Słownik pojęć dla e‑materiału
pojęcie wieloznaczne, jednak w odniesieniu do przepisów prawa, deklaracja to oświadczenie lub zobowiązanie mające moc prawną, jak również formularz służący do złożenia takiego oświadczenia
Dokumentacja interaktywnaDokumentacja interaktywna
różnica między osiągniętymi przychodami ze wszystkich źródeł przychodu objętych opodatkowaniem a kosztami uzyskania tych przychodów w roku podatkowym, którego dotyczą
Schemat interaktywnySchemat interaktywny
ewidencja ujmująca wyłącznie przychody z prowadzonej działalności gospodarczej z podziałem na stawki podatkowe
Schemat interaktywnySchemat interaktywny
zryczałtowany podatek polegający na opłacaniu stałej kwoty podatku niezależnie od wartości faktycznie uzyskiwanych przychodów oraz osiąganych zarówno zysków, jak i strat
Schemat interaktywnySchemat interaktywny
koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, pod warunkiem, że mają bezpośredni związek z prowadzoną działalnością gospodarczą lub inną działalnością zarobkową, a ich poniesienie ma lub może mieć w przyszłości bezpośredni wpływ na wielkość osiągniętego przychodu, za wyjątkiem wydatków wyłączonych przez ustawę
Schemat interaktywnySchemat interaktywny
to człowiek (np. premier, wojewoda) lub grupa ludzi w przypadku organów kolegialnych (np. Rada Ministrów, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji), który znajduje się w strukturze organizacyjnej państwa lub samorządu terytorialnego, albo któremu ustawa przyznaje kompetencje w zakresie prawa administracyjnego; powołany jest w celu realizacji norm prawa administracyjnego w sposób i ze skutkami właściwymi temu prawu oraz działający w granicach przyznanych mu przez prawo kompetencji; organ administracji publicznej w zakresie podmiotowym jest zasadniczą jednostką składową administracji
(na podstawie: „Słownik pojęć w administracji publicznej” pod redakcją Iwony Wieczorek Jarosława Szymanka; NIST, Łódź 2018)
InfografikaInfografika
ang. Personal Income Tax, podatek od dochodów osobistych; formularz zeznań podatkowych wypełniany przez podatników lub płatników podatku dochodowego od osób fizycznych; PIT jest oznaczony symbolem cyfrowym, np. PIT‑5, PIT‑30
Dokumentacja interaktywnaDokumentacja interaktywna
zdolność osoby prawnej do nabywania praw i zaciągania obowiązków we własnym imieniu. Zgodnie z kodeksem cywilnym (art. 37) jednostka organizacyjna uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisu do właściwego rejestru
(na podstawie: https://www.ksiegarnia.beck.pl/media/product_custom_files/1/7/17103-prawo-cywilne-w-pigulce-fragment.pdf - plik o wielkości 252 KB w języku polskim)
imienna (przygotowana dla konkretnego podatnika) informacja o przychodach, dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy w danym roku podatkowym. Może zawierać informacje o różnych rodzajach dochodów, w szczególności: należnościach ze stosunku pracy, z tytułu umowy zlecenia, z praw autorskich. PIT‑11 składają do urzędu skarbowego płatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych (np. pracodawcy, zleceniodawcy) w terminie do końca stycznia następnego roku. Pracownikowi należy wysłać PIT‑11 do końca lutego następnego roku.
Dokumentacja interaktywnaDokumentacja interaktywna
deklaracja o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne, zapłaconej i odliczonej od karty podatkowej w poszczególnych miesiącach roku podatkowego; przeznaczona jest dla podatników rozliczających się w formie karty podatkowej
Dokumentacja interaktywnaDokumentacja interaktywna
oświadczenie pracownika dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, dotyczy m.in. pracowników zatrudnionych w ramach umowy o pracę; oświadczenie to należy złożyć, aby pracodawca mógł pomniejszać miesięczne zaliczki na podatek dochodowy o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek
Dokumentacja interaktywnaDokumentacja interaktywna
zeznanie o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych; dotyczy podatników, którzy podjęli decyzję o rozliczeniu na zasadach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych
Dokumentacja interaktywnaDokumentacja interaktywna
zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym; dotyczy przede wszystkim podatników, którzy prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną przy zastosowaniu skali podatkowej
Dokumentacja interaktywnaDokumentacja interaktywna
zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym; dotyczy podatników, którzy prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną stawką liniową
Dokumentacja interaktywnaDokumentacja interaktywna
zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym; dotyczy przede wszystkim podatników, którzy osiągają dochody ze źródeł innych niż działalność gospodarcza (np. z umowy o pracę)
Dokumentacja interaktywnaDokumentacja interaktywna
deklaracja roczna o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy; deklarację tę składa się do urzędu skarbowego w celu dostarczenia informacji o zaliczkach pobranych i odprowadzonych na rzecz urzędu przez płatnika (pracodawcę) na podatek dochodowy od osób fizycznych
Dokumentacja interaktywnaDokumentacja interaktywna
deklaracja roczna o zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych, pobieranym w przypadku, gdy podatnik dodatkowo nie musi składać zeznania z tym zryczałtowanym podatkiem związanego
Dokumentacja interaktywnaDokumentacja interaktywna
(np. pracodawca, notariusz) zobowiązany na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku oraz wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu (podatnik nadal ponosi ciężar ekonomiczny naliczonego przez płatnika podatku)
Mapa myśliMapa myśli
przymusowe, bezzwrotne i nieodpłatne świadczenie pieniężne przekazywane przez podatnika na rzecz budżetu państwa lub budżetu jednostek samorządu terytorialnego; podstawą pobierania podatku są obowiązujące na terenie danego kraju przepisy ustawy
InfografikaInfografika
podatek bezpośrednio obciążający dochody lub majątek osoby fizycznej lub instytucji
Mapa myśliMapa myśli
podatek, który płacą osoby fizyczne zamieszkujące stale na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a także pozostałe osoby fizyczne, których pobyt na terenie Polski jest czasowy, ale nie krótszy niż 183 dni; podstawą obliczenia podatku jest różnica między przychodami a kosztami ich uzyskania, pomniejszona m.in. o składki na ubezpieczenia społeczne podatnika i osób z nim współpracujących; pobór podatku jest dwufazowy – w czasie roku pobierane są zaliczki, a po jego zakończeniu następuje roczne rozliczenie podatku; rozliczenia dokonuje zakład pracy lub sam podatnik; rozliczenie podatku polega na wypełnieniu specjalnych formularzy, tzw. PIT‑ów, w których następuje porównanie kwoty należnego podatku z sumą zaliczek przekazanych w ciągu roku przez płatników; w wyniku tego porównania powstaje albo nadpłata, albo kwota do zapłaty, którą należy przekazać do urzędu skarbowego do dnia 30 kwietnia następnego roku
Mapa myśliMapa myśli
podatek płacony przez podmioty posiadające osobowość prawną od przychodów pomniejszonych o koszty uzyskania przychodu; osoby prawne płacą podatek dochodowy obliczany jako 19% wygospodarowanego przez nie zysku; podstawą obliczenia podatku jest różnica między przychodami a kosztami ich uzyskania; pobór podatku jest dwufazowy – w czasie roku pobierane są zaliczki, a po jego zakończeniu następuje roczne rozliczenie podatku
Mapa myśliMapa myśli
dotyczy przedsiębiorców osiągających dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej, które są opodatkowane stawką 19%, niezależnie od osiąganych dochodów
Schemat interaktywnySchemat interaktywny
podatek od nieruchomości, którego wysokość jest uzależniona od wartości katastralnej nieruchomości; katastrem nazywa się urzędowy opis, rejestr nieruchomości, który sporządza się dla celów podatkowych; w Polsce niestosowany
Mapa myśliMapa myśli
podstawę opodatkowania podatkiem leśnym stanowi powierzchnia lasu, wyrażona w hektarach, wynikająca z ewidencji gruntów i budynków
Mapa myśliMapa myśli
podatek od towarów i usług płacony w momencie dokonywania sprzedaży
podatek obliczony od wartości sprzedawanych produktów (towary, wyroby gotowe, usługi)
podatek od niektórych zawieranych umów (np. umowy sprzedaży, pożyczki, spółki), a także zmiany tych umów, jeżeli zmiana powoduje podwyższenie podstawy opodatkowania, oraz od niektórych orzeczeń sądów; stawki podatku określone są kwotowo lub procentowo; obowiązek podatkowy ciąży na stronach czynności cywilnoprawnych, czyli np. zarówno na kupującym (zawsze), jak i sprzedającym używany samochód (tylko w przypadku, gdy sprzedaż nastąpiła przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca nabycia samochodu); podatek ten zasila budżet gminy
Mapa myśliMapa myśli
podatek, którego obowiązek uiszczania ciąży na osobach fizycznych, osobach prawnych i jednostkach organizacyjnych bez osobowości prawnej, które są właścicielami lub użytkownikami wieczystymi nieruchomości lub obiektów budowlanych niezłączonych trwale z gruntem; podstawą opodatkowania jest: powierzchnia użytkowa budynków, powierzchnia gruntów i wartość początkowa budowli; wysokość podatku określana jest przez radę gminy, nie może jednak być ona wyższa od stawek określonych w ustawie; podatek ten zasila budżet gminy
Mapa myśliMapa myśli
jest podatkiem nieobowiązkowym, może być wyznaczony przez radę gminy, która decyduje o jego wysokości i terminach płatności; podatek płacą osoby fizyczne posiadające w swoim gospodarstwie czworonogi; warto zaznaczyć, że muszą to być właściciele faktyczni, nie zaś tymczasowi;
Mapa myśliMapa myśli
jest podatkiem płaconym od przyrostu majątku, gdy otrzyma się na drodze spadku lub darowizny określony majątek
Mapa myśliMapa myśli
podatek płacony przez osoby posiadające środki transportowe, których dopuszczalna masa całkowita przekracza 3,5 tony
Mapa myśliMapa myśli
podatek od sprzedaży pobierany w każdej fazie obrotu; nazywany także podatkiem od wartości dodanej (VAT); podatkiem tym objęta jest sprzedaż wszystkich towarów (wszystkie rzeczy ruchome, a więc także materiały, produkty gotowe) i świadczonych usług; podatek obejmuje również importowane i eksportowane towary i usługi
Mapa myśliMapa myśli
podatek nakładany na wydatki na dobra i usługi; podmioty płacące podatek pośredni nie są bezpośrednio zobowiązane do jego zapłaty, ponieważ przekładany jest na inny podmiot; nie uwzględnia on zdolności płatniczej podatnika
Mapa myśliMapa myśli
jest podatkiem za użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarcze innej niż rolnicza
Mapa myśliMapa myśli
zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów ewidencjonowanych osób fizycznych lub karta podatkowa
zbiór dwustronnie zadrukowanych i spiętych kart przeznaczony do rejestrowania obrotów, czyli przychodów i rozchodów (kosztów i wydatków); jej przeznaczeniem jest ustalanie dochodu, który jest podstawą do wyliczenia podatku
(osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka nieposiadająca osobowości prawnej), który jest prawnie zobowiązany do naliczenia i zapłaty podatku podstawa opodatkowania - wartościowe lub ilościowe określenie przedmiotu podatku, np. wartość otrzymanego spadku, dochód, powierzchnia użytkowa budynku
Mapa myśliMapa myśli
kwota, która stanowi podstawę obliczania podatku
Mapa myśliMapa myśli
to dwukrotne opodatkowanie tego samego przedmiotu opodatkowania (dochodów, majątku lub konsumpcji)
InfografikaInfografika
uzyskany lub należny wpływ wartości i korzyści materialnych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, działalności wykonywanej osobiście, pracy wykonywanej na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy oraz z nieruchomości, w tym z jej sprzedaży
Schemat interaktywnySchemat interaktywny
globalna (ogólna) suma bez podziału na części; zryczałtowana opłata lub zarobek to stała niepodzielna kwota
Schemat interaktywnySchemat interaktywny
uproszczona forma opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych; podatek naliczany jest od przychodów z prowadzonej działalności bez możliwości uwzględnienia ponoszonych kosztów
Schemat interaktywnySchemat interaktywny
zwykle zawiera kilka stawek procentowych lub stawek procentowych i kwotowych lub tylko stawek kwotowych, przypisanych ustanowionymi przepisami przedziałom podstawy opodatkowania (progom opodatkowania)
Mapa myśliMapa myśli
jest stałą stawką procentową bez względu na wysokość podstawy opodatkowania, np. stawka podatku dochodowego od osób fizycznych PIT – 19%
Mapa myśliMapa myśli
procentowy lub kwotowy współczynnik, który określa jaką część podstawy opodatkowania stanowi zobowiązanie podatkowe, np. stawka podatku dochodowego od osób fizycznych wynosi 12% podstawy opodatkowania, stawka podatku akcyzowego na energię elektryczna wynosi 20 zł za 1 MWh
Schemat interaktywnySchemat interaktywny
ustalana jest na każdy rok podatkowy przez Ministra Finansów w formie obwieszczenia
Schemat interaktywnySchemat interaktywny
zmniejszenie wysokości podatku poprzez obniżenie podstawy opodatkowania lub bezpośrednie zmniejszenie obliczonej kwoty podatku, np. ulga prorodzinna w podatku dochodowym od osób fizycznych, ulga w podatku VAT na zakup kasy fiskalnej. Ustawodawca nie rezygnuje z opodatkowania, tylko redukuje jego wysokość
Mapa myśliMapa myśli
to kwota podatku do zapłaty ustalona w oparciu o podstawę opodatkowania i stawkę podatku; z punktu widzenia przedmiotu opodatkowania wyróżnia się: podatki od dochodów, podatki majątkowe i podatki od konsumpcji; podatki obliczane od dochodu lub majątku to podatki bezpośrednie; zalicza się tu podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) i podatek dochodowy od osób prawnych (CIT); obok podatków bezpośrednich występują podatki pośrednie – obciążają one wydatki ponoszone najczęściej na konsumpcję (podatek od towarów i usług, akcyza, cło); podatki pośrednie faktycznie płacone są przez nabywcę, bowiem wlicza się je w cenę oferowanego produktu (towaru, wyrobu gotowego czy usługi)
Mapa myśliMapa myśli
iloczyn podstawy opodatkowania i stawki podatku, pomniejszony o możliwe odliczenia od podatku, odprowadzany miesięcznie lub kwartalnie do urzędu skarbowego
Schemat interaktywnySchemat interaktywny
„ryczałtowiec” może pomniejszyć przychód o zapłacone za siebie i osoby współpracujące składki na ubezpieczenia społeczne; obliczony podatek podatnik może pomniejszyć o zapłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 7,75% podstawy wymiaru składki
Schemat interaktywnySchemat interaktywny
wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia podatku
InfografikaInfografika
forma opodatkowania nazywana inaczej ryczałtem ewidencjonowanym; polega na tym, że podatnik, który jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą (indywidualnie lub w formie spółki cywilnej) i spełnia warunki określone w przepisach, prowadzi ewidencję sprzedaży produktów (towarów, usług) i od tej sprzedaży, czyli od przychodu, płaci zryczałtowany podatek, którego wysokość wynosi: 8,5% przychodów z działalności usługowej, 5,5% z działalności wytwórczej i 3% z działalności handlowej; charakterystyczne dla tej formy opodatkowania jest to, że podatnicy nie uwzględniają przy ustalaniu wysokości podatku kosztów działalności; po zakończeniu miesiąca podatnicy w ciągu 20 dni ustalają wysokość podatku i przekazują go do kasy właściwego urzędu skarbowego
Schemat interaktywnySchemat interaktywny
to ustawowe wyłączenie przedmiotu lub podmiotu opodatkowania przy ustalaniu podstawy opodatkowania
Mapa myśliMapa myśli
dokument, który składany jest do urzędu skarbowego w celu przedstawienia dochodu, jaki uzyskało się w roku poprzednim
Dokumentacja interaktywnaDokumentacja interaktywna