Zapoznaj się z przekształceniami wykresu funkcji , w wyniku których otrzymamy wykres funkcji . Wyznacz dziedzinę funkcji .
1
RgPJRaAYFuyji
Slajd 1. Ilustracja przedstawia układ współrzędnych z poziomą osią od minus pięciu do pięciu oraz pionową osią od minus trzech do sześciu. Na płaszczyźnie narysowano wykres funkcji , który stanowi hiperbola. Gałęzie hiperboli leżą w pierwszej i trzeciej ćwiartce układu współrzędnych a ich wierzchołki znajdują się w punktach oraz . Dana jest funkcja . Określ wszystkie przekształcenia płaszczyzny, w wyniku których wykres funkcji został przekształcony w funkcję .
Slajd 1. Ilustracja przedstawia układ współrzędnych z poziomą osią od minus pięciu do pięciu oraz pionową osią od minus trzech do sześciu. Na płaszczyźnie narysowano wykres funkcji , który stanowi hiperbola. Gałęzie hiperboli leżą w pierwszej i trzeciej ćwiartce układu współrzędnych a ich wierzchołki znajdują się w punktach oraz . Dana jest funkcja . Określ wszystkie przekształcenia płaszczyzny, w wyniku których wykres funkcji został przekształcony w funkcję .
RcLojaTHsyfar
Slajd 2. Ilustracja przedstawia układ współrzędnych z poziomą osią od minus pięciu do pięciu oraz pionową osią od minus trzech do sześciu. Na płaszczyźnie narysowano wykres funkcji oraz linią przerywaną wykres funkcji . W wyniku przesunięcia funkcji o jednostkę w prawo i jednostkę w dół otrzymujemy funkcję . Wykres funkcji stanowi hiperbola, której asymptotę poziomą opisuje równanie , a pionową . Wierzchołki hiperboli stanowią punkty o współrzędnych oraz .
Slajd 2. Ilustracja przedstawia układ współrzędnych z poziomą osią od minus pięciu do pięciu oraz pionową osią od minus trzech do sześciu. Na płaszczyźnie narysowano wykres funkcji oraz linią przerywaną wykres funkcji . W wyniku przesunięcia funkcji o jednostkę w prawo i jednostkę w dół otrzymujemy funkcję . Wykres funkcji stanowi hiperbola, której asymptotę poziomą opisuje równanie , a pionową . Wierzchołki hiperboli stanowią punkty o współrzędnych oraz .
R1B1SqAU6HdPE
Slajd 3. Ilustracja przedstawia układ współrzędnych z poziomą osią od minus pięciu do pięciu oraz pionową osią od minus trzech do sześciu. Na płaszczyźnie narysowano wykres funkcji oraz linią przerywaną wykres funkcji . Wykres funkcji przekształcamy symetrycznie względem osi i otrzymujemy wykres funkcji . Wykres funkcji stanowi hiperbola, której asymptotę poziomą opisuje równanie , natomiast pionową . Wierzchołki hiperboli znajdują się w punktach o współrzędnych oraz .
Slajd 3. Ilustracja przedstawia układ współrzędnych z poziomą osią od minus pięciu do pięciu oraz pionową osią od minus trzech do sześciu. Na płaszczyźnie narysowano wykres funkcji oraz linią przerywaną wykres funkcji . Wykres funkcji przekształcamy symetrycznie względem osi i otrzymujemy wykres funkcji . Wykres funkcji stanowi hiperbola, której asymptotę poziomą opisuje równanie , natomiast pionową . Wierzchołki hiperboli znajdują się w punktach o współrzędnych oraz .
RyoXA5g8vo1XH
Slajd 4. Ilustracja przedstawia układ współrzędnych z poziomą osią od minus pięciu do pięciu oraz pionową osią od minus trzech do sześciu. Na płaszczyźnie narysowano wykres funkcji oraz linią przerywaną wykres funkcji . Wykres funkcji otrzymujemy w symetrii osiowej względem osi wartości funkcji dla dodatnich argumentów - usuwamy część wykresu znajdującą się po lewej stronie osi i odbijamy symetrycznie prawą stronę wykresu na lewą względem osi . Wykres funkcji składa się z trzech części. Część pierwsza stanowi gałąź hiperboli o wierzchołku w punkcie oraz asymptocie poziomej opisanej równaniem oraz pionowej . Część druga stanowi krzywą biegnącą niemal pionowo w dół od plus nieskończoności do punktu a następnie od punktu niemal pionowo w górę do plus nieskończoności. Krzywa wypłaszcza się do asymptot pionowych oraz . Część trzecia stanowi gałąź hiperboli o wierzchołku w punkcie oraz asymptocie poziomej opisanej równaniem oraz pionowej .
Slajd 4. Ilustracja przedstawia układ współrzędnych z poziomą osią od minus pięciu do pięciu oraz pionową osią od minus trzech do sześciu. Na płaszczyźnie narysowano wykres funkcji oraz linią przerywaną wykres funkcji . Wykres funkcji otrzymujemy w symetrii osiowej względem osi wartości funkcji dla dodatnich argumentów - usuwamy część wykresu znajdującą się po lewej stronie osi i odbijamy symetrycznie prawą stronę wykresu na lewą względem osi . Wykres funkcji składa się z trzech części. Część pierwsza stanowi gałąź hiperboli o wierzchołku w punkcie oraz asymptocie poziomej opisanej równaniem oraz pionowej . Część druga stanowi krzywą biegnącą niemal pionowo w dół od plus nieskończoności do punktu a następnie od punktu niemal pionowo w górę do plus nieskończoności. Krzywa wypłaszcza się do asymptot pionowych oraz . Część trzecia stanowi gałąź hiperboli o wierzchołku w punkcie oraz asymptocie poziomej opisanej równaniem oraz pionowej .
RYhKL4JG9nuXl
Slajd 5. Ilustracja przedstawia układ współrzędnych z poziomą osią od minus pięciu do pięciu oraz pionową osią od minus trzech do sześciu. Na płaszczyźnie narysowano wykres funkcji f oraz linią przerywaną wykres funkcji . Ostatecznie wykres funkcji otrzymujemy w symetrii osiowej względem osi ujemnych wartości funkcji – odbijamy symetrycznie nad oś tę część wykresu, która jest pod osią . Wykres funkcji f składa się z trzech części. Część pierwsza stanowi łuk biegnący nad osią X wzdłuż asymptoty , od minus nieskończoności do punktu , następnie od punktu do plus nieskończoności niemal pionowo w górę wzdłuż asymptoty . Część druga stanowi krzywą biegnącą niemal pionowo w dół od plus nieskończoności, wzdłuż asymptoty do punktu , następnie od punktu niemal pionowo w górę, wzdłuż asymptoty do plus nieskończoności. Część trzecia stanowi krzywą biegnącą od plus nieskończoności wzdłuż asymptoty , niemal pionowo w dół do punktu a następnie od punktu wzdłuż asymptoty do plus nieskończoności.
Slajd 5. Ilustracja przedstawia układ współrzędnych z poziomą osią od minus pięciu do pięciu oraz pionową osią od minus trzech do sześciu. Na płaszczyźnie narysowano wykres funkcji f oraz linią przerywaną wykres funkcji . Ostatecznie wykres funkcji otrzymujemy w symetrii osiowej względem osi ujemnych wartości funkcji – odbijamy symetrycznie nad oś tę część wykresu, która jest pod osią . Wykres funkcji f składa się z trzech części. Część pierwsza stanowi łuk biegnący nad osią X wzdłuż asymptoty , od minus nieskończoności do punktu , następnie od punktu do plus nieskończoności niemal pionowo w górę wzdłuż asymptoty . Część druga stanowi krzywą biegnącą niemal pionowo w dół od plus nieskończoności, wzdłuż asymptoty do punktu , następnie od punktu niemal pionowo w górę, wzdłuż asymptoty do plus nieskończoności. Część trzecia stanowi krzywą biegnącą od plus nieskończoności wzdłuż asymptoty , niemal pionowo w dół do punktu a następnie od punktu wzdłuż asymptoty do plus nieskończoności.
R10jpqpws6ATT
Slajd 6. Ilustracja przedstawia układ współrzędnych z poziomą osią od minus pięciu do pięciu oraz pionową osią od minus trzech do sześciu. Na płaszczyźnie narysowano wykres funkcji f. Dziedziną funkcji jest zbiór .
Slajd 6. Ilustracja przedstawia układ współrzędnych z poziomą osią od minus pięciu do pięciu oraz pionową osią od minus trzech do sześciu. Na płaszczyźnie narysowano wykres funkcji f. Dziedziną funkcji jest zbiór .
Polecenie 2
Korzystając z wykresu funkcji , przedstawionego w galerii zdjęć, wyznacz liczbę rozwiązań równania w zależności od parametru . Naszkicuj wykres funkcji zależności liczby rozwiązań od parametru .
R1WdRnBRdPzqK
Ilustracja interaktywna przedstawia układ współrzędnych z poziomą osią x od minus 5 do 5 i pionową osią y od minus 3 do sześć. W układzie zaznaczono prostą p oraz wykres funkcji f o równaniu . Wykres posiada asymptoty: i .Wykres ten składa się on z trzech części. Pojawia się on na wykresie w drugiej ćwiartce pod pozioma asymptotą i biegnie do punktu nawias minus dwa średnik zero zamknięcie nawiasu, dalej biegnie wzdłuż lewej strony asymptoty i wychodzi poza płaszczyznę układu. Druga część pojawia się w trzeciej ćwiartce i biegnie wzdłuż prawej strony asymptoty do punktu nawias zero średnik dwa zamknięcie nawiasu, wychodzi poza płaszczyznę układu wzdłuż lewej strony asymptoty . Trzecia część pojawia się z prawe strony asymptoty i biegnie do punktu nawias dwa średnik zero zamknięcie nawiasu, dalej biegnie po łuku u wychodzi poza płaszczyznę układu w pierwszej ćwiartce pod pozioma asymptotą. Prosta p jest pozioma i istnieje możliwość zmiany jej położenia. Jeśli prosta p jest pod osią x to nie ma punktów wspólnych z wykresem, jeśli pokrywa się z osią x to ma dwa punty wspólne z wykresem: nawias minus dwa średnik zero zamknięcie nawiasu i nawias dwa średnik zero zamknięcie nawiasu . Pomiędzy rzędną równą zero i jeden prosta p ma cztery punty wspólne z wykresem. Od rzędnej jeden do dwa znów prosta p ma dwa punkty wspólne z wykresem. Na wysokości rzędnej dwa prosta ma trzy punkty wspólne z wykresem, a powyżej tej wartości prosta p ma cztery punkty wspólne z wykresem.
Ilustracja interaktywna przedstawia układ współrzędnych z poziomą osią x od minus 5 do 5 i pionową osią y od minus 3 do sześć. W układzie zaznaczono prostą p oraz wykres funkcji f o równaniu . Wykres posiada asymptoty: i .Wykres ten składa się on z trzech części. Pojawia się on na wykresie w drugiej ćwiartce pod pozioma asymptotą i biegnie do punktu nawias minus dwa średnik zero zamknięcie nawiasu, dalej biegnie wzdłuż lewej strony asymptoty i wychodzi poza płaszczyznę układu. Druga część pojawia się w trzeciej ćwiartce i biegnie wzdłuż prawej strony asymptoty do punktu nawias zero średnik dwa zamknięcie nawiasu, wychodzi poza płaszczyznę układu wzdłuż lewej strony asymptoty . Trzecia część pojawia się z prawe strony asymptoty i biegnie do punktu nawias dwa średnik zero zamknięcie nawiasu, dalej biegnie po łuku u wychodzi poza płaszczyznę układu w pierwszej ćwiartce pod pozioma asymptotą. Prosta p jest pozioma i istnieje możliwość zmiany jej położenia. Jeśli prosta p jest pod osią x to nie ma punktów wspólnych z wykresem, jeśli pokrywa się z osią x to ma dwa punty wspólne z wykresem: nawias minus dwa średnik zero zamknięcie nawiasu i nawias dwa średnik zero zamknięcie nawiasu . Pomiędzy rzędną równą zero i jeden prosta p ma cztery punty wspólne z wykresem. Od rzędnej jeden do dwa znów prosta p ma dwa punkty wspólne z wykresem. Na wysokości rzędnej dwa prosta ma trzy punkty wspólne z wykresem, a powyżej tej wartości prosta p ma cztery punkty wspólne z wykresem.
Ilustracja przedstawia układ współrzędnych z poziomą osią od minus pięciu do pięciu, oraz z pionową osią ha od p od minus jeden do pięciu. Na płaszczyźnie narysowano wykres funkcji składający się z kilku elementów. Element pierwszy to pozioma półprosta otwarta biegnąca wzdłuż poziomej osi p od minus nieskończoności do punktu zero zero, który oznaczono niezamalowanym kółkiem. Punkt ten nie należy do półprostej, ogranicza ją tylko prawostronnie. Drugi element to zamalowany punkt zero dwa. Trzeci element wykresu to poziomy odcinek otwarty o długości jeden. Z lewej strony odcinek ogranicza niezamalowany punkt o współrzędnych zero cztery. Z prawej strony odcinek ogranicza niezamalowany punkt o współrzędnych jeden cztery. Czwarty element wykresu to poziomy prawostronnie otwarty odcinek o długości jeden. Lewy koniec odcinka znajduje się w zamalowanym punkcie o współrzędnych jeden dwa. Z prawej strony odcinek ogranicza niezamalowany punkt o współrzędnych dwa dwa. Piąty element to zamalowany punkt o współrzędnych dwa trzy. Szósty element to pozioma półprosta ograniczona lewostronnie niezamalowanym punktem o współrzędnych dwa cztery. Półprosta biegnie na poziomie ha równa się cztery.
Polecenie 3
Rozważmy funkcję , której wykres widzimy na poniższym rysunku.
RwbFJkzUPzqQQ
Ilustracja przedstawia układ współrzędnych z poziomą osią x od minus 4 do 5 i pionową osią y od minus 1 do sześć. W układzie zaznaczono wykres funkcji . Wykres ma kształt hiperboli, której asymptotami są proste oraz . Pierwsza cześć pojawia się w drugiej ćwiartce nad poziomą asymptotą, biegnie przez punkt nawias zero średnik trzy zamknięcie nawiasu i wychodzi poza płaszczyznę układu w pierwszej ćwiartce wzdłuż lewej strony pionowej asymptoty. Druga część znajduje się w całości w pierwszej ćwiartce i biegnie wzdłuż prawej strony asymptoty następnie przechodzi przez punkty nawias dwa średnik trzy zamknięcie nawiasu i nawias trzy średnik dwa zamknięcie nawiasu i wychodzi poza płaszczyznę układu nad pionową asymptotą.
Z jakimi funkcjami i w jakiej kolejności należy złożyć funkcję aby otrzymać funkcję ?
, ,
Rozważmy złożenie . Zauważmy jako ciekawostkę, że w tym przypadku identycznie wygląda wykres funkcji
R1a26N8nOKoKp
Ilustracja przedstawia układ współrzędnych z poziomą osią x od minus 4 do 5 i pionową osią y od minus 1 do sześć. W układzie zaznaczono wykres funkcji . Wykres ma kształt hiperboli, której asymptotami są osie układu współrzędnych. Pierwsza cześć pojawia się w drugiej ćwiartce nad poziomą asymptotą, biegnie przez punkty nawias minus dwa średnik jeden zamknięcie nawiasu i nawias minus jeden średnik dwa zamknięcie nawiasu i wychodzi poza płaszczyznę układu wzdłuż lewej strony pionowej asymptoty. Druga część znajduje się w całości w pierwszej ćwiartce i biegnie wzdłuż prawej strony pionowej asymptoty następnie przechodzi przez punkty nawias jeden średnik dwa zamknięcie nawiasu i nawias dwa średnik jeden zamknięcie nawiasu i wychodzi poza płaszczyznę układu nad pionową asymptotą.
Następnie chcemy przesunąć wykres otrzymanej funkcji o wektor . Operacja ta odpowiada złożeniu funkcji .