Sprawdź się
Pokaż ćwiczenia:
Ćwiczenie 1
Berlińczycy po zakończeniu drugiej wojny światowej musieli się zmagać ze skutkami działań wojennych. Potężne zniszczenia, jakich doświadczyła stolica Niemiec, wymagały zaangażowania cywilów do akcji odgruzowywania miasta.
Zapoznaj się z filmem i odpowiedz na pytania. Zdjęcia wykonano latem 1945 r.
Historyczne zdjęcia Berlina wykonane w lipcu 1945 r.
Źródło: Kronos Media, tylko do użytku edukacyjnego na zpe.gov.pl.
Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D1F35WkX7
Historyczne zdjęcia Berlina wykonane w lipcu 1945 r.
Źródło: Kronos Media, tylko do użytku edukacyjnego na zpe.gov.pl.
Film nawiązujący do treści materiału Pierwszy kryzys berliński.
Ćwiczenie 2
Wyobraź sobie, że jesteś korespondentem amerykańskim w Berlinie podczas blokady miasta. Byłeś świadkiem sceny ukazanej na fotografii. Zredaguj kilkuzdaniową notatkę dla prasy amerykańskiej, która tłumaczyłaby Amerykanom konieczność pomocy materialnej dla Berlińczyków. Odwołaj się do elementów widocznych na fotografii.
Wyobraź sobie, że jesteś korespondentem amerykańskim w Berlinie podczas blokady miasta. Byłeś świadkiem sceny opisanej na fotografii. Zredaguj kilkuzdaniową notatkę dla prasy amerykańskiej, która tłumaczyłaby Amerykanom konieczność pomocy materialnej dla Berlińczyków. Odwołaj się do elementów opisanych na fotografii.
Rozładunek amerykańskiego samolotu z ładunkiem ponad 20 ton mąki na berlińskim lotnisku Gatow. Data wykonania zdjęcia: 19.08.1948.
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.
Ćwiczenie 3
Zapoznaj się z poniższymi opisami ilustracji (źródła A i B), a następnie wykonaj polecenie.
Źródło A
Ilustracja opublikowana w amerykańskim czasopiśmie w czerwcu 1948 r.
Źródło: Fred O. Seibel, Richmond Times-Dispatch, University of Virginia Libraries, tylko do użytku edukacyjnego.
Źródło B
Amerykańska kreskówka z 1948 r.
Źródło: D.R. Fitzpatrick, 1948, i.pinimg.com, tylko do użytku edukacyjnego.
Ćwiczenie 4
Dopasuj imiona i nazwiska do ilustracji przedstawiających polityków związanych z blokadą Berlina oraz funkcje, jakie pełnili wymienieni politycy w czasie I kryzysu berlińskiego.
lic. CC0, CC BY‑SA 3.0 de, domena publiczna
Źródło: Bundesarchiv, Winterbergen.
Ćwiczenie 5
Która z dwóch poniższych ilustracji lepiej przedstawia stosunek Związku Sowieckiego do mostu powietrznego? Odpowiedź uzasadnij odwołując się do obu ilustracji.
Ilustracja A
Napisy na pakunkach: „żywność” i „węgiel”.
Źródło: Royal Collection Trust, tylko do użytku edukacyjnego.
Ilustracja B
Źródło: dostępny w internecie: historyimages.blogspot.com, tylko do użytku edukacyjnego.
Ćwiczenie 6
Rozstrzygnij, czy uzasadnieniem dla amerykańskiej interwencji zbrojnej w Korei, o której mowa w źródle B, mógł być artykuł 5 Traktatu północnoatlantyckiego. Uzasadnij odpowiedź, podając jeden argument.
Źródło A
Artykuł 5 Traktatu północnoatlantyckiegoStrony zgadzają się, że zbrojna napaść na jedną lub więcej z nich w Europie lub Ameryce Północnej będzie uznana za napaść przeciwko nim wszystkim i dlatego zgadzają się, że jeżeli taka zbrojna napaść nastąpi, to każda z nich, w ramach wykonywania prawa do indywidualnej lub zbiorowej samoobrony, uznanego na mocy artykułu 51 Karty Narodów Zjednoczonych, udzieli pomocy Stronie lub Stronom napadniętym, podejmując niezwłocznie, samodzielnie jak i w porozumieniu z innymi Stronami, działania, jakie uzna za konieczne, łącznie z użyciem siły zbrojnej, w celu przywrócenia i utrzymania bezpieczeństwa obszaru północnoatlantyckiego.
O każdej takiej zbrojnej napaści i o wszystkich podjętych w jej wyniku środkach zostanie bezzwłocznie powiadomiona Rada Bezpieczeństwa. Środki takie zostaną zaniechane, gdy tylko Rada Bezpieczeństwa podejmie działania konieczne do przywrócenia i utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.
Źródło: Artykuł 5 Traktatu północnoatlantyckiego, Dz.U. z dnia 19 października 2000 r.
Źródło B
Najnowsza historia świata. 1945–1963Armia Kim Ir Sena (223 tysiące żołnierzy, 120 czołgów T‑34, 180 samolotów) uderzyła 25 czerwca 1950 r. o świcie, opanowując po trzech dniach Seul, a wkrótce potem niemal 90% terytorium Korei Południowej, której wojska – 98 tysięcy ludzi pozbawionych lotnictwa, broni pancernej i ciężkiej artylerii – zostały zaskoczone i rozbite […]. Truman rozkazał VII Flocie USA osłonić Tajwan, argumentując, iż „atak na Koreę wyjaśnia ponad wszelką wątpliwość, że komunizm przeszedł od podminowywania do podboju niepodległych narodów i będzie się teraz uciekać do zbrojnych napaści i wojen”. Natychmiastowa pomoc amerykańska ocaliła ostatni skrawek południa, port Pusan.
Źródło: Najnowsza historia świata. 1945–1963, t. 1, red. A. Patek, J. Rydel, J.J. Węc, Kraków 2000, s. 185.
Ćwiczenie 7
Wskaż na mapie Europy państwa założycielskie NATO. Wyjaśnij, dlaczego wśród państw założycielskich z Europy Zachodniej zabrakło Republiki Federalnej Niemiec i Hiszpanii.
Źródło: Krystian Chariza i zespół, licencja: CC BY-SA 3.0.
Ćwiczenie 8
Przyporządkuj do tytułów odpowiadające im fragmenty porozumienia o utworzeniu Paktu Północnoatlantyckiego.
Strony niniejszego Traktatu potwierdzają swą wiarę w cele i zasady Karty Narodów Zjednoczonych i swe pragnienie współżycia w pokoju ze wszystkimi narodami i wszystkimi rządami. Są one zdecydowane ochraniać wolność, wspólne dziedzictwo i cywilizacje swych narodów, oparte na zasadach demokracji, wolności jednostki i praworządności. Dążą one do umacniania stabilizacji i dobrobytu na obszarze północnoatlantyckim. Są one zdecydowane połączyć swe wysiłki w celu zbiorowej obrony oraz zachowania pokoju i bezpieczeństwa, Dlatego wyrażają one zgodę na niniejszy Traktat Północnoatlantycki., 2. Artykuł 9
Strony niniejszym ustanawiają Radę, w której każda z nich będzie reprezentowana, w celu rozpatrywania spraw dotyczących realizacji niniejszego Traktatu. Rada będzie zorganizowana w taki sposób, żeby mogła zbierać się szybko w każdym czasie. Rada utworzy takie organy pomocnicze, jakie okażą się konieczne; w szczególności utworzy ona natychmiast komitet obrony., 3. Artykuł 10
Strony mogą, za jednomyślną zgodą, zaprosić do przystąpienia do niniejszego Traktatu każde inne państwo europejskie będące w stanie popierać zasady niniejszego Traktatu i przyczyniać się do bezpieczeństwa obszaru północnoatlantyckiego. Każde państwo w ten sposób zaproszone może stać się Stroną Traktatu, składając Rządowi Stanów Zjednoczonych Ameryki dokument przystąpienia. Rząd Stanów Zjednoczonych Ameryki powiadomi każdą ze Stron o złożeniu każdego takiego dokumentu przystąpienia., 4. Artykuł 7
Niniejszy Traktat nie narusza i nie będzie rozumiany jako w jakikolwiek sposób naruszający przewidziane w Karcie prawa i obowiązki Stron będących członkami Narodów Zjednoczonych, ani też nie narusza szczególnej odpowiedzialności Rady Bezpieczeństwa za utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego., 5. Artykuł l
Zgodnie z tym, co oświadczono w Karcie Narodów Zjednoczonych, Strony zobowiązują się załatwiać wszelkie spory międzynarodowe, w które mogłyby zostać uwikłane, za pomocą środków pokojowych w taki sposób, aby pokój międzynarodowy, bezpieczeństwo i sprawiedliwość nie zostały narażone na niebezpieczeństwo, jak również powstrzymywać się w swych stosunkach międzynarodowych od użycia lub groźby użycia siły w jakikolwiek sposób niezgodny z celami Narodów Zjednoczonych.INSTYTUCJE Możliwe odpowiedzi: 1.
Strony niniejszego Traktatu potwierdzają swą wiarę w cele i zasady Karty Narodów Zjednoczonych i swe pragnienie współżycia w pokoju ze wszystkimi narodami i wszystkimi rządami. Są one zdecydowane ochraniać wolność, wspólne dziedzictwo i cywilizacje swych narodów, oparte na zasadach demokracji, wolności jednostki i praworządności. Dążą one do umacniania stabilizacji i dobrobytu na obszarze północnoatlantyckim. Są one zdecydowane połączyć swe wysiłki w celu zbiorowej obrony oraz zachowania pokoju i bezpieczeństwa, Dlatego wyrażają one zgodę na niniejszy Traktat Północnoatlantycki., 2. Artykuł 9
Strony niniejszym ustanawiają Radę, w której każda z nich będzie reprezentowana, w celu rozpatrywania spraw dotyczących realizacji niniejszego Traktatu. Rada będzie zorganizowana w taki sposób, żeby mogła zbierać się szybko w każdym czasie. Rada utworzy takie organy pomocnicze, jakie okażą się konieczne; w szczególności utworzy ona natychmiast komitet obrony., 3. Artykuł 10
Strony mogą, za jednomyślną zgodą, zaprosić do przystąpienia do niniejszego Traktatu każde inne państwo europejskie będące w stanie popierać zasady niniejszego Traktatu i przyczyniać się do bezpieczeństwa obszaru północnoatlantyckiego. Każde państwo w ten sposób zaproszone może stać się Stroną Traktatu, składając Rządowi Stanów Zjednoczonych Ameryki dokument przystąpienia. Rząd Stanów Zjednoczonych Ameryki powiadomi każdą ze Stron o złożeniu każdego takiego dokumentu przystąpienia., 4. Artykuł 7
Niniejszy Traktat nie narusza i nie będzie rozumiany jako w jakikolwiek sposób naruszający przewidziane w Karcie prawa i obowiązki Stron będących członkami Narodów Zjednoczonych, ani też nie narusza szczególnej odpowiedzialności Rady Bezpieczeństwa za utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego., 5. Artykuł l
Zgodnie z tym, co oświadczono w Karcie Narodów Zjednoczonych, Strony zobowiązują się załatwiać wszelkie spory międzynarodowe, w które mogłyby zostać uwikłane, za pomocą środków pokojowych w taki sposób, aby pokój międzynarodowy, bezpieczeństwo i sprawiedliwość nie zostały narażone na niebezpieczeństwo, jak również powstrzymywać się w swych stosunkach międzynarodowych od użycia lub groźby użycia siły w jakikolwiek sposób niezgodny z celami Narodów Zjednoczonych.STOSUNEK DO ORGANIZACJI NARODÓW ZJEDNOCZONYCH Możliwe odpowiedzi: 1.
Strony niniejszego Traktatu potwierdzają swą wiarę w cele i zasady Karty Narodów Zjednoczonych i swe pragnienie współżycia w pokoju ze wszystkimi narodami i wszystkimi rządami. Są one zdecydowane ochraniać wolność, wspólne dziedzictwo i cywilizacje swych narodów, oparte na zasadach demokracji, wolności jednostki i praworządności. Dążą one do umacniania stabilizacji i dobrobytu na obszarze północnoatlantyckim. Są one zdecydowane połączyć swe wysiłki w celu zbiorowej obrony oraz zachowania pokoju i bezpieczeństwa, Dlatego wyrażają one zgodę na niniejszy Traktat Północnoatlantycki., 2. Artykuł 9
Strony niniejszym ustanawiają Radę, w której każda z nich będzie reprezentowana, w celu rozpatrywania spraw dotyczących realizacji niniejszego Traktatu. Rada będzie zorganizowana w taki sposób, żeby mogła zbierać się szybko w każdym czasie. Rada utworzy takie organy pomocnicze, jakie okażą się konieczne; w szczególności utworzy ona natychmiast komitet obrony., 3. Artykuł 10
Strony mogą, za jednomyślną zgodą, zaprosić do przystąpienia do niniejszego Traktatu każde inne państwo europejskie będące w stanie popierać zasady niniejszego Traktatu i przyczyniać się do bezpieczeństwa obszaru północnoatlantyckiego. Każde państwo w ten sposób zaproszone może stać się Stroną Traktatu, składając Rządowi Stanów Zjednoczonych Ameryki dokument przystąpienia. Rząd Stanów Zjednoczonych Ameryki powiadomi każdą ze Stron o złożeniu każdego takiego dokumentu przystąpienia., 4. Artykuł 7
Niniejszy Traktat nie narusza i nie będzie rozumiany jako w jakikolwiek sposób naruszający przewidziane w Karcie prawa i obowiązki Stron będących członkami Narodów Zjednoczonych, ani też nie narusza szczególnej odpowiedzialności Rady Bezpieczeństwa za utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego., 5. Artykuł l
Zgodnie z tym, co oświadczono w Karcie Narodów Zjednoczonych, Strony zobowiązują się załatwiać wszelkie spory międzynarodowe, w które mogłyby zostać uwikłane, za pomocą środków pokojowych w taki sposób, aby pokój międzynarodowy, bezpieczeństwo i sprawiedliwość nie zostały narażone na niebezpieczeństwo, jak również powstrzymywać się w swych stosunkach międzynarodowych od użycia lub groźby użycia siły w jakikolwiek sposób niezgodny z celami Narodów Zjednoczonych.ZASADY PRZYJMOWANIA NOWYCH CZŁONKÓW Możliwe odpowiedzi: 1.
Strony niniejszego Traktatu potwierdzają swą wiarę w cele i zasady Karty Narodów Zjednoczonych i swe pragnienie współżycia w pokoju ze wszystkimi narodami i wszystkimi rządami. Są one zdecydowane ochraniać wolność, wspólne dziedzictwo i cywilizacje swych narodów, oparte na zasadach demokracji, wolności jednostki i praworządności. Dążą one do umacniania stabilizacji i dobrobytu na obszarze północnoatlantyckim. Są one zdecydowane połączyć swe wysiłki w celu zbiorowej obrony oraz zachowania pokoju i bezpieczeństwa, Dlatego wyrażają one zgodę na niniejszy Traktat Północnoatlantycki., 2. Artykuł 9
Strony niniejszym ustanawiają Radę, w której każda z nich będzie reprezentowana, w celu rozpatrywania spraw dotyczących realizacji niniejszego Traktatu. Rada będzie zorganizowana w taki sposób, żeby mogła zbierać się szybko w każdym czasie. Rada utworzy takie organy pomocnicze, jakie okażą się konieczne; w szczególności utworzy ona natychmiast komitet obrony., 3. Artykuł 10
Strony mogą, za jednomyślną zgodą, zaprosić do przystąpienia do niniejszego Traktatu każde inne państwo europejskie będące w stanie popierać zasady niniejszego Traktatu i przyczyniać się do bezpieczeństwa obszaru północnoatlantyckiego. Każde państwo w ten sposób zaproszone może stać się Stroną Traktatu, składając Rządowi Stanów Zjednoczonych Ameryki dokument przystąpienia. Rząd Stanów Zjednoczonych Ameryki powiadomi każdą ze Stron o złożeniu każdego takiego dokumentu przystąpienia., 4. Artykuł 7
Niniejszy Traktat nie narusza i nie będzie rozumiany jako w jakikolwiek sposób naruszający przewidziane w Karcie prawa i obowiązki Stron będących członkami Narodów Zjednoczonych, ani też nie narusza szczególnej odpowiedzialności Rady Bezpieczeństwa za utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego., 5. Artykuł l
Zgodnie z tym, co oświadczono w Karcie Narodów Zjednoczonych, Strony zobowiązują się załatwiać wszelkie spory międzynarodowe, w które mogłyby zostać uwikłane, za pomocą środków pokojowych w taki sposób, aby pokój międzynarodowy, bezpieczeństwo i sprawiedliwość nie zostały narażone na niebezpieczeństwo, jak również powstrzymywać się w swych stosunkach międzynarodowych od użycia lub groźby użycia siły w jakikolwiek sposób niezgodny z celami Narodów Zjednoczonych.OBRONNY CHARAKTER SOJUSZU Możliwe odpowiedzi: 1.
Strony niniejszego Traktatu potwierdzają swą wiarę w cele i zasady Karty Narodów Zjednoczonych i swe pragnienie współżycia w pokoju ze wszystkimi narodami i wszystkimi rządami. Są one zdecydowane ochraniać wolność, wspólne dziedzictwo i cywilizacje swych narodów, oparte na zasadach demokracji, wolności jednostki i praworządności. Dążą one do umacniania stabilizacji i dobrobytu na obszarze północnoatlantyckim. Są one zdecydowane połączyć swe wysiłki w celu zbiorowej obrony oraz zachowania pokoju i bezpieczeństwa, Dlatego wyrażają one zgodę na niniejszy Traktat Północnoatlantycki., 2. Artykuł 9
Strony niniejszym ustanawiają Radę, w której każda z nich będzie reprezentowana, w celu rozpatrywania spraw dotyczących realizacji niniejszego Traktatu. Rada będzie zorganizowana w taki sposób, żeby mogła zbierać się szybko w każdym czasie. Rada utworzy takie organy pomocnicze, jakie okażą się konieczne; w szczególności utworzy ona natychmiast komitet obrony., 3. Artykuł 10
Strony mogą, za jednomyślną zgodą, zaprosić do przystąpienia do niniejszego Traktatu każde inne państwo europejskie będące w stanie popierać zasady niniejszego Traktatu i przyczyniać się do bezpieczeństwa obszaru północnoatlantyckiego. Każde państwo w ten sposób zaproszone może stać się Stroną Traktatu, składając Rządowi Stanów Zjednoczonych Ameryki dokument przystąpienia. Rząd Stanów Zjednoczonych Ameryki powiadomi każdą ze Stron o złożeniu każdego takiego dokumentu przystąpienia., 4. Artykuł 7
Niniejszy Traktat nie narusza i nie będzie rozumiany jako w jakikolwiek sposób naruszający przewidziane w Karcie prawa i obowiązki Stron będących członkami Narodów Zjednoczonych, ani też nie narusza szczególnej odpowiedzialności Rady Bezpieczeństwa za utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego., 5. Artykuł l
Zgodnie z tym, co oświadczono w Karcie Narodów Zjednoczonych, Strony zobowiązują się załatwiać wszelkie spory międzynarodowe, w które mogłyby zostać uwikłane, za pomocą środków pokojowych w taki sposób, aby pokój międzynarodowy, bezpieczeństwo i sprawiedliwość nie zostały narażone na niebezpieczeństwo, jak również powstrzymywać się w swych stosunkach międzynarodowych od użycia lub groźby użycia siły w jakikolwiek sposób niezgodny z celami Narodów Zjednoczonych.
Źródło fragmentów: Dz.U. z dnia 19 października 2000 r.