RiPluJIlHsaR5

Zdjęcie przedstawia młodego mężczyznę biegnącego przez przejście dla pieszych. Jest ubrany w jasne dżinsy i szarą bluzę. Na plecach ma plecak, na twarzy maseczkę, na głowie czapkę z daszkiem. Za mężczyzną znajdują się barierki odgradzające pasy jezdni, a na dalszym planie przystanek, na którego ścianie znajduję się plakaty. Pod ścianą przystanku jest ławka, na której siedzi 7 osób.

1. Zagrożenia w domu

Wypadki mogą przytrafić się każdemu, zawsze i wszędzie. Najczęściej zdarzają się tam, gdzie spędzamy dużo czasu, czyli w domu, a w przypadku uczniów – także w szkole. Są to miejsca, które na ogół kojarzą się ze spokojem i bezpieczeństwem, trzeba jednak pamiętać, że nawet tam możemy się znaleźć w sytuacji zagrażającej zdrowiu, a nawet życiu!

Zdecydowanie największa liczba przedmiotów będących źródłami niebezpieczeństw w domu znajduje się w kuchni. Nieroztropne użytkowanie urządzeń i przedmiotów, w które jest ona wyposażona, może prowadzić do wielu wypadków. Choćby niewłaściwa eksploatacja oraz awarie kuchenek gazowych mogą powodować ulatnianie się gazu, co grozi wybuchem lub zatruciami.

Po wyczuciu specyficznego zapachu ulatniającego się gazu należy wykonać istotne czynności:

• zamknąć dopływ gazu, np. zakręcić kurek w kuchence,

• otworzyć szeroko okna, aby wywietrzyć mieszkanie,

• opuścić dom lub mieszkanie i powiadomić rodziców lub inne osoby dorosłe o zaistniałej sytuacji.

R13cvNomQ94UM1

Ilustracja składa się z czterech rysunków ułożonych w dwóch rzędach opisujących czynności, jakie należy kolejno wykonać w momencie stwierdzenia ulatniania się gazu w domu. Każda z ilustracji rozpoczyna się od napisu na żółtym tle. Rysunek numer jeden znajdujący się w lewym górnym rogu nosi komentarz Zamknąć dopływ gazu i przedstawia pionową rurę z gazem po lewej stronie oraz dłoń trzymającą uchwyt zaworu. Strzałka po prawej stronie wskazuje kierunek obrotu. Rysunek numer dwa znajdujący się w prawym górnym rogu nosi komentarz Otworzyć szeroko okna i przedstawia od tyłu postać chłopaka otwierającego duże podwójne okno znajdujące się przed nim. Rysunek numer trzy znajdujący się w lewym dolnym rogu nosi komentarz Opuścić dom i przedstawia piętrowy budynek mieszkalny, z którego wybiega truchtem mała postać w dżinsach, czerwonej bluzie z kapturem i plecakiem na plecach. Rysunek numer cztery znajdujący się w prawym dolnym rogu ilustracji nosi komentarz Powiadomić osoby dorosłe i przedstawia telefon z dotykowym ekranem. Na wyświetlaczu znajduje się aplikacja wyboru kontaktu, a palec wskazujący prawej dłoni dotyka wyróżnionego gwiazdką kontaktu opisanego jako Mama.

Częstym wypadkiem podczas używania kuchenki jest oparzenie. Strącenie gotujących się potraw lub wody oraz dotknięcie nagrzanych płyt grzewczych może powodować bolesne i długo gojące się oparzenia ciała, jak zaprezentowane na ilustracji 2. O tym, jak postepować z oparzeniami, przeczytasz tutajieUcYF1Gp7tutaj.

R19PAOt5U5Oxy1

Kolorowe zdjęcie dłoni pokazuje jej lewą zewnętrzna część skierowana w stronę obserwatora. Palce są wyprostowane. Połowa powierzchni dłoni pozbawiona naskórka. Miejsce poparzenia oznaczono ciemnoróżowym trapezem. Prawa strona poparzenia sięga dolnej części kciuka. Lewa strona poparzenia sięga do połowy zewnętrznej części dłoni. Wokół poparzenia ciemna brązowa skóra.

W każdym domu znajdują się różnego rodzaju detergenty, jak choćby te przedstawione na poniższym zdjęciu. Odpowiednio użytkowane, nie powinny zagrażać człowiekowi, jednak kontakt z nimi również może zakończyć się oparzeniem. Wszelkich środków czystości należy więc dotykać w rękawiczkach, np. wykonanych z lateksu, przeznaczonych do prac domowych. Ponadto niebezpieczne jest przypadkowe połknięcie takich środków, ponieważ może prowadzić do groźnych uszkodzeń przewodu pokarmowego. Detergenty powinny stać w miejscach niedostępnych dla dzieci i być dobrze zakręcone, aby zminimalizować prawdopodobieństwo przypadkowego oblania się niebezpieczną substancją.

R11yLWBJ288tp1

Zdjęcie przedstawia popularne środki czystości w różnych pojemnikach. Detergenty w postaci płynu są w pięciu plastikowych butelkach ułożonych w półokrąg. Po lewej stronie dwie butelki zakończone są ręcznymi spryskiwaczami. Trzecia butelka zakończona pionowo ustawionym dozownikiem, pozostałe dwie mają kolejno korek i zakrętkę z zabezpieczeniem przed otwarciem przez dzieci. Przed butelkami, na pierwszym planie pionowo stojące pudełko. Na prawo od pudełka plastikowy mniejszy okrągły pojemnik z zakrętką.

Ostre narzędzia i potłuczone szkło to kolejne niebezpieczne przedmioty, na które natkniemy się w domu. Nieroztropne posługiwanie się sztućcami lub nieuwaga podczas otwierania puszki mogą skutkować skaleczeniami oraz ranami, wymagającymi niekiedy założenia szwów. Zbicie szklanki lub talerza może mieć przykre konsekwencje w postaci obrażeń ciała, a przypadkowe połknięcie szkła może spowodować rozcięcie narządów przewodu pokarmowego! Jak udzielić pomocy przy zranieniach dowiesz się tutaji9FheUKfFqtutaj.

Aby zmniejszyć prawdopodobieństwo wypadku, należy m.in.:

• kontrolować regularnie sprawność kuchenki lub pieca,

• gotując potrawy, używać specjalnych rękawic kuchennych do przenoszenia gorących garnków lub patelni,

• uważać, aby do rozgrzanego oleju nie dostała się woda,

• nie tylko pozbierać potłuczone szkło, ale także zamieść podłogę w całym pomieszczeniu,

• urządzeń tnących, miażdżących itp. używać zgodnie z przeznaczeniem i instrukcją obsługi,

• kuchnię, a zwłaszcza podłogę, utrzymywać w czystości,

• detergenty zawsze dobrze zakręcać, chować w niedostępnych dla dzieci miejscach i używać ich w lateksowych rękawiczkach,

• urządzenia elektryczne trzymać z daleka od wody.

R1VADaivTA6Mr1

Ilustracja składa się z siedmiu rysunków o charakterze komiksowym ułożonych w dwóch rzędach. Przedstawione na rysunkach sytuacje dotyczą niebezpiecznych sytuacji i czynności wykonywanych w domu. W pierwszym rzędzie rysunek z lewej strony przedstawia małe raczkujące dziecko naprzeciw ściany. Na ścianie znajduje się kontakt do którego dziecko próbuje włożyć śrubokręt. Drugi rysunek przedstawia ucznia próbującego włożyć książkę na półkę wiszącą wysoko na ścianie. Krzesło, na którym stoi przewraca się i uczeń spada łapiąc za półkę, która zrywa się z haka. Trzeci rysunek przedstawia gołą stopę w spodniach od pidżamy wykonującą krok wprost na rozbite kawałki butelki leżące na podłodze. Czwarty element przedstawia starszego mężczyznę gotującego wodę w elektrycznym czajniku. Mężczyzna ma ręcznik przerzucony przez ramię i wyraźnie mokrą dłoń, którą chce złapać za przewód podłączony do prądu. Rząd drugi rozpoczyna rysunek tego samego starszego mężczyzny próbującego metalowym nożem wyjąć z podłączonego do prądu tostera wyjąć zaklinowaną grzankę. Drugi rysunek w tym rzędzie przedstawia deskę do prasowania i podłączone do prądu żelazko pozostawione leżące na prasowanym ubraniu. Nad żelazkiem unoszą się kłęby dymu, a na styku stopy i tkaniny widać płomienie. Ostatni rysunek przedstawia łazienkę, fragment z umywalką i lustrem. Dziewczyna w szlafroku i pantoflach przewraca się i upada po poślizgnięciu na plamie wody zalegającej na podłodze.

Największe chyba niebezpieczeństwo w domach i mieszkaniach stanowią piece węglowe i przepływowe podgrzewacze wody. Ich zły stan techniczny, nieszczelność lub awarie są najczęstszymi przyczynami zatrucia tlenkiem węgla, które często kończy się śmiercią.

Tlenek węgla, potocznie zwany czadem, to silnie trujący, bezbarwny i bezwonny gaz. Jest lżejszy od powietrza, przez co łatwo się z nim miesza i w nim rozprzestrzenia. Niebezpieczeństwo zaczadzenia wynika z tego, że tlenek węgla jest niewyczuwalny przez człowieka. Dostaje się do organizmu przez układ oddechowy, a następnie jest wchłaniany do krwioobiegu. W układzie oddechowym człowieka wiąże się z krwią o wiele szybciej niż tlen, blokując w ten sposób jego dopływ do narządów. Przedostanie się tlenku węgla do organizmu uniemożliwia prawidłowe rozprowadzanie tlenu we krwi i powoduje m.in. uszkodzenia mózgu oraz innych narządów i zawał serca, co w konsekwencji może prowadzić nawet do śmierci!

Aby zapobiegać zatruciu tlenkiem węgla, należy zapewnić stały dopływ świeżego powietrza do paleniska (kuchni węglowej lub pieca) oraz swobodny odpływ spalin. W tym celu pomocna okazuje się mikrowentylacja w oknach, drożne kratki wentylacyjne oraz sprawne kominy. Ponadto warto pamiętać o:

• uchylaniu okna w mieszkaniu lub domu podczas korzystania z jakiegokolwiek źródła ognia,

• utrzymaniu drożności otworów nawiewnych,

• korzystaniu z profesjonalnej obsługi podczas instalacji urządzeń i systemów grzewczych,

• dokonywaniu okresowych przeglądów instalacji wentylacyjnej i przewodów kominowych, a także o ich regularnym czyszczeniu,

• stosowaniu urządzeń dopuszczonych do użytku, mających stosowne certyfikaty,

• zapewnieniu poprawnego działania wentylacji okiennej,

• systematycznym sprawdzaniu ciągu powietrza, np. poprzez przykładanie kartki papieru do otworu bądź kratki wentylacyjnej (jeśli nic nie zakłóca wentylacji, kartka powinna przywrzeć do takiego otworu lub kratki),

• częstym wietrzeniu pomieszczenia, w którym odbywa się proces spalania,

• umieszczeniu czujnika tlenku węgla.

Nie należy bagatelizować objawów duszności, bólów i zawrotów głowy, nudności, oszołomienia, osłabienia, przyspieszenia czynności serca i oddychania. Mogą one być sygnałem, że dana osoba ulega zatruciu czadem. W takiej sytuacji należy natychmiast przewietrzyć pomieszczenie, w którym się znajdujemy, i zasięgnąć porady lekarskiej (więcej informacji na temat pierwszej pomocy w przypadku zatrucia czadem znajduje się tutajiUFHusYQgwtutaj).

R122LDL6pK82n1

Ilustracja przedstawia w przekroju parterowy dom z poddaszem i garażem. Na rysunku wyróżniono i odpisano sześć miejsc. Licząc kolejno od prawej strony, parter: stojący w garażu samochód, zaznaczony dym z rury wydechowej. Podpis: brak odpływu spalin. Pomieszczenie gospodarcze pomiędzy garażem, a kuchnią, gazowy kocioł CO, podpis: niewłaściwy montaż podgrzewacza. Kuchnia, otwór wentylacyjny nad drzwiami z podpisem: niedrożna kratka wentylacyjna. Okno po lewej stronie, podpis: szczelnie zamknięte okna i drzwi. Na poddaszu, licząc od lewej strony, kominek w salonie z obluzowanymi cegłami, podpis: uszkodzony komin. Łazienka z piecykiem grzewczym, zaznaczona ściana, podpis: brak wentylacji.

W pozostałych częściach domu lub mieszkania niebezpieczeństwo mogą stanowić m.in.:

• uszkodzone przewody elektryczne oraz wyrwane lub poluzowane gniazdka wtykowe – kontakt z nimi może skutkować porażeniem prądem (o pierwszej pomocy osobie porażonej prądem przeczytasz tutajiwYd6mQeLatutaj),

• mokre podłogi – szczególnie w łazience, gdzie upadek na twarde kafelki lub wannę może mieć przykre skutki,

• schody – nieroztropne poruszanie się po nich może być przyczyną urazów, takich jak zwichnięcia, skręcenia lub złamania (informacje na temat udzielania pomocy przy urazach kończyn można znaleźć tutajiObim9HBVItutaj),

• otwarte okna, przez które można wypaść,

• ustawione wysoko ciężkie przedmioty.

2. Zagrożenia w szkole

Pomimo obowiązujących w szkole regulaminów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracybezpieczeństwo i higiena pracy (BHP)zasad bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP) zdarza się tam stosunkowo wiele wypadków. W roku szkolnym 2012/2013 w całej Polsce zdarzyło się ich 71 417, w tym 12 śmiertelnych. Zgodnie ze statystykami podawanymi przez Ministerstwo Edukacji Narodowej do niebezpiecznych zajść w szkołach dochodzi najczęściej:

• w salach gimnastycznych podczas lekcji wychowania fizycznego,

• na korytarzach i schodach, boiskach szkolnych, placach gier i zabaw,

• na ulicach i drogach wiodących do szkoły.

Wyniki badań statystycznych przedstawiono poniżej. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że wiele wypadków zdarza się podczas przerw międzylekcyjnych, a najmniej – w klasach oraz laboratoriach.

RHC6uXgQcuy3z1

Ilustracja przedstawia zestawienie przyczyn wypadków na terenie szkół. Podpis w lewym górnym rogu głosi: Do najniebezpieczniejszych zdarzeń w szkołach dochodzi najczęściej. W centrum ilustracji kołowy wykres tortowy podzielony na trzy części. Lewa część, wyróżniona kolorem różowym i oznaczona wartością 50 procent połączona jest z rysunkiem dwóch uczniów grających w koszykówkę. Podpis pod rysunkiem: w salach gimnastycznych podczas lekcji wychowania fizycznego. Prawa górna część wykresu wyróżniona kolorem fioletowym i oznaczona wartością 30 procent połączona jest z rysunkiem ucznia spadającego ze schodów, podpisanego: na korytarzach i schodach, boiskach szkolnych, placach gier i zabaw. Prawa dolna część wykresu wyróżniona kolorem niebieskim i oznaczona wartością 20 procent połączona jest z rysunkiem ucznia uskakującego przed samochodem na przejściu dla pieszych. Podpis głosi: na ulicach i drogach wiodących do szkoły.

Analizy Państwowej Inspekcji Pracy wykazały, że zagrożenie w szkole stwarzają m.in.:

• śliskie i nierówne nawierzchnie podłóg i schodów oraz wystające progi pomiędzy pomieszczeniami,

• ciasne przejścia wewnątrz budynku szkolnego,

• ostre krawędzie mebli i innych elementów wyposażenia technicznego obiektów i pomieszczeń (np. wystające szklane gabloty),

• obluzowane gniazda i przerwane przewody elektryczne,

• zły stan techniczny różnego rodzaju urządzeń wykorzystywanych w szkole,

• niesprawny i wyeksploatowany sprzęt sportowy (np. drabinki lub bramki do gry),

• brak zabezpieczeń chroniących przed upadkiem ze schodów.

Wyżej wymienione czynniki stwarzają zagrożenie, które wraz z nieroztropnym zachowaniem, brakiem rozwagi oraz niekiedy także niedającym się przewidzieć przypadkiem, mogą doprowadzić do wielu różnych wypadków. Najczęściej do nieszczęśliwych zdarzeń w szkole dochodzi w wyniku:

• uderzenia w przeszkodę lub kontaktu z elementami ostrymi i wystającymi, np. krawędziami mebli, drzwiami, szklanymi gablotami, grzejnikami;

• zderzenia z ruchomym obiektem, np. innym uczniem lub piłką;

• zamierzonego uderzenia, np. w wyniku bójki;

• kontaktu z pracującymi maszynami używanymi np. w warsztatach szkolnych oraz pomieszczeniach obsługi technicznej szkoły;

• porażenia prądem elektrycznym (zasady udzielania pomocy w takim przypadku można znaleźć tutajiwYd6mQeLatutaj);

• zetknięcia się z niebezpiecznymi substancjami chemicznymi, np. w pracowniach i laboratoriach;

• poparzenia gorącymi płynami lub przedmiotami z otwartym ogniem (zasady udzielania pomocy w takim przypadku można znaleźć tutajieUcYF1Gp7tutaj);

• różnych zdarzeń losowych mających miejsce np. w trakcie drogi do i ze szkoły, podczas wycieczek, imprez i innych form wypoczynku organizowanych przez szkołę.

Statystyki Ministerstwa Edukacji Narodowej (zaprezentowane obok) wskazują, że głównymi przyczynami wypadków wśród uczniów są: nieuwaga, niezamierzone uderzenie oraz uderzenie zamierzone z pobiciem. Pozostała część wypadków jest spowodowana m.in. nieprzestrzeganiem zasad BHP, niedostatecznym nadzorem nad uczniami, złym stanem zdrowia ucznia, niepełną zdolnością do zajęć, złym stanem technicznym obiektów i wyposażenia sprzętów i maszyn, a także niewłaściwym zabezpieczeniem klatek schodowych i korytarzy. Przedstawione dane wyraźnie pokazują, że dominującą przyczyną wszystkich wypadków, do których dochodzi w szkole, jest niewłaściwe i nieroztropne zachowanie człowieka!

RvyRe2JbN2QyZ1

Ilustracja składa się z wykresu kołowego oznaczonego w samym środku białym kołem zawierającym piktogram ze znakiem0 ostrzegawczym w kształcie trójkąta z wykrzyknikiem. Licząc od góry przeciwnie do ruchu wskazówek zegara zawartość wykresu przedstawia się następująco: 65 procent, kolor wykresu niebieski, nieuwaga. 15 procent, kolor wykresu żółty, niezamierzone uderzenie. 1,5 procent, kolor ciemnozielony, uderzenie zamierzone z pobiciem. 18 procent, kolor czerwony, pozostałe przyczyny.

Na koniec warto dodać, że w wyniku opisanych wcześniej wypadków dochodzi zazwyczaj do urazów, wśród których najczęściej zdarzają się:

• uszkodzenia kończyn (zwichnięcia, skręcenia, złamania, stłuczenia oraz rany cięte),

• urazy głowy (stłuczenia, urazy zewnętrzne oraz wstrząśnienie mózgu),

• uszkodzenia tułowia (potłuczenia, urazy zewnętrzne oraz uszkodzenia narządów wewnętrznych),

• uszkodzenia oczu.

Podsumowanie

• Największa liczba obiektów mogących być źródłem niebezpieczeństwa znajduje się w kuchni. Nieroztropne użytkowanie takich przedmiotów, jak kuchenki gazowe lub elektryczne, garnki z gorącą wodą, kubki z gorącą herbatą, potłuczone szkło itp., może prowadzić do wielu wypadków.

• Upadek na mokrej i śliskiej powierzchni może być przyczyną zwichnięć, skręceń, złamań, a nawet wstrząśnienia mózgu.

• W pozostałych częściach domu lub mieszkania zagrożenie mogą stanowić m.in. uszkodzone przewody elektryczne oraz wyrwane lub poluzowane gniazdka wtykowe.

• Zgodnie ze statystykami podawanymi przez Ministerstwo Edukacji Narodowej do niebezpiecznych zdarzeń wypadkowych w szkołach dochodzi najczęściej w salach gimnastycznych podczas lekcji wychowania fizycznego (50%), na korytarzach i schodach, boiskach szkolnych, placach gier i zabaw (30%) oraz na ulicach i drogach prowadzących do szkoły (20%).

• Statystyki MEN wskazują, iż główne przyczyny wypadków wśród uczniów stanowią: nieuwaga (ok. 65% wszystkich wypadków), niezamierzone uderzenie kogoś (ok. 15%) oraz uderzenie zamierzone z pobiciem (ok. 1,5%). Dane te pokazują, że dominującą przyczyną wszystkich wypadków zachodzących w szkole jest niewłaściwe i nieroztropne zachowanie człowieka.

• Wzywając pomoc, pamiętaj o numerach alarmowychiMe73KkQt8_1443516028763_0numerach alarmowych.

• Obejrzyj animację i przypomnij sobie, jakie okoliczności sprzyjają zatruciu tlenkiem węgla.

  Rbe7DgHDnnrJm1

  Okoliczności sprzyjające zaczadzeniu

  Okoliczności sprzyjające zaczadzeniu

  Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D10kekQGG

  Okoliczności sprzyjające zaczadzeniu

iMe73KkQt8_1443516028763_0

R48sVWEvdwa6W1

Ogólnopolskie numery alarmowe

Słowniczek

Zadania