Otrzymywanie soli w reakcji tlenków z kwasami i wodorotlenkami
W jaki sposób można otrzymać sole?
Polecenie 1
Poniższe laboratorium pozwala na otrzymanie wodnego roztworu siarczanu(VI) magnezu różnymi metodami. Przeprowadź w tym laboratorium możliwe eksperymenty. Dokonaj obserwacji, a następnie określ jakie typy substancji ze sobą reagowały, aby otrzymać tę sól.
1
11
Laboratorium 1
Zapoznaj się z możliwościami poniższego laboratorium chemicznego i zaproponuj doświadczenia, w wyniku przeprowadzenia których możesz otrzymać sole. Następnie zapoznaj się z problemem badawczym, sformułuj i zweryfikuj własną hipotezę. W formularzu zanotuj swoje obserwacje, wyniki oraz zapisz wnioski.
Wirtualne laboratorium pt. Otrzymywanie soli różnymi metodmi
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R9BTLEYFHmeZ6
Analiza doświadczenia:. Problem badawczy: (Uzupełnij). Hipoteza: (Uzupełnij). Sprzęt laboratoryjny i odczynniki chemiczne: (Uzupełnij). Instrukcja wykonania doświadczenia: (Uzupełnij). Obserwacje: (Uzupełnij). Wyniki i wnioski: (Uzupełnij).
Obserwacje: Co zostało zaobserwowane podczas eksperymentu?
Wyniki: Napisz, jaki jest ostateczny wynik eksperymentu.
Wnioski: Czy hipoteza została potwierdzona?
Sprawdź, czy Twoje odpowiedzi są podobne do poniższych.
RRFeTIJgKHmLo
Analiza eksperymentu: Tytuł eksperymentu
Problem badawczy: Treść problemu badawczego. Hipoteza: Treść hipotezy. Sprzęt laboratoryjny:sprzęt;sprzęt;sprzęt. Odczynniki chemiczne:odczynnik;odczynnik;odczynnik. Przebieg eksperymentu:
Doświadczenie 1Pierwszy krok.Drugi krok.Trzeci krok.Doświadczenie 2Pierwszy krok.Drugi krok.Trzeci krok.Obserwacje:
Zapisujemy treść.Wyniki:Jeśli są to osobne wyniki (np. do różnych doświadczeń), to od punktorów można.Kolejny wynik.Wnioski:Jeśli są to osobne wnioski (np. do różnych doświadczeń), to od punktorów można.Kolejny wniosek.Hipoteza została potwierdzona/Hipoteza została odrzucona.Równanie reakcji chemicznej:
piszemy w mathml na prosto.
Laboratorium 1
Zapoznaj się z opisem serii eksperymentów przeprowadzanych w laboratorium chemicznym. Następnie zapoznaj się z problemem badawczym, sformułuj i zweryfikuj własną hipotezę. Na koniec rozwiąż krótkie zadania sprawdzające.
Problem badawczy: Czy siarczan(VI) magnezu można otrzymać za pomocą sześciu różnych metod?
Hipoteza: Siarczan(VI) magnezu można otrzymać za pomocą sześciu różnych metod.
Sprzęt laboratoryjny:
probówki (x6) - podłużne naczynie szklane do przeprowadzania prostych reakcji chemicznych;
łyżeczki - długi trzonek wykonany ze szkła, porcelany lub metalu zakończony z jednej strony łyżeczką. Służy do nabierania sypkich substancji chemicznych;
pipety jednorazowe - wąska rurka do pobierania i przenoszenia niewielkiej ilości cieczy przy pomocy ssawki.
Odczynniki chemiczne:
25% roztwór kwasu siarkowego(VI);
siarczan(VI) miedzi(II) – roztwór wodny;
siarczek magnezu – roztwór wodny;
wodorotlenek magnezu;
tlenek magnezu;
magnez.
Przebieg eksperymentu:
Probówka 1 - Umieszczono w probówce za pomocą pipety jednorazowej 3 cmIndeks górny 33 25% roztworu kwasu siarkowego(VI), a następnie dodano 3 g magnezu.
Probówka 2 - Umieszczono w probówce za pomocą pipety jednorazowej 3 cmIndeks górny 33 25% roztworu kwasu siarkowego(VI), a następnie dodano 3 g tlenku magnezu.
Probówka 3 - Umieszczono w probówce za pomocą pipety jednorazowej 3 cmIndeks górny 33 25% roztworu kwasu siarkowego(VI), a następnie dodano 3 g wodorotlenku magnezu.
Probówka 4 - Umieszczono w probówce za pomocą pipety jednorazowej 3 cmIndeks górny 33 siarczanu(VI) miedzi(II), a następnie dodano 3 g magnezu.
Probówka 5 - Umieszczono w probówce za pomocą pipety jednorazowej 3 cmIndeks górny 33 siarczanu(VI) miedzi(II), a następnie dodano 3 cmIndeks górny 33 siarczku magnezu.
Probówka 6 - Umieszczono w probówce za pomocą pipety jednorazowej 3 cmIndeks górny 33 siarczku magnezu i dodano do niej 3 cmIndeks górny 33 25% roztworu kwasu siarkowego(VI). Następnie ustaw nad probówkę uniwersalny papierek wskaźnikowy.
Obserwacje:
Probówka 1 . Magnez po wprowadzeniu do kwasu roztwarza się. Wydziela się bezbarwny gaz.
Probówka 2. Tlenek magnezu po wprowadzeniu do kwasu roztwarza się.
Probówka 3. Wodorotlenek magnezu po wprowadzeniu do kwasu roztwarza się.
Probówka 4. Magnez roztwarza się. Niebieski roztwór odbarwia się. Wytrąca się brunatnoczerwony (różowoczerwony) osad.
Probówka 5. Wytrąca się czarny osad. Niebieski roztwór odbarwia się.
Probówka 6. Wydziela się bezbarwny gaz o zapachu zgniłych jaj. Zwilżony wodą uniwersalny papierek wskaźnikowy zmienia zabarwienie na czerwone.
Wyniki:
Gazem wydzielającym się w probówce pierwszej jest wodór. W probówce czwartej roztwór zmienia kolor na jasnozielony, ze względu na powstającą w reakcji chemicznej miedź. Czarnym osadem pojawiającym się w probówce piątej jest siarczek miedzi. Wydzielającym się gazem w probówce szóstej, o charakterystycznym zapachu, jest kwas siarkowodorowy.
Wnioski:
Siarczan(VI) magnezu jest solą, którą można otrzymać za pomocą sześciu różnych metod. Hipoteza została potwierdzona.
R1Iu2YobLmpOL
Do czego służy pipeta? Możliwe odpowiedzi: 1. Do mieszania cieczy., 2. Do pobierania cieczy., 3. Do skraplania cieczy.
R1XQrqMpZY4uA
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
R1OxkWWZyaIwJ
Zaznacz te schematyczne zapisy równań reakcji, wg których otrzymano w powyższym laboratorium siarczan(VI) magnezu
Po przeprowadzeniu powyższego eksperymentu już wiesz, że sole można otrzymać wieloma metodami. Prześledźmy kilka z nich.
Reakcje kwasów z wodorotlenkami
Metoda ta już była przez nas rozważana, więc już wiesz, że kwasy reagują z wodorotlenkami w reakcji zobojętnienia. W wyniku tej reakcji powstaje sól oraz woda.
RxS6rW6d9EEw72
Ćwiczenie 1
Zapisz równania reakcji otrzymywania następujących soli:
1. siarczan sześć magnezu
2. fluorek wapnia
3. ortofosforan pięć sodu.
Wykorzystaj metodę: kwas + wodorotlenek strzałka w prawo sól dodać woda. Zastosuj powyższą kolejność zapisu.
Równanie pierwsze: tu uzupełnij dodać tu uzupełnij strzałka w prawo tu uzupełnij dodać tu uzupełnij.
Równanie drugie: tu uzupełnij dodać tu uzupełnij strzałka w prawo tu uzupełnij dodać tu uzupełnij.
Równanie trzecie: tu uzupełnij dodać tu uzupełnij strzałka w prawo tu uzupełnij dodać tu uzupełnij.
Dostępne opcje do wyboru: 1. em gie o ha dwa razy wzięte, 2. ha dwa es o cztery, 3. em gie es o cztery, 4. 2 ha dwa o, 5. ce a o ha 2 razy wzięte, 6. 2 ha ef, 7. ce a ef dwa, 8. 2 ha dwa o, 9. 6 en a o ha, 10. 2 ha trzy pe o cztery, 11. 2 en a 3 pe o 4, 12. 6 ha dwa o.
Zapisz równania reakcji otrzymywania następujących soli:
1. siarczan sześć magnezu
2. fluorek wapnia
3. ortofosforan pięć sodu.
Wykorzystaj metodę: kwas + wodorotlenek strzałka w prawo sól dodać woda. Zastosuj powyższą kolejność zapisu.
Równanie pierwsze: tu uzupełnij dodać tu uzupełnij strzałka w prawo tu uzupełnij dodać tu uzupełnij.
Równanie drugie: tu uzupełnij dodać tu uzupełnij strzałka w prawo tu uzupełnij dodać tu uzupełnij.
Równanie trzecie: tu uzupełnij dodać tu uzupełnij strzałka w prawo tu uzupełnij dodać tu uzupełnij.
Dostępne opcje do wyboru: 1. em gie o ha dwa razy wzięte, 2. ha dwa es o cztery, 3. em gie es o cztery, 4. 2 ha dwa o, 5. ce a o ha 2 razy wzięte, 6. 2 ha ef, 7. ce a ef dwa, 8. 2 ha dwa o, 9. 6 en a o ha, 10. 2 ha trzy pe o cztery, 11. 2 en a 3 pe o 4, 12. 6 ha dwa o.
Reakcje metali + niemetalami
Czy metale reagują z niemetalami? Czy w wyniku tych reakcji możemy otrzymać sole?
Symulacja 1
Czy wiesz, jak reaguje brom z metalami? Zapoznaj się z instrukcją poniższej symulacji, przeprowadź odpowiednie reakcje chemiczne, a następnie rozwiąż ćwiczenia.
Symulacja interaktywna pt. „Jak reaguje brom z metalami?”
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Czy wiesz, jak reaguje brom z metalami? Zapoznaj się z opisem symulacji interaktywnej, a następnie rozwiąż ćwiczenia.
Symulacja interaktywna ukazuje reaktywność bromu względem metali.
Sprzęt:
probówka – podłużne naczynie szklane do przeprowadzania prostych reakcji chemicznych;
palnik – rodzaj sprzętu z regulacją płomienia, umożliwiający podgrzewanie substancji chemicznych;
skalpel – narzędzie, które stanowi długi trzonek zakończony bardzo ostrym ostrzem, wykonane z reguły ze stali nierdzewnej i służące do krojenia;
prostokątne szkiełko – kawałek szkiełka o różnorodnym zastosowaniu w laboratorium chemicznym;
zestaw pipet Pasteura – szklane, zwężające się z jednej strony rurki, służące do nabierania cieczy przy pomocy ssawki;
łyżki – długie trzonki wykonane, na przykład z metalu i zakończone z jednej strony łyżeczką; służy do odmierzania i przenoszenia substancji sypkich.
Odczynniki:
sód;
potas;
brom;
próbka oczyszczona mechanicznie;
próbka oczyszczona mechanicznie;
próbka glinu oczyszczona mechanicznie.
Opis czynności:
Przy pomocy pipety szklanej umieszczono bromu w probówce.
Wybrano odpowiedni metal i niewielki kawałek dodano do probówki. Sód i potas osuszono na szkiełku i skalpelem odcięto niewielkie kawałki.
Próby wykonano dla wszystkich metali.
Obserwacje:
W reakcji bromu z sodem zaobserwowano gwałtowną reakcję: kłęby brązowego dymu oraz eksplozja.
W reakcji bromu z potasem zaobserwowano gwałtowną reakcję: kłęby brązowego dymu oraz eksplozję.
Po umieszczeniu w probówce próbki oczyszczonej mechanicznie () nie zaobserwowano reakcji, podobnie po jej ogrzaniu nad palnikiem.
Po umieszczeniu w probówce próbki oczyszczonej mechanicznie () nie zaobserwowano reakcji. Dopiero po ogrzaniu zaczęły wydzielać się kłęby dymu, a metal zmienił kolor na ciemniejszy.
Po umieszczeniu w probówce próbki oczyszczonej mechanicznie () zaobserwowano kłęby dymu i gwałtowną reakcję, pojawiły się iskry.
Ćwiczenie 2
Zapisz równanie reakcji chemicznej zachodzącej pomiędzy bromem i sodem.
R1Ta9qcEf87pL
Odpowiedź: (Uzupełnij).
R1aS1FvdC4J4m
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 3
Wyjaśnij, dlaczego należy ogrzewać probówkę w reakcji bromu z miedzią.
R4fNI3Ls6YZkX
Odpowiedź: (Uzupełnij).
Miedź jest metalem szlachetnym, dlatego też jest mniej reaktywna niż np. sód. Reakcję tę należy zainicjować, dostarczając ciepła.
Doświadczenie 1
Badanie reakcji sodu z chlorem. Zapoznaj się z problemem badawczym, a następnie wybierz hipotezę i zweryfikuj ją doświadczalnie. Zapisz obserwacje i wnioski.
Uwaga! Pamiętaj o środkach ochrony osobistej. Doświadczenie wykonuj pod dygestorium, używając okularów ochronnych i rękawic.
RLJEXokgJZ8cv
Problem badawczy:
Czy sód może reagować z chlorem?
Hipoteza
Sód reaguje z chlorem, a w wyniku reakcji powstaje chlorek sodu.
lub
Sód nie reaguje z chlorem.
Co będzie potrzebne:
łyżka do spalań
palnik gazowy
kolba płaskodenna z chlorem
sód
Opis doświadczenia chemicznego (instrukcja)
Mały kawałek sodu (wielkości dwóch ziarenek ryżu) osuszony z ciekłej parafiny należy umieścić na łyżce do spalań w płomieniu palnika.
Płonący sód natychmiast przenieść do kolby zawierającej chlor.
Obserwować zachodzące zmiany.
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Problem badawczy:
Czy sód może reagować z chlorem?
Hipoteza:
Sód reaguje z chlorem, a w wyniku reakcji powstaje chlorek sodu.
Co było potrzebne:
łyżka do spalań;
palnik gazowy;
kolba płaskodenna z chlorem;
sód.
Przebieg doświadczenia:
Mały kawałek sodu, wielkości dwóch ziaren ryżu, osuszono z nafty i umieszczono na łyżce do spalań w płomieniu palnika. Płonący sód natychmiast potem został przeniesiony na łyżce do spalań do kolby wypełnionej chlorem. Obserwowano zachodzące zmiany.
Obserwacje:
Sód w chlorze pali się jasnym płomieniem. Po zakończeniu reakcji znika zielonożółta barwa chloru w kolbie, a na jej ściankach pojawia się biały nalot.
Wnioski:
Postawiona hipoteza okazała się prawdziwa. Sód reaguje z chlorem, a w wyniku reakcji powstaje chlorek sodu.
W kolbie zaszła reakcja chloru z sodem, w wyniku której powstał chlorek sodu. Równanie reakcji zapisuje się następująco:
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Obserwacje: Pamiętaj, że obserwacje to wszystkie zmiany, jakie jesteśmy w stanie zauważyć za pomocą zmysłów (wzroku, słuchu, dotyku oraz węchu).
Weryfikacja hipotezy: Czy postawiona przez Ciebie hipoteza okazała się prawdziwa?
Wnioski: Co wynika z obserwowanych przez Ciebie zmian? Nawiąż swoją odpowiedź do sformułowanego pytania w problemie badawczym.
Obserwacje: Sód w chlorze pali się jasnym, żółtym płomieniem. Po zakończeniu reakcji znika zielonożółta barwa chloru w kolbie, a na jej ściankach oraz w łyżce do spalań pojawia się biały nalot.
Weryfikacja hipotezy: Hipoteza 1: Postawiona hipoteza okazała się prawdziwa. Sód reaguje z chlorem, a w wyniku reakcji powstaje chlorek sodu.
lub
Hipoteza 2: Postawiona hipoteza okazała się fałszywa. Sód reaguje z chlorem, a w wyniku reakcji powstaje chlorek sodu.
Wnioski: W kolbie zaszła reakcja chloru z sodem, w wyniku której powstał chlorek sodu. Równanie reakcji zapisuje się następująco:
R1XEjsf8Q78Nc
Wskaż prawidłowe równanie reakcji, przedstawiające reakcję zachodzącą pomiędzy wapniem i chlorem. Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4.
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Eksperyment pokazał, że sód reaguje z chlorem. Produktem reakcji jest sól, chlorek sodu. Inne metale również reagują z chlorem, a w wyniku tych reakcji powstają chlorki metali należące do soli.
W wyniku reakcji glinu z chlorem powstaje chlorek glinu. Doświadczenie to zostało przedstawione poniżej. Folię aluminiową spala się w płomieniu palnika, a następnie wprowadza do kolby wypełnionej żółtozielonym gazem – chlorem. Obserwujemy wówczas powstanie białych dymów. Chlorek glinu to białe ciało stałe, więc po zakończeniu reakcji osiądzie ono na dnie kolby. Równanie reakcji zapisuje się następująco:
R1Txcaz87YwpR
Ilustracja interaktywna składa się z czterech zdjęć. Na pierwszym z nich widoczny jest zapalony palnik, w którego płomieniu umieszczona jest folia aluminiowa. Po naciśnięciu na przycisk z numerem jeden wyświetla się napis: Spalanie folii aluminiowej. Na drugim zdjęciu widoczna jest kolba okrągłodenna, zatkana korkiem i umocowana do statywu. Wewnątrz kolby znajduje się żółtozielony gaz. Po naciśnięciu na przycisk z numerem dwa wyświetla się napis: Chlor o barwie żółtozielonej otrzymany wcześniej w kolbie. Na trzecim zdjęciu widać, że w kolbie zachodzi reakcja, wnętrze kolby jest jaśniejsze, wydobywa się z niej światło. Po naciśnięciu na przycisk z numerem trzy wyświetla się napis: Wprowadzenie folii aluminiowej do kolby z chlorem. Reakcja glinu z chlorem. Na czwartym zdjęciu widoczna jest kolba wypełniona gazem o dużo mniej intensywnej barwie niż na początku. Na dnie kolby widoczny jest biały osad. Po naciśnięciu na przycisk z numerem cztery wyświetla się napis: Otrzymanie chlorku glinu.
Ilustracja interaktywna składa się z czterech zdjęć. Na pierwszym z nich widoczny jest zapalony palnik, w którego płomieniu umieszczona jest folia aluminiowa. Po naciśnięciu na przycisk z numerem jeden wyświetla się napis: Spalanie folii aluminiowej. Na drugim zdjęciu widoczna jest kolba okrągłodenna, zatkana korkiem i umocowana do statywu. Wewnątrz kolby znajduje się żółtozielony gaz. Po naciśnięciu na przycisk z numerem dwa wyświetla się napis: Chlor o barwie żółtozielonej otrzymany wcześniej w kolbie. Na trzecim zdjęciu widać, że w kolbie zachodzi reakcja, wnętrze kolby jest jaśniejsze, wydobywa się z niej światło. Po naciśnięciu na przycisk z numerem trzy wyświetla się napis: Wprowadzenie folii aluminiowej do kolby z chlorem. Reakcja glinu z chlorem. Na czwartym zdjęciu widoczna jest kolba wypełniona gazem o dużo mniej intensywnej barwie niż na początku. Na dnie kolby widoczny jest biały osad. Po naciśnięciu na przycisk z numerem cztery wyświetla się napis: Otrzymanie chlorku glinu.
Źródło: epodreczniki.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
W wyniku reakcji miedzi z chlorem powstaje chlorek miedzi(). Doświadczenie to zostało przedstawione poniżej. Drucik miedziany spala się w płomieniu palnika, a następnie wprowadza do kolby wypełnionej żółtozielonym gazem – chlorem. Chlorek miedzi() to zielonkawe ciało stałe. Równanie reakcji zapisuje się następująco:
RIlCxzdQFyyWD
Ilustracja interaktywna przedstawia trzy fotografie. Na pierwszej widoczny jest płonący palnik, w którego płomieniu umieszczono drucik miedziany. Po naciśnięciu na przycisk z numerem jeden wyświetla się napis: Spalanie drutu miedzianego nad palnikiem gazowym. Na drugim zdjęciu ukazano kolbę stożkową wypełnioną żółtozielonym gazem i przykrytą szkiełkiem zegarkowym. Po naciśnięciu na przycisk z numerem dwa wyświetla się napis: Chlor o barwie żółtozielonej otrzymany wcześniej w kolbie. Na trzecim zdjęciu przedstawiona jest zamknięta przy pomocy szkiełka zegarkowego kolba, w której znajduje się gaz, lecz jego barwa nie jest tak intensywna jak w przypadku drugiego zdjęcia. Na ściankach kolby znajduje się ciemny osad. Po naciśnięciu na przycisk z numerem trzy wyświetla się następujący tekst: Wprowadzenie płonącego drutu do kolby z chlorem. Zanik żółtozielonego gazu. Powstanie chlorku miedzi() o barwie zielonkawej.
Ilustracja interaktywna przedstawia trzy fotografie. Na pierwszej widoczny jest płonący palnik, w którego płomieniu umieszczono drucik miedziany. Po naciśnięciu na przycisk z numerem jeden wyświetla się napis: Spalanie drutu miedzianego nad palnikiem gazowym. Na drugim zdjęciu ukazano kolbę stożkową wypełnioną żółtozielonym gazem i przykrytą szkiełkiem zegarkowym. Po naciśnięciu na przycisk z numerem dwa wyświetla się napis: Chlor o barwie żółtozielonej otrzymany wcześniej w kolbie. Na trzecim zdjęciu przedstawiona jest zamknięta przy pomocy szkiełka zegarkowego kolba, w której znajduje się gaz, lecz jego barwa nie jest tak intensywna jak w przypadku drugiego zdjęcia. Na ściankach kolby znajduje się ciemny osad. Po naciśnięciu na przycisk z numerem trzy wyświetla się następujący tekst: Wprowadzenie płonącego drutu do kolby z chlorem. Zanik żółtozielonego gazu. Powstanie chlorku miedzi() o barwie zielonkawej.
Źródło: epodreczniki.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
Niektóre metale reagują z chlorem, a w wyniku tych reakcji powstają chlorki metali należące do soli.
inc6JVqupt_d5e242
Reakcja cynku z siarką
Doświadczenie 2
Wykonaj doświadczenie chemiczne, polegające na przeprowadzeniu reakcji siarki z cynkiem jako przykładu otrzymywania soli z bezpośredniej syntezy pierwiastków chemicznych. Wybierz hipotezę i zweryfikuj ją. Zapisz obserwacje i wnioski.
Uwaga! Pamiętaj o środkach ochrony osobistej. Doświadczenie wykonuj pod dygestorium, używając okularów ochronnych i rękawic.
R1HsnG4hM2uKg
Problem badawczy:
Czy siarka może reagować z cynkiem?. Spośród podanych poniżej hipotez, wybierz jedną, a następnie ją zweryfikuj.
Hipoteza 1: Siarka reaguje z cynkiem, a w wyniku reakcji powstaje siarczek cynku.
Hipoteza 2: Siarka nie reaguje z cynkiem.
Twój wybór: (Wybierz: Hipoteza 1., Hipoteza 2.). Co będzie potrzebne:
metalowa płytka,
moździerz,
palnik gazowy,
cynk w postaci proszku,
siarka,
trójnóg. Instrukcja:
1. Należy wymieszać w moździerzu siarkę z cynkiem.
2. Następnie należy przenieść mieszaninę na metalową płytkę ustawioną na trójnogu.
3. Podgrzewać mieszaninę od dołu palnikiem do momentu rozpoczęcia się reakcji chemicznej.
4. Obserwować zachodzące zmiany.
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Problem badawczy:
Czy siarka może reagować z cynkiem?
Hipoteza:
Siarka reaguje z cynkiem, a w wyniku reakcji powstaje siarczek cynku.
Co było potrzebne:
tygiel laboratoryjny;
moździerz;
palnik gazowy;
cynk w postaci proszku;
siarka;
trójnóg.
Przebieg doświadczenia:
W moździerzu wymieszano cynk oraz siarkę. Mieszaninę przeniesiono do tygla laboratoryjnego, została ogrzana przy pomocy palnika aż do momentu zauważalnego rozpoczęcia reakcji chemicznej.
Obserwacje:
Po ogrzaniu mieszaniny do wysokiej temperatury, zapala się ona gwałtownie. Na ściankach tygla powstaje czarny osad.
Uwaga, siarczek cynku jest solą o barwie białej, czarne zabarwienie wynika z obecności znacznej ilości zanieczyszczeń powstających podczas spalania.
Wnioski:
Postawiona hipoteza okazała się prawdziwa. Siarka reaguje z cynkiem, a w wyniku reakcji powstaje siarczek cynku.
Cynk z siarką tworzą mieszaninę niejednorodną. Po jej ogrzaniu do wysokiej temperatury zachodzi reakcja cynku z siarką, w wyniku której powstaje siarczek cynku.
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Obserwacje: Pamiętaj, że obserwacje to wszystkie zmiany, jakie jesteśmy w stanie zauważyć za pomocą zmysłów (wzroku, słuchu, dotyku oraz węchu).
Weryfikacja hipotezy: Czy postawiona przez Ciebie hipoteza okazała się prawdziwa?
Wnioski: Co wynika z obserwowanych przez Ciebie zmian? Nawiąż swoją odpowiedź do sformułowanego pytania w problemie badawczym.
Obserwacje: Po ogrzaniu mieszaniny do wysokiej temperatury, zapala się ona gwałtownie. Na ściankach tygla powstaje czarny osad.
Uwaga, siarczek cynku jest solą o barwie białej, czarne zabarwienie wynika z obecności znacznej ilości zanieczyszczeń powstających podczas spalania.
Weryfikacja hipotezy: Postawiona hipoteza okazała się prawdziwa. Siarka reaguje z cynkiem, a w wyniku reakcji powstaje siarczek cynku.
lub
Postawiona hipoteza okazała się fałszywa. Siarka reaguje z cynkiem, a w wyniku reakcji powstaje siarczek cynku.
Wnioski: Cynk z siarką tworzą mieszaninę niejednorodną. Po jej ogrzaniu do wysokiej temperatury zachodzi reakcja cynku z siarką, w wyniku której powstaje siarczek cynku. Równanie reakcji zapisuje się następująco:
R1Qfv5tUcanZ9
Spośród poniższych równań reakcji wybierz i zaznacz to, które poprawnie opisuje reakcję miedzi i siarki. Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4.
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Siarka reaguje z niektórymi metalami. W tej reakcji powstają sole – siarczki metali. Siarczki to sole kwasu siarkowodorowego o wzorze .
Innym przykładem jest reakcja żelaza z siarką. Doświadczenie to zostało przedstawione poniżej. Żelazo i siarkę umieszcza się w tyglu porcelanowym i spala się w płomieniu palnika.
RpOmXPMrkcltP
Zdjęcie przedstawia proces spalania mieszaniny sproszkowanego żelaza z siarką. Mieszanina znajduje się w porcelanowym tygielku trzymanym za pomocą długich szczypiec w płomieniu palnika gazowego. Zawartość tygielka żarzy się czerwonym płomieniem.
Reakcja żelaza i siarki
Źródło: epodreczniki.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
W wyniku reakcji powstaje czarne ciało stałe – siarczek żelaza(). Równanie reakcji zapisuje się następująco:
W ten sposób można otrzymać tylko niektóre sole kwasów beztlenowych. Innych soli, zawierających w swym składzie siarkę (czyli siarczanów() czy siarczanów()), nie można otrzymać w bezpośredniej reakcji syntezy z pierwiastków.
Polecenie 4
Aby utrwalić i usystematyzować wiedzę obejrzyj film, który ponownie przedstawia opisaną wyżej metodę otrzymywania soli i wykonaj ćwiczenia zamieszczone pod filmem.
RUbuffCuvLucL1
Film nawiązujący do treści materiału dotyczącej otrzymywania soli w wyniku reakcji metali z niemetalami.
Film nawiązujący do treści materiału dotyczącej otrzymywania soli w wyniku reakcji metali z niemetalami.
Film samouczek pt. Otrzymywanie soli w wyniku reakcji metali z niemetalami
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Film samouczek pt. Otrzymywanie soli w wyniku reakcji metali z niemetalami
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Film nawiązujący do treści materiału dotyczącej otrzymywania soli w wyniku reakcji metali z niemetalami.
R1cPRjgzSY521
Ćwiczenie 4
Zaznacz wzory soli które możemy otrzymać omawianą w samouczku metodą: Możliwe odpowiedzi: 1. KBr, 2. BaSO4, 3. NaNO3, 4. CuCl2
Ra964ooIFVuN9
Ćwiczenie 5
Zaznacz zdania, które są prawdziwe dla metody otrzymywania soli omówionej w samouczku. Możliwe odpowiedzi: 1. Produktem reakcji jest między innymi woda., 2. Woda nie jest produktem reakcji., 3. Metodą tą można otrzymać sól kwasu beztlenowego., 4. Metodą tą można otrzymać sól kwasu tlenowego.
1
Ćwiczenie 6
Zapisz równanie reakcji metalu z niemetalem, w wyniku której otrzymasz jodek baru.
RVq2zlenIaTAm
Równanie reakcji zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.
R1VAVf3WdgESS
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Jod występuje w postaci dwuatomowych cząsteczek .
Reakcje tlenków metali z tlenkami niemetali
Innym sposobem otrzymania soli są reakcje pomiędzy tlenkami metalitlenki metalitlenkami metali a tlenkami niemetalitlenki niemetalitlenkami niemetali. Jakie sole wtedy powstaną?
Aby wyznaczyć wzór soli, należy pamiętać, od jakiego kwasu pochodzi dany tlenek niemetalu. Na przykład tlenek siarki() o wzorze pochodzi od kwasu siarkowego() o wzorze . Tlenek siarki() będzie zatem tworzył sole, w których resztę kwasową stanowią jony .
R1MRBHeZaRDsw
Otrzymywanie węglanu wapnia
, Otrzymywanie siarczanu() baru
, Otrzymywanie siarczanu() manganu()
Otrzymywanie węglanu wapnia
, Otrzymywanie siarczanu() baru
, Otrzymywanie siarczanu() manganu()
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RWGrqIUTLes9e1
Ćwiczenie 7
Dostępne opcje do wyboru: , , , , , , , . Polecenie: Poniżej przedstawiono niedokończone równania reakcji tlenków metali z tlenkami niemetali. Dopasuj produkt reakcji do każdego równania. luka do uzupełnienia
luka do uzupełnienia
luka do uzupełnienia
luka do uzupełnienia
Dostępne opcje do wyboru: , , , , , , , . Polecenie: Poniżej przedstawiono niedokończone równania reakcji tlenków metali z tlenkami niemetali. Dopasuj produkt reakcji do każdego równania. luka do uzupełnienia
luka do uzupełnienia
luka do uzupełnienia
luka do uzupełnienia
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Ro3MwvQGtgLVF2
Ćwiczenie 8
Dostępne opcje do wyboru: , , , , , , , , . Polecenie: Dobierz brakujące elementy (reagenty oraz współczynniki stechiometryczne) w poniższych równaniach reakcji tlenków metali z tlenkami niemetali. luka do uzupełnienia
luka do uzupełnienia
luka do uzupełnienia luka do uzupełnienia
luka do uzupełnienia
Dostępne opcje do wyboru: , , , , , , , , . Polecenie: Dobierz brakujące elementy (reagenty oraz współczynniki stechiometryczne) w poniższych równaniach reakcji tlenków metali z tlenkami niemetali. luka do uzupełnienia
luka do uzupełnienia
luka do uzupełnienia luka do uzupełnienia
luka do uzupełnienia
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Podsumowanie
Sole można otrzymać w wyniku reakcji zobojętnienia, czyli reakcji kwasów z wodorotlenkami. Produktami reakcji są sól i woda.
W wyniku reakcji metali z niektórymi niemetalami powstają sole kwasów beztlenowych, np. chlorki lub siarczki: Soli kwasów tlenowych nie można otrzymać w ten sposób.
Sole można również otrzymać w wyniku reakcji tlenków metali z tlenkami niemetali.
Słownik
tlenki metali
tlenki metali
związki chemiczne o budowie jotlenki metalitlenki metalinowej, składające się z atomu metalu i atomu tlenu, np. ,
tlenki niemetali
tlenki niemetali
związki chemiczne o budowie kowalencyjnej, składające się z atomu niemetalu i atomu tlenu, np. ,