Czy wiesz, jak w laboratorium można otrzymać wodorki pierwiastków 17. grupy układu okresowego? Zapoznaj się z poniższym doświadczeniem chemicznym i sprawdź, w jaki sposób można otrzymać chlorowodór z chlorku sodu. Rozwiąż problem badawczy, zweryfikuj hipotezę oraz, w celu ugruntowania swojej wiedzy, wykonaj ćwiczenia sprawdzające.

Analiza doświadczenia:

Jak można otrzymać w laboratorium wodorki pierwiastków 17. grupy układu okresowego?

Problem badawczy:

Czy z chlorku sodu można otrzymać chlorowodór?

Hipoteza:

Chlorowodór można otrzymać w reakcji chlorku sodu ze stężonym kwasem siarkowym(VI).

Sprzęt laboratoryjny:

- statyw laboratoryjny - metalowy pręt osadzony na stabilnej podporze, na którym można mocować sprzęt laboratoryjny, na przykład przy pomocy łapy;
- kolba okrągła płaskodenna - zaokrąglone szklane naczynie laboratoryjne z płaskim dnem;
- kolba stożkowa Büchnera - szklane naczynie w kształcie stożka z płaskim dnem i zwężoną szyjką oraz boczną rurką na wysokości szyjki;
- wkraplacz - szklane naczynie wyposażone w kranik, umożliwiające wkraplanie cieczy;
- szklana rurka;
- cylinder miarowy - podłużne szklane naczynie laboratoryjne w kształcie walca z umieszczoną na ściance podziałką objętości, służące do odmierzania cieczy;
- zlewka - naczynie szklane o kształcie cylindrycznym, stosowane do przeprowadzania prostych reakcji chemicznych;
- pipety jednorazowe – wąskie rurki, wykonane z tworzywa sztucznego, zamknięte z jednej strony; wypchanie z niej powietrza poprzez ucisk na zamkniętą część i umieszczenie jej w cieczy umożliwia pobranie tejże cieczy;
- łyżeczki - długie trzonki wykonane ze szkła, porcelany lub metalu, zakończone z jednej strony łyżeczką.

Odczynniki chemiczne: stały chlorek sodu;
- 25% roztwór kwasu siarkowego (VI);
- woda destylowana;
- oranż metylowy.

Przebieg doświadczenia:

Uwaga! W wyniku reakcji powstaje trujący produkt. Reakcję należy przeprowadzać pod sprawnym wyciągiem, w okularach i rękawicach ochronnych.
1. Do zlewki wlano 10 cmIndeks górny 3³ wody destylowanej za pomocą tryskawki.
2. Następnie pipetą dodano kilka kropli oranżu metylowego.
3. Zamocowano kolbę stożkową Büchnera w łapie statywu laboratoryjnego.
4. Za pomocą łyżeczki umieszczono około 3 g chlorku sodu w kolbie stożkowej Büchnera.
5. Umieszczono wkraplacz w górnej szyjce kolby stożkowej.
6. Połączono kolbę stożkową z kolbą okrągłą płaskodenną za pomocą szklanej rurki.
7. Do wkraplacza dodano 15 mililitrów 25‑procentowego roztworu kwasu siarkowego (VI) za pomocą cylindra miarowego.
8. Zawartość wkraplacza wkroplono do kolby stożkowej Büchnera.
9. Przygotowaną uprzednio mieszaninę ze zlewki dodano do zaokrąglonej kolby płaskodennej.
10. Kolbę płaskodenną zatkano korkiem i ostrożnie wstrząśnięto zawartością.

Obserwacje:

Wkraplanie kwasu siarkowego (VI) powodowało generowanie się gazu, który za pomocą szklanej rurki przechodził do kolby płaskodennej.

Dodanie oranżu metylowego do kolby płaskodennej spowodowało zmianę zabarwienia z pomarańczowej na czerwoną.

Wyniki: W wyniku prowadzonej reakcji otrzymano gaz, który wykazywał właściwości kwasowe, co potwierdziła zmiana zabarwienia oranżu metylowego.

Wnioski: Reakcja stężonego kwasu siarkowego(VI) i chlorku sodu doprowadziła do otrzymania gazowego chlorowodoru. Hipoteza została potwierdzona.