bg‑azure

Dziura ozonowa nad Antarktydą w latach 1980–2015

Poniższa symulacja przedstawia zmiany rozmiaru i kształtu dziury ozonowej nad Antarktydą w latach 1980–2015. Czerwone i żółte obszary wskazują dziurę ozonową. Słowo „dziura” zostało użyte metaforycznie na określenie obszaru, w którym stężenie ozonu spada poniżej progu 220 DU. Mapy przedstawiają stan dziury ozonowej w dniu, w którym zmierzono najniższe stężenie ozonu w danym roku.

1
Symulacja 1

Przesuń znacznik symulacji interaktywnej i obserwuj jak zmienia się równoważnik efektywnego chloru stratosferycznego (EESC) na przestrzeni lat.

R1WPlHhQyPDeB
Symulacja przedstawia zmiany rozmiaru i kształtu dziury ozonowej nad Antarktydą w latach 1980–2015. W 1980 roku nad Antarktydą jest niewielka żółta plama, czyli stężenie ozonu wynosi około 200‑240 [jednostka DU]. Wartość równoważnika efektywnego chloru stratosferycznego wynosi 20,9 [jednostka EESC]. Pięć lat później widoczny jest drastyczny wzrost - dziura ozonowa zajmuje jeszcze niecały obszar, ale znaczny, nad Antarktydą. Wartość równoważnika efektywnego chloru stratosferycznego wynosi 29,7. Dziura ozonowa ma czerwony środek i żółte obrzeża. Czerwony środek wskazuje na stężenie ozonu w atmosferze Ziemi wynoszące około 100 [jednostka DU]. W roku 1990 dziura ozonowa dorównuje wielkości Antarktydy. Wartość równoważnika efektywnego chloru stratosferycznego wynosi 38,7. W roku 1995, 2000 i 2005 dziura ozonowa przekracza wielkością obszar Antarktydy. Znacznie powiększa się czerwony obszar (w roku 2000 stężenie ozonu jest w centralnej części dziury ozonowej – znacznej wielkości - bliskie 100 [jednostka DU]). W roku 1995 wartość równoważnika efektywnego chloru stratosferycznego wynosi 47,1, w roku 2000 - 51,9, w roku 2005 - 52,9. W latach 2000‑2005 dziura ozonowa przesuwa się w stronę Oceanu Atlantyckiego. W roku 2010 cofa się nieznacznie nad powierzchnię Antarktydy. Wartość równoważnika efektywnego chloru stratosferycznego maleje i wynosi 50,5. Pięć lat później, w 2015 roku wynosi 48,8, ale czerwona powierzchnia dziury jest nieco większa niż w 2010 roku.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., NASA, licencja: CC BY-SA 3.0.
Szczegóły symulacjibluewhite
Polecenie 1
RZLJMfDXLCfP1
Jak zmieniał się zasięg dziury ozonowej w poszczególnych latach? Kiedy zaczęła się gwałtownie powiększać? Jaki trend obserwuje się w ostatnich latach? (Uzupełnij).
Polecenie 2
RyVtaXtKqUWhX
Podaj, jakie kraje są najbardziej narażone na mutagenne działanie promieniowania UV w wyniku mniejszej zawartości ozonu w atmosferze. (Uzupełnij).
Polecenie 3
RyJeukJgUpYVK
Wyjaśnij, dlaczego dziura ozonowa występuje nad Antarktydą. (Uzupełnij).