Spis treści

• Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

• Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

• Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik przeróbki kopalin stałych3Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik przeróbki kopalin stałych

• Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

Cele i efekty kształcenia

E‑materiał uwzględnia treści, które pozwolą na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie technik przeróbki kopalin stałych. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

E‑materiał przeznaczony dla kwalifikacji:

$\text{GIW}.11.$ Organizacja procesu przeróbki kopalin stałych wyodrębnionej w zawodzie Technik przeróbki kopalin stałych.

Cele kształcenia

Wspiera osiąganie celu kształcenia określonego dla kwalifikacji

GIW.11. Organizacja procesu przeróbki kopalin stałych:

• organizowania utrzymania stanu technicznego maszyn i urządzeń oraz obiektów budowlanych zakładu przeróbczego;

Efekty kształcenia

Wspiera osiąganie wybranych efektów kształcenia z jednostek efektów kształcenia:

GIW.11.3 Podstawy organizacji i zarządzania, gospodarki maszynami oraz utrzymania i użytkowania obiektów budowlanych w przeróbce kopalin stałych

Uczeń:

1) identyfikuje zagadnienia obsługi eksploatacyjnej maszyn i urządzeń do przeróbki kopalin stałych,

2) diagnozuje stan techniczny i eksploatacyjny maszyn, urządzeń i instalacji przeróbczych,

3) charakteryzuje niezawodność oraz trwałość maszyn, urządzeń i instalacji przeróbczych,

4) charakteryzuje zasady prowadzenia gospodarki remontowej maszyn, urządzeń i instalacji przeróbczych,

5) charakteryzuje pojęcia z zakresu organizacji i zarządzania.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Struktura e‑materiału

1. WprowadzenieD16matuzpWprowadzenie
   Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.

2. Materiały multimedialne
   Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy. Zasób Film edukacyjny Utrzymanie ruchu, diagnozowanie i kontrolowanie na przykładzie zakładu przeróbczegoD1ED4HtMCFilm edukacyjny Utrzymanie ruchu, diagnozowanie i kontrolowanie na przykładzie zakładu przeróbczego prezentuje zarządzanie diagnozowaniem i utrzymaniem stanu technicznego maszyn i urządzeń. Zasób Film edukacyjny Systemowe zarządzanie utrzymaniem ruchu (sprawności infrastruktury technicznej) produkcyjnego zakładu przeróbczego wg koncepcji Total Productive Maintenance -  – TPM na przykładzie zakładu przeróbczegoD9WZkt5qXFilm edukacyjny Systemowe zarządzanie utrzymaniem ruchu (sprawności infrastruktury technicznej) produkcyjnego zakładu przeróbczego wg koncepcji Total Productive Maintenance -  – TPM na przykładzie zakładu przeróbczego prezentuje systemowe zarządzanie utrzymaniem sprawności ruchu produkcyjnego zakładu przeróbczego (tzw. Total Productive Maintenance – TPM). Zasób Film instruktażowy – tutorial Prowadzenie książki pracy i konserwacji urządzeniaD12BWFRB7Film instruktażowy – tutorial Prowadzenie książki pracy i konserwacji urządzenia przedstawia informacje dotyczące prowadzenia książki pracy i konserwacji urządzenia wraz z załącznikami. Zasób Dokumentacja interaktywna Książka pracy i konserwacji urządzeniaDMJheu9rwDokumentacja interaktywna Książka pracy i konserwacji urządzenia pokazuje przykładową książkę pracy i konserwacji urządzenia. Zasób Grafika Interaktywna Globalne, prewencyjne utrzymanie ruchu zakładu przeróbczego Total Productive Maintenance TPMDuxMXZVtqGrafika Interaktywna Globalne, prewencyjne utrzymanie ruchu zakładu przeróbczego Total Productive Maintenance TPM Przedstawia koncepcję globalnego utrzymania ruchu (Total Productive Maintenance – TPM).

3. Obudowa dydaktyczna

   • Interaktywne materiały sprawdzająceDaOHbsOTSInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności zawartych w e‑materiale.

   • Słownik pojęć dla e‑materiałuDg8cg5kqdSłownik pojęć dla e‑materiału zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym materiale.

   • Przewodnik dla nauczycielaD4weiOe3NPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

   • Przewodnik dla uczącego sięD196FyCYKPrzewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.

   • Netografia i bibliografiaD6FV1EZ7XNetografia i bibliografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.

   • Instrukcja użytkowaniaD16omoBASInstrukcja użytkowania objaśnia działanie materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik przeróbki kopalin stałych

Praca uczniów podczas zajęć

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną wspomagającą proces kształcenia zawodowego. Ułatwi on uczniom zapamiętanie pojęć związanych z organizacją zarządzania utrzymaniem stanu technicznego maszyn, urządzeń i instalacji przeróbczych.

Praca na lekcji zakłada aktywną postawę zarówno nauczyciela, jak i uczniów.

Ważnym założeniem jest praca nad jednym materiałem na różne sposoby i za pomocą różnych technik, mająca na celu jak najlepsze zapamiętanie informacji.

Poniżej znajdują się propozycje wykorzystania poszczególnych elementów materiału w ramach lekcji, w samodzielnej pracy ucznia, pracy w grupach i pracy całego zespołu klasowego.

Praca uczniów w grupach i w zespole klasowym

Film edukacyjny – Utrzymanie ruchu, diagnozowanie i kontrolowanie na przykładzie zakładu przeróbczego

• Nauczyciel prezentuje uczniom na lekcji film edukacyjny dotyczący utrzymania ruchu, diagnozowania i kontrolowania na przykładzie zakładu przeróbczego.

• Zadaniem uczniów podczas oglądania filmu jest zrobienie notatek i zapamiętywanie jak największej liczby informacji.

• Po obejrzeniu e‑materiału prowadzący dzieli klasę na osiem grup, którym przydziela do omówienia następujące zagadnienia: utrzymanie autonomiczne,utrzymanie planowe, utrzymanie jakości, wczesne planowanie utrzymania, ukierunkowane doskonalenie, szkolenia i trening, bezpieczeństwo i zdrowie, TPM w administracji.

• Każda grupa ma za zadanie szczegółowo opisać przydzielone zagadnienie.

• Nauczyciel monitoruje pracę grup i służy im pomocą w razie problemów z wykonaniem zadania.

• Po zapisaniu wszystkich informacji grupy wymieniają się kartkami z pozostałymi grupami, a te mają za zadanie dopisać brakujące informacje.

• Grupy przestawiają na forum klasy wyniki swojej pracy.

• Nauczyciel komentuje poprawność wykonania zadania i nagradza ocenami grupę, która najlepiej się z niego wywiązała.

Film edukacyjny – Systemowe zarządzanie utrzymaniem ruchu (sprawności infrastruktury technicznej) produkcyjnego zakładu przeróbczego wg koncepcji Total Productive Maintenance – TPM na przykładzie zakładu przeróbczego

• Przed obejrzeniem filmu nauczyciel prezentuje uczniom na wirtualnej tablicy listę pytań do filmu. Mają one skupić uwagę uczniów na prezentowanym materiale. Nauczyciel odtwarza film. W czasie trwania filmu uczniowie sporządzają notatki.

• Po odtworzeniu filmu uczniowie odpowiadają na zadane pytania.

• Film zostaje odtworzony ponownie. Tym razem nauczyciel co jakiś czas zatrzymuje film i omawia najważniejsze kwestie, przede wszystkim zwraca uwagę działania zarządcze i operacyjne oraz wykonujące je osoby, metody TPM oraz metody 5S.

• Nauczyciel dzieli zespół klasowy na kilka dwuosobowych grup. Każda para ma przydzielone zadanie dotyczące jednej z zasad TPM. Grupy kolejno opowiadają o wykonywanych przez siebie czynnościach, opisując daną zasadę TPM.

• Przedstawiciele wybranych grup odczytują efekty swojej pracy. Na tym etapie uczniowie i nauczyciel mogą komentować zapisane wskazówki.

• Po omówieniu prac nauczyciel pyta uczniów, co było najtrudniejsze, i prosi o uzasadnienie wyboru.

• Grupy zostają poproszone o przedstawienie swoich opinii.

Film instruktażowy – tutorial – Prowadzenie książki pracy i konserwacji urządzenia

• Nauczyciel prezentuje uczniom na lekcji film instruktażowy – tutorial i prosi, aby zanotowali ważne według nich informacje dotyczące prowadzenia książki pracy i konserwacji urządzenia.

• Zadaniem uczniów jest obejrzenie filmu instruktażowego i zapamiętanie jak największej ilości podanych w nim informacji.

• Po zakończeniu prezentacji uczniowie są dzieleni na grupy. Każda z nich otrzymuje inny podtemat związany z prowadzeniem książki pracy i konserwacji urządzenia. Lista zagadnień powinna być wyczerpująca i oparta na obejrzanym materiale.

• Nauczyciel informuje każdą z grup o tym, co będzie oceniał podczas prezentacji zagadnień, oraz odpowiada na ewentualne pytania uczniów.

• Nauczyciel zachęca grupy uczniów do jak najlepszego opisania zagadnień, przypominając o tym, że podczas zajęć oceni ich wysiłki. Może to być ocena opisowa lub wpis oceny do dziennika.

• Uczniowie prezentują swoje prace podczas zajęć.

• Po zakończonej prezentacji nauczyciel prowadzi z uczniami otwartą dyskusję, zadaje pytania i pomaga uporządkować i utrwalić wiedzę na temat prowadzenia książki pracy i konserwacji urządzenia. Komentuje także niepoprawne wypowiedzi uczniów.

• Nauczyciel może ocenić zaprezentowane prace poprzez ustne wyróżnienie grup, ocenę opisową dla każdej z osób lub ocenę za aktywność na lekcji.

Dokumentacja interaktywna – Książka pracy i konserwacji urządzenia

• Nauczyciel omawia dokumentację interaktywną dotyczącą książki pracy i konserwacji urządzenia.

• Uczniowie zapoznają się z wypełnioną przykładowo dokumentacją interaktywną, a nauczyciel wyjaśnia wszelkie niejasności.

• Nauczyciel dzieli uczniów na kilka grup, których zadaniem będzie wypełnienie interaktywnej książki pracy i konserwacji urządzenia.

• Po wypełnieniu książki pracy i konserwacji urządzenia grupy sprawdzają, czy poprawnie wypełniły wszystkie rubryki.

• Nauczyciel omawia z uczniami popełnione pomyłki. Grupy poprawiają zapisy w swoich dokumentach aż do uzyskania poprawnego zapisu.

Grafika Interaktywna – Globalne, prewencyjne utrzymanie ruchu zakładu przeróbczego Total Productive Maintenance TPM”. Przedstawia koncepcję globalnego utrzymania ruchu (Total Productive Maintenance – TPM)

• Nauczyciel prezentuje uczniom na lekcji e‑materiał, pokazując jego zawartość w wersji cyfrowej.

• Dzieli klasę na osiem zespołów, przydzielając im kolejno zagadnienia: całościowe utrzymanie ukierunkowane na produktywność, utrzymanie autonomiczne, utrzymanie planowe, utrzymanie jakości, wczesne planowanie utrzymania, ukierunkowane doskonalenie, szkolenia i trening, bezpieczeństwo i zdrowie, TPM w administracji, metoda 5S. Przydzielenie schematów może nastąpić poprzez przekazanie grupie wydruków właściwych schematów i dostępu do legendy z wersji cyfrowej.

• Nauczyciel wyjaśnia, że zadaniem uczniów będzie zapoznanie się z działaniami przypisanymi do danej zasady TPM i przygotowanie się do ich ustnego omówienia, ale koniecznie własnymi słowami i najlepiej z podawaniem konkretnych przykładów.

• Grupy analizują schemat i znajdujące się w nim opisy.

• Nauczyciel prosi o prezentację pracy grup.

• Grupy omawiają poszczególne zasady TPM i o nich dyskutują. Nauczyciel bierze udział w dyskusji, zadaje pytania, w miarę potrzeby podsuwa konkretne przykłady.

Interaktywne materiały sprawdzające

• Nauczyciel wyświetla podczas zajęć interaktywne materiały sprawdzające (najlepiej pod koniec lekcji, gdyż materiały służą do utrwalenia zdobytej wiedzy) i zachęca uczniów do wspólnego rozwiązywania zadań.

• Nauczyciel daje szansę na udzielenie prawidłowej odpowiedzi każdemu uczniowi, wyznacza odpowiednią ilość czasu na podanie odpowiedzi.

• W przypadku problemów z rozwiązaniem zadań nauczyciel pomaga w zrozumieniu zagadnień i naprowadza na poprawne odpowiedzi.

• Po uzyskaniu prawidłowych odpowiedzi nauczyciel wyjaśnia każde zagadnienie, aby pomóc w ich zrozumieniu uczniom, którzy mieli z tym trudności.

Słownik pojęć dla e‑materiału

• Nauczyciel drukuje hasła wraz z ich omówieniem zawartym w słowniku pojęć dla e‑materiału, ale w taki sposób, aby oddzielić hasła od definicji.

• Uczniowie zostają podzieleni na lekcji na $6$ grup, z których każda otrzymuje $3$ hasła i $3$ definicje.

• Zadaniem każdej grupy jest przyporządkowanie haseł do odpowiadających im definicji. Czas wykonania zadania to $5$ minut.

• Ćwiczenie jest doskonałym uzupełnieniem pracy uczniów na lekcji i pozwala utrwalić zdobytą wiedzę.

Samodzielna praca uczniów podczas zajęć

Film edukacyjny – Utrzymanie ruchu, diagnozowanie i kontrolowanie na przykładzie zakładu przeróbczego

• Nauczyciel pokazuje uczniom na lekcji film edukacyjny omawiający kwestie dotyczące utrzymania ruchu, diagnozowania i kontrolowania na przykładzie zakładu przeróbczego.

• Uczniowie podczas oglądania filmu sporządzają własne notatki.

• Po zakończeniu filmu nauczyciel rozmawia z uczniami na temat utrzymania ruchu, diagnozowania i kontrolowania na przykładzie zakładu przeróbczego.

• Uczniowie otrzymują też pytania na spostrzegawczość związane z obejrzanym filmem, np. „Kto dba o sprawność urządzeń biorących udział w produkcji?”, „Za co odpowiada kadra zarządzająca?”, „Jak nazywamy porównanie stanu bieżącego urządzenia ze stanem wzorcowym urządzenia sprawnego?”, „W jakim celu przeprowadza się postój planowy urządzenia?”, „Jak nazywamy utrzymanie oparte na realizacji planów?”, „Co nazywamy diagnozowaniem?”, „W jaki sposób dokumentuje się usterki?”, „Na czym polega jakość utrzymania?”, „Jaki jest bezwzględnie najważniejszy element utrzymania?”.

• Prowadzący zajęcia daje każdemu uczniowi kartkę zatytułowaną „Utrzymanie zgodne z zasadami TPM” oraz komplet małych karteczek, na których wypisane są poszczególne zasady TPM.

• Przykładowy zestaw napisów umieszczonych na karteczkach mogą wyglądać następująco: utrzymanie autonomiczne, utrzymanie planowe, utrzymanie jakości, wczesne planowanie utrzymania, ukierunkowane doskonalenie, szkolenia i trening, bezpieczeństwo i zdrowie, TPM w administracji, porównanie bieżącego stanu urządzenia ze stanem wzorcowym urządzenia sprawnego, kontrola, kontrola szczegółowa, wyłączenie urządzeń na pewien okres (postój planowany), harmonogram przeglądu, realizacja planów kontroli, diagnoza, dokumentacja, identyfikacja możliwości usprawnień technicznych i organizacyjnych, bezpieczne wykonanie prac oraz troska o zdrowie wszystkich zaangażowanych w utrzymanie, kompetentne kadry, pracy w sposób prawidłowy, bezpieczny i terminowy.

• Zadaniem uczniów (czas: $10$ minut) jest umieszczenie poszczególnych karteczek dotyczących zasad TPM na otrzymanej karcie, a następnie przyporządkowanie pozostałych karteczek do poszczególnych zasad TPM.

• Uczniowie pracują samodzielnie i bez pomocy nauczyciela.

• Gdy kończą zadanie, ochotnicy odczytują napisy z karteczek ułożone według właściwego według nich podziału.

• Kiedy wszyscy chętni przedstawią swoje propozycje, nauczyciel koryguje ewentualne błędy uczniów i przedstawia właściwe zapisy.

• Pod koniec zajęć prowadzący odpowiada na ewentualne pytania uczniów.

Film edukacyjny – Systemowe zarządzanie utrzymaniem ruchu (sprawności infrastruktury technicznej) produkcyjnego zakładu przeróbczego wg koncepcji Total Productive Maintenance – TPM na przykładzie zakładu przeróbczego

• Przed obejrzeniem filmu nauczyciel prezentuje uczniom na wirtualnej tablicy listę pytań do filmu. Mają one skupić uwagę uczniów na prezentowanym materiale. Nauczyciel odtwarza film. W czasie trwania filmu uczniowie sporządzają notatki.

• Film zostaje odtworzony ponownie. Tym razem nauczyciel co jakiś czas zatrzymuje film i omawia poszczególne zasady systemowego zarządzania utrzymaniem ruchu. Zwraca uwagę na zasady TPM i wypisuje ich nazwy.

• Zadaniem uczniów jest wypisanie działań realizowanych w ramach poszczególnych filarów TPM.

• Uczniowie pracują samodzielnie i bez pomocy nauczyciela.

• Gdy kończą zadanie, ochotnicy prezentują efekty swojej pracy.

• Kiedy wszyscy chętni przedstawią swoje propozycje, nauczyciel koryguje ewentualne błędy uczniów.

• Pod koniec zajęć prowadzący odpowiada na ewentualne pytania uczniów.

Film instruktażowy – tutorial – Prowadzenie książki pracy i konserwacji urządzenia

• Nauczyciel korzysta z filmu instruktażowego jako pomocy naukowej podczas prowadzenia lekcji.

• Każdy z uczniów otrzymuje niewypełnioną kartę pracy urządzenia oraz kartę kontroli urządzenia i je wypełnia.

• Nauczyciel prosi wybranych uczniów o przedstawienie wypełnionych przez siebie kart.

• Nauczyciel omawia pracę uczniów i koryguje ewentualne błędy w zapisach.

• Uczniowie uzupełniają swoje karty o brakujące informacje lub poprawiają swoje zapisy na kartach.

Dokumentacja interaktywna – Książka pracy i konserwacji urządzenia

• Nauczyciel prosi uczniów o skorzystanie z e‑materiału i zapoznanie się z zawartą tam dokumentacją dotyczącą książki pracy i konserwacji urządzenia.

• Następnie prezentuje uczniom przykładowe urządzenie o określonych parametrach, które ma zostać opisane w książce.

• Uczniowie na podstawie przykładowej dokumentacji uzupełniają książkę pracy i konserwacji urządzenia.

• Nauczyciel omawia z uczniami, co należało wypełnić w książce pracy i konserwacji urządzenia i koryguje ewentualne błędy.

Grafika Interaktywna – Globalne, prewencyjne utrzymanie ruchu zakładu przeróbczego Total Productive Maintenance TPM”. Przedstawia koncepcję globalnego utrzymania ruchu (Total Productive Maintenance – TPM)

• Nauczyciel prezentuje schematy i sposoby poruszania się po nich.

• Przydziela uczniom do pracy indywidualnej poszczególne zasady TPM.

• Zadaniem uczniów jest zapoznać się z daną zasadą TPM i przygotować do jej omówienia, najlepiej na konkretnym przykładzie.

• Nauczyciel prosi uczniów, aby zaprezentowali przydzielone im zasady TPM. Po omówieniu danej zasady pozostali uczniowie zadają pytania, na które dany uczeń stara się odpowiedzieć. Nauczyciel wspiera go w miarę potrzeby.

Interaktywne materiały sprawdzające

• Nauczyciel wyświetla podczas zajęć interaktywne materiały sprawdzające.

• Uczniowie samodzielnie rozwiązują zadania.

• Nauczyciel daje szansę na udzielenie prawidłowych odpowiedzi każdemu uczniowi, wyznacza odpowiednią ilość czasu na podanie odpowiedzi.

• W przypadku problemów z rozwiązaniem zadań nauczyciel pomaga w zrozumieniu zagadnień i naprowadza na poprawną odpowiedź.

• Po uzyskaniu prawidłowych rozwiązań nauczyciel wyjaśnia każde zagadnienie, aby pomóc w ich zrozumieniu uczniom, którzy mieli z tym trudności.

• Prawidłowo rozwiązane zadania mogą być wyświetlane przez nauczyciela na przykład na tablicy interaktywnej.

Wykorzystanie materiału multimedialnego poza zajęciami

Praca indywidualna

Przed lekcją

• Nauczyciel przed rozpoczęciem zajęć prosi uczniów o zapoznanie się z e‑materiałami: filmem edukacyjnym „Utrzymanie ruchu, diagnozowanie i kontrolowanie na przykładzie zakładu przeróbczego”, filmem edukacyjnym „Systemowe zarządzanie utrzymaniem ruchu (sprawności infrastruktury technicznej) produkcyjnego zakładu przeróbczego wg koncepcji Total Productive Maintenance – TPM na przykładzie zakładu przeróbczego”, filmem instruktażowym – tutorialem „Prowadzenie książki pracy i konserwacji urządzenia”, dokumentacją interaktywną „Książka pracy i konserwacji urządzenia” oraz grafiką interaktywną „Globalne, prewencyjne utrzymanie ruchu zakładu przeróbczego Total Productive Maintenance TPM”. Przedstawia koncepcję globalnego utrzymania ruchu (Total Productive Maintenance – TPM).

• Nauczyciel przekazuje uczniom zestaw pytań. Odpowiedzi na te pytania uczniowie znajdą w udostępnionych materiałach. Pytania obejmują kwestie poruszane w zadaniach zawartych w interaktywnych materiałach sprawdzających. Nauczyciel musi tylko przeformułować te zadania na pytania dla uczniów.

• Uczeń przesyła nauczycielowi (np. e‑mailem) odpowiedzi na pytania i przychodzi na lekcję przygotowany do dalszych działań (zastosowania zdobytej wiedzy w praktyce).

Podczas lekcji

• Nauczyciel zatwierdza materiały (odpowiedzi na pytania) przesłane przez ucznia.

• Teraz uczeń zabiera się za realizację zadania praktycznego.

• Nauczyciel przydziela mu zadanie: Opisz wczesne planowanie utrzymania dowolnej maszyny.

• Uczeń opisuje szczegółowo, na czym polega wczesne planowanie utrzymania.

• Ostatnim etapem jest analiza w postaci udzielania odpowiedzi na pytani, np. „Co sprawiło Ci trudność?”; „Co nie sprawiło Ci żadnego problemu?”; „Czy jesteś zadowolony z efektów swojej pracy?”.

Praca w grupach

Przed lekcją

• Nauczyciel dzieli uczniów na dwie grupy i każdej z nich przydziela określony temat związany z utrzymaniem: działania zarządcze lub działania operacyjne.

• Zadaniem grup uczniów jest przygotowanie prezentacji multimedialnych z wykorzystaniem informacji zawartych w e‑materiałach oraz w innych źródłach informacji, a także przesłanie ich nauczycielowi.

• Nauczyciel przed lekcją sprawdza przesłane materiały i zwraca je z komentarzami lub zezwala na wykonanie dalszych działań na lekcji.

Podczas lekcji

• Grupy uczniów przedstawiają i omawiają swoje prezentacje.

• Nauczyciel uzupełnia informacje, tłumaczy i wspiera uczniów.

• W przypadku pytań nauczyciel udziela odpowiedzi i pomaga lepiej zrozumieć dane zagadnienie.

• Na podstawie wykonanych prac grupy są odpowiednio oceniane.

• Uczniowie notują pozyskane informacje.

• Ostatnim etapem jest analiza zadania w postaci udzielania odpowiedzi na pytania, np. „Co sprawiło grupie trudność?”; „Co grupy wykonały bez problemu?”; „Na co zwrócilibyście uwagę, przygotowując prezentację następnym razem?”; „Czy jesteście zadowoleni z efektów swojej pracy?”.

Wykorzystanie e‑materiału do indywidualizacji pracy z uczącymi się

E‑materiał daje możliwość samodzielnej pracy ucznia, współpracy w grupie przy wspólnym uczestniczeniu w procesie edukacyjnym i indywidualizację procesu dydaktycznego podczas zajęć i poza nimi poprzez samodzielny wybór ucznia lub wymuszony przez nauczyciela poziom trudności wykonywanych czynności i zadań.

Przy pracy samodzielnej nauczyciel indywidualizuje proces poprzez dostosowanie zastosowanego e‑materiału do możliwości percepcyjnych ucznia.

Podczas zajęć można wykorzystać relacje rówieśnicze funkcjonujące między uczniami, którym ze względu na zbliżony wiek, podobne zainteresowania, tok rozumowania i postrzegania otaczającego ich świata łatwiej jest się porozumieć niż z nauczycielem. Dzięki relacji rówieśniczej uczniowie mogą skutecznie do siebie dotrzeć i wiele się od siebie nauczyć.

Uczniowie z mniejszą wiedzą skorzystają ze wsparcia uczniów zdolnych, co pomoże im w nauce, a z kolei uczniowie zdolni w trakcie przekazywania kolegom informacji będą powtarzali i utrwalali zdobytą wiedzę, próbując objaśnić w przystępny sposób dany materiał.

Sposób przekazywania wiedzy i budowania umiejętności ucznia będzie zależał w dużej mierze od nauczyciela i prowadzenia przez niego procesu dydaktycznego. Dodatkowo oprawa dydaktyczna zastosowana przy omawianiu zagadnień daje szerokie pole do popisu dla uczącego. Zastosowanie materiałów pozwala realizować zasadę „nigdy tak samo”, w której praktycznie ten sam zakres materiału może być ujęty na wiele sposobów. Zapobiega to monotonii w procesie nauczania i uczenia się przez uczniów. Przy pracy w grupie nauczyciel prowadzi proces grupowy, rozwijając nie tylko zasób związany z wiedzą, ale też umiejętność uczenia się przez uczniów (w grupie i samodzielnie) oraz przyjmowania różnych ról grupowych (czasem takich, w których uczniowie czują lekki dyskomfort). Pozwala to budować umiejętności społeczne. Przyjmowanie ról w grupie w połączeniu z różnorodnością zadań dopasowaną do ucznia stanowi wyzwanie dla nauczyciela i uczniów. Daje też wiele możliwości. Ważnym elementem, który uatrakcyjnia i indywidualizuje proces dydaktyczny, jest pozostawienie przez nauczyciela przestrzeni do błędów. Dzięki temu uruchamiają się procesy wsparcia uczniów przez siebie nawzajem i uczenia się od siebie. Wspiera to naturalną potrzebę zdobywania informacji.

Interaktywne materiały sprawdzające dają uczniowi możliwość sprawdzenia poziomu własnej wiedzy i uzyskania szybkiej i precyzyjnej informacji zwrotnej. Ich zróżnicowanie pozwala dotrzeć z informacją zwrotną i wskazać, na różne sposoby, zakres materiału konieczny do powtórzenia. Jednocześnie nakłaniają do podejmowania kolejnych prób poprawnego ich uzupełnienia.

Wykorzystanie materiału multimedialnego do pracy z uczącymi się o specjalnych potrzebach edukacyjnych

E‑materiał ułatwia samodzielną pracę ucznia oraz indywidualizację procesu dydaktycznego. Wszystkie multimedia przedstawiają informacje na temat organizacji zarządzania utrzymaniem stanu technicznego maszyn, urządzeń i instalacji przeróbczych.Różne formy multimedialne mogą zaspokajać różne sposoby odbioru informacji, kanały percepcji i sposoby przyswajania wiedzy.

Niesie to za sobą możliwość zastosowania najlepszego multimedium dedykowanego do każdego ucznia i znosi bariery społeczne i komunikacyjne oraz zapewnia wyrównywanie szans, jeśli dany uczeń pracował będzie w grupie rówieśniczej.

Dodatkowo odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku, słuchu.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows $7$ lub nowszy

• OS X $10.11.6$ lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej $3 \mathrm{GB}$ RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $69.0.3497.100$

• Firefox w wersji $62.0.2$

• Safari w wersji $11.1$

• Opera w wersji $55.0.2994.44$

• Microsoft Edge w wersji $42.17134.1.0$

• Internet Explorer w wersji $11.0.9600.18124$

Urządzenia mobilne:

• $2 \mathrm{GB}$ RAM iPhone/iPad z systemem iOS $11$ lub nowszym

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium $69$ (lub nowszym) np. Chrome $69$, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej $420 \mathrm{px}$

Problemy techniczne z odtwarzaniem e‑materiału

W przypadku problemów z wyświetlaniem się multimediów w e materiale należy upewnić się, że urządzenie (komputer, laptop, smartfon itp.) ma dostęp do sieci internetowej. Najczęstszą przyczyną spowolnienia internetu jest otwarcie zbyt wielu aplikacji lub zakładek w przeglądarce internetowej na urządzeniu. Wolne ładowanie się stron może być również wywołane słabym łączem internetowym; odczuwalne będzie to zwłaszcza w przypadkach prób otwarcia stron zawierających wizualizacje 3D. Słaba jakość połączenia może być też spowodowana wyczerpaniem się danych pakietowych, jeżeli użytkownik korzysta z internetu mobilnego.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści