Zasady tworzenia interfejsu zgodnie z oczekiwaniami użytkownika
ATLAS INTERAKTYWNY
Spis treści
WstępWstęp
Elementy interfejsuElementy interfejsu
1. Wstęp
InterfejsInterfejs użytkownika (UI z ang. User Interface) to zbiór elementów, które umożliwiają użytkownikowi interakcję z programem, aplikacją lub komputerem. Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje UI: interfejs tekstowy i interfejs graficzny (GUI z ang. Graphical User Interface).
Interfejs tekstowy to przestrzeń, w której interakcja z użytkownikiem odbywa się w trybie tekstowym. W trybie tym występuje ograniczenie do 80 kolumn znaków ASCIIznaków ASCII, które ułożone są w 25 liniach, co wpływa na funkcjonalność interfejsu. W zależności od sposobu komunikacji, praca w interfejsie tekstowym może odbywać się w dwóch trybach. Możliwa jest komunikacja za pośrednictwem wiersza poleceń, podczas której niezbędna jest znajomość języka poleceń obowiązującego w danym systemie lub komunikacja z wykorzystaniem tzw. trybu pseudograficznego, podczas której do budowania podstawowych kontrolek trybu graficznego wykorzystywane są znaki ASCII. Dzięki szybkości działania tego trybu, nadal wykorzystywany jest on m.in. w systemach bankowych.
Interfejs graficzny do komunikacji użytkownika z systemem wykorzystuje urządzenie wskazujące, jak np. myszkę. Użytkownik wybiera interesujące go polecenia za pomocą kursora widocznego na ekranie. Tryb ten umożliwia umieszczenie większej liczby informacji w porównaniu z trybem tekstowym.
Tworzenie interfejsu, który spełni oczekiwania użytkownika, wymaga przede wszystkim zrozumienia jego potrzeb, celów i zachowań. Oto kilka zasad, które mogą pomóc w stworzeniu interfejsu zgodnego z oczekiwaniami użytkownika:
Upewnij się, że interfejs jest intuicyjny i łatwy w obsłudze - powinien być zrozumiały dla użytkownika od pierwszego spojrzenia i umożliwiać mu wykonywanie pożądanych działań w sposób naturalny i intuicyjny.
Dostosuj interfejs do potrzeb użytkownika - uwzględnij preferencje, nawyki i cele użytkownika, aby zapewnić mu jak największy komfort i wygodę korzystania z aplikacji.
Zadbaj o czytelność i przejrzystość interfejsu - upewnij się, że elementy interfejsu są czytelne, dobrze widoczne i łatwe do zidentyfikowania, aby użytkownik mógł szybko odnaleźć potrzebne mu informacje.
Zapewnij spójność i konsystencję interfejsu - unikaj zmieniania stylu, układu i funkcjonalności elementów interfejsu, aby użytkownik mógł łatwo przystosować się do jego obsługi i nie musiał uczyć się korzystania z różnych wersji aplikacji.
Testuj interfejs na użytkownikach - przeprowadzaj testy z udziałem użytkowników, aby zbierać feedback i poprawiać interfejs na podstawie ich sugestii i uwag.
Dostarczaj wartościowe informacje - upewnij się, że użytkownik może łatwo znaleźć potrzebne informacje i że są one klarowne i wyczerpujące.
Minimalizuj liczbę kroków potrzebnych do wykonania zadania - upewnij się, że aplikacja pozwala na wykonanie zadania w sposób prosty i efektywny, bez zbędnego przesuwania się między różnymi ekranami.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
2. Elementy interfejsu
Na ekranie widoczny jest spis treści, który zawiera tytuły zakładek wyświetlanych na długim panelu. Tytuły te mogą być zmienione za pomocą znaczków umieszczonych po obu stronach panelu. Dodatkowo, po lewej stronie ekranu znajdują się panele ułożone jeden pod drugim, zawierające również tytuły zakładek. Po kliknięciu na wybraną zakładkę, użytkownik zostanie przeniesiony do slajdu zawierającego grafikę, tekst oraz nagranie audio zgodne z treścią. Na grafikach widoczne są punkty interaktywne, które pozwalają odtworzyć poszczególne nagrania dźwiękowe. Pasek umożliwiający odtworzenie nagrania dźwiękowego znajduje się nad tekstem.
Elementy interfejsu
Orientacja pozioma
Pasek menu
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią ujętą w punkcie.
1. Jest to element interfejsu użytkownika, w którym znajduje się spis najważniejszych stron lub opcji, jakie może wybrać użytkownik, a także logo czy nawet wyszukiwarka elementów na stronie. Może mieć on postać paska z elementami przedstawionymi w formie tekstowej, graficznej (ikony) lub łączyć te dwie formy. Pasek menu powinien być zawsze widoczny, bez względu na to, gdzie aktualnie znajduje się użytkownik, dzięki czemu nawigacja na stronie lub w aplikacji będzie prosta i intuicyjna.
Orientacja pozioma na stronie może być wykorzystana w różnych celach, w tym w układzie trzech zdjęć ułożonych obok siebie. Przykładem może być układ, w którym pierwsze zdjęcie zostało opatrzone tytułem „Podziemne miasto Warszawa 3D”, przedstawiające ciemną przestrzeń z oświetloną sceną, na której stoi mężczyzna. Drugie zdjęcie, znajdujące się obok pierwszego, ukazuje siedzącą kobietę i mężczyznę, których dłonie są splecione. Kobieta ma na palcu pierścionek, co dodaje romantycznego charakteru temu zdjęciu. Trzecia fotografia w tym układzie przedstawia bukiet róż w wazonie, w którym dominują kolory biały i bladoróżowy.
Menu
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią ujętą w punkcie.
2. W menu znajdują się wszystkie najważniejsze elementy strony lub aplikacji, do których użytkownik będzie miał szybki dostęp. Jeśli wybierzemy formę tekstową, należy zadbać o to, aby teksty były krótkie, maksymalnie 2‑3 słowa, dzięki czemu menu będzie przejrzyste. Jednocześnie teksty opisujące elementy menu powinny być zrozumiałe także dla użytkownika, który korzysta z niego po raz pierwszy, tak więc zamiast „Podstrona 1” czy „Podstrona 2” elementy nazwane będą „Blog” lub „Kontakt”.
Ilustracja przedstawia poziomy pasek menu w kolorze czarnym. Umieszczony jest w górnej części okna przeglądarki. Składa się z kilku opcji takich jak strona główna, blog, kontakt. Opcja portfolio posiada znaczek umożliwiający rozwijanie listy.
Aktualna lokalizacja
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią ujętą w punkcie.
3. Podczas korzystania ze strony, użytkownik może zapomnieć gdzie aktualnie się znajduje. Dobrą praktyką jest więc wyróżnienie elementu menu, z którego aktualnie korzysta użytkownik. Element menu o nazwie „Blog” Jak widać, w tym przypadku, element o nazwie „Blog” wyróżniony jest poprzez powiększenie oraz pogrubienie czcionki. W prosty sposób informuje to użytkownika, że obecnie znajduje się na tej stronie.
Widoczna jest ilustracja na której na czarnym tle widnieje napis „Blog . Jest zaznaczony kolorem białym, zastosowano także czcionkę pogrubioną.
Elementy niedostępne
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią ujętą w punkcie.
4. Pewne elementy menu mogą nie być dostępne dla użytkowników, na przykład przez brak uprawnień lub element nie został jeszcze w pełni zaimplementowany. Dobrze jest więc wtedy wizualnie poinformować o tym użytkownika. Element menu o nazwie „Wkrótce” Jak widać, w tym przypadku tekst „Wkrótce” oznaczony jest ciemniejszym kolorem. W prosty sposób informuje to użytkownika, że kliknięcie w niego nie przyniesie żadnego efektu.
Przykładem jest ilustracja przedstawiająca napis WKRÓTCE, który umieszczony jest na czarnym tle. Czcionka jest nieco ciemniejsza niż w poprzednim przykładzie.
Rozwijany element menu
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią zawartą w punkcie.
5. Jeśli kliknięcie na element menu sprawi, że wyświetlona zostanie lista, dobrze jest to wizualnie zaprezentować. Element menu o nazwie „Portfolio” ze strzałką w dół oraz lista wyświetlona po naciśnięciu tego elementu.W tym przypadku element „Portfolio” zawiera również ikonę strzałki w dół, dzięki czemu użytkownik wie, że wciskając ten element rozwinięta zostanie lista.
Na ilustracji znajduje się opcja portfolio. Obok widoczna jest ikona przedstawiająca strzałkę skierowaną w dół. Po rozwinięciu listy pojawiają się dodatkowe opcje opisane jako wesele, urodziny, imprezy i inne.
Orientacja pionowa
Pasek menu
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią ujętą w punkcie.
1. Ważne jest dostosowanie menu do ekranów w orientacji pionowej. Warto jest się wtedy ograniczyć do niezbędnych elementów. Powyższa ilustracja przedstawia błędne wykonanie paska menu. Zakrywa on dużą część ekranu, a na niewielkich urządzeniach sprawi to, iż strona będzie nieczytelna.
Widoczna grafika przedstawiająca okno z paskiem menu i rozwiniętą listą na białym tle. Zajmuje ona dużą część przestrzeni ekranu. Poniżej widoczne są zdjęcia ułożone w orientacji pionowej.
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią ujętą w punkcie.
2. Na urządzeniach z pionową orientacją ekranu zazwyczaj stosowane jest menu rozwijane. Dzięki temu elementy strony są widoczne, a jeśli menu jest potrzebne to wybranie odpowiedniej ikony sprawi, że zostanie ono wyświetlone. Ikona rozwijanego menu, tak zwany „hamburger” W tym przypadku zastosowana została ikona tak zwanego „hamburgera”. Dzięki temu użytkownik wie, że po wciśnięciu tej ikony wyświetlone zostanie menu. Widok strony po wciśnięciu ikony „hamburgera” Na powyższej ilustracji widzimy, jak wyglądać będzie menu po naciśnięciu ikony „hamburgera”. Menu zawiera wszystkie pozycje, tak jak w przypadku korzystania z wersji strony dla ekranów w orientacji poziomej, jednak nie zasłania pozostałej części strony, dopóki menu nie będzie potrzebne.
Grafika przedstawia interfejs użytkownika zawierający okno z pakietem, w którym menu jest dostępne dopiero po naciśnięciu przycisku w formie tzw. hamburgera. Przycisk ten wizualnie składa się z trzech poziomych kresek umieszczonych w obramowaniu.
Menu kontekstowe
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią zawartą w punkcie.
1. Podczas pracy z programami spotkamy się z różnego typu operacjami. Zazwyczaj możemy je wykonać poprzez wciśnięcie odpowiedniej kombinacji klawiszy. Może się jednak okazać, że skrótów klawiszowych jest zbyt dużo, aby zapamiętać wszystkie. Z pomocą przychodzi wtedy właśnie menu kontekstowe, które wyświetlić możemy, wciskając prawy przycisk myszy. Menu to zawiera najpotrzebniejsze operacje dotyczące tego elementu, a także te, których nie możemy wykonać za pomocą skrótów klawiszowych.
Ikony
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią zawartą w punkcie.
Aby menu kontekstowe było czytelne, część operacji możemy ukryć pod ikonami. Ważne jest jednak, aby czynność wykonana po wciśnięciu ikony była oczywista, tak więc w tym przypadku operacja wycinania pliku kryje się pod ikoną nożyczek. Użytkownik wie, do czego służą nożyczki – do wycinania – tak więc bez zastanawiania się skojarzy, że wybranie tej ikony to operacja wycinania.
Grafika przedstawia pasek narzędziowy zawierający kilka ikon, w tym nożyczki symbolizujące możliwość wycięcia wybranego fragmentu, kosz służący do usuwania elementów, dwie kładące się na siebie kwadratowe ikony umożliwiające przejście w tryb pełnoekranowy oraz strzałkę skierowaną w prawo i lekko do góry, co zazwyczaj oznacza możliwość przeniesienia lub udostępnienia danego elementu.
Ikony i tekst
Nagranie audio tożsame z treścią zawartą w punkcie.
W przypadku operacji, których nie da się przedstawić za pomocą ikon lub gdy same ikony mogą wprowadzić użytkownika w błąd, warto dodać opisy tekstowe. Skróty klawiszowe pewnych operacji W tym przypadku wyświetlane są również informacje o możliwości użycia skrótu klawiszowego, za pomocą którego szybciej wykonamy daną operację.
Na ilustracji widoczne są przykładowe kombinacje klawiszy np. CTRL + Shift + C lub Alt + Enter
Pola tekstowe
Menu kontekstowe
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią ujętą w punkcie.
1. Podczas pracy z programami spotkamy się z różnego typu operacjami. Zazwyczaj możemy je wykonać poprzez wciśnięcie odpowiedniej kombinacji klawiszy. Może się jednak okazać, że skrótów klawiszowych jest zbyt dużo, aby zapamiętać wszystkie. Z pomocą przychodzi wtedy właśnie menu kontekstowe, które wyświetlić możemy, wciskając prawy przycisk myszy. Menu to zawiera najpotrzebniejsze operacje dotyczące tego elementu, a także te, których nie możemy wykonać za pomocą skrótów klawiszowych.
Ikony
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią ujętą w punkcie.
2. Aby menu kontekstowe było czytelne, część operacji możemy ukryć pod ikonami. Ważne jest jednak, aby czynność wykonana po wciśnięciu ikony była oczywista, tak więc w tym przypadku operacja wycinania pliku kryje się pod ikoną nożyczek. Użytkownik wie, do czego służą nożyczki – do wycinania – tak więc bez zastanawiania się skojarzy, że wybranie tej ikony to operacja wycinania.
Ikony i tekst
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią ujętą w punkcie.
3. W przypadku operacji, których nie da się przedstawić za pomocą ikon lub gdy same ikony mogą wprowadzić użytkownika w błąd, warto dodać opisy tekstowe. W tym przypadku wyświetlane są również informacje o możliwości użycia skrótu klawiszowego, za pomocą którego szybciej wykonamy daną operację.
Przykładem opisu tekstowego jest prostokątny panel w którym widoczny jest wpisany przykładowy adres mailowy.
Pole typu „radio”
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią ujętą w punkcie.
Użytkownik nie zawsze powinien mieć możliwość wpisania własnego tekstu w pola formularza, który został mu udostępniony. Pola typu „radio” zawierają zestaw kilku wzajemnie wykluczających się opcji i umożliwiają wybranie tylko jednej z nich. Użytkownik nie ma możliwości zaznaczenia jednocześnie kilku pól tego typu odnoszących się do jednego pytania. Przyciski radiowe zawsze rozmieszczone są w grupach po dwie lub więcej opcji. Pola typu radio najczęściej mają okrągły kształt bez wypełnienia. Po wybraniu jednej z dostępnych opcji, zaznaczone pole zostaje wypełnione kolorem.
Na ilustracji widoczne jest pole typu RADIO. Ma ono formę kółka, a wewnątrz znajduje się kropka, która oznacza, czy dana opcja została wybrana czy nie. Po kliknięciu w pole typu radio, wybrana opcja staje się widoczna dla użytkownika.
Pole z rozwijaną listą
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią ujętą w punkcie.
Często stosowaną alternatywą dla pola typu „radio” jest pole z rozwijaną listą. Skorzystanie z tego pola sprawi, że wyświetlona zostanie lista możliwych opcji, z których wybrać możemy tylko jedną.
Ilustracja przedstawia element interaktywny, który wyświetla listę opcji, z których można wybrać jedną lub więcej. Pole to składa się z prostokątnego przycisku rozwijającego listę i miejsca na wyświetlenie wybranej opcji.
Pole typu „checkbox”
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią ujętą w punkcie.
Na planszy widoczny jest przykład pola „checkbox”. Składa się z kwadratowych paneli z etykietami ,które opisują przykładowe zainteresowania dla przykładu muzykę ,bieganie, podróże i inne. Po dokonaniu wyboru, wewnątrz pola pojawia się niewielki znak oznaczenia. Możliwe jest zaznaczenie wielu pozycji równocześnie.
Pole na elementy multimedialne
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią zawartą w punkcie.
1. Na stronie lub w aplikacji, użytkownik może zostać poproszony o wysłanie pliku. W takim wypadku zostanie wyświetlone pole na elementy multimedialne. Pole na elementy multimedialne
Widoczne są dwa panele jeden z etykietą PRZEGLADAJ, drugi, NIE WYBRANO PLIKU. Poniżej widoczny jest napis ZDJĘCIE.
Przeglądaj...
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią zawartą w punkcie.
Pole na elementy multimedialne zawiera przycisk „Przeglądaj...”. Po wciśnięciu tego przycisku wyświetlony zostanie eksplorator plików, w którym użytkownik może znaleźć i wybrać plik, który chce przesłać. Przycisk o nazwie Przeglądaj...Użytkownik może dodatkowo wybrać plik za pomocą funkcji „Przeciągnij i upuść”. Oznacza to, że możliwe jest wciśnięcie lewego przycisku myszy na pliku, który użytkownik chce przesłać, a następnie bez zwalniania przycisku myszy, przejście kursorem na pole na elementy multimedialne. Po zwolnieniu lewego przycisku myszy, plik zostanie wybrany.
Na ilustracji widoczne jest prostokątne pole z napisem PRZEGLADAJ.
Pole z nazwą pliku
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią zawartą w punkcie.
Użytkownik ma możliwość sprawdzenia, czy został wybrany poprawny plik poprzez podgląd nazwy wybranego pliku. Pole z nazwą wybranego pliku Jednak dopóki plik nie zostanie wybrany, w polu tym wyświetlany będzie komunikat „Nie wybrano pliku”. Pole z komunikatem o braku pliku
Widoczne są dwa prostokątne panele z etykietą PLIK JPG a na drugim, NIE WYBRANO PLIKU.
Przyciski
Przycisk w kolorze zielonym
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią zawartą w punkcie.
2. Kolory przycisków odgrywają dużą rolę w ich odbiorze. Jeśli przycisk oznacza coś pozytywnego, na przykład zalogowanie lub zarejestrowanie się, dobrym wyborem będzie zastosowanie zielonego koloru przycisku. Użytkownik będzie wiedział, że wciśnięcie tego przycisku przeprowadzi pozytywną operację, w tym przypadku zarejestrowanie konta.
Ilustracja przedstawia zielony przycisk o wyglądzie długiego prostokąta. Wewnątrz widoczny jest napis, ZAREJESTRUJ SIĘ.
Przycisk w kolorze żółtym
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią zawartą w punkcie.
Jeśli przycisk oznacza wykonanie operacji, która może nie do końca spełnić oczekiwania użytkownika, dobrym wyborem będzie zastosowanie żółtego koloru przycisku. W tym przypadku wybranie przycisku „Zapisz” sprawi, iż dane wprowadzone w formularzu zostaną jedynie zapisane do późniejszego uzupełnienia, a konto nie zostanie zarejestrowane.
Ilustracja przedstawia żółty przycisk o wyglądzie krótszego prostokąta. Wewnątrz widoczny jest napis, ZAPISZ SIĘ.
Przycisk w kolorze czerwonym
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią zawartą w punkcie.
Jeśli przycisk oznacza anulowanie operacji lub wykonanie operacji, która może być niebezpieczna, dobrym wyborem będzie zastosowanie czerwonego koloru przycisku. Użytkownik wiedzieć będzie, że wybierając ten przycisk, należy być ostrożnym.
Ilustracja przedstawia czerwony przycisk o wyglądzie krótszego prostokąta. Wewnątrz widoczny jest napis, ANULUJ.
Suwak
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią zawartą w punkcie.
Użytkownik, w pewnych sytuacjach, będzie proszony o wybranie wartości z jakiegoś zakresu. Aby tę operację ułatwić, stosuje się tak zwany suwak. Dzięki temu elementowi użytkownik będzie mógł w prosty i intuicyjny sposób wprowadzić wartość. Dobrą praktyką jest wyświetlenie na ekranie wartości najmniejszej, największej oraz wartości wybranej przez użytkownika.
Na ilustracji widoczny jest suwak. Jest to kolejny element interfejsu użytkownika. Suwak pozwala na wybieranie wartości z określonego zakresu od zera do 24. Umieszczony jest pod treścią pytania. Składa się z długiego paska, na którym znajduje się kropka, którą można przesuwać w celu ustawienia wartości.
Przyciski zarzadzania oknem
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią zawartą w punkcie.
1. Podczas korzystania z aplikacji może okazać się, że użytkownik będzie chciał dostosować okno lub w łatwy sposób zamknąć aplikację. Aby to ułatwić, należy dostarczyć odpowiednie przyciski, na przykład „Minimalizuj”, „Maksymalizuj” czy „Zamknij okno”.
Przycisk minimalizowania okna
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią zawartą w punkcie.
2. Znajduje się w prawym górnym rogu aplikacji obok ikon maksymalizacji i zamknięcia. Ikona tego przycisku ma postać poziomej kreski, jej wybranie powoduje ukrycie aktywnego okna programu. Zminimalizowana aplikacja nie jest zamykana, jedynie schowana na przykład na pasku zadań. Aby ponownie ją uruchomić, należy wybrać kliknąć ikonę aplikacji na pasku zadań.
Wygląd wizualny przycisku minimalizacji to prostokątny przycisk linii poziomej. Znajduje się w górnym rogu aplikacji.
Wizualnie przycisk minimalizacji składa się z ikony w kształcie poziomej kreski, która jest położona na środku przycisku i jest zazwyczaj w kolorze czarnym lub szarym.
Przycisk maksymalizowania okna
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią zawartą w punkcie.
3. Ikona tego przycisku ma kwadratowy kształt i znajduje się w prawym górnym rogu aplikacji obok przycisków zamknięcia i minimalizacji. Wybranie przycisku maksymalizacji powoduje zwiększenie aktywnego okna na całą wielkość ekranu. Przycisk maksymalizowania okna Jeśli jednak okno zostało już zmaksymalizowane, na miejscu tej ikony pojawia się inna, podobna. Wciśnięcie jej sprawi, że aplikacja nie będzie zajmowała całego ekranu i zazwyczaj możliwe jest dostosowanie rozmiaru tego okna poprzez wciśnięcie dowolnej krawędzi lub rogu okna, a następnie przesunięcie kursora. Tak wygląda ta ikona:
Przycisk maksymalizowana umożliwia rozciągnięcie okna programu, aplikacji lub strony internetowej na cały ekran. Znajduje się w prawym górnym rogu okna i jest oznaczony symbolem kwadratu. Przycisk przywracający wygląd okna ma kształt dwóch kwadratów zachodzących na siebie.
Przycisk zamknięcia okna
Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią zawartą w punkcie.
4. Służy do zakończenia pracy programu czy aplikacji. Ikona tego przycisku ma kształt X i najczęściej znajduje się w prawym górnym rogu obok ikon minimalizacji i maksymalizacji. Zamknięcie programu nie zawsze oznacza zapisanie wprowadzonych na nim zmian, dlatego często, po kliknięciu tej ikony, wyświetla się dodatkowe okno pytające użytkownika, czy chce zapisać zmiany.
Przycisk zwykle znajduje się w prawym górnym rogu okna i jest oznaczony symbolem „X” lub słowem „zamknij”. Powoduje zamknięcie okna i wyjście z programu, aplikacji lub strony internetowej.