Autor przewodnika: Marta Godzimirska‑Dybek

Konsultant przewodnika: Marta Polanowska

Spis treści

• Podstawowe informacje o e‑materiale1Podstawowe informacje o e‑materiale

• Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w procesie dydaktycznym2Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w procesie dydaktycznym

• Opis interaktywnych materiałów sprawdzających dla e‑materiału3Opis interaktywnych materiałów sprawdzających dla e‑materiału

• Wykorzystanie e‑materiału do pracy z uczącymi się o specjalnych potrzebach edukacyjnych4Wykorzystanie e‑materiału do pracy z uczącymi się o specjalnych potrzebach edukacyjnych

• Minimalne wymagania techniczne umożliwiające korzystanie z e‑materiału5Minimalne wymagania techniczne umożliwiające korzystanie z e‑materiału

Tytuł e‑materiału

Identyfikowanie barier fizycznych i społecznych w życiu osoby z niepełnosprawnością

Nazwa i symbol cyfrowy zawodu

Asystent osoby niepełnosprawnej 341201
Opiekun w domu pomocy społecznej 341203

Kod i nazwa kwalifikacji

SPO.01. Udzielanie pomocy i organizacja wsparcia osobie niepełnosprawnej
SPO.03. Świadczenie usług opiekuńczo‑wspierających osobie podopiecznej

Oznaczenie i nazwa jednostki efektów kształcenia

SPO.01.3. Planowanie, organizowanie i wykonywanie czynności opiekuńczo‑wspierających osobie niepełnosprawnej
SPO.01.5. Aktywizowanie osoby niepełnosprawnej do samodzielności życiowej
SPO.03.2. Podstawy pomocy społecznej
SPO.03.3. Organizowanie usług opiekuńczo‑wspierających dla osoby podopiecznej
SPO.03.4. Wykonywanie czynności opiekuńczo‑wspierających u osoby podopiecznej

Efekty kształcenia i odpowiadające im kryteria weryfikacji właściwe dla e‑materiału

Osoba ucząca się:
SPO.01.3.2) rozpoznaje warunki życia osoby niepełnosprawnej:
SPO.01.3.2)1) opisuje czynniki wpływające na warunki życia osoby niepełnosprawnej,
SPO.01.3.6) charakteryzuje skutki problemów psychospołecznych osoby niepełnosprawnej i jej rodziny:
SPO.01.3.6)3) określa przyczyny powstania problemów psychospołecznych osoby niepełnosprawnej i jej rodziny,
SPO.01.3.7) rozpoznaje możliwości i ograniczenia osoby niepełnosprawnej wynikające z wieku, stanu zdrowia fizycznego, psychicznego i niepełnosprawności:
SPO.01.3.7)2) rozróżnia ograniczenia i możliwości osoby niepełnosprawnej wynikające z rodzaju i stopnia niepełnosprawności,
SPO.01.3.11) organizuje działania prowadzące do usuwania barier architektonicznych i komunikacyjnych:
SPO.01.3.11)1) uczestniczy w działaniach prowadzących do usuwania barier architektonicznych i komunikacyjnych,
SPO.01.5.2) charakteryzuje problemy społeczne i osobiste osoby niepełnosprawnej:
SPO.01.5.2)2) rozpoznaje przyczyny problemów społecznych i osobistych osoby niepełnosprawnej,
SPO.03.2.6) identyfikuje problemy i postawy społeczne występujące we współczesnym społeczeństwie:
SPO.03.2.6)1) opisuje przyczyny i skutki problemów społecznych,
SPO.03.2.7) charakteryzuje czynniki wpływające na wykluczenie społeczne jednostki i grupy:
SPO.03.2.7)1) opisuje czynniki wpływające na wykluczenie społeczne jednostki i grupy,
SPO.03.3.2) rozpoznaje warunki, potrzeby i problemy osoby podopiecznej:
SPO.03.3.2)1) rozpoznaje potrzeby biopsychospołeczne osoby podopiecznej,
SPO.03.3.2)2) rozpoznaje problemy osoby podopiecznej,
SPO.03.4.6) udziela wsparcia w rozwiązywaniu problemów osobistych i społecznych osoby podopiecznej:
SPO.03.4.6)2) uczestniczy w zaspokajaniu potrzeb dnia codziennego osoby podopiecznej.

Cele ogólne e‑materiału

E‑materiał wspiera osiąganie celów kształcenia określonych dla kwalifikacji SPO.01. Udzielanie pomocy i organizacja wsparcia osobie niepełnosprawnej: planowania, wraz z osobą niepełnosprawną lub jej rodziną, kompleksowego wsparcia oraz SPO.03. Świadczenie usług opiekuńczo‑wspierających osobie podopiecznej: zapewnienia opieki osobie podopiecznej.

Struktura e‑materiału, tytuły materiałów multimedialnych wraz z ich typem

• Bariery fizyczne i społeczne w życiu osoby z niepełnosprawnością - atlas interaktywnyDVkWs2P7kBariery fizyczne i społeczne w życiu osoby z niepełnosprawnością - atlas interaktywny

• Jak likwidować bariery ograniczające niezależność osób z niepełnosprawnościami? - interaktywne narzędzie typu scenario‑based learningDwmPHXwmxJak likwidować bariery ograniczające niezależność osób z niepełnosprawnościami? - interaktywne narzędzie typu scenario‑based learning

• Likwidacja barier fizycznych i społecznych w życiu osoby z niepełnosprawnością - mapa myśliD2QDr6QijLikwidacja barier fizycznych i społecznych w życiu osoby z niepełnosprawnością - mapa myśli

• Interaktywne materiały sprawdzająceDdHd22zu6Interaktywne materiały sprawdzające

• Słownik pojęć dla e‑materiałuD12gDP5ZCSłownik pojęć dla e‑materiału

• Przewodnik dla nauczycielaD4IKcIKxBPrzewodnik dla nauczyciela

• Przewodnik dla uczącego sięDqveYhNpqPrzewodnik dla uczącego się

• Netografia i bibliografiaDlCMcHIxNNetografia i bibliografia

• Instrukcja użytkowaniaDFVWL9WenInstrukcja użytkowania

Atlas interaktywny „Bariery fizyczne i społeczne w życiu osoby z niepełnosprawnością” przedstawia różne bariery i ograniczenia, jakie osoby z niepełnosprawnościami napotykają w życiu codziennym, w przestrzeni publicznej i które bardzo ograniczają ich samodzielne, niezależne życie.
Proponuje się najpierw zapoznać z treścią atlasu interaktywnego.

Interaktywne narzędzie typu scenario‑based learning „Jak likwidować bariery ograniczające niezależność osób z niepełnosprawnościami?” kształtuje umiejętność identyfikowania oraz klasyfikowania barier występujących w życiu osób z niepełnosprawnościami oraz proponowania takich rozwiązań, które będą likwidowały te bariery.

Mapa myśli jest narzędziem uniwersalnym, dzięki któremu uczący się może generować pomysły na rozwiązywanie problemów. Pozwala na podejmowanie lepszych decyzji, porządkowanie wiedzy i informacji oraz powtarzanie treści zawartych w e‑materiale.

Interaktywne materiały sprawdzające są powiązane ze wszystkimi materiałami multimedialnymi.

Słownik zawiera występujące we wszystkich materiałach pojęcia, których znajomość jest niezbędna do rozumienia treści atlasu interaktywnego i interaktywnego narzędzia typu scenario‑based learning, może być także pomocny przy konstruowaniu mapy myśli.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Tytuł materiału multimedialnego

Bariery fizyczne i społeczne w życiu osoby z niepełnosprawnością

Typ materiału multimedialnego

Atlas interaktywny

Opis zawartości merytorycznej materiału multimedialnego i powiązania pomiędzy elementami materiału multimedialnego

Atlas interaktywny przedstawia bariery występujące w terenie miejskim, wiejskim i wewnątrz pomieszczeń użyteczności publicznej. Uczący się poznaje bariery, jakie mogą napotkać osoby z różnymi niepełnosprawnościami.

Proponuje się najpierw zapoznać z treścią atlasu interaktywnego, a następnie przejść do interaktywnego narzędzia typu scenario‑based learning i mapy myśli.

Materiał może zostać wykorzystany na zajęciach: planowania i organizowania wsparcia osobie z niepełnosprawnością lub wspierania i pielęgnowania osoby z niepełnosprawnością.

Atlas jest powiązany z interaktywnym materiałem sprawdzającym:

• zadanie ukierunkowane na grupowanie „Bariery fizyczne i komunikacyjne, jakie mogą napotkać osoby z niepełnosprawnościami”.

Materiał multimedialny powiązany jest z następującymi kryteriami weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
SPO.01.3.2)1) opisuje czynniki wpływające na warunki życia osoby niepełnosprawnej,
SPO.01.3.6)3) określa przyczyny powstania problemów psychospołecznych osoby niepełnosprawnej i jej rodziny,
SPO.01.3.7)2) rozróżnia ograniczenia i możliwości osoby
niepełnosprawnej wynikające z rodzaju i stopnia niepełnosprawności,
SPO.01.3.11)1) uczestniczy w działaniach prowadzących do usuwania barier architektonicznych i komunikacyjnych,
SPO.01.5.2)2) rozpoznaje przyczyny problemów społecznych i osobistych osoby niepełnosprawnej,
SPO.03.2.6)1) opisuje przyczyny i skutki problemów społecznych,
SPO.03.2.7)1) opisuje czynniki wpływające na wykluczenie społeczne jednostki i grupy,
SPO.03.3.2)1) rozpoznaje potrzeby biopsychospołeczne osoby podopiecznej,
SPO.03.3.2)2) rozpoznaje problemy osoby podopiecznej,
SPO.03.4.6)2) uczestniczy w zaspokajaniu potrzeb dnia codziennego osoby podopiecznej.

Cele szczegółowe materiału multimedialnego

Wspiera osiągnięcie następujących celów:

• rozpoznawanie barier architektonicznych w życiu osób z niepełnosprawnościami,

• rozpoznawanie barier komunikacyjnych w życiu osób z niepełnosprawnościami,

• rozpoznawanie barier społecznych w życiu osób z niepełnosprawnościami.

Wykorzystanie materiału multimedialnego w trakcie zajęć

Praca indywidualna

• Uczący się samodzielnie zapoznaje się atlasem interaktywnym, a następnie w Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych wyszukuje zapisy powiązane z treścią multimedium.

• Uczący się przygotowuje notatkę lub mapę myśli na temat: Niwelowanie barier ograniczających niezależne życie osób z niepełnosprawnościami.

• Uczący się tworzy katalog różnego rodzaju barier fizycznych, komunikacyjnych i społecznych. które można napotkać osoba poruszająca się na wózku inwalidzkim w swoim miejscu zamieszkania, np. miasto.

Praca w grupach

• Uczący się w parach zapoznają się z treścią atlasu interaktywnego. Jedna osoba z pary przegląda część o mieście i opowiada jej treść drugiej osobie, a następnie ta druga osoba ogląda część o wsi i opowiada jej treść pierwszej osobie.

• Uczący się tworzą dwie grupy. Jedna z grup zapoznaje się z treścią dotyczącą terenu miejskiego, druga wiejskiego. Następnie przedstawiciel grupy na forum prezentuje treści, z którymi się zapoznał. Każda z grup przygotowuje poradnik „Jak wspierać osoby z niepełnosprawnościami w pokonywaniu barier?”.

• „Wirujące plakaty” - uczący się zapoznają się z treścią atlasu interaktywnego, a następnie tworzą grupy 3‑4-osobowe i przygotowują odpowiedzi na pytania:

  • Jakie bariery napotykają osoby z niepełnosprawnością narządu wzroku?

  • Jakie bariery napotykają osoby z niepełnosprawnością narządu słuchu?

  • Jakie bariery napotykają osoby z niepełnosprawnością narządu ruchu i osoby niskorosłe?

  • Jakie bariery napotykają osoby z niepełnosprawnością intelektualną?

  Po 2‑3 minutach grupy wymienią się kartkami (plakatami) zgodnie z ruchem wskazówek zegara, uzupełniają zapisy poprzedniej grupy o swoje pomysły. Czynność powtarzają do momentu, aż otrzymają plakat, z którym rozpoczęli pracę. Przedstawiają wyniki pracy na forum.

Praca z całym zespołem

• Uczący się zapoznają się z treścią atlasu interaktywnego. Na tablicy są wypisane wszystkie bariery występujące w multimedium. Uczący się przygotowują na karteczkach samoprzylepnych propozycje, co można zrobić, aby dana bariera nie ograniczała osoby z niepełnosprawnością. Przyklejają karteczki pod barierami i dyskutują na temat wspierania osób z  niepełnosprawnościami w pokonywaniu i niwelowaniu barier. Rozmowa moderowana jest przez nauczyciela.

• Uczący się zapoznają się z treścią atlasu interaktywnego. Następnie w Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych i Ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (Dz. U. 2019 poz. 1696) wyszukują fragmenty powiązane tematycznie z barierami, dostępnością i projektowaniem uniwersalnym. Rozmawiają na temat wyszukanych fragmentów w dokumentach a tym, jak przedstawia się to w rzeczywistości. Dyskusja moderowana jest przez nauczyciela.

Wykorzystanie materiału multimedialnego poza zajęciami

Praca indywidualna

• Metoda lekcji odwróconej – na polecenie nauczyciela uczący się zapoznają się z atlasem interaktywnym.

• Przygotowanie do praktyk zawodowych.

• Refleksja nad własnymi predyspozycjami do wykonywania zawodu asystenta osoby niepełnosprawnej czy oppiekuna w domu pomocy społecznej.

• Heureza – nauczyciel przygotowuje zadanie dla uczących się, np.: Jakie bariery mogą napotkać osoby z niepełnosprawnościami w terenie miejskim i na wsi? Uczący się zapoznają się z treścią atlasu i przygotowują odpowiedzi na pytania.

Praca w grupach

• Uczący się zapoznają się z materiałem multimedialnym, następnie w grupach 3‑4-osobowych robią wspólne notatki, zapisując najważniejsze informacje oraz wątpliowści.

• Praca nad projektem (grupy 4‑6-osobowe) – przygotowanie poradnika pod tytułem „Podstawowe zasady wspierania osób z niepełnosprawnościami w pokonywaniu barier”. Uczący się zapoznają się z atlasem, przeprowadzają wywiady lub rozmowy z osobami z niepełnosprawnościami, korzystają z materiałów dostępnych w internecie i publikacji.

Wykorzystanie materiału multimedialnego do indywidualizacji pracy z uczącymi się

Indywidualizacja pracy powinna polegać na motywowaniu uczących się do pracy oraz dostosowywaniu stopnia trudności zadań i ćwiczeń do możliwości uczących się, a także uwzględniać ich zainteresowania i style uczenia.
Każdy uczący się może pracować w swoim tempie, zapoznawać się z atlasem wielokrotnie.
Osoby, które nie zrozumiały jakiegoś pojęcia lub treści zwracają się do innych uczących się z prośbą o wytłumaczenie – pomoc rówieśnicza.

Tytuł materiału multimedialnego

Jak likwidować bariery ograniczające niezależność osób z niepełnosprawnościami?

Typ materiału multimedialnego

Interaktywne narzędzie typu scenario‑based learning

Opis zawartości merytorycznej materiału multimedialnego i powiązania pomiędzy elementami materiału multimedialnego

Uczący się rozwiązuje kolejno problemy, z jakimi może się spotkać podczas pracy asystenta osoby niepełnosprawnej czy opiekuna w domu pomocy społecznej. Podczas gry identyfikuje bariery fizyczne, komunikacyjne oraz społeczne, jakie mogą napotykać osoby z niepełnosprawnościami. Zadaniem uczącego się jest rozpoznanie rodzaju barier oraz wybranie sposobu na ich niwelowanie, czyli tworzenie dostępności. Należy proponować takie rozwiązania, które będą korzystne dla jak najszerszej grupy osób, czyli spełniające kryteria projektowania uniwersalnego. Do wyboru jest 5 postaci, do każdej postaci są przypisane dwa scenariusze.

Materiał może zostać wykorzystany na zajęciach planowania i organizowania wsparcia osobie z niepełnosprawnością lub wspierania i pielęgnowania osoby z niepełnosprawnością.

Interaktywne narzędzie typu scenario‑based learning jest powiązane z interaktywnymi materiałami sprawdzającymi:

• zadanie ukierunkowane na grupowanie „Bariery występujące w życiu osób z niepełnosprawnościami”,

• krzyżówka „Bez barier i ograniczeń”.

Materiał multimedialny powiązany jest z następującymi kryteriami weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
SPO.01.3.2)1) opisuje czynniki wpływające na warunki życia osoby niepełnosprawnej,
SPO.01.3.6)3) określa przyczyny powstania problemów psychospołecznych osoby niepełnosprawnej i jej rodziny,
SPO.01.3.7)2) rozróżnia ograniczenia i możliwości osoby
niepełnosprawnej wynikające z rodzaju i stopnia niepełnosprawności,
SPO.01.3.11)1) uczestniczy w działaniach prowadzących do usuwania barier architektonicznych i komunikacyjnych,
SPO.01.5.2)2) rozpoznaje przyczyny problemów społecznych i osobistych osoby niepełnosprawnej,
SPO.03.2.6)1) opisuje przyczyny i skutki problemów społecznych,
SPO.03.2.7)1) opisuje czynniki wpływające na wykluczenie społeczne jednostki i grupy,
SPO.03.3.2)1) rozpoznaje potrzeby biopsychospołeczne osoby podopiecznej,
SPO.03.3.2)2) rozpoznaje problemy osoby podopiecznej,
SPO.03.4.6)2) uczestniczy w zaspokajaniu potrzeb dnia codziennego osoby podopiecznej.

Cele szczegółowe materiału multimedialnego

Materiał wspiera osiągnięcie następujących celów:

• rozpoznawanie barier architektonicznych w życiu osób z niepełnosprawnościami,

• rozpoznawanie barier komunikacyjnych w życiu osób z niepełnosprawnościami,

• rozpoznawanie barier społecznych w życiu osób z niepełnosprawnościami,

• organizowanie działań prowadzących do usuwania barier architektonicznych i komunikacyjnych.

Wykorzystanie materiału multimedialnego w trakcie zajęć

Praca indywidualna

• Uczący się przechodzi kolejne etapy interaktywnego narzędzia typu scenario‑based learning, następnie opracowuje katalog dobrych praktyk projektowania uniwersalnego.

• Uczący się, wykonując zadania w materiale multimedialnym, równocześnie szuka odniesień w Ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (Dz. U. 2019 poz. 1696, w szczególności art. 6).

• Uczący się w Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych wyszukuje zapisy dotyczące dostępności i usuwania barier.

• Uczący się po ukończeniu gry dokonuje autorefleksji, odpowiadając na pytanie: Co jeszcze powinienem wiedzieć, aby być profesjonalnym asystentem osoby niepełnosprawnej czy opiekunem w domu pomocy społecznej?

• Nauczyciel przygotowuje test lub pytania dotyczące interaktywnego narzędzia typu scenario‑based learning, np.:

  • Co to jest projektowanie uniwersalne i gdzie można je zastosować?

  • Co to są bariery społeczne?

Praca w grupach

• Uczący się w 5 grupach przechodzą wybrany przez nauczyciela etap interaktywnego narzędzia typu scenario‑based learning (osoba niewidoma, osoba poruszająca się na wózku inwalidzkim, osoba słabowidząca, osoba niesłysząca, osoba poruszająca się o kulach), a następnie tworzą prezentację z możliwymi barierami fizycznymi, komunikacyjnymi i społecznymi, które może napotkać dana osoba.

• Metoda problemowa – uczący się mają przewidzieć, jakie mogą być konsekwencje podjęcia złej decyzji.

• Praca nad projektem – uczący się, po przejściu gry, w grupach 3‑4-osobowych chodzą po okolicach swojego domu lub szkoły i identyfikują bariery tam występujące. Potem przygotowują plakat lub mapę myśli na temat: Jak niwelować bariery ograniczające samodzielność osób z niepełnosprawnościami?

Praca z całym zespołem

• Uczący się wspólnie omawiają i wybierają właściwe zachowania (giełda pomysłów) lub jeden uczący się przeprowadza rozgrywkę na forum zespołu.

• Uczący się wspólnie przechodzą etapy interaktywnego narzędzia typu scenario‑based learning, następnie omawiają kolejne jego części, odpowiadając na pytania:

  • Czy coś cię zaskoczyło w grze?

  • Co było najważniejsze w tym scenariuszu?

  • Jak inaczej można było zorganizować wsparcie?

  • Czy wsparcie osoby z daną niepełnosprawnością zawsze będzie wyglądało tak samo?

  • Co może mieć wpływ na zmianę formy wsparcia przez asystenta?

• Na tablicy są wypisane wszystkie tytuły plansz z kolejnych części gry. Uczący się otrzymują karteczki samoprzylepne, na których zapisują przez 2‑3 minuty po przejściu każdej części to, co było w niej najważniejsze, i przyklejają je pod odpowiednim tytułem. Po przejściu całej gry, nauczyciel grupuje propozycje, odczytuje je i zadaje pytanie: Dlaczego właśnie to uważacie za najważniejsze? Dyskusja jest moderowana przez nauczyciela.

Wykorzystanie materiału multimedialnego poza zajęciami

Praca indywidualna

• Metoda lekcji odwróconej – na polecenie nauczyciela uczący się przechodzą kolejne etapy gry.

• Przygotowanie do egzaminu zawodowego.

• Refleksja nad własnymi predyspozycjami do wykonywania zawodu asystenta osoby niepełnosprawnej czy opiekuna w domu pomocy społecznej – odpowiedzenie sobie na pytania: Co powinienem jeszcze wiedzieć, aby jak najlepiej wspierać osoby z niepełnosprawnościami w pokonywaniu i niwelowaniu różnych barier?

• Heureza – nauczyciel przygotowuje pytania dla uczących się, np.: Na co należy zwrócić uwagę, asystując osobie niewidomej w przestrzeni publicznej? Uczący się przechodzą grę i przygotowują odpowiedzi na pytania.

Praca w grupach

• Uczący się przechodzą kolejne etapy gry. Po każdym etapie w grupach 3‑4-osobowych, korzystając z dowolnego generatora map myśli lub interaktywnej białej tablicy, robią wspólne notatki, zapisując najważniejsze informacje z fabuły.

• Praca nad projektem (grupy 4‑6-osobowe) – przygotowanie poradnika pod tytułem „Podstawowe zasady wspierania osób z niepełnosprawnościami w przestrzeni publicznej”. Uczący się przechodzą grę, przeprowadzają wywiady z osobami z niepełnosprawnościami, korzystają z materiałów dostępnych w internecie i publikacji.

Wykorzystanie materiału multimedialnego do indywidualizacji pracy z uczącymi się

Indywidualizacja pracy powinna polegać na motywowaniu uczących się do pracy oraz dostosowywaniu stopnia trudności zadań i ćwiczeń do możliwości uczących się, a także uwzględniać ich zainteresowania oraz style uczenia. Każdy uczący się może pracować w swoim tempie i wielokrotnie odtwarzać grę. Nauczyciel może podzielić uczących się na zespoły, uwzględniając ich style uczenia się i wykorzystać metody polisensoryczne.
W zespole słuchowców, po przejściu każdego kolejnego fragmentu gry, jedna z osób opowiada pozostałym, co było najważniejsze w tej części, na co należy zwrócić uwagę podczas asystowania osobie z niepełnosprawnością.
Osoby, które nie zrozumiały jakiegoś pojęcia lub treści, zwracają się do innych uczących się z prośbą o wytłumaczenie – pomoc rówieśnicza.

Tytuł materiału multimedialnego

Likwidacja barier fizycznych i społecznych w życiu osoby z niepełnosprawnością

Typ materiału multimedialnego

Mapa myśli

Opis zawartości merytorycznej materiału multimedialnego i powiązania pomiędzy elementami materiału multimedialnego

Narzędzie umożliwiające tworzenie mapy myśli poprzez budowanie wielopoziomowych relacji i wzajemnych zależności między pojęciami, zgodnie z zasadami tworzenia mapy pojęć. Celem jej przygotowania jest gromadzenie i przechowywanie informacji związanych z rozwiązywaniem sytuacji trudnych w pracy asystenta osoby niepełnosprawnej czy opiekuna w domu pomocy społecznej. W centrum powinna znaleźć się sytuacja problemowa, czyli bariera ograniczająca osobę wspieraną, a wokół niej różne obszary, osoby, miejsca, sytuacje i pomysły, które mogą pomóc rozwiązać problem. Mapa myśli może służyć do porządkowania wiedzy.

Materiał może zostać wykorzystany na zajęciach planowania i organizowania wsparcia osobie z niepełnosprawnością.

Mapa myśli jest powiązana z interaktywnym materiałem sprawdzającym:

• zadanie typu prawda czy fałsz „Jak likwidować bariery, które mogą napotkać osoby z niepełnosprawnościami”.

Materiał multimedialny powiązany jest z następującymi kryteriami weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
SPO.01.3.2)1) opisuje czynniki wpływające na warunki życia osoby niepełnosprawnej,
SPO.01.3.6)3) określa przyczyny powstania problemów psychospołecznych osoby niepełnosprawnej i jej rodziny,
SPO.01.3.7)2) rozróżnia ograniczenia i możliwości osoby
niepełnosprawnej wynikające z rodzaju i stopnia niepełnosprawności,
SPO.01.3.11)1) uczestniczy w działaniach prowadzących do usuwania barier architektonicznych i komunikacyjnych,
SPO.01.5.2)2) rozpoznaje przyczyny problemów społecznych i osobistych osoby niepełnosprawnej,
SPO.03.2.6)1) opisuje przyczyny i skutki problemów społecznych,
SPO.03.2.7)1) opisuje czynniki wpływające na wykluczenie społeczne jednostki i grupy,
SPO.03.3.2)1) rozpoznaje potrzeby biopsychospołeczne osoby podopiecznej,
SPO.03.3.2)2) rozpoznaje problemy osoby podopiecznej,
SPO.03.4.6)2) uczestniczy w zaspokajaniu potrzeb dnia codziennego osoby podopiecznej.

Cele szczegółowe materiału multimedialnego

Materiał multimedialny wspiera osiągnięcie następujących celów:

• umiejętność identyfikowania barier w życiu osób z niepełnosprawnościami,

• umiejętność rozwiązywania problemów związanych z występowaniem barier ograniczających osoby z niepełnosprawnościami.

Wykorzystanie materiału multimedialnego w trakcie zajęć

Praca indywidualna

• Uczący się tworzy mapę możliwych rozwiązań problemu – likwidacji bariery, wybranej z dostępnej na stronie multimedium biblioteki barier.

• Uczący się po przejściu gry i zapoznaniu się z atlasem interaktywnym, przygotowują mapę myśli na temat „Jak wspierać osoby z niepełnosprawnościami w pokonywaniu barier?”.

Praca w grupach

• Uczący się dzielą się na grupy 3‑5-osobowe. Każda grupa otrzymuje studium przypadku z sytuacją problemową lub trudną, np. związaną z barierą społeczną. Przy pomocy mapy myśli szukają możliwych rozwiązań problemu.

Praca z całym zespołem

• Wszyscy uczący się jednocześnie mają dostęp do tej samej mapy myśli i na podstawie wskazanego studium przypadku wyznaczane kolejno osoby konstruują mapę myśli, tworzącą rozwiązanie problemu (burza mózgów).

Wykorzystanie materiału multimedialnego poza zajęciami

Praca indywidualna

• Ćwiczenie umiejętności generowania pomysłów na rozwiązanie problemu oraz powtórzenia materiału – możliwość powtórzenia całego materiału w postaci mapy myśli.

Praca w grupach

• Praca nad projektem – uczący się w grupach 4‑5-osobowych przygotowują mapę myśli na temat zasad projektowania uniwersalnego i eliminowania barier w życiu osób z niepełnosprawnościami. Informacje uzyskują poprzez bezpośredni kontakt telefoniczny lub mailowy z organizacjami działającymi na rzecz likwidacji barier, a także analizę dokumentów i pozycji bibliograficznych. Prezentują efekty swojej pracy na forum i omawiają je.

Wykorzystanie materiału multimedialnego do indywidualizacji pracy z uczącymi się

Indywidualizacja pracy powinna polegać na motywowaniu uczących się do pracy oraz dostosowywaniu stopnia trudności zadań i ćwiczeń do możliwości uczących się, a także uwzględniać ich zainteresowania oraz style uczenia. Każdy uczący się może pracować w swoim tempie i wielokrotnie wracać do multimedium.
W ramach indywidualizacji pracy nauczyciel może wskazać konkretne bariery (dostępne w bibliotece w sekcji materiału) dla wybranych uczących się, a innym zaproponować utworzenie wielu map myśli w zależności od rodzaju barier.
Osoby, które nie zrozumiały jakiegoś pojęcia lub treści, zwracają się do innych uczących się z prośbą o wytłumaczenie – pomoc rówieśnicza.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Zadanie ukierunkowane na grupowanie „Bariery występujące w życiu osób z niepełnosprawnościami”

Opis materiału sprawdzającego

Zadaniem uczącego się jest przyporządkowanie konkretnych barier występujących w życiu osób z niepełnosprawnościami do rodzaju barier (fizyczna, społeczna, komunikacyjna). Zadanie o łatwym stopniu trudności.

Istnieje możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania, a także:

• wielokrotnego powtórzenia wykonania ćwiczenia i jego sprawdzenia, aż do momentu wykonania go w pełni poprawnie;

• uzyskania informacji zwrotnych dotyczących oceny realizacji zadania, opartych na zasadach oceniania kształtującego, które wskażą uczącemu się jego mocne strony oraz drogi osiągnięcia sukcesu.

Zadanie powiązane jest z interaktywnym narzędziem typu scenario‑based learning „Jak likwidować bariery ograniczające niezależność osób z niepełnosprawnościami?”.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Materiał sprawdza spełnienie następujących kryteriów weryfikacji, zgodnie z którymi osoba ucząca się:
SPO.01.3.2)1) opisuje czynniki wpływające na warunki życia osoby niepełnosprawnej,
SPO.01.3.6)3) określa przyczyny powstania problemów psychospołecznych osoby niepełnosprawnej i jej rodziny,
SPO.01.3.7)2) rozróżnia ograniczenia i możliwości osoby
niepełnosprawnej wynikające z rodzaju i stopnia niepełnosprawności,
SPO.01.3.11)1) uczestniczy w działaniach prowadzących do usuwania barier architektonicznych i komunikacyjnych,
SPO.01.5.2)2) rozpoznaje przyczyny problemów społecznych i osobistych osoby niepełnosprawnej,
SPO.03.2.6)1) opisuje przyczyny i skutki problemów społecznych,
SPO.03.2.7)1) opisuje czynniki wpływające na wykluczenie społeczne jednostki i grupy,
SPO.03.3.2)1) rozpoznaje potrzeby biopsychospołeczne osoby podopiecznej,
SPO.03.3.2)2) rozpoznaje problemy osoby podopiecznej.

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Zadanie ukierunkowane na grupowanie „Bariery fizyczne i komunikacyjne, jakie mogą napotkać osoby z niepełnosprawnościami”

Opis materiału sprawdzającego

Zadanie polega na przyporządkowaniu podanych barier fizycznych i komunikacyjnych występujących w życiu codziennym osób z niepełnosprawnościami (osoba niewidoma, osoba poruszająca się na wózku inwalidzkim, osoba słabowidząca i osoba słabosłysząca). Zadanie o średnim stopniu trudności.

Istnieje możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania, a także:

• wielokrotnego powtórzenia wykonania ćwiczenia i jego sprawdzenia, aż do momentu wykonania go w pełni poprawnie;

• uzyskania informacji zwrotnych dotyczących oceny realizacji zadania, opartych na zasadach oceniania kształtującego, które wskażą uczącemu się jego mocne strony oraz drogi osiągnięcia sukcesu.

Zadanie powiązane jest z atlasem interaktywnym „Bariery fizyczne i społeczne w życiu osoby z niepełnosprawnością”.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Materiał sprawdza spełnienie następujących kryteriów weryfikacji, zgodnie z którymi osoba ucząca się:
SPO.01.3.2)1) opisuje czynniki wpływające na warunki życia osoby niepełnosprawnej,
SPO.01.3.6)3) określa przyczyny powstania problemów psychospołecznych osoby niepełnosprawnej i jej rodziny,
SPO.01.3.7)2) rozróżnia ograniczenia i możliwości osoby
niepełnosprawnej wynikające z rodzaju i stopnia niepełnosprawności,
SPO.01.3.11)1) uczestniczy w działaniach prowadzących do usuwania barier architektonicznych i komunikacyjnych,
SPO.01.5.2)2) rozpoznaje przyczyny problemów społecznych i osobistych osoby niepełnosprawnej,
SPO.03.2.6)1) opisuje przyczyny i skutki problemów społecznych,
SPO.03.2.7)1) opisuje czynniki wpływające na wykluczenie społeczne jednostki i grupy,
SPO.03.3.2)1) rozpoznaje potrzeby biopsychospołeczne osoby podopiecznej,
SPO.03.3.2)2) rozpoznaje problemy osoby podopiecznej.

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Krzyżówka „Bez barier i ograniczeń”

Opis materiału sprawdzającego

Krzyżówka zawiera osiem zdań. Wskazane litery odpowiedzi utworzą hasło główne: dostępny. Pod krzyżówką znajduje się pytanie związane z hasłem oraz przykładowa odpowiedź. Jest to zadanie trudne.

Istnieje możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania, a także:

• wielokrotnego powtórzenia wykonania ćwiczenia i jego sprawdzenia, aż do momentu wykonania go w pełni poprawnie;

• uzyskania informacji zwrotnych dotyczących oceny realizacji zadania, opartych na zasadach oceniania kształtującego, które wskażą uczącemu się jego mocne strony oraz drogi osiągnięcia sukcesu.

Krzyżówka powiązana jest z interaktywnym narzędziem typu scenario‑based learning „Jak likwidować bariery ograniczające niezależność osób z niepełnosprawnościami?”.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Materiał sprawdza spełnienie następujących kryteriów weryfikacji, zgodnie z którymi osoba ucząca się: SPO.01.3.2)1) opisuje czynniki wpływające na warunki życia osoby niepełnosprawnej,
SPO.01.3.6)3) określa przyczyny powstania problemów psychospołecznych osoby niepełnosprawnej i jej rodziny,
SPO.01.3.7)2) rozróżnia ograniczenia i możliwości osoby
niepełnosprawnej wynikające z rodzaju i stopnia niepełnosprawności,
SPO.01.3.11)1) uczestniczy w działaniach prowadzących do usuwania barier architektonicznych i komunikacyjnych,
SPO.01.5.2)2) rozpoznaje przyczyny problemów społecznych i osobistych osoby niepełnosprawnej,
SPO.03.2.6)1) opisuje przyczyny i skutki problemów społecznych,
SPO.03.2.7)1) opisuje czynniki wpływające na wykluczenie społeczne jednostki i grupy,
SPO.03.3.2)1) rozpoznaje potrzeby biopsychospołeczne osoby podopiecznej,
SPO.03.3.2)2) rozpoznaje problemy osoby podopiecznej.

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Zadanie typu prawda czy fałsz „Jak likwidować bariery, które mogą napotkać osoby z niepełnosprawnościami”

Opis materiału sprawdzającego

Zadanie zawiera jedenaście zdań dotyczących uczestniczenia osób z niepełnosprawnościami w życiu społecznym. Uczący się powinien wskazać, które zdania są prawdziwe, a które fałszywe. Zadanie o łatwym stopniu trudności.

Istnieje możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania, a także:

• wielokrotnego powtórzenia wykonania ćwiczenia i jego sprawdzenia, aż do momentu wykonania go w pełni poprawnie;

• uzyskania informacji zwrotnych dotyczących oceny realizacji zadania, opartych na zasadach oceniania kształtującego, które wskażą uczącemu się jego mocne strony oraz drogi osiągnięcia sukcesu.

Zadanie powiązane jest z mapą myśli „Likwidacja barier fizycznych i społecznych w życiu osoby z niepełnosprawnością”.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Materiał sprawdza spełnienie następujących kryteriów weryfikacji, zgodnie z którymi osoba ucząca się:
SPO.01.3.2)1) opisuje czynniki wpływające na warunki życia osoby niepełnosprawnej,
SPO.01.3.6)3) określa przyczyny powstania problemów psychospołecznych osoby niepełnosprawnej i jej rodziny,
SPO.01.3.7)2) rozróżnia ograniczenia i możliwości osoby
niepełnosprawnej wynikające z rodzaju i stopnia niepełnosprawności,
SPO.01.3.11)1) uczestniczy w działaniach prowadzących do usuwania barier architektonicznych i komunikacyjnych,
SPO.01.5.2)2) rozpoznaje przyczyny problemów społecznych i osobistych osoby niepełnosprawnej,
SPO.03.2.6)1) opisuje przyczyny i skutki problemów społecznych,
SPO.03.2.7)1) opisuje czynniki wpływające na wykluczenie społeczne jednostki i grupy,
SPO.03.3.2)1) rozpoznaje potrzeby biopsychospołeczne osoby podopiecznej,
SPO.03.3.2)2) rozpoznaje problemy osoby podopiecznej,
SPO.03.4.6)2) uczestniczy w zaspokajaniu potrzeb dnia codziennego osoby podopiecznej.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

E‑materiały ułatwiają zindywidualizowanie procesu dydaktycznego, co jest szczególnie istotne dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku, słuchu. Ułatwia to dostęp do informacji, likwiduje niektóre bariery społeczne i komunikacyjne oraz zapewnia wyrównywanie szans.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Minimalne wymagania sprzętowe zgodne z wymaganiami zpe.gov.pl

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści