Przewodnik dla nauczyciela

Spis treści

Cele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia1Cele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia

Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

Powiązania między elementami e‑materiału3Powiązania między elementami e‑materiału

Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej4Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej

Wymagania techniczne5Wymagania techniczne

Cele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia

Cele ogólne e‑materiału

• Uwzględnienie treści, które pozwalają na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie technik architektury krajobrazu (kod cyfrowy zawodu 314202): dobieranie roślin ozdobnych do urządzania obiektów architektury krajobrazu, urządzanie i pielęgnowanie roślinnych obiektów architektury krajobrazu. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

• Przedstawienie – w sposób zrozumiały i obrazowy, z użyciem słownictwa zawodowego – zagadnień dotyczących planowania i wykonywania prac związanych z zakładaniem i pielęgnacją łąki kwietnej, traktowanej jako ogród specjalny będący alternatywą dla trawników, niosący ze sobą szereg rozmaitych korzyści (m.in. wzbogacanie bioróżnorodności i wspomaganie bioretencji).

• Pomoc w procesie nauczania i w procesie samodzielnego uczenia się wyżej wymienionego zawodu: wspieranie osiągania wybranych efektów kształcenia przez podnoszenie jakości procesu dydaktycznego i autodydaktycznego.

• Rozwijanie kompetencji komunikacyjno‑cyfrowych.

• Dostosowanie tempa i zakresu nauczania do indywidualnych potrzeb uczącego się.

Efekty kształcenia dla kwalifikacji OGR.03.5 Urządzanie i pielęgnowanie roślinnych obiektów architektury krajobrazu:

Osoba ucząca się:

• OGR.03.5. 1) wykonuje inwentaryzację szaty roślinnej;

• OGR.03.5. 2) planuje prace związane z sadzeniem i przesadzaniem drzew i krzewów ozdobnych;

• OGR.03.5. 3) planuje prace związane z pielęgnacją drzew i krzewów ozdobnych;

• OGR.03.5. 4) planuje prace związane z zakładaniem i pielęgnacją trawników, kwietników, żywopłotów, rabat i ogrodów specjalnych.

Kryteria weryfikacji dla powyższych efektów kształcenia:

Osoba ucząca się:

• OGR.03.5.1. 1) określa zasady sporządzania inwentaryzacji szaty roślinnej;

• OGR.03.5.1. 2) dobiera sprzęt do wykonania inwentaryzacji szaty roślinnej;

• OGR.03.5.1. 3) planuje prace z wykorzystaniem sprzętu do wykonywania inwentaryzacji szaty roślinnej;

• OGR.03.5.1. 4) sporządza inwentaryzację szaty roślinnej;

• OGR.03.5.2. 1) określa przygotowanie terenu pod sadzenie drzew lub krzewów ozdobnych;

• OGR.03.5.2. 2) dobiera sposoby przygotowania terenu pod nasadzenia do rodzaju sadzonki oraz terminu sadzenia;

• OGR.03.5.2. 3) dobiera termin sadzenia drzew i krzewów ozdobnych do rodzaju sadzonki oraz terenu;

• OGR.03.5.2. 4) określa sposoby przygotowania drzew do przesadzania;

• OGR.03.5.2. 5) dobiera sposoby transportu i przechowywania drzew i krzewów ozdobnych;

• OGR.03.5.2. 6) określa prace związane z sadzeniem i przesadzaniem drzew oraz krzewów ozdobnych;

• OGR.03.5.2. 7) sporządza plany nasadzeń odręcznie oraz z wykorzystaniem programów wspomagających projektowanie;

• OGR.03.5.2. 8) planuje sadzenie drzew i krzewów ozdobnych oraz zabezpieczenie ich przed uszkodzeniem w czasie prowadzenia prac budowlanych;

• OGR.03.5.2. 9) wykonuje prace związane z sadzeniem i przesadzaniem drzew i krzewów ozdobnych oraz zabezpieczeniem ich przed uszkodzeniem w czasie prowadzenia prac budowlanych;

• OGR.03.5.2. 10) ocenia jakość wykonywanych prac;

• OGR.03.5.3. 1) określa prace pielęgnacyjne drzew i krzewów ozdobnych;

• OGR.03.5.3. 2) sporządza harmonogramy prac pielęgnacyjnych drzew i krzewów ozdobnych;

• OGR.03.5.3. 3) dobiera narzędzia, maszyny i urządzenia do wykonywanych prac pielęgnacyjnych drzew i krzewów ozdobnych;

• OGR.03.5.3. 4) organizuje prace pielęgnacyjne drzew i krzewów ozdobnych;

• OGR.03.5.3. 5) wykonuje prace pielęgnacyjne drzew i krzewów ozdobnych;

• OGR.03.5.3. 6) ocenia jakość wykonywanych prac związanych z pielęgnacją drzew i krzewów ozdobnych;

• OGR.03.5.4. 1) określa przygotowanie terenu pod zakładanie trawników, kwietników, żywopłotów, rabat i ogrodów specjalnych;

• OGR.03.5.4. 2) określa prace związane z zakładaniem i pielęgnacją trawników, kwietników, żywopłotów, rabat i ogrodów specjalnych;

• OGR.03.5.4. 3) sporządza harmonogramy prac związanych z zakładaniem i pielęgnacją trawników, kwietników, żywopłotów, rabat i ogrodów specjalnych;

• OGR.03.5.4. 4) dobiera gatunki roślin do zakładania trawników, kwietników, żywopłotów, rabat i ogrodów specjalnych;

• OGR.03.5.4. 5) sporządza plany nasadzeń roślinnych, w tym trawników, kwietników, żywopłotów, rabat i ogrodów specjalnych, stosując programy komputerowe wspomagające projektowanie;

• OGR.03.5.4. 6) dobiera sprzęt do zakładania i pielęgnacji trawników, kwietników, żywopłotów, rabat i ogrodów specjalnych;

• OGR.03.5.4. 7) określa sposoby zakładania łąki kwietnej;

• OGR.03.5.4. 8) organizuje prace związane z zakładaniem i pielęgnacją trawników, kwietników, żywopłotów, rabat i ogrodów specjalnych;

• OGR.03.5.4. 9) wykonuje prace związane z zakładaniem i pielęgnacją trawników, kwietników, żywopłotów, rabat i ogrodów specjalnych;

• OGR.03.5.4. 10) ocenia jakość wykonanych prac związanych z zakładaniem i pielęgnacją trawników, kwietników, żywopłotów, rabat i ogrodów specjalnych.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Struktura e‑materiału

E‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z tych części zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.

Wprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje, które ułatwiają użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością e‑materiału.

Materiały multimedialne

Galeria zdjęć Łąki kwietne w Polsce i na świecieDa6ZPN3I7Galeria zdjęć Łąki kwietne w Polsce i na świecie

Praca z galerią zdjęć wspomaga zdobycie następujących umiejętności:

E‑book Pielęgnacja łąk kwietnychD1Ct2l33OE‑book Pielęgnacja łąk kwietnych

Praca z e‑bookiem wspomaga zdobycie następujących umiejętności:

Film instruktażowy (tutorial) Zakładanie łąk kwietnych w centrum miastaDfSs7avQwFilm instruktażowy (tutorial) Zakładanie łąk kwietnych w centrum miasta

Praca z filmem instruktażowym (tutorialem) wspomaga zdobycie następujących umiejętności:

Dokumentacja interaktywna Planowanie prac związanych z zakładaniem i pielęgnacją łąk kwietnychDwmpivyCiDokumentacja interaktywna Planowanie prac związanych z zakładaniem i pielęgnacją łąk kwietnych

Praca z dokumentacją interaktywną wspomaga zdobycie następujących umiejętności:

Obudowa dydaktyczna

Interaktywne materiały sprawdzająceDnSpCFNDYInteraktywne materiały sprawdzające – pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności z zakresu planowania prac związanych z zakładaniem i pielęgnacją ogrodów specjalnych.

Słownik pojęć dla e‑materiałuDdpK3Qq8TSłownik pojęć dla e‑materiału – zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym e‑materiale.

Przewodnik dla nauczycielaD8L8O5vCxPrzewodnik dla nauczyciela – zawiera wskazówki dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

Przewodnik dla uczącego sięD71j3llhEPrzewodnik dla uczącego się – zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki uczącego się.

Netografia i bibliografiaD10EC9TYENetografia i bibliografia – stanowi listę materiałów, na podstawie których został opracowany e‑zasób, oraz listę materiałów polecanych do przeczytania w celu pogłębienia wiedzy dotyczącej planowania prac związanych z zakładaniem i pielęgnacją ogrodów specjalnych.

Instrukcja użytkowaniaD18xzTlKEInstrukcja użytkowania – objaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Powiązania między elementami e‑materiału

Wyżej wymienione materiały multimedialne są powiązane ze sobą tematycznie oraz z poszczególnymi elementami obudowy dydaktycznej. Galeria zdjęć pokazuje łąki kwietne założone na różnych terenach w przestrzeni miejskiej, w e‑booku opisano zasady pielęgnacji łąki kwietnej, film instruktażowy – tutorial przedstawia kolejne kroki zakładania łąki kwietnej, z kolei dokumentacja interaktywna jest poświęcona planowaniu założenia łąki kwietnej w przestrzeni miejskiej – zawarto w niej wskazówki dotyczące tworzenia projektu, planu pracy i kosztorysu. We wszystkich tych elementach materiału powracają informacje na temat najważniejszych zadań związanych z projektowaniem, urządzaniem i pielęgnacją ogrodów specjalnych, jakim jest łąka kwietna, gdyż zagadnienia te są ze sobą wewnętrznie spójne.

Każdy materiał multimedialny jest także powiązany z konkretnymi interaktywnymi materiałami sprawdzającymi:

• galeria zdjęć Łąki kwietne w Polsce i na świecie z ćwiczeniami 14 i 15,

• e‑book Pielęgnacja łąk kwietnych z ćwiczeniami 7, 8, 12 i 13,

• film instruktażowy – tutorial Zakładanie łąk kwietnych w centrum miasta z ćwiczeniem 1, 2, 3 i 4,

• dokumentacja interaktywna Planowanie prac związanych z zakładaniem i pielęgnacją łąk kwietnych z ćwiczeniami 5, 6, 9, 10, 11 oraz 16.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w pracy dydaktycznej

Zawarte w e‑materiale zasoby multimedialne są nowoczesnymi środkami dydaktycznymi, które znacząco wspomagają kształcenie zawodowe. Dzięki nim uczniowie zdobywają wiedzę i umiejętności dotyczące rozpoznawania roślin występujących w lasach, jak również konkretnych elementów tych roślin: nasion, kwiatów, owoców itd. Poniżej przedstawiono propozycje wykorzystania każdego multimedium na zajęciach, a także poza nimi, podczas samodzielnej pracy uczniów.

Praca uczniów podczas zajęć

1. Galeria zdjęć

Uczniowie dzielą się na 5‑osobowe grupy. Każdy zespół zapoznaje się z treścią galerii zdjęć zamieszczonej w e‑materiale, a następnie dzieli się zadaniami: poszczególni uczniowie będą przygotowywać miniprezentacje (wypowiedź zajmującą ok. 1‑2 minut) na następujące tematy:

• osoba 1 – rodzaje łąk kwietnych z przykładami,

• osoba 2 – zalety łąk kwietnych w zależności od miejsca założenia,

• osoba 3 – gatunki kwiatów wchodzących w skład łąk kwietnych,

• osoba 4 – zakładanie łąki kwietnej krok po kroku,

• osoba 5 – pielęgnacja łąki kwietnej.

Jeśli grupy będą mniejsze niż 5‑osobowe, można połączyć zagadnienia 1 i 2 oraz 4 i 5. Podczas opracowywania zagadnień uczniowie mogą korzystać z galerii w e‑materiale oraz z innych źródeł, w tym internetowych.

Po wyznaczonym czasie każdy uczeń w grupie przybliża pozostałym członkom zespołu swoje zagadnienie oraz odpowiada na ewentualne pytania kolegów.

Każdy zespół wyłania lidera, który przedstawi na forum klasy przebieg tutoringu rówieśniczego na zasadzie podzielanej aktywności w swoim zespole.

2. E‑book

Uczniowie pracują indywidualnie. Każdy z nich zapoznaje się z treścią e‑booka Pielęgnacja łąk kwietnych. Następnie każdy uczeń przygotowuje trzy pytania quizowe jednokrotnego wyboru typu ABCD odnoszące się do treści multimedium: jedno pytanie łatwe, drugie średnie, trzecie trudne. Pytania trafiają do wspólnej puli, do trzech osobnych „kapeluszy” (zbiorów). Nauczyciel przegląda pytania, eliminuje błędne lub powtarzające się i zaczyna klasowy quiz. W zależności od dynamiki procesów w klasie można zorganizować quiz indywidualny (np. kto szybciej się zgłosi) lub na zasadzie kartkówki (bez ocen, nauczyciel czyta pytania, uczniowie zapisują odpowiedzi, a po zakończeniu rundy pytań zliczają zdobyte punkty) albo quiz grupowy (typu Familiada).

3. Film instruktażowy (tutorial)

Uczniowie pracują w parach. Nauczyciel wyświetla film całej klasie i zapowiada uczniom, że ich zadaniem będzie przygotowanie instrukcji założenia łąki kwietnej w postaci algorytmu. Algorytm (instrukcja) musi być sformułowany jasno i precyzyjnie, z uwzględnieniem celów każdej czynności oraz skutków przedstawionych działań. W razie konieczności można wyświetlić film ponownie, jednak uczniowie powinni być w stanie przygotować algorytm już po pierwszej emisji tutorialu. Po wyznaczonym czasie pary prezentują swoje instrukcje. Jeśli z uwagi na procesy grupowe w klasie wskazane jest wprowadzenie elementów rywalizacji, można na koniec zorganizować głosowanie nad najlepiej przygotowaną instrukcją.

4. Dokumentacja interaktywna

Uczniowie pracują w grupach, najlepiej 4‑osobowych. Przygotowują w zespołach projekt założenia i utrzymania łąki kwietnej: opisują swój projekt, planują kosztorys oraz prace związane z pielęgnacją i utrzymaniem łąki. Po upływie wyznaczonego czasu prezentują efekty swojej pracy na forum klasy. Inne zespoły mogą zgłaszać swoje uwagi i/lub pytania. Nauczyciel podsumowuje tę część lekcji, zwracając uwagę na mocne i słabe strony prezentacji uczniów.

5. Interaktywne materiały sprawdzające

Są to ćwiczenia przewidziane do samodzielnego rozwiązania przez uczniów. Nauczyciel może jednak wprowadzić pracę w parach lub elementy oceny koleżeńskiej, która polega na tym, że po rozwiązaniu zadań uczniowie konsultują odpowiedzi z osobą z ławki. Można też zastosować indywidualne rozwiązywanie zadań i wspólne omówienie odpowiedzi przez cały zespół klasowy, kiedy rozwiązania są wyświetlane na tablicy multimedialnej. W każdym z tych wariantów uczeń powinien móc skorzystać z pomocy nauczyciela i uzyskać od niego informację zwrotną.

Praca uczniów poza zajęciami

E‑materiały umożliwiają pracę uczniów poza zajęciami lekcyjnymi. Mogą oni samodzielnie zapoznać się z multimediami i sporządzić notatki porządkujące wiedzę. Notatki mogą być w różnej formie.

1. Galeria zdjęć + e‑book

Uczniowie pracują w zespołach projektowych z treściami zawartymi w galerii zdjęć oraz w e‑booku. Ich zadaniem jest przygotowanie prezentacji multimedialnej na temat rodzajów łąk kwietnych oraz procesu ich zakładania i pielęgnacji. Prezentacja powinna być wyczerpująca i zawierać rozwinięcia następujących zagadnień:

• rodzaje łąk kwietnych z przykładami,

• zalety łąk kwietnych w zależności od miejsca założenia,

• gatunki kwiatów wchodzących w skład łąk kwietnych,

• zakładanie łąki kwietnej krok po kroku,

• pielęgnacja łąki kwietnej.

Uczniowie prezentują efekty swojej pracy na zajęciach wyznaczonych przez nauczyciela – prawdopodobnie zajmie to więcej niż jedną godzinę lekcyjną. Nauczyciel udziela uczniom informacji zwrotnej, zwracając uwagę na mocne i słabe strony uczniowskich prezentacji.

2. Film instruktażowy (tutorial)

Każdy uczeń zapoznaje się z filmem indywidualnie, a następnie przygotowuje instrukcję dotyczącą etapów w procesie zakładania łąki kwietnej. Instrukcja może przyjąć dowolną formę graficzną – prostego algorytmu, plakatu, notatki graficznej etc. Podczas najbliższych zajęć w szkole wybrani/chętni uczniowie prezentują swoje instrukcje. Nauczyciel udziela uczniom informacji zwrotnej.

3. Dokumentacja interaktywna

Uczniowie pracują w grupach, np. 4‑osobowych, umawiają się na spotkanie online z wykorzystaniem dowolnych dostępnych narzędzi do współpracy w sieci, a następnie przygotowują podczas tego spotkania projekt założenia i utrzymania łąki kwietnej. Opisują swój projekt, planują kosztorys oraz prace związane z pielęgnacją i utrzymaniem łąki. Efekty swojej pracy umieszczają w chmurze, w internecie, aby inne zespoły oraz nauczyciel mogli zweryfikować poprawność wykonanego zadania.

4. Interaktywne materiały sprawdzające

Uczniowie mogą wykonać ćwiczenia interaktywne w ramach pracy domowej.

Indywidualizacja pracy z uczniami, w tym z uczniami ze SPE

Dzięki e‑materiałom możliwe jest zindywidualizowanie procesu dydaktycznego i dostosowanie go do różnorodnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Jest to istotne nie tylko ze względu na uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE), ale również uczniów zdolnych. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest też możliwe w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku i słuchu. Ułatwia to dostęp do wiedzy i pozwala na zlikwidowanie niektórych barier społecznych i komunikacyjnych, a także umożliwia wyrównywanie szans w procesie nauczania–uczenia się.

Ponadto nauczyciel może dostosować pracę z każdym zasobem do indywidualnych potrzeb uczniów.

Film instruktażowy (tutorial):

• uczniowie słabosłyszący mogą skorzystać z napisów do filmów i animacji;

• podczas pracy uczniów w grupach należy wziąć pod uwagę, aby zespoły były zróżnicowane pod względem możliwości uczniów i sposobów uczenia się; w takiej sytuacji uczniowie zdolni mogą służyć pomocą osobom z trudnościami w nauce (tutoring rówieśniczy);

• uczniowie z zaburzeniami zachowania oraz uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mogą zapoznawać się z filmem stopniowo (np. według wyznaczonego przez nauczyciela planu) w celu zminimalizowania ryzyka dekoncentracji i demotywacji;

• uczniom ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się należy zapewnić więcej czasu na wykonanie zadań, należy również pamiętać o udzielaniu im wsparcia i pozytywnej motywacji;

• uczniowie z dysleksją nie powinni być obarczani zadaniami polegającymi na zapisywaniu długich fragmentów tekstu, należy im raczej wyznaczyć zadania polegające na rysowaniu (np. sketchnoting), researchu lub porządkowaniu dokumentacji.

Galeria zdjęć + e‑book

• uczniowie słabowidzący mogą skorzystać z opisów alternatywnych oraz czytnika;

• uczniowie z dysleksją oraz zaburzeniami koncentracji powinni mieć jasno określone zadania, najlepiej cząstkowe, żeby uniknąć ryzyka dekoncentracji i przeciążenia.

Dokumentacja interaktywna

• w przypadku pracy z narzędziami do dokumentacji interaktywnej należy zastosować elementy tutoringu rówieśniczego, tak aby uczniowie, którzy gorzej radzą sobie z nauką, mogli pracować pod nadzorem innych uczniów (np. uczniów zdolnych).

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z przewodnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows 7 lub nowszy

• OS X 10.11.6 lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3 GB RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji 69.0.3497.100

• Firefox w wersji 62.0.2

• Safari w wersji 11.1

• Opera w wersji 55.0.2994.44

• Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0

• Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124

Urządzenia mobilne:

• 2 GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym

• tablet/smartfon z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym), np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści