, porty lotnicze, mosty, domy kultury, szkoły. Budowla na drugiej fotografii to przykład architektury komercyjnej i industrialnej, do której zalicza się sklepy, domy i centra handlowe, salony sprzedaży, magazyny, zakłady przemysłowe. Na zdjęciu widać Złote Tarasy w Warszawie, które zaprojektowało biuro Jerde Partnership. Trzecia budowla jest przykładem architektury rekreacyjnej, jakimi są baseny, stadiony, tereny przeznaczone do wypoczynku i rekreacji, takie jak place zabaw, skwery, pola golfowe. Na zdjęciu przedstawiony został Stadion Energa w Gdańsku zaprojektowany przez firmę Rhode‑Kellermann‑Wawrowsky. Czwarte zdjęcie przedstawia architekturę mieszkalną – budynek wielorodzinny. Ten budynek mieści się w Polsce – w Gdyni. Na piątej fotografii ukazano dom jednorodzinny. Jest to przykład architektury mieszkalnej. Dom został wybudowany w XIX w. w Birmingham w Wielkiej Brytanii. Szósty budynek jest przykładem architektury sakralnej, do której zaliczamy wszelkie budynki związane z kultem religijnym, jak np. kościoły, synagogi, cerkwie, meczety, kapliczki, klasztory, pagody itp. Świątynia na zdjęciu to cerkiew prawosławna Świętej Równej Apostołom Marii Magdaleny w Warszawie, wzniesiona w XIX w. Siódme zdjęcie ilustruje architekturę rządową, której przykładami są ratusze, budynki urzędów, parlamentów. Na zdjęciu widać Ratusz w Londynie wybudowany według projektu Normana Fostera. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Na zdjęciu przedstawiona została klinika chorób mózgu w Las Vegas, w Stanach Zjednoczonych Ameryki (według projektu Franka Gehrego). To przykład architektury pożytku publicznego i edukacji, którą stanowią m.in. obiekty służby zdrowia, poczty, biblioteki, teatry, sądy, dworce, porty lotnicze, mosty, domy kultury, szkoły. 2. To przykład architektury komercyjnej i industrialnej, do której zalicza się sklepy, domy i centra handlowe, salony sprzedaży, magazyny, zakłady przemysłowe. Na zdjęciu widać Złote Tarasy w Warszawie, które zaprojektowało biuro Jerde Partnership. 3. Przykładem architektury rekreacyjnej są baseny, stadiony, tereny przeznaczone do wypoczynku i rekreacji, takie jak place zabaw, skwery, pola golfowe. Na zdjęciu przedstawiony został Stadion Energa w Gdańsku zaprojektowany przez firmę Rhode‑Kellermann‑Wawrowsky. 4. Zdjęcie przedstawia architekturę mieszkalną – budynek wielorodzinny. Ten budynek mieści się w Polsce – w Gdyni. 5. To zdjęcie domu jednorodzinnego. Jest to przykład architektury mieszkalnej. Dom został wybudowany w XIX w. w Birmingham w Wielkiej Brytanii. 6. Zdjęcie przedstawia architekturę sakralną, do której zaliczamy wszelkie budynki związane z kultem religijnym, jak np. kościoły, synagogi, cerkwie, meczety, kapliczki, klasztory, pagody itp. Świątynia na zdjęciu to cerkiew prawosławna Świętej Równej Apostołom Marii Magdaleny w Warszawie wzniesiona w XIX w. 7. To zdjęcie ilustruje architekturę rządową, której przykładami są ratusze, budynki urzędów, parlamentów. Na zdjęciu widać Ratusz w Londynie wybudowany według projektu Normana Fostera.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Zapoznaj się w galerii z dwoma obiektami architektonicznymi przeznaczonymi dla dzieci, a następnie rozwiąż ćwiczenie interaktywne.
RGEP3XUL4B458
Ilustracja przedstawia budynek szkoły w Piekarach Śląskich‑Szarleju. Na zdjęciu ukazana jest frontalna część prostej budowli, w której sześcienną formę została wpisana półokrągła, oszklona, pięciokondygnacyjna bryła, wysuwająca się z fasady. Elewacja szkoły pomalowana jest na szaro, płaszczyzny pomiędzy oknami na brązowo. Budynek stoi pośród drzew.
Budynek szkoły w Piekarach Śląskich - Szarleju
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
R1OLO833ZMJEA
Ilustracja przedstawia plac zabaw w Leśnym Parku Kultury i Wypoczynku „Myślęcinek” w Bydgoszczy. Na zdjęciu ukazana jest drewniana, stylizowana na zamek budowla dla dzieci z drabinkami i zieloną, plastikową zjeżdżalnią. Elementy konstrukcji zwieńczone są spiczastymi daszkami z chorągiewkami. Na niebiesko‑żółto‑czerwonych ściankach namalowano okienka. Na dalszym planie znajdują się pozostałe elementy placu zabaw i wysokie, zielone drzewa. Całość otoczona jest drewnianym płotkiem.
Plac zabaw w Leśnym Parku Kultury i Wypoczynku „Myślęcinek” w Bydgoszczy
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 1
R4TD3MBHQ8LMB
Wymień znane Ci typy architektury.
Wymień znane Ci typy architektury.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Budynki mieszkalne i edukacyjne mogą wyglądać podobnie, przyjrzyj się uważnie fotografii, w razie potrzeby wróć do materiału powyżej.
architektura edukacji, architektura rekreacji.
Ćwiczenie 1
Ćwiczenie 2
RW9zUk1y91E39
Podaj po trzy przykłady architektury: 1) rekreacyjnej, 2) sakralnej, 3) mieszkalnej
Źródło: ORE, licencja: CC BY 3.0.
Podpowiedź znajdziesz w materiale powyżej ćwiczenia.
Konstrukcja budynków i budowli zależy w dużym stopniu od funkcji, jakie mają spełniać. W przypadku akweduktuakweduktakweduktu, konstrukcja jest wynikiem przeznaczenia budowli, transportującej wodę na duże odległości. Kliknij na fotografię interaktywną i animację poniżej, aby dowiedzieć się więcej.
R115CNJQ587V2
Ilustracja interaktywna przedstawia Akwedukt w Segowii, zbudowany w I/II wieku wieku za panowania cesarza Wespazjana. Okazała dwupoziomowa arkadowa konstrukcja akweduktu przecina plac miejski. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Widok arkadowych konstrukcji przecinających krajobraz Francji, Hiszpanii, Włoch, Chorwacji, Grecji, Izraela, Niemiec, Tunezji i Turcji nie dziwi nikogo: Rzymianie pokryli terytorium Imperium Romanum nie tylko siecią dróg, ale także wodociągów.
Ilustracja interaktywna przedstawia Akwedukt w Segowii, zbudowany w I/II wieku wieku za panowania cesarza Wespazjana. Okazała dwupoziomowa arkadowa konstrukcja akweduktu przecina plac miejski. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Widok arkadowych konstrukcji przecinających krajobraz Francji, Hiszpanii, Włoch, Chorwacji, Grecji, Izraela, Niemiec, Tunezji i Turcji nie dziwi nikogo: Rzymianie pokryli terytorium Imperium Romanum nie tylko siecią dróg, ale także wodociągów.
Akwedukt w Segowii, zbudowany w I/II wieku wieku za panowania cesarza Wespazjana
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
R1LSDF26TNMO61
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Poznaj dawne i współczesne obiekty architektury na podstawie fotografii interaktywnych znajdujących się poniżej. Zwróć uwagę na różnice w projektowaniu architektury teraz i dawniej. Co możesz powiedzieć o pomysłach współczesnych architektów?
Ilustracja 1 z 6
R4RNnP5vnzzJa
Ilustracja interaktywna przedstawia barokową Kaplicę Królewską w Gdańsku. Fasada kaplicy podzielona jest na trzy części przez cztery pilastry, czyli stojące pionowe pasy przy ścianie na wysokich cokołach, zakończone kompozytowymi kapitelami (głowicami). Gzyms jest gierowany, czyli łamany i mocno wysunięty. Nad nim znajduje się attyka, czyli ścianka na szczycie budowli, dekorowana maszkaronami i kiściami owoców. W środkowej części portalu znajduje się kartusz, czyli dekoracja w postaci tarczy, z królewskim herbem, na którym widnieją: Orły, Pogoń i Janina. Tarczę herbową wraz z orłem i koroną podtrzymują na rozpostartych skrzydłach dwa anioły. Kopuła pokrywa środkową część prostokątnego wejścia. Zwieńczona jest niewielką latarnią, spoczywa na ośmiobocznym wysokim bębnie i po bokach ujęta jest dwiema ustawionymi na dachu ośmiobocznymi sygnaturkami. W tle znajduje się zabytkowa architektura z wyróżniającą się wieżą zegarową kościoła. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Barokowa Kaplica Królewska w Gdańsku powstała w latach 1678‑1681 z inicjatywy gdańszczan i króla Polski Jana III Sobieskiego. Architektem kaplicy był Tylman z Gameren.
Ilustracja interaktywna przedstawia barokową Kaplicę Królewską w Gdańsku. Fasada kaplicy podzielona jest na trzy części przez cztery pilastry, czyli stojące pionowe pasy przy ścianie na wysokich cokołach, zakończone kompozytowymi kapitelami (głowicami). Gzyms jest gierowany, czyli łamany i mocno wysunięty. Nad nim znajduje się attyka, czyli ścianka na szczycie budowli, dekorowana maszkaronami i kiściami owoców. W środkowej części portalu znajduje się kartusz, czyli dekoracja w postaci tarczy, z królewskim herbem, na którym widnieją: Orły, Pogoń i Janina. Tarczę herbową wraz z orłem i koroną podtrzymują na rozpostartych skrzydłach dwa anioły. Kopuła pokrywa środkową część prostokątnego wejścia. Zwieńczona jest niewielką latarnią, spoczywa na ośmiobocznym wysokim bębnie i po bokach ujęta jest dwiema ustawionymi na dachu ośmiobocznymi sygnaturkami. W tle znajduje się zabytkowa architektura z wyróżniającą się wieżą zegarową kościoła. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Barokowa Kaplica Królewska w Gdańsku powstała w latach 1678‑1681 z inicjatywy gdańszczan i króla Polski Jana III Sobieskiego. Architektem kaplicy był Tylman z Gameren.
Kaplica Królewska, obecnie kaplica rektorska p.w. Świętego Ducha w Gdańsku, 1678‑1681
Źródło: fot. Diego Delso, dostępny w internecie: wikipedia.org, domena publiczna.
R1TBPM9GDUTVH
Ilustracja przedstawia fragment najstarszego w Polsce parku miejskiego, znajdującego się w Kaliszu. W centralnej części znajduje się zadaszenie wykonane w stylu japońskim, na które można wejść schodami. Sześciokątny dwuspadowy daszek wsparty jest na sześciu czerwonych kolumnach. Wokół znajdują się drzewa. Na fotografii umieszczono interaktywny punkt z informacją: Fragment najstarszego w Polce parku miejskiego znajdującego się w Kaliszu. Park został założony na terenie dawnych renesansowych ogrodów jezuickich staraniem Jana Karola Horninga w 1798 roku.
Ilustracja przedstawia fragment najstarszego w Polsce parku miejskiego, znajdującego się w Kaliszu. W centralnej części znajduje się zadaszenie wykonane w stylu japońskim, na które można wejść schodami. Sześciokątny dwuspadowy daszek wsparty jest na sześciu czerwonych kolumnach. Wokół znajdują się drzewa. Na fotografii umieszczono interaktywny punkt z informacją: Fragment najstarszego w Polce parku miejskiego znajdującego się w Kaliszu. Park został założony na terenie dawnych renesansowych ogrodów jezuickich staraniem Jana Karola Horninga w 1798 roku.
Park Miejski w Kaliszu, altana
Źródło: dostępny w internecie: parki.org.pl, licencja: CC BY 3.0.
RzDn4djr4Yupd
Ilustracja interaktywna przedstawiająca halę widowiskowo‑sportową w Katowicach, tzw. spodek. Górna część okrągłej budowli przypomina spodek pod filiżankę. Dolna wsparta na kolumnach cofnięta jest w głąb. Na całej długości w cofniętej ścianie rozmieszczone są okna. Przed obiektem znajduje się duży plac. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją:
Punkt 1: Hala widowiskowo‑sportowa w Katowicach była budowana w latach 1964‑1971. Autorem projektu Spodka był zespół projektantów z Biura Studiów i Projektów Typowych Budownictwa Przemysłowego z Warszawy.
Ilustracja interaktywna przedstawiająca halę widowiskowo‑sportową w Katowicach, tzw. spodek. Górna część okrągłej budowli przypomina spodek pod filiżankę. Dolna wsparta na kolumnach cofnięta jest w głąb. Na całej długości w cofniętej ścianie rozmieszczone są okna. Przed obiektem znajduje się duży plac. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją:
Punkt 1: Hala widowiskowo‑sportowa w Katowicach była budowana w latach 1964‑1971. Autorem projektu Spodka był zespół projektantów z Biura Studiów i Projektów Typowych Budownictwa Przemysłowego z Warszawy.
Hala sportowo‑widowiskowa w Katowicach, znana jako Spodek, powstała pod nadzorem Biura Studiów i Projektów Typowych Budownictwa Przemysłowego
Źródło: online-skills, domena publiczna.
RNF1HUBKOSVO2
Ilustracja interaktywna przedstawia budynek szpitala. Obiekt ukazany jest od frontu. Elewacja budynku jest jasnożółta. Nad głównym wejściem znajduje się duża, szara tablica, złożona z prostokątnych kasetonów, na której został zamieszczony napis z nazwą szpitala. Za tablicą widać ciąg okien. Brzegi dachu zabezpieczone są wystającą siatką. Przed budynkiem znajduje się zielony plac, ogrodzony płotem. Na ilustracji jest umieszczony interaktywny punkt z informacją: Bydgoszcz - Szpital Uniwersytecki im. dr. A. Jurasza. Rozbudowę budynku zaprojektowali Jacek Wiśniewski i Jerzy Prywiński.
Ilustracja interaktywna przedstawia budynek szpitala. Obiekt ukazany jest od frontu. Elewacja budynku jest jasnożółta. Nad głównym wejściem znajduje się duża, szara tablica, złożona z prostokątnych kasetonów, na której został zamieszczony napis z nazwą szpitala. Za tablicą widać ciąg okien. Brzegi dachu zabezpieczone są wystającą siatką. Przed budynkiem znajduje się zielony plac, ogrodzony płotem. Na ilustracji jest umieszczony interaktywny punkt z informacją: Bydgoszcz - Szpital Uniwersytecki im. dr. A. Jurasza. Rozbudowę budynku zaprojektowali Jacek Wiśniewski i Jerzy Prywiński.
Szpital Uniwersytecki im. dr. A. Jurasza w Bydgoszczy
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
R1VM93BU89HTE
Ilustracja interaktywna przedstawia osiedle domów wielorodzinnych w Toruniu. Zlokalizowane jest przy dwupasmowej drodze. Po lewej stronie ulicy ustawiony jest ciąg bloków z balkonami. Są to wielokondygnacyjne budynki o podstawie kwadratu. Na zdjęciu ciąg ukazujący na przemian bloki ośmiopiętrowe i czteropiętrowe. Przed blokami ustawione są latarnie skierowane w stronę ulicy. Rośnie także kilka drzew. Tłem jest błękitne niebo z chmurami. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Osiedle domów wielorodzinnych w Toruniu. Projekt, GM Architekci. Osiedle zrealizowano przy jednej z głównych osi architektoniczno‑urbanizacyjnych przecinających miasto ze wschodu na zachód.
Ilustracja interaktywna przedstawia osiedle domów wielorodzinnych w Toruniu. Zlokalizowane jest przy dwupasmowej drodze. Po lewej stronie ulicy ustawiony jest ciąg bloków z balkonami. Są to wielokondygnacyjne budynki o podstawie kwadratu. Na zdjęciu ciąg ukazujący na przemian bloki ośmiopiętrowe i czteropiętrowe. Przed blokami ustawione są latarnie skierowane w stronę ulicy. Rośnie także kilka drzew. Tłem jest błękitne niebo z chmurami. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Osiedle domów wielorodzinnych w Toruniu. Projekt, GM Architekci. Osiedle zrealizowano przy jednej z głównych osi architektoniczno‑urbanizacyjnych przecinających miasto ze wschodu na zachód.
Osiedle domów wielorodzinnych, Toruń
Źródło: dostępny w internecie: wikimedia.org, licencja: CC BY 4.0.
R1MN3ZGAAB131
Ilustracja interaktywna przedstawia główne wejście do Centrum handlowego Plaza w Toruniu. Wejście jest całe wykonane ze szkła, a w górnej części umieszczony jest czerwony neon z nazwą galerii. Po lewej i prawej stronie znajdują się ściany, na których rozmieszczone są reklamy. Zdjęcie zostało wykonane wieczorową porą lampy przyziemne świecą się. Po prawej stronie u dołu zdjęcia znajduje się ciąg ławek. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Toruń, Centrum Plaza. Projekt Plaza Centers.
Ilustracja interaktywna przedstawia główne wejście do Centrum handlowego Plaza w Toruniu. Wejście jest całe wykonane ze szkła, a w górnej części umieszczony jest czerwony neon z nazwą galerii. Po lewej i prawej stronie znajdują się ściany, na których rozmieszczone są reklamy. Zdjęcie zostało wykonane wieczorową porą lampy przyziemne świecą się. Po prawej stronie u dołu zdjęcia znajduje się ciąg ławek. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Toruń, Centrum Plaza. Projekt Plaza Centers.
Centrum handlowe Plaza, Toruń
Źródło: dostępny w internecie: Retailnet[czytaj: ritejlnet].pl, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 2
ROzEzm3yOUhUU
Wymień znane ci typy architektury, ze względu na ich przeznaczenie.
Wymień znane ci typy architektury, ze względu na ich przeznaczenie.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Jeśli masz trudności, wróć do materiału powyżej, znajdziesz tam wszystkie obiekty pokazane w ćwiczeniu.
Góra od lewej : 1) architektura użyteczności publicznej, 2) architektura mieszkalna, 3) architektura komercyjna, Na dole od lewej: 1) architektura rekreacyjna, 2) architektura sakralna
Ćwiczenie 2
Ridn5RePH4SwT
Wymień po trzy znane ci przykłady budynków - w sumie dziewięć: 1) użyteczności publicznej, 2) architektury industrialnej, 3) architektury komercyjnej
Źródło: ORE, licencja: CC BY 3.0.
Jeśli masz trudności, wróć do podrozdziału: „ Podział architektury ze względu na przeznaczenie”, pkt.3,5,6 powyżej
Przykładowo (mogą być inne): 1) muzeum, kino, teatr, 2) fabryki i zakłady produkcyjne, oczyszczalnie ścieków, spalarnie śmieci , 3) wszelkiego rodzaju centra handlowe, sklepy, salony sprzedaży
W architekturze współczesnej zachodzą zmiany. Powstają nowe obiekty, ale również już istniejące miejsca i budowle mogą ulegać przemianom, np.: dzięki rewitalizacjirewitalizacjarewitalizacji.
„Manufaktura” w Łodzi kojarzy się z obiektami fabrycznymi z XIX wieku, czyli architekturą industrialnąarchitektura industrialnaarchitekturą industrialną. Dziś spełnia funkcje komercyjnearchitektura komercyjnakomercyjne dzięki rewitalizacji - zmieniła swoją funkcję i w ten sposób została przywrócona mieszkańcom. Teraz należy do kategorii architektury komercyjnej i industrialnej:
R1ALa2JvRVrxL
Zdjęcie przedstawia dawną fabrykę, tzw. „Manufakturę", przywróconą do użytku publicznego dzięki rewitalizacji. Jest to kompleks budynków z czerwonej cegły, parterowy z rzędem dużych półokrągło zakończonych okien i znajdujące się za nim dwa kilkupiętrowe. Obecnie jest to wielofunkcyjne centrum handlowe odwiedzane przez setki klientów. Przed „Manufakturą" rozpościera się duży plac rekreacyjno‑komercyjny.
„Manufaktura", Łódź, 2006 r. projekt przebudowy: Virgile&Stone
Źródło: commons.wikimedia.org, licencja: CC BY 3.0.
Centra i galerie handlowe, to współcześnie nie tylko sklepy - także różnorodne usługi, biura, miejsca rekreacji możemy znaleźć w każdym centrum handlowym. Często możemy poruszać się szerokimi alejami, na których rosną prawdziwe rośliny, odpocząć na ławkach czy kanapach. Cała przestrzeń jest klimatyzowana, a jeżeli mamy płaszcz czy bagaż, to możemy zostawić je w szatni. Jaki jest to rodzaj architektury? Komercyjny, bo wszystko służy przyciągnięciu klienta, który ma dokonać zakupów. Ale możesz tylko pospacerować i odpocząć. Galerie handlowe tworzą przestrzeń wielofunkcyjną, która ma być przyjazną, funkcjonalną, estetyczną i bezpieczną dla człowieka.
RlkBVJYp6UDMj1
Ilustracja przedstawia widok na podziemną szkołę w Bolzano. Na zdjęciu ukazane są trzy kondygnacje. Ściany są wykonane ze szkła. W każdej z widocznych sal znajdują się krzesła. Przed pomieszczeniami znajduje się przestronny hol ze szklanym dachem. Z prawej strony ulokowana jest winda ze stalowymi drzwiami.
Szkoła Hannah Arendt, 2013 r., projekt Claudio Lucchin (i współpracownicy), Bolzano, Włochy
Źródło: fot. Alessandra Chemollo Commons.wikimedia.org, licencja: CC BY 3.0.
W wielu państwach świata, powstają takie wielofunkcyjne kompleksy, nawet pod powierzchnią ziemi, np.:
W Bolzano we Włoszech w 2013 r., w ścisłym centrum miasta, gdzie nie było już wolnej przestrzeni, powstała czteropiętrowa szkoła znajdująca się pod ziemią. Naturalne światło dochodzi nawet do najniższego, czwartego poziomu. Kilkukondygnacyjne wnętrze szkoły znajduje się na ilustracji obok.
łac. aquaeductus; wodociąg doprowadzający rurami wodę do miast z odległych źródeł, często położonych w górach; arkady akweduktu prowadzono nad i pod ziemią – ponad rzekami, dolinami i wzgórzami; najstarsze są akwedukty greckie; niektóre z antycznych wodociągów są nadal czynne, np. w Rzymie: Aqua Marcia z 144–140 r. p.n.e., Aqua Virgo z 20 r. p.n.e., Aqua Traiana ze 111 r., lub w Hiszpanii w Terragonie i w Segowii oraz we Francji w Nîmes; etymologia: aqua, -ae – woda, ducere – prowadzić
architekt
architekt
specjalista w dziedzinie projektowania i wznoszenia budowli
architektura
architektura
sztuka projektowania, wznoszenia i artystycznego kształtowania budowli
architektura industrialna
architektura industrialna
czyli przemysłowa (uprzemysłowiona) zalicza się do niej: obiekty przemysłowe; fabryki i przetwórnie ale także oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, spalarnie śmieci, stacje wodociągowe, oraz elektrownie wodne i wiatrowe, mosty, wiadukty
architektura komercyjna
architektura komercyjna
zalicza się do niej obiekty nastawione na osiągnięcie zysku (komercja): wszelkiego rodzaju centra handlowe, sklepy, magazyny, targowiska
architektura mieszkalna
architektura mieszkalna
to budynki mieszkalne jednorodzinne i wielorodzinne
architektura rekreacyjna
architektura rekreacyjna
zalicza się do niej: place zabaw, boiska, ścieżki rowerowe, hale i stadiony sportowe
architektura sakralna
architektura sakralna
zalicza się do niej: świątynie różnych wyznań, klasztory, kaplice i cmentarze
architektura użyteczności publicznej
architektura użyteczności publicznej
zalicza się do niej: szpitale, przychodnie, banki, urzędy państwowe i samorządowe, dworce kolejowe i autobusowe, przedszkola, szkoły, wyższe uczelnie, muzea, kina, teatry
arkada
arkada
forma łuku, który jest wsparty na dwóch filarach, bądź kolumnach
bryła
bryła
kształt przestrzenny w architekturze i rzeźbie. Jedna z dziedzin twórczości, której wytworem jest trójwymiarowe dzieło sztuki
budowla
budowla
nieruchome, trwale połączone z gruntem dzieło rąk ludzkich; każdy obiekt budowlany (na przykład most, zapora, droga, kanał) nie będący budynkiem lub obiektem małej architektury
budynek
budynek
to obiekty, które są powiązane z gruntem; ze względu na przeznaczenie mogą być nimi budynki zarówno mieszkalne jak i niemieszkalne – przemysłowe, handlowe, biurowe, związane z kulturą, religią, oświatą
mała architektura
mała architektura
zespół niewielkich obiektów budowlanych, wznoszonych w celu zagospodarowania terenu (działki budowlanej pod budownictwo jednorodzinne, wielorodzinne, miast, osiedli, zakładów pracy, parków, ogrodów i tym podobne), np.: krzyż, figura, altany, ogrodzenia, oczka wodne, fontanny oraz obiekty o charakterze użytkowym takie jak huśtawki, ławki, piaskownice
metropolia
metropolia
główne miasto kraju lub regionu
rewitalizacja
rewitalizacja
w dosłownym tłumaczeniu oznacza „przywrócenie do życia, ożywienie”; kompleksowe zespołowe działania na zdegradowanym obszarze miasta mające na celu przywrócenie jego świetności i nadanie mu nowych funkcji
urbanistyka
urbanistyka
dział architektury zajmujący się zasadami planowania przestrzennego miast i osiedli
