R1SHfwQr8eSDJ
Ilustracja - ekran monitora z którego wystaje wirtualna ręka trzymająca rulon papieru zawiązany czerwoną wstążką, W tle model kuli ziemskiej i czapka absolwenta. Na czarnym pasku napis: Potęgi.

Potęgi

Źródło: Fotolia, tylko do użytku edukacyjnego na zpe.gov.pl.

6. Działania na potęgach o wykładnikach naturalnych

R1TGZv9hbyENM1
Źródło: By Heavy Horse, licencja: CC BY-SA 3.0.

2048 to nazwa jednej z najbardziej popularnych gier logicznych. Polega na przesuwaniu i łączeniu ze sobą płytek z jednakowymi liczbami. W wyniku połączenia płytek powstaje nowa płytka z liczbą będącą sumą poprzednich liczb. Czy wiesz, że wszystkie liczny na płytkach to potęgi liczby dwa, a łączenie tych płytek odpowiada mnożeniu potęg o tych samych podstawach?

W tym materiale  będziemy przekształcać wyrażenia zawierające potęgi tylko o wykładnikach naturalnych. Rozwiązując ćwiczenia utrwalisz umiejętności obliczania wartości wyrażeń zawierających potęgi, zastosowania wzorów na iloczyn oraz iloraz potęg o jednakowych wykładnikach, potęgowania potęgi.

Ważne!

Dla dowolnych i różnych od zera liczb  ab oraz dowolnych liczb naturalnych mn prawdziwe są wzory:

an·am=an+m

anm=anm

anam=an-m

an·bn=a·bn

an:bn=anbn=abn

Rub4iVgVkselh
Ćwiczenie 1
Która potęga jest równa wyrażeniu 432? Zaznacz poprawną odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. 642, 2. 45, 3. 49, 4. 122
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RQkfNH5hbSAgP
Ćwiczenie 2
Jaką wartość ma wyrażenie 3334334? Zaznacz poprawną odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. 31, 2. 35, 3. 35, 4. 30
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1UbqcgiUJ7hR
Ćwiczenie 3
Uzupełnij równości, przeciągając w luki odpowiednie liczby lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej. 233= 1. 28, 2. 43, 3. 36, 4. 28, 5. 34, 6. 29, 7. 163, 8. 29, 9. 9544= 1. 28, 2. 43, 3. 36, 4. 28, 5. 34, 6. 29, 7. 163, 8. 29, 9. 95325= 1. 28, 2. 43, 3. 36, 4. 28, 5. 34, 6. 29, 7. 163, 8. 29, 9. 9593= 1. 28, 2. 43, 3. 36, 4. 28, 5. 34, 6. 29, 7. 163, 8. 29, 9. 9583= 1. 28, 2. 43, 3. 36, 4. 28, 5. 34, 6. 29, 7. 163, 8. 29, 9. 95912= 1. 28, 2. 43, 3. 36, 4. 28, 5. 34, 6. 29, 7. 163, 8. 29, 9. 95232= 1. 28, 2. 43, 3. 36, 4. 28, 5. 34, 6. 29, 7. 163, 8. 29, 9. 951612= 1. 28, 2. 43, 3. 36, 4. 28, 5. 34, 6. 29, 7. 163, 8. 29, 9. 95423= 1. 28, 2. 43, 3. 36, 4. 28, 5. 34, 6. 29, 7. 163, 8. 29, 9. 95
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 4
R16DOBYQoFOun
Oblicz, a następnie wpisz prawidłowy wynik w lukę. 25·2327:23= Tu uzupełnij 5·3738:32= Tu uzupełnij 47:4517-40= Tu uzupełnij 53-2·525= Tu uzupełnij
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1YX9vkMOQTDn
Ćwiczenie 5
Uzupełnij równości, przeciągając w luki odpowiednie potęgi liczb lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej. 23·4:22= 1. 24, 2. 25, 3. 50, 4. 41, 5. 52, 6. 32, 7. 23, 8. 51, 9. 42, 10. 43, 11. 34 27: 1. 24, 2. 25, 3. 50, 4. 41, 5. 52, 6. 32, 7. 23, 8. 51, 9. 42, 10. 43, 11. 34 ·35=3644: 1. 24, 2. 25, 3. 50, 4. 41, 5. 52, 6. 32, 7. 23, 8. 51, 9. 42, 10. 43, 11. 34 ·16·64=48625:52: 1. 24, 2. 25, 3. 50, 4. 41, 5. 52, 6. 32, 7. 23, 8. 51, 9. 42, 10. 43, 11. 34 :52=1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RKsmKamN8e1tz
Ćwiczenie 6
Uzupełnij zdania, przeciągając w luki odpowiednie liczby lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej. Wartość wyrażenia 3323 jest równa 1. 3, 2. 19, 3. 19, 4. 72, 5. 16, 6. 5, 7. 100, 8. 36.Wartość wyrażenia 132 jest równa 1. 3, 2. 19, 3. 19, 4. 72, 5. 16, 6. 5, 7. 100, 8. 36.Wartość wyrażenia 2332 jest równa 1. 3, 2. 19, 3. 19, 4. 72, 5. 16, 6. 5, 7. 100, 8. 36.Wartość wyrażenia 5352 jest równa 1. 3, 2. 19, 3. 19, 4. 72, 5. 16, 6. 5, 7. 100, 8. 36.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1ZOWYZayhYmi
Ćwiczenie 7
Połącz w pary wyrażenia o tych samych wartościach. -4·33·-25·27 Możliwe odpowiedzi: 1. 27·36, 2. 26·37, 3. 27·35, 4. 29·36 32·9·24:30·-34 Możliwe odpowiedzi: 1. 27·36, 2. 26·37, 3. 27·35, 4. 29·36 -213:64·33·-9 Możliwe odpowiedzi: 1. 27·36, 2. 26·37, 3. 27·35, 4. 29·36 -243·32·1024:2:-23 Możliwe odpowiedzi: 1. 27·36, 2. 26·37, 3. 27·35, 4. 29·36
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1COxf5xmBa5r
Ćwiczenie 8
Przedstaw wynik w postaci jednej potęgi. Uzupełnij równości, przeciągając w luki odpowiednie liczby lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej. 23+23= 1. 39, 2. 31, 3. 220, 4. 416, 5. 33, 6. 44, 7. 28, 8. 26, 9. 45, 10. 2444+44+44+44= 1. 39, 2. 31, 3. 220, 4. 416, 5. 33, 6. 44, 7. 28, 8. 26, 9. 45, 10. 242·25+25+25+25= 1. 39, 2. 31, 3. 220, 4. 416, 5. 33, 6. 44, 7. 28, 8. 26, 9. 45, 10. 2433+33+33:3= 1. 39, 2. 31, 3. 220, 4. 416, 5. 33, 6. 44, 7. 28, 8. 26, 9. 45, 10. 24
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 9

Zapisz na dwa sposoby daną potęgę w postaci iloczynu potęg o takiej samej podstawie.

  1. 215

  2. -523

  3. 32x+5

  4. 10x+2y

Ćwiczenie 10

Zapisz na dwa sposoby daną potęgę w postaci ilorazu potęg o takiej samej podstawie.

  1. 215

  2. -523

  3. 32x-5

  4. 10x-2y

R16rIEyQGup65
Ćwiczenie 11
Połącz w pary wyrażenia o tych samych wartościach. Przyjmij, że a0. a3·a5 Możliwe odpowiedzi: 1. a0·a10:a3, 2. a5:a2, 3. a3·a·a, 4. a0, 5. a7·a4:a10, 6. a·a7 a2·a1 Możliwe odpowiedzi: 1. a0·a10:a3, 2. a5:a2, 3. a3·a·a, 4. a0, 5. a7·a4:a10, 6. a·a7 a8:a5·a2 Możliwe odpowiedzi: 1. a0·a10:a3, 2. a5:a2, 3. a3·a·a, 4. a0, 5. a7·a4:a10, 6. a·a7 a3:a3 Możliwe odpowiedzi: 1. a0·a10:a3, 2. a5:a2, 3. a3·a·a, 4. a0, 5. a7·a4:a10, 6. a·a7 a12:a11 Możliwe odpowiedzi: 1. a0·a10:a3, 2. a5:a2, 3. a3·a·a, 4. a0, 5. a7·a4:a10, 6. a·a7 a8·a:a2 Możliwe odpowiedzi: 1. a0·a10:a3, 2. a5:a2, 3. a3·a·a, 4. a0, 5. a7·a4:a10, 6. a·a7
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1ajHkdKCSyVO
Ćwiczenie 12
Zakładając, że a0, zapisz wyrażenie w postaci jednej potęgi. Połącz w pary wyrażenie z poprawną odpowiedzią. a8·a4:a4·a Możliwe odpowiedzi: 1. a2, 2. a5, 3. a7, 4. a a8:a9:a2·a4 Możliwe odpowiedzi: 1. a2, 2. a5, 3. a7, 4. a a3·a2:a2a7:a6 Możliwe odpowiedzi: 1. a2, 2. a5, 3. a7, 4. a a3·a4·a5:a3·a3a8:a2·a Możliwe odpowiedzi: 1. a2, 2. a5, 3. a7, 4. a
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RzPFMTNyXmrlP
Ćwiczenie 13
Dla jakiej wartości x wyrażenie x332:x45x20x23=125? Zaznacz poprawną odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. x=5, 2. x=5, 3. x=25, 4. x=15
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RAeHCfDtVhVnd
Ćwiczenie 14
Dane są liczby a=27, b=123, c=25, d=126. Który z podanych iloczynów jest najmniejszy? Zaznacz poprawną odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. bd, 2. ac, 3. bc, 4. ab
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
REOVPWY5LzEAM
Ćwiczenie 15
Dane jest wyrażenie 272727+27. Czy wartość tego wyrażenia jest liczbą podzielną przez 8? Zaznacz poprawne zdanie. Możliwe odpowiedzi: 1. Tak, wartość tego wyrażenia można zapisać w postaci 8·23, 2. Nie, wykładnik potęgi 26 nie jest podzielny przez 8., 3. Nie, każdy z wykładników jest liczbą nieparzystą.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R13NmdQT8Ygrm
Ćwiczenie 16
Uzupełnij równości, przeciągając w luki odpowiednie wyrażenia lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej. Załóż, że wszystkie zmienne są niezerowe. 2x2·x2= 1. 12x5y32, 2. 2x24, 3. -2p2q68, 4. y47, 5. 33, 6. 4z58, 7. -2p2q67, 8. 2x25, 9. 23, 10. 4z53, 11. 4z54, 12. 12x5y34, 13. 2x22, 14. 13, 15. -2p2q65, 16. y46, 17. y49 y36·y6= 1. 12x5y32, 2. 2x24, 3. -2p2q68, 4. y47, 5. 33, 6. 4z58, 7. -2p2q67, 8. 2x25, 9. 23, 10. 4z53, 11. 4z54, 12. 12x5y34, 13. 2x22, 14. 13, 15. -2p2q65, 16. y46, 17. y49 8z44·12z4= 1. 12x5y32, 2. 2x24, 3. -2p2q68, 4. y47, 5. 33, 6. 4z58, 7. -2p2q67, 8. 2x25, 9. 23, 10. 4z53, 11. 4z54, 12. 12x5y34, 13. 2x22, 14. 13, 15. -2p2q65, 16. y46, 17. y49 14x3y2·2x2y22= 1. 12x5y32, 2. 2x24, 3. -2p2q68, 4. y47, 5. 33, 6. 4z58, 7. -2p2q67, 8. 2x25, 9. 23, 10. 4z53, 11. 4z54, 12. 12x5y34, 13. 2x22, 14. 13, 15. -2p2q65, 16. y46, 17. y49 12p3q45·-4pq25= 1. 12x5y32, 2. 2x24, 3. -2p2q68, 4. y47, 5. 33, 6. 4z58, 7. -2p2q67, 8. 2x25, 9. 23, 10. 4z53, 11. 4z54, 12. 12x5y34, 13. 2x22, 14. 13, 15. -2p2q65, 16. y46, 17. y49 9k3·13k3·13k23= 1. 12x5y32, 2. 2x24, 3. -2p2q68, 4. y47, 5. 33, 6. 4z58, 7. -2p2q67, 8. 2x25, 9. 23, 10. 4z53, 11. 4z54, 12. 12x5y34, 13. 2x22, 14. 13, 15. -2p2q65, 16. y46, 17. y49
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RgaUjMOpGFSR9
Ćwiczenie 17
Uzupełnij równości, przeciągając w luki odpowiednie liczby lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej. Załóż, że wszystkie zmienne są niezerowe. 2x3:x3= 1. 4z34, 2. -2p4q25, 3. 23, 4. 81k24, 5. 4z36, 6. 3x3, 7. 4z38, 8. -2p4q26, 9. 81k26, 10. 81k23, 11. 3x4, 12. y28, 13. 25, 14. 3x2, 15. 24, 16. y26, 17. -2p4q28, 18. y29 y36:y6= 1. 4z34, 2. -2p4q25, 3. 23, 4. 81k24, 5. 4z36, 6. 3x3, 7. 4z38, 8. -2p4q26, 9. 81k26, 10. 81k23, 11. 3x4, 12. y28, 13. 25, 14. 3x2, 15. 24, 16. y26, 17. -2p4q28, 18. y29 8z44:2z4= 1. 4z34, 2. -2p4q25, 3. 23, 4. 81k24, 5. 4z36, 6. 3x3, 7. 4z38, 8. -2p4q26, 9. 81k26, 10. 81k23, 11. 3x4, 12. y28, 13. 25, 14. 3x2, 15. 24, 16. y26, 17. -2p4q28, 18. y29 6x3y22:2x2y22= 1. 4z34, 2. -2p4q25, 3. 23, 4. 81k24, 5. 4z36, 6. 3x3, 7. 4z38, 8. -2p4q26, 9. 81k26, 10. 81k23, 11. 3x4, 12. y28, 13. 25, 14. 3x2, 15. 24, 16. y26, 17. -2p4q28, 18. y29 12p3q45:-14pq25= 1. 4z34, 2. -2p4q25, 3. 23, 4. 81k24, 5. 4z36, 6. 3x3, 7. 4z38, 8. -2p4q26, 9. 81k26, 10. 81k23, 11. 3x4, 12. y28, 13. 25, 14. 3x2, 15. 24, 16. y26, 17. -2p4q28, 18. y29 9k3:13k3·3k23= 1. 4z34, 2. -2p4q25, 3. 23, 4. 81k24, 5. 4z36, 6. 3x3, 7. 4z38, 8. -2p4q26, 9. 81k26, 10. 81k23, 11. 3x4, 12. y28, 13. 25, 14. 3x2, 15. 24, 16. y26, 17. -2p4q28, 18. y29
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 18
RbmqwDZBrjYIm
Oblicz „sprytnie”. Połącz wyrażenie z odpowiednim rozwiązaniem. 2,53·24 Możliwe odpowiedzi: 1. 513, 2. 250, 3. 23, 4. 160, 5. 9, 6. 153,6 0,24·105 Możliwe odpowiedzi: 1. 513, 2. 250, 3. 23, 4. 160, 5. 9, 6. 153,6 134·36 Możliwe odpowiedzi: 1. 513, 2. 250, 3. 23, 4. 160, 5. 9, 6. 153,6 234·1,53 Możliwe odpowiedzi: 1. 513, 2. 250, 3. 23, 4. 160, 5. 9, 6. 153,6 122:33 Możliwe odpowiedzi: 1. 513, 2. 250, 3. 23, 4. 160, 5. 9, 6. 153,6 2,43:0,32 Możliwe odpowiedzi: 1. 513, 2. 250, 3. 23, 4. 160, 5. 9, 6. 153,6
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 19

Zapisz na dwa sposoby daną potęgę w postaci iloczynu potęg o takich samych wykładnikach.

  1. 215

  2. -523

  3. 4xy6

  4. 2x3y49

Ćwiczenie 20

Zapisz na dwa sposoby daną potęgę w postaci ilorazu potęg o takich samych wykładnikach.

  1. 215

  2. -523

  3. 4xy6 zakładając, że x0y0

  4. 2x3y49 zakładając, że x0y0

R6mcrEvJhN3ky
Ćwiczenie 21
Uprość wyrażenie i oblicz jego wartość liczbową. Uzupełnij odpowiedzi, przeciągając w luki odpowiednie liczby lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej. 3a23:12a22, dla a=-1
Odpowiedź: Wartość wyrażenia wynosi 1. 1,3, 2. 1251, 3. 1441, 4. -2,5, 5. -0,5, 6. 108, 7. -1,5, 8. 112, 9. 2,2, 10. 1,5, 11. 107, 12. 1681.
6x2y35:6x2y4, dla x=-12y=-1
Odpowiedź: Wartość wyrażenia wynosi 1. 1,3, 2. 1251, 3. 1441, 4. -2,5, 5. -0,5, 6. 108, 7. -1,5, 8. 112, 9. 2,2, 10. 1,5, 11. 107, 12. 1681.
3a22b3·4b23a2, dla a=-12, b=4
Odpowiedź: Wartość wyrażenia wynosi 1. 1,3, 2. 1251, 3. 1441, 4. -2,5, 5. -0,5, 6. 108, 7. -1,5, 8. 112, 9. 2,2, 10. 1,5, 11. 107, 12. 1681.
2x3y6·2x2y52:x2y2·4x3y52, dla x=-1y=-13
Odpowiedź: Wartość wyrażenia wynosi 1. 1,3, 2. 1251, 3. 1441, 4. -2,5, 5. -0,5, 6. 108, 7. -1,5, 8. 112, 9. 2,2, 10. 1,5, 11. 107, 12. 1681.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RljpDOgMPFAUR
Ćwiczenie 22
Uzupełnij poniższe zdania, wpisując w luki odpowiednie liczby. Ostatnią cyfrą liczby 228 jest Tu uzupełnij. Ostatnią cyfrą liczby 351 jest Tu uzupełnij.Ostatnią cyfrą liczby 567 jest Tu uzupełnij.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RsUS3OCwfWcoX
Ćwiczenie 23
Uzupełnij poniższe zdania, wpisując w luki odpowiednie liczby. Rozwiązaniem równania 2x=128 jest liczba x=Tu uzupełnij.Rozwiązaniem równania 52x=1 jest liczba x = Tu uzupełnij.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 24

Wykaż, że dla dowolnej liczby naturalnej n liczba 10n+2 jest podzielna przez 3.

R1FvzBmQVWXwQ
Ćwiczenie 25
Uzupełnij poniższe zdania, wpisując w luki odpowiednie liczby. Rozwiązaniem równania 3x+2=81 jest liczba x= Tu uzupełnij.Rozwiązaniem równania 2x-4=2 jest liczba x= Tu uzupełnij.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 26

Uzasadnij, że liczba 216+215+214 jest podzielna przez 7.

Notatnik

Możesz skorzystać z poniższego pola tekstowego do zapisania swoich notatek, rozwiązań zadań i innych informacji, które uważasz za potrzebne.

R1b8OvSPUG8s3
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.