Ilustracja przedstawia duże zbliżenie na fragment tężni. Górna część fotografii to zbite w jednorodną masę krótkie, suche gałązki. Dolna część ilustracji to krople wody różnej wielkości na jednolitym lekko pofałdowanym tle. Krople połyskują w świetle słońca.
Zbliżenie na tężnie, 2017 r., Gołdap, fot.: krata
Źródło: zbiory prywatne, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 1
R1STXRFRP2FUP
Sprawdź swoją wiedzę. Zastanów się, które pojęcia, spośród podanych poniżej, znasz, a które są Ci nieznane. Dopasuj je do odpowiednich miejsc. Uwaga! Podczas pracy z materiałem zwróć szczególną uwagę na te pojęcia/terminy, które znalazły się w rubryce NIE WIEM.
Sprawdź swoją wiedzę. Zastanów się, które pojęcia, spośród podanych poniżej, znasz, a które są Ci nieznane. Dopasuj je do odpowiednich miejsc. Uwaga! Podczas pracy z materiałem zwróć szczególną uwagę na te pojęcia/terminy, które znalazły się w rubryce NIE WIEM.
Każdego dnia spostrzegamy wokół siebie wiele różnych przedmiotów. Dlatego możemy powiedzieć, myśląc na przykład o kubku czy krześle: „wiem, jak wygląda kubek, wiem, jak wygląda krzesło”. Nie zawsze jednak tak jest. Czasami rzeczy czy przedmioty - a szczególnie ich fotografie - mogą wyglądać inaczej.
Gdy przyjrzymy się dowolnym obiektom z różnych stron, pod różnym kątem, zobaczymy, że wraz ze zmianą punktu widzenia, może zmienić się ich kształt, nawet bardzo radykalnie. Dodatkowo światło - jego kierunek i intensywność - również może znacząco wpłynąć na wizerunek przedmiotu. Na ilustracjach poniżej znajdują się fotografie tego samego obiektu, wykonane pod różnym kątem - zwróć uwagę, że w zależności od rodzaju kadru możemy dowiedzieć się różnych rzeczy o sfotografowanym kubku. Zapoznaj się z ilustracjami i spróbuj wskazać, które ujęcie dostarcza najwięcej informacji o obiekcie?
RT8F9QGJT5NFS
Ilustracja przedstawia trzy jednorazowe kubki z kawą - każdy ujęty jest z innego punktu widzenia. Pierwszy kubek ukazany jest z największego kąta patrzenia od góry. Punkt widzenia na drugi kubek jest obniżony i widoczna jest mniejsza powierzchnia kawy. Trzeci kubek ukazany jest frontalnie.
Trzy ujęcia
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
R188ZGUMJMPK7
Ilustracja interaktywna przedstawia fotografię kubka z kawą, stojącego na drewnianym blacie. Zdjęcie zostało wykonane z góry. Widać obrzeże kubka tworzące kontur koła wypełnionego kawą. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją:
Punkt 1: Patrząc na przedmiot z góry zaobserwujemy, że zatracił trójwymiarowość i wydaje się płaski – dwuwymiarowy. W taki sposób obserwowany przedmiot może być trudny do rozpoznania.
Ilustracja interaktywna przedstawia fotografię kubka z kawą, stojącego na drewnianym blacie. Zdjęcie zostało wykonane z góry. Widać obrzeże kubka tworzące kontur koła wypełnionego kawą. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją:
Punkt 1: Patrząc na przedmiot z góry zaobserwujemy, że zatracił trójwymiarowość i wydaje się płaski – dwuwymiarowy. W taki sposób obserwowany przedmiot może być trudny do rozpoznania.
Widok z góry na kubek z kawą
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
W ten sposób można obserwować różne przedmioty: z góry, z dołu, z boku, z tyłu lub z przodu, z daleka lub z bliska. Zwróć uwagę, jak może zmieniać się kształt obserwowanego przedmiotu w zależności od odległości z jakiej patrzymy na przedmiot oraz kąta, pod jakim patrzymy na ten przedmiot:
R1E1S5tGTIYaq
Ilustracja przedstawia sfotografowaną z góry wiązkę kolorowych, pustych w środku rurek z plastiku.
Kolorowe rurki
Źródło: Adobe Spark [czytaj: adobi spaark], licencja: CC BY 3.0.
RA5zdd8fkFt8c
Ilustracja przedstawia sfotografowaną w dużym zbliżeniu końcówkę długopisu żelowego.
Długopis żelowy
Źródło: Adobe Spark [czytaj: adobi spaark], licencja: CC BY 3.0.
R18J7PkNrPmib
Zdjęcie wykonane zostało z góry i przedstawia kufer z drewna, z metalowym zamknięciem, malowany w ludowe ornamenty. Symetryczny wzór na wieku kufra składa się z gałązek, listków i pąków kwiatów, po bokach dwa gołąbki. Całość obiega szlak z powtarzającego się motywu kwiatka z listkami. Przednia ścianka pod zamkiem jest również malowana, ale wzór jest niewyraźny.
Obserwację przedmiotów z różnych punktów widzenia stosował francuski malarz Paul Cézanne [czytaj: pol se‑zan], jeden z postimpresjonistów. W ten sposób artysta starał się w pełni pokazać różnorodne elementy, które tworzyły obraz. Często podejmowanym przez niego tematem w malarstwie była martwa naturamartwa naturamartwa natura. Jest to temat obejmujący kompozycje składające się ze stosunkowo niewielkich, nieruchomych, najczęściej nieożywionych przedmiotów.
R1EQXQBAO1H74
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz Paula Cézanne’a „Stół kuchenny”. Ukazuje żółty, drewniany stół nakryty niedbale białym, udrapowanym obrusem. Ujętą nieco z góry martwą naturę tworzą: wielki wiklinowy kosz, wypełniony owocami, naczynia kuchenne oraz porozrzucane różne owoce. Po lewej stronie znajduje się brązowy stolik, a w dali krzesła. Ściana w tle jest w kolorze niebiesko-fioletowym. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją:
Punkt 1: Wydaje się, że na błękitno-fioletowe naczynie patrzymy z góry, natomiast kosz z owocami znajduje się na wysokości naszych oczu.
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz Paula Cézanne’a „Stół kuchenny”. Ukazuje żółty, drewniany stół nakryty niedbale białym, udrapowanym obrusem. Ujętą nieco z góry martwą naturę tworzą: wielki wiklinowy kosz, wypełniony owocami, naczynia kuchenne oraz porozrzucane różne owoce. Po lewej stronie znajduje się brązowy stolik, a w dali krzesła. Ściana w tle jest w kolorze niebiesko-fioletowym. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją:
Punkt 1: Wydaje się, że na błękitno-fioletowe naczynie patrzymy z góry, natomiast kosz z owocami znajduje się na wysokości naszych oczu.
Paul Cézanne [czytaj: pol sezan], „Stół kuchenny". 1888‑1890 r.,. Musée d'Orsay [czytaj: miuzé dorsé], Paryż, Francja
Źródło: commons.wikimedia.org, domena publiczna.
RUETTO8AARKUJ
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz Paula Cézanne'a „Kosz z jabłkami”. Na blacie stołu, na którym leży udrapowana, biała serweta ułożona jest martwa natura. Po lewej stronie znajduje się oparty o pudełko, duży kosz wiklinowy z jabłkami. Obok stoi zielona butelka po winie. Dalej, na prawo, na miseczce ułożone są ciastka. Z przodu, na serwecie i pustym blacie stołu porozrzucane są jabłka. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją:
Punkt 1: Fragment stołu z prawej strony obserwujemy pod innym kątem, niż ten z lewej, widziany bardziej z góry. Jedne owoce wydają się leżeć stabilnie na stole, inne natomiast sprawiają wrażenie, że zaraz z niego spadną, ponieważ artysta namalował je bardziej z góry.
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz Paula Cézanne'a „Kosz z jabłkami”. Na blacie stołu, na którym leży udrapowana, biała serweta ułożona jest martwa natura. Po lewej stronie znajduje się oparty o pudełko, duży kosz wiklinowy z jabłkami. Obok stoi zielona butelka po winie. Dalej, na prawo, na miseczce ułożone są ciastka. Z przodu, na serwecie i pustym blacie stołu porozrzucane są jabłka. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją:
Punkt 1: Fragment stołu z prawej strony obserwujemy pod innym kątem, niż ten z lewej, widziany bardziej z góry. Jedne owoce wydają się leżeć stabilnie na stole, inne natomiast sprawiają wrażenie, że zaraz z niego spadną, ponieważ artysta namalował je bardziej z góry.
Paul Cézanne [czytaj: pol sezan], „Kosz jabłek", 1893 r., Art Institute of Chicago, Chicago [czytaj: art institiut of szikagoł], USA
Źródło: commons.wikimedia.org, domena publiczna.
Paul Cézanne [czytaj: pol se‑zan] rozwinął nowatorską technikę budowy przestrzeni obrazu. W jaki sposób? Zrezygnował z tworzenia iluzji przestrzeni przy pomocy perspektywy linearnejperspektywa zbieżnaperspektywy linearnej i wiernego przedstawiania trójwymiarowych przedmiotów na płaszczyźnie.
Obserwacja była dla niego związana z ruchem, uwzględniała czas i przestrzeń. Starał się uzyskać jak najbardziej oryginalny punkt widzenia na daną rzecz, zjawisko czy miejsce. Analizował przedmioty pod różnymi kątami, z różnych miejsc: z góry, z boku, z przodu, od dołu.
RKE4RQRB5SVV7
Ilustracja interaktywna przedstawia pejzaż nad jeziorem. Na pierwszym planie, po lewej stronie znajduje się masywny pień drzewa. Dalej na prawo powierzchnię płótna wypełnia lustro błękitnej wody, w którym odbija się pejzaż znajdujący się na drugim brzegu z zamkiem i górami. Krajobraz malowany jest za pomocą płaskiej plamy, szerokimi pociągnięciami pędzla, które tworzą przenikające się bryły, podzielone czarnymi liniami konturu. Na ilustracji umieszczone są interaktywne punkty z informacjami:
Punkt 1: Artysta tworząc obraz przez wiele miesięcy, przesuwał sztalugi o kilka metrów, aby uzyskać inny punkt obserwacyjny. Niektóre fragmenty obrazu malował siedząc, inne stojąc.
Punkt 2: Wszystkie te widoki z różnych perspektyw umieszczał na jednym obrazie. W ten sposób pokazywał różnorodne elementy tworzące obraz, a także wpływ czasu i osoby patrzącej na widzianą rzeczywistość.
Ilustracja interaktywna przedstawia pejzaż nad jeziorem. Na pierwszym planie, po lewej stronie znajduje się masywny pień drzewa. Dalej na prawo powierzchnię płótna wypełnia lustro błękitnej wody, w którym odbija się pejzaż znajdujący się na drugim brzegu z zamkiem i górami. Krajobraz malowany jest za pomocą płaskiej plamy, szerokimi pociągnięciami pędzla, które tworzą przenikające się bryły, podzielone czarnymi liniami konturu. Na ilustracji umieszczone są interaktywne punkty z informacjami:
Punkt 1: Artysta tworząc obraz przez wiele miesięcy, przesuwał sztalugi o kilka metrów, aby uzyskać inny punkt obserwacyjny. Niektóre fragmenty obrazu malował siedząc, inne stojąc.
Punkt 2: Wszystkie te widoki z różnych perspektyw umieszczał na jednym obrazie. W ten sposób pokazywał różnorodne elementy tworzące obraz, a także wpływ czasu i osoby patrzącej na widzianą rzeczywistość.
Paul Cézanne [czytaj: pol sezan], Jezioro Annecy [czytaj: ane‑si], 1896 r., Courtauld Gallery [czytaj: kurtlud gał‑leri], Londyn, Wielka Brytania
Źródło: commons.wikimedia.org, domena publiczna.
Cézanne [czytaj: sezan] rozwinął nowatorską technikę budowy przestrzeni obrazu. Uważał, że człowiek nie obserwuje rzeczywistości patrząc nieruchomo, z jednego punktu. Artysta obserwował i rejestrował, w jaki sposób zmieniały się kształty przedmiotów, kiedy zmieniał kąt, pod jakim na nie patrzył. Spróbuj rozpoznać w ćwiczeniu z której strony zostało wykonane zdjęcie: z dołu, z góry, z lewej strony, a może na wprost?
Ćwiczenie 1
RKHF3ULFJOP8H
Do dzieł dobierz miejsca, w których się znajdują. „Jezioro Annecy”. Możliwe odpowiedzi: 1. Art Institute of Chicago, Chicago, 2. Courtauld Gallery, Londyn, 3. Musée d'Orsay, Paryż. „Kuchenny stół”. Możliwe odpowiedzi: 1. Art Institute of Chicago, Chicago, 2. Courtauld Gallery, Londyn, 3. Musée d'Orsay, Paryż. „Kosz z jabłkami”. Możliwe odpowiedzi: 1. Art Institute of Chicago, Chicago, 2. Courtauld Gallery, Londyn, 3. Musée d'Orsay, Paryż.
Do dzieł dobierz miejsca, w których się znajdują. „Jezioro Annecy”. Możliwe odpowiedzi: 1. Art Institute of Chicago, Chicago, 2. Courtauld Gallery, Londyn, 3. Musée d'Orsay, Paryż. „Kuchenny stół”. Możliwe odpowiedzi: 1. Art Institute of Chicago, Chicago, 2. Courtauld Gallery, Londyn, 3. Musée d'Orsay, Paryż. „Kosz z jabłkami”. Możliwe odpowiedzi: 1. Art Institute of Chicago, Chicago, 2. Courtauld Gallery, Londyn, 3. Musée d'Orsay, Paryż.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Wyobraź sobie, że jesteś fotografikiem i wykonujesz te zdjęcia: zwróć uwagę na to, w jaki sposób musiałby być położony obiektyw względem fotografowanych obiektów, aby uzyskać takie kadry.
Ilustracja z ciemnym okręgiem z jasną krawędzią, na ciemnym tle - z góry. Ilustracja z widelcami - z lewej strony. Ilustracja z okręgiem na jasnym tle - z dołu. Ilustracja z widelcami i nożami - na wprost, lekko z góry.
Ćwiczenie 1
RVM35QCL7ZETE
Jak sądzisz, z jakiej perspektywy trzeba zrobić zdjęcie, aby najlepiej odzwierciedlało kształt krzesła?
Aby odzwierciedlić kształt krzesła potrzebne jest takie ujęcia, aby znalazły się na nim wszystkie jego charakterystyczne elementy: nogi, oparcie, siedzisko.
kształt przestrzenny przedmiotu; dotyczy rzeźby, architektury oraz wszystkich form w naturze charakteryzujących się trójwymiarowością; określa m.in. ich wielkość i relacje przestrzenne (konstrukcję)
geometryzacja
geometryzacja
stosowanie w sztukach plastycznych form i motywów geometrycznych, lub sprowadzanie kształtów przedmiotów do figur geometrycznych
perspektywa
perspektywa
określenie stosowane w sztukach wizualnych, które odnosi się do sposobów przedstawiania iluzji przestrzeni na dwuwymiarowej płaszczyźnie
perspektywa zbieżna
perspektywa zbieżna
zwana też perspektywą linearną, geometryczną; jej istotą jest podporządkowanie elementów kompozycji zasadzie geometrycznej; linie przeprowadzone przez wszystkie poziome elementy obrazu spotykają się w tzw. punkcie zbiegu (patrz: punkt zbiegu), piony zostają zachowane
przestrzeń
przestrzeń
trójwymiarowy (3D) obszar, otoczenie; jest nieograniczona, ale często wyznacza się jej umowne granice, np. przestrzeń pomieszczenia, przestrzeń publiczna
pojęcie odnoszące się do sztuk plastycznych. Jest to kompozycja zestawionych ze sobą różnorodnych, najczęściej nieożywionych przedmiotów, np. naczyń, kwiatów, owoców;
