R3iy6EM4rkfbb
Obraz przedstawia dwoje małżonków. Giovanni di Nicolao Arnolfini [czyt. nikolao arnolfini] i jego żona Giovanna Cenani [czyt. dżiowanna cenani] stoją we wnętrzu pokoju oświetlanego światłem wpadającym przez okno z lewej strony. Na parapecie okna i komodzie stojącej pod nim leżą pomarańczowe owoce. Kobieta w zaawansowanej ciąży jest ubrana w zieloną suknię z trenem, przepasaną pod piersiami brązowym paskiem. Lewą rękę trzyma na brzuchu, materiał układa się w fałdy. Suknia ma wycięcia na ręce obszyte szarym futrem. Pod spodem kobieta nosi jeszcze drugą, niebieską suknię, widać tylko jej rękawy. Na głowie ma białą chustę wykończoną koronką, włosy są całkowicie pod nią schowane. Jej blada, pucołowata twarz zwrócona jest w kierunku męża stojącego po jej prawej stronie i któremu podaje prawą dłoń. Mąż ubrany jest w ciemnofioletową pelerynę wykończoną brązowym futrem. Na głowie ma duży czarny kapelusz z szerokim rondem. Poważną twarz ma zwróconą na wprost, a oczy lekko przymknięte. Unosi prawą dłoń w geście powitania, lewą przytrzymuje dłoń żony. Za kobietą, po prawej, znajduje się łoże z baldachimem pokryte czerwoną tkaniną, przy którym wisi mała miotełka. Na ścianie, z tyłu między małżonkami wisi okrągłe i wypukłe lustro, w którym odbija się scena obrazu. Można w nim dostrzec dwie osoby stojące w drzwiach pokoju, w tym malarza tej sceny. Nad lustrem, na suficie, wisi metalowy, bogato zdobiony żyrandol, na którym pali się tylko jedna świeca. Między małżonkami stoi kudłaty, brązowy, mały piesek. Obok męża leżą saboty, a za małżonkami klapki domowe kobiety. Nad zwierciadłem znajduje się napis - sygnatura malarza, pod nim ława przykryta czerwonym suknem. Ściany pomieszczenia są beżowe, sufit drewniany.

Portret i jego sekrety...

Portret małżonków Arnolfinich
Źródło: Jan van Eyck , Portret małżonków Arnolfinich, olej na desce, National Gallery , domena publiczna.

Portret rodziny

Portrety dzieci oraz matki z dzieckiem należą dziś do najbardziej znanych i lubianych przez Polaków scen obrazujących silne, czułe i intymne relacje uczuciowe. Ich reprodukcje można znaleźć nie tylko w wielu domach, lecz także w instytucjach publicznych, w przedszkolach, szpitalach. Stanisław Wyspiański ( 1869‑1907), wybitny polski malarz, chętnie malował portrety żony z dziećmi, były one odzwierciedleniem miłości matki do dzieci, jak i samego artysty – męża i ojca – do swojej żony i dzieci.

Ćwiczenie 1
RKLInkUpk3UDm
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 1

Na podstawie dostępnych źródeł wypisz tytuły obrazów Stanisława Wyspiańskiego, na których znajduje się jego rodzina.

RUhDKciXt0AZj
(Uzupełnij).
Ważne!

Pierwsze spotkanie z obrazem warto zacząć od podstawowych danych katalogowych, które mogą wiele powiedzieć nie tylko o samym obrazie, lecz także o czasach, w których powstał, oraz o jego temacie. Niektóre z tych informacji znajdują się na tabliczce pod obrazem w muzeum. Należy je również umieszczać wszędzie tam, gdzie dzieło jest reprodukowane.

Karta katalogowa zawiera niezbędne podstawowe informacje o dziele sztuki. Jej elementy to:

  • imię i nazwisko autora,

  • tytuł dzieła,

  • data jego powstania,

  • technika malarska,

  • miejsce przechowywania.

Ćwiczenie 2
RzdQqHkSOj5nm
Wyszukaj informacje w internecie na temat obrazu Stanisława Wyspiańskiego. Uzupełnij muzealną kartę obrazu. Uzupełnij brakujące dane.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 2

Przygotuj muzealną kartę obrazu Żona artysty z synkiem Stasiem. Powinny się w niej znaleźć:

  • imię i nazwisko artysty,

  • tytuł dzieła,

  • data powstania dzieła,

  • technika malarska,

  • miejsce przechowywania dzieła.

RG5TqRKw9PIoK
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 3
ROFMFWz3h0BYe
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 4

Opisz wybrany obraz Stanisława Wyspiańskiego, na którym znajduje się jego rodzina. Pomogą ci w tym pytania:

Kto został przedstawiony na portrecie/obrazie?

Jak rozmieszczono postaci?

Jak zostały przedstawione postaci?

Jak została ukazana postać dziecka?

Co jest tłem portretu/obrazu?

Czy artysta umieścił na portrecie/obrazie wiele szczegółów?

Jakie kolory dominują na portrecie/obrazie?

Jakie uczucia łączą sportretowane postaci?

Dzięki czemu wyraźnie ujawniają się te uczucia?

RGBsKmH35rqNO
(Uzupełnij).

Przeczytaj zamieszczony poniżej tekst dotyczący motywu macierzyństwa w malarstwie Stanisława Wyspiańskiego  i wykonaj ćwiczenia.

Elżbieta Charazińska Macierzyństwo, piękny i nieznany pastel Wyspiańskiego
R11kabwZugtoe
Pastel Stanisława Wyspiańskiego przedstawia żonę Teofilę z synem
Źródło: Stanisław Wyspiański, Macierzyństwo, 1902, pastel na papierze, Muzeum Narodowe w Warszawie, domena publiczna.

Obraz, ukazujący żonę artysty Teodorę gestem pełnym matczynej miłości tulącą w ramionach najmłodszego synka, Stasia, wpisuje się w rozbudowaną serię przedstawień ze scenami macierzyństwa. Motyw matki karmiącej niemowlę bądź przytulającej je do piersi pojawia się w twórczości Wyspiańskiego wraz z przyjściem na świat własnego potomstwa artysty. W dawnych katalogach obrazy o tej tematyce występują pod różnie brzmiącymi tytułami: Matka karmiąca dziecko, Dziecko przy piersi, Matka karmiąca, Matka i dziecko, Macierzyństwo. W tych intymnych scenach niemal zawsze występuje Teodora Wyspiańska karmiąca starszego synka Mietka (ur. 1899) lub najmłodszego Stasia (ur. 1901). Natomiast w rozwiązaniach kompozycyjnych Wyspiański pozwala sobie na śmiałe kadrowania, ograniczając niekiedy pole obrazowe do ujęcia samego niemowlęcia przy piersi, uniemożliwiając tym zabiegiem identyfikację matki. […]

RGFykdn8WEsyO
Żona Stanisława Wyspiańskiego z dziećmi
Źródło: Stanisław Wyspiański, Macierzyństwo, 1905, pastel na papierze, Muzeum Narodowe w Warszawie, domena publiczna.

Artystycznym wyrazem zachwytu Wyspiańskiego nad objawami bezinteresownej matczynej miłości było wiele przedstawień żony z najmłodszym synkiem, które namalował w 1902 i w 1904. Jednym z takich obrazów jest ta efektowna kompozycja, ukazująca utrudzoną kobietę usiłującą uśpić w ramionach rozkapryszone dziecko. Zmęczenie rysujące się na twarzy Teodory wydobył artysta delikatnym modelunkiem i mistrzowskim rozkładem światła. Podkreślił je również zestawieniem z płomienną barwą korali i chusty, spod której opadają na czoło niesforne kosmyki włosów. Natomiast małego chłopca o wielkich błękitnych oczach i kapryśnie zaciśniętych ustach, spowitego w suto sfałdowaną koszulkę, przedstawił w desperackim zmaganiu z nadchodzącym snem. Rozwiązanie kolorystyczne całości oparł na kontraście gorącej gamy czerwieni i ugrów z chłodnym błękitem i różem. W tej scenie urzeka także charakterystyka postaci oraz naturalność ich póz i gestów.

char_1 Źródło: Elżbieta Charazińska, Macierzyństwo, piękny i nieznany pastel Wyspiańskiego, dostępny w internecie: http://www.wyspianski.mnw.art.pl/macierzynstwo.html [dostęp 26.09.2021], domena publiczna.
RipOvKk3O0Ih4
Żona Stanisława Wyspiańskiego Teodora z synem Stasiem
Źródło: Stanisław Wyspiański, Macierzyństwo, 1904, pastel na papierze, Muzeum Narodowe w Warszawie, domena publiczna.
Ćwiczenie 5
R3tUaVldUZaaK
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 5

Przeczytaj opis pierwszego z cyklu obrazów Stanisława Wyspiańskiego
z 1904 r. zatytułowanego „Macierzyństwo”. Wypisz barwy, jakie wykorzystał artysta do oddania tej sceny.

RS1NHb1vs9Vj8
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 6
RiOp1ojiWPrzT1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 7

Opisz sytuacje, w jakich Wyspiański uwieczniał na obrazach żonę z dziećmi.

RBdpwcAtjdAoi
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 8

Wyjaśnij, za pomocą jakich środków artysta podkreślił na obrazie „Macierzyństwo” z 1904 roku zmęczenie żony. Przyjrzyj się obrazowi i wskaż te efekty.

RBvTQ6kR4U5Kx
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 8

Na podstawie opisu powyższego obrazu z 1904 r. pt. „Macierzyństwo” oraz dostępnych źródeł informacji napisz, jak artysta wyraził zmęczenie żony.

R1RNMxu8L7UNc
(Uzupełnij).

Portret małżonków

Jan van Eyck14411390
R1H0nQXxZ5aDJ
Autoportret (domniemany)
Źródło: Jan van Eyck [czyt. jan wan ek], 1433, olej na desce, National Gallery, Londyn [czyt. naszynal galery], Londyn, domena publiczna.

Jan van Eyck

- był niderlandzkim humanistą o rozległym wykształceniu i wybitnym malarzem I połowy XV wieku. Już za swojego życia zyskał sławę, nie tylko na północy Europy, ale także na południe od Alp, między innymi dzięki umiejętności wiernego oddawania rzeczywistości oraz znakomitym portretom. Malował również obrazy religijne oraz miniatury. Do najsłynniejszych dzieł van Eycka [ czyt. wan eka] należą m.in.: Ołtarz Gandawski (Ołtarz Baranka Mistycznego, wykonany prawdopodobnie z bratem Hubertem van Eyckiem) i Mężczyzna w turbanie, a przede wszystkim Portret małżonków Arnolfinich [czyt. arnolfinich].

Malarz sygnował swoje dzieła nazwiskiem oraz dewizą w języku niderlandzkim: „Alsick kann” (czyt. alzik kan; „Tak, jak potrafię”).

Jan van Eyck Jan van Eyck Jan van Eyck  był jednym z pierwszych malarzy europejskich XV wieku, którzy zaczęli używać do tworzenia swoich obrazów farb olejnych, stopniowo zastępując nimi stosowaną wcześniej temperę, oraz posługiwali się techniką nakładania przezroczystych laserunków, gwarantujących efekt soczystości barw i świetlistości powierzchni obrazu.

Jan van Eyck
Ważne!

Dzieło Jana van EyckaJan van EyckJana van Eycka powstało w I połowie XV wieku, a do jego pełnego zrozumienia niezbędna jest znajomość kultury XV‑wiecznej FlandriiFlandriaFlandrii, jej zwyczajów, tradycji, a nawet typu ubiorów oraz szczegółów ówczesnego wystroju wnętrz.

Portret małżonków Arnolfinich przedstawia parę młodych ludzi stojących na tle wnętrza XV‑wiecznego flamandzkiegoRegion Flamandzkiflamandzkiego domu. Prawdopodobnie są to Giovanni di Nicolao ArnolfiniGiovanni di Nicolao ArnolfiniGiovanni di Nicolao Arnolfini oraz jego żona – Giovanna CenaniGiovanna CenaniGiovanna Cenani, mieszkający w Brugii, gdzie także żył i pracował Jan van Eyck Jan van Eyck Jan van Eyck . Obie postaci przedstawione na obrazie są ubrane elegancko i bogato, co może świadczyć o wyjątkowości chwili, kiedy zostały sportretowane. Możliwe, że była to wizyta gości. Badacze, przyglądając się sukni GiovannyGiovanna CenaniGiovanny, spierają się o to, czy młoda kobieta była wówczas w ciąży. Wielu historyków sztuki przychyla się jednak do tezy, że namalowana przez van Eycka suknia jedynie wiernie oddawała ówczesną modę.

Giovanni di Nicolao Arnolfini
Giovanna Cenani
R1SvuIRJ21mMc
Jan van Eyck [czytaj: jan wan ajk] Portret małżonków Arnolfinich 1434 r., olej na desce
Źródło: National Gallery [czyt. naszynal galery], Londyn, domena publiczna.
Ćwiczenie 9
RdWpyzysZV7rR
Obraz przedstawia dwoje małżonków. Giovanni di Nicolao Arnolfini i jego żona Giovanna Cenani stoją we wnętrzu pokoju oświetlanego światłem, wpadającym przez okno z lewej strony. Na parapecie okna i komodzie stojącej pod nim leżą pomarańczowe owoce. Kobieta w zaawansowanej ciąży, jest ubrana w zieloną suknię z trenem, przepasaną pod piersiami brązowym paskiem. Lewą rękę trzyma na brzuchu, materiał układa się w fałdy. Suknia ma wycięcia na ręce, obszyte szarym futrem. Pod spodem kobieta nosi jeszcze drugą, niebieską suknię, widać tylko jej rękawy. Na głowie ma białą chustę wykończoną koronką, włosy są całkowicie pod nią schowane. Jej blada, pucołowata twarz zwrócona jest w kierunku męża, stojącego po jej prawej stronie i któremu podaje prawą dłoń. Mąż ubrany jest w ciemnofioletową pelerynę, wykończoną brązowym futrem. Na głowie ma duży czarny kapelusz z szerokim rondem. Poważną twarz ma zwróconą na wprost, a oczy lekko przymknięte. Unosi prawą dłoń w geście powitania, lewą przytrzymuje dłoń żony. Za kobietą, po prawej znajduje się łoże z baldachimem, pokryte czerwoną tkaniną, przy którym wisi mała miotełka. Na ścianie z tyłu, między małżonkami wisi okrągłe i wypukłe lustro, w którym odbija się scena obrazu. Można w nim dostrzec dwie osoby stojące w drzwiach pokoju, w tym malarza tej sceny. Nad lustrem, na suficie wisi metalowy, bogato zdobiony żyrandol, na którym pali się tylko jedna świeca. Między małżonkami stoi kudłaty, brązowy, mały piesek. Obok męża leżą saboty, a z tyłu między małżonkami klapki domowe kobiety. Nad zwierciadłem znajduje się napis - sygnatura malarza, pod nim ława przykryta czerwonym suknem. Ściany pomieszczenia są beżowe, sufit drewniany.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 9

Zapoznaj się z opisem obrazu Jana van EyckaJan van EyckJana van Eycka Małżeństwo Arnolfinich . Opisz swoje wrażenia.

R16BYlprUXPlr
Miejsce na notatkę
Ważne!

Podstawowe dane katalogowe mogą wiele powiedzieć nie tylko o samym obrazie, lecz także o czasach, w których powstał, oraz o jego temacie. Niektóre z tych informacji znajdują się na tabliczce pod obrazem w muzeum. Powinny też być umieszczane wszędzie tam, gdzie dzieło jest reprodukowane.

Ćwiczenie 10
RZWr9PrjK20pO
Zadanie interaktywne. Uzupełnij dane dotyczące obrazu podanymi informacjami. Dane do uzupełnienia: autor, tytuł dzieła, data powstania, wymiary, technika malarska, miejsce przechowywania. Informacje do wyboru: Rogier van der Weyden , Portret małżeństwa, National Gallery , Londyn, olej na desce, 1438, 82,2 x 60 cm, 80,1 x 59 cm, 1434, olej na płótnie, Louvre, Musée du Louvre , Portret małżonków Arnolfinich, Jan van Eyck .
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 11

Znajdź w dowolnym słowniku pojęć plastycznych (np. w Słowniku terminologicznym sztuk pięknych pod redakcją Stefana Kozakiewicza) wymienione poniżej gatunki malarskie. Następnie wynotuj, według wzoru, pojęcia i sformułowania, które mogą być pomocne przy określaniu typów obrazów.

Wzór – autoportret: artysta, wizerunek (portret) własny

R1J628gQ8IVER
Ćwiczenie 11

Znajdź w słowniku języka polskiego lub słowniku pojęć plastycznych następujące pojęcia: akt, martwa natura, pejzaż, portret, malarstwo religijne, malarstwo rodzajowe. Następnie wynotuj, według wzoru, słowa klucze dla definicji podanych pojęć.
Wzór – autoportret: artysta, wizerunek (portret) własny

Re2bzuSswYiCO
R160gglTS9eoH
Ćwiczenie 12
Zadanie interaktywne. Przyporządkuj motywy z obrazu Jana van Eycka "Portret małżonków Arnolfinich" do odpowiednich wyrażeń. Motywy: drewniane saboty; duże okno, z którego pada światło do wnętrza; na którym leżą owoce; wielkie łoże z baldachimem, pokryte czerwona materią; zwisa z sufitu wieloramienny świecznik; zamykająca w głębi całość przedstawienia; wisi okrągłe wypukłe lustro, nad którym widoczny jest jakiś napis; ława do siedzenia, podobnie jak łoże i baldachim – pokryta czerwoną materią; mały kudłaty piesek. Wyrażenia do uzupełnienia: W lewym dolnym rogu dzieła widoczne są {uzupełnij}. Na drugim planie, po lewej stronie znajduje się {uzupełnij}. Pod oknem widoczny jest fragment stolika, {uzupełnij}. Po drugiej stronie, tuż za plecami kobiety zostało uwiecznione {uzupełnij}. U góry, między postaciami, {uzupełnij}. Tłem przedstawienia jest jasna ściana, {uzupełnij}. Na ścianie, nad złączonymi dłońmi państwa Arnolfinich {uzupełnij}. Poniżej lustra znajduje się {uzupełnij}. Na dole obrazu, u stóp pary małżonków znajduje się {uzupełnij}.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 12

Opisz, co znajduje się w pokoju małżonków Arnolfinich .

RWqNu3sNNafvE
Miejsce na notatkę
Ciekawostka

Jan van Eyck Jan van Eyck Jan van Eyck podpisał swoje dzieło w oryginalny i zabawny sposób. Nad namalowanym na tylnej ścianie pokoju lustrem umieścił inskrypcjęinskrypcjainskrypcję: „ Jan van Eyck Jan van Eyck Jan van Eyck był tutaj / 1434”. To sformułowanie wskazuje na czas przeszły, „był”, czyli w tej chwili nie jest, gdyż teraz scenę obserwuje ktoś inny - odbiorca obrazu.

Ćwiczenie 13

Opisz wygląd lustra i to, co widać w jego odbiciu.

R14ppYznuwuCy
Portret małżonków Arnolfinich; (detal)
Źródło: Jan van Eyck [czyt. jan wan ek], domena publiczna.
RAHvCxyBJ7zsu
Miejsce na notatkę
Ćwiczenie 13

Zapoznaj się z opisem fragmentu obrazu JJan van EyckJana van EyckaJan van Eyckana van Eycka i opisz, co widać w jego odbiciu.

RUbP5wZrb1bNP
Miejsce na notatkę
Ważne!

Wnętrze, które namalował Jan van Eyck Jan van Eyck Jan van Eyck , pełne jest różnych przedmiotów, które miały symboliczne znaczenie w XV wieku. Jedne z nich mogą potwierdzać przypuszczenie, że przedstawiona na obrazie scena jest ceremonią zawarcia małżeństwa, inne przypominają o domowych obowiązkach pani domu.

Elementy symboliczne na obrazie Jana van EyckaJan van EyckJana van Eycka

R11H6bZNC3iel
Obraz przedstawia dwoje małżonków. Giovanni di Nicolao Arnolfini [czyt. dżiowanni di nikolao arnolfini] i jego żona Giovanna Cenani [czyt. dżiowanna cenani] stoją we wnętrzu pokoju oświetlanego światłem, wpadającym przez okno z lewej strony. Na parapecie okna i komodzie stojącej pod nim leżą pomarańczowe owoce. Kobieta w zaawansowanej ciąży jest ubrana w zieloną suknię z trenem, przepasaną pod piersiami brązowym paskiem. Lewą rękę trzyma na brzuchu, materiał układa się w fałdy. Suknia ma wycięcia na ręce, obszyte szarym futrem. Pod spodem kobieta nosi jeszcze drugą, niebieską suknię, widać tylko jej rękawy. Na głowie ma białą chustę wykończoną koronką, włosy są całkowicie pod nią schowane. Jej blada, pucołowata twarz zwrócona jest w kierunku męża stojącego po jej prawej stronie i któremu podaje prawą dłoń. Mąż ubrany jest w ciemnofioletową pelerynę wykończoną brązowym futrem. Na głowie ma duży czarny kapelusz z szerokim rondem. Poważną twarz ma zwróconą na wprost, a oczy lekko przymknięte. Unosi prawą dłoń w geście powitania, lewą przytrzymuje dłoń żony. Za kobietą, po prawej stronie, znajduje się łoże z baldachimem pokryte czerwoną tkaniną, przy którym wisi mała miotełka. Na ścianie z tyłu, między małżonkami, wisi okrągłe i wypukłe lustro, w którym odbija się scena obrazu. Można w nim dostrzec dwie osoby stojące w drzwiach pokoju, w tym malarza tej sceny. Nad lustrem, na suficie, wisi metalowy, bogato zdobiony żyrandol, na którym pali się tylko jedna świeca. Między małżonkami stoi kudłaty, brązowy, mały piesek. Obok męża leżą saboty, a między małżonkami klapki domowe kobiety. Nad zwierciadłem znajduje się napis - sygnatura malarza, pod nim ława przykryta czerwonym suknem. Ściany pomieszczenia są beżowe, sufit drewniany. Na obrazie znajduje się siedem punktów, a w nich następujące informacje: 1. świeca symbol obecności Chrystusa, miłości, zapalona świeca odstrasza demony i złe duchy. 2. pies symbol wierności, przyjaźni, strażnik domowego ogniska. 3. lustro symbol czystości, miłości, sprawdzian wierności, odbija duszę człowieka. 4. miotełka symbol czystości. 5. porzucone buty nawiązują do wersetu ze Starego Testamentu o Mojżeszu: "Zdejm sandały z nóg, gdyż miejsce, na którym stoisz jest ziemią świętą". 6. owoce symbol czystości, niewinności i płodności, nawiązują do niewinności Adama i Ewy sprzed grzechu pierworodnego, świadczą o dostatku tego domu. 7. łoże małżeńskie symbol aktu miłości i zjednoczenia się małżonków.
Jan van Eyck "Małżeństwo Arnolfinich"
Źródło: opracowanie:ORE, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 14

Przyjrzyj się zaznaczonym na obrazie elementom, odczytaj zawarte tam informacje, a następnie napisz, co na ich podstawie można powiedzieć o małżeństwie Arnolfinich.

RnEtd6jZxmDFY
Miejsce na notatkę
Ćwiczenie 14

Zapoznaj się z zamieszczoną poniżej ilustracją interaktywną, odczytaj zawarte tam informacje, a następnie napisz, co na ich podstawie można powiedzieć o małżeństwie Arnolfinich.

R1E8upmI36Msn
Miejsce na notatkę

Sprawdź, czy umiesz!

Polecenie 1
R17Wvh5A0QMhW
Opisz obraz "Portret małżonków Arnolfinich" Jana van Eycka , odwołując się do symboliki zamieszczonych na nim elementów.

Słownik

baldachim
baldachim

osłona z rozpiętej na drążkach tkaniny, umieszczona nad tronem, łożem lub jako przenośna noszona nad władcami, dostojnikami albo przedmiotami kultu

Flandria
Flandria

kraina historyczno‑geograficzna położona na terenie dzisiejszej Belgii, Francji i Holandii wzdłuż wybrzeża Morza Północnego

inskrypcja
inskrypcja

napis wyryty na trwałym materiale, zwykle na nagrobkach, monetach lub tablicach pamiątkowych

materia
materia

materiał, tkanina

Region Flamandzki
Region Flamandzki

region położony w północnej Belgii

saboty
saboty

dawniej buty zrobione w całości z drewna lub mające drewnianą podeszwę

symbol
symbol

pojęcie, przedmiot, znak itp. mające jedno znaczenie dosłowne i większą liczbę znaczeń ukrytych

en face