Zapoznaj się z symulacją interaktywną i wykonaj polecenia.

Polecenie 1

Przeanalizuj sposób wyszukiwania i przedstawiania wybranych danych z Banku Danych Lokalnych GUS. Następnie wyszukaj dane dotyczące liczby urodzeń i zgonów w Twojej gminie w najdłuższym dostępnym okresie. Sporządź wykres liniowy obrazujący zmiany tych dwóch wielkości.

Przeanalizuj sposób wyszukiwania i przedstawiania wybranych danych z Banku Danych Lokalnych GUS. Następnie wyszukaj dane dotyczące liczby urodzeń i zgonów w Twojej gminie w najdłuższym dostępnym okresie.

1
Symulacja 1
R16RUeZU7B6AT1
Symulacja przedstawia sposób wyszukiwania danych z Banku Danych Lokalnych GUS. Na slajdzie pierwszym znajduje się Zadanie 1. Zgromadź dane dotyczące gęstości zaludnienia w Polsce według powiatów w 2000 r. i 2019 r. Sposób postępowania przedstawiono poniżej i na następnych slajdach. Wejdź na stronę BDL GUS (https://bdl.stat.gov.pl/BDL/start), a następnie z zakładki „Dane” wybierz „Dane według dziedzin”. Na slajdzie jest strona internetowa z otwartą zakładką: Dane według dziedzin. Jest to pierwsza zakładka w poziomym menu. Na slajdzie drugim znajduje się tekst. Wyszukaj kategorię „LUDNOŚĆ”, grupę „STAN LUDNOŚCI” oraz podgrupę „GĘSTOŚĆ ZALUDNIENIA I WSKAŹNIKI”. Następnie należy wybrać przycisk „Dalej”. Poszukując innych danych, stosuj metodę prób i błędów lub skorzystaj z wyszukiwarki oznaczonej lupką na górze strony. Na slajdzie jest strona internetowa z otwartą zakładką: Gęstość zaludnienia oraz wskaźnik. Na slajdzie trzecim znajduje się tekst. Następnie należy wybrać interesujący nas rok (lub lata/przedział czasowy – wówczas należy zaznaczać te lata z przyciskiem Ctrl) oraz nazwę wskaźnika. W kolejnym kroku wcisnąć „Dalej”. Na slajdzie jest strona internetowa z wybranym rokiem 2019 oraz wskaźnikiem ludność na kilometr kwadratowy. Na slajdzie czwartym znajduje się tekst. Z lewej strony pojawią się nazwy jednostek, dla których są dostępne dane. Widać, że są to: Polska (ogółem), województwa, powiaty i gminy (1 – miejskie, 2 – wiejskie, 3 – miejsko‑wiejskie, w tym: 4 – miasto z gminy miejsko‑wiejskiej i 5 – obszar wiejski z gminy miejsko‑wiejskiej). Interesują nas powiaty, więc po naciśnięciu „Zaznacz” należy kliknąć „Zaznacz powiaty”, następnie „Wszystkie”. Na slajdzie jest strona internetowa z możliwością wybrania kraju i powiatu. Na slajdzie piątym znajduje się tekst. W następnym kroku z lewej strony na szaro zaznaczą się żądane jednostki terytorialne. Należy kliknąć strzałkę w prawo „Dodaj zaznaczone do wybranych” oraz przycisk „Dalej”. Na slajdzie jest strona internetowa z wybranymi powiatami bolesławickim i dzierżoniowskim. Na slajdzie szóstym znajduje się tekst. Pojawia się tabela z wybranymi przez nas danymi. Wygodną formą do obróbki tych danych jest eksport do arkusza kalkulacyjnego. W tym celu należy wybrać „Export”, a następnie „XLS - tablica wielowymiarowa”. Powinno nastąpić pobieranie pliku. Na slajdzie jest strona internetowa z wybranym powiatami i eksportem tablicy wielowymiarowej. Na slajdzie siódmym znajduje się tekst. Pobrany plik można otworzyć w arkuszu kalkulacyjnym. Wiele z nich jest bezpłatnych, na przykład WPS Office. Można otworzyć ten plik również na Dysku Google. Zazwyczaj plik składa się z dwóch kart opisanych w dolnej części: „OPIS” oraz „TABLICA”. W pierwszej z nich można przeczytać szczegółowe informacje na temat m.in. sposobu zebrania danych. Dane są dostępne w drugiej zakładce. Na slajdzie jest strona internetowa z wybraną kategorią, grupą, podgrupą, datą ostatniej aktualizacji, wymiarami, przypisami i opisaną ludnością, stanem ludności. Na slajdzie ósmym znajduje się tekst. Pierwsza kolumna zawiera kod, który ułatwia tworzenie mapy na podstawie tych danych. Druga kolumna to nazwy jednostek, natomiast w kolejnych znajdują się dane. Na slajdzie jest zrzut ekranu z listą kodów, powiatów i gęstością zaludnienia w każdym z nich. Na slajdzie dziewiątym znajduje się tekst. Do analizy tych danych warto użyć narzędzia „Sortowanie”, żeby uporządkować je – na przykład rosnąco. Należy w tym celu zaznaczyć wszystkie wiersze, w których znajdują się dane wraz z ich nazwami i kodami – w tym przypadku od A4 do C383. Wybierając na Dysku Google zakładkę „Dane”, a następnie „Sortuj zakres”, należy wybrać kolumnę, według której ma nastąpić sortowanie, a także sposób sortowania (rosnąco lub malejąco) i nacisnąć „Sortuj”. Dane powinny zostać posortowane z zachowaniem przynależności do powiatu. Na ilustracji jest zrzut ekranu z oknem dotyczącym sortowania. Na slajdzie dziesiątym znajduje się tekst. Jeżeli chcemy wykonać kartogram w programie GIS (np. bezpłatnym QGIS), należy usunąć dwa pierwsze wiersze i odpowiednio oznaczyć nagłówek, który musi składać się z jednego wiersza. Wszystkie jego komórki muszą być podpisane (ich znaczenia można wybrać samemu). Kod z pierwszej kolumny przyda się do automatycznego złączenia z tabelą atrybutów. Na ilustracji jest zrzut ekranu z listą kodów, powiatów i gęstością zaludnienia.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 2

Przeanalizuj uważnie sposób pozyskiwania danych przedstawiony poniżej. Następnie stwórz diagram kołowy obrazujący strukturę liczby samochodów osobowych w Polsce według województw w 2019 r.

Przeanalizuj sposób pozyskiwania danych przedstawiony poniżej. Następnie stwórz listę liczby samochodów osobowych w Polsce według województw w 2019 r.

R17ZsWTc3KLAm1
Na slajdzie pierwszym znajduje się tekst. Zadanie 2. Zgromadź dane dotyczące liczby samochodów osobowych w Polsce według województw w 2019 r. Sposób postępowania przedstawiono poniżej i na następnych slajdach. Wejdź na stronę BDL GUS (https://bdl.stat.gov.pl/BDL/start), a następnie z zakładki „Dane” wybierz „Dane według dziedzin”. Wyszukaj kategorię „TRANSPORT I ŁĄCZNOŚĆ”, grupę „POJAZDY” oraz podgrupę „Pojazdy ogółem”. Następnie należy wybrać przycisk „Dalej”. Poszukując innych danych, stosuj metodę prób i błędów lub skorzystaj z wyszukiwarki oznaczonej lupką na górze strony. Na slajdzie jest zrzut ekranu ze stroną internetową i otwartą zakładką z pojazdami ogółem. Na slajdzie drugim znajduje się tekst. Następnie należy wybrać interesujący nas rok (lub lata/przedział czasowy – wówczas należy zaznaczać te lata z przyciskiem „Ctrl” – w tym przypadku 2000 i 2019) oraz nazwę wskaźnika. W kolejnym kroku wcisnąć „Dalej”. Na slajdzie jest zrzut ekranu ze stroną internetową, na której wybrano rok 2019 i zakładkę samochody osobowe. Na slajdzie trzecim znajduje się tekst. Z lewej strony pojawią się nazwy jednostek, dla których są dostępne dane. Widać, że są to: Polska (ogółem), województwa i powiaty. Interesują nas województwa, więc po naciśnięciu „Zaznacz” należy kliknąć „Zaznacz województwa”. Można również wybrać dane dla Polski ogółem, jeżeli będą potrzebne do analizy. Na slajdzie jest zrzut ekranu na stronę z otwartą zakładką województwa - pojazdy. Na slajdzie czwartym znajduje się tekst. W następnym kroku z lewej strony na szaro zaznaczą się żądane jednostki terytorialne. Należy kliknąć strzałkę w prawo „Dodaj zaznaczone do wybranych” oraz przycisk „Dalej”. Na slajdzie jest zrzut ekranu na stronę z otwartą zakładką, w której można wybrać powiat i województwo. Na slajdzie piątym znajduje się tekst. W tym przypadku również warto wyeksportować dane do arkusza kalkulacyjnego. Na slajdzie jest zrzut ekranu na stronę z otwartymi zakładkami dotyczącymi województwa i ilości aut osobowych. Na slajdzie szóstym znajduje się tekst. Można także skorzystać szybszej opcji i wygenerować wykres na stronie BDL GUS. Wystarczy wybrać zakładkę „Wykres”, a następnie zaznaczyć typ wykresu. Tak wygenerowanego wykresu nie można jednak edytować (sortować danych, zmieniać barw, opisów osi itp.). Jest to raczej wykres poglądowy. Klikając zakładkę „MAPA”, można także wygenerować prostą mapę. Na slajdzie jest zrzut ekranu na stronę z wykresem słupkowym przedstawiającym ilość samochodów osobowych w danym województwie. Na slajdzie siódmym znajduje się tekst. Pobrany do arkusza kalkulacyjnego plik można otworzyć również w dowolnym programie kalkulacyjnym, np. WPS Office czy na Dysku Google. W zakładce „Tablica” można stworzyć wykres, który jest możliwy do edycji. W tym celu należy także zaznaczyć dane, żeby poprzedzająca je kolumna oznaczała nazwy województw, natomiast nad danymi w odpowiednim wierszu powinny znaleźć się nazwy serii (w tym przypadku rok 2000 i 2019). Zaznaczając taki zestaw danych (w tym przypadku od B2 do D17), należy wybrać „Wstaw”, a następnie „Wykres”. Wówczas możliwe będą: wybór typu wykresu, ustawienie jednostek wyświetlania osi pionowej i inne. Należy pamiętać, że podpis wykresu powinien być pod nim, a nie nad nim. W tym przypadku można go zatytułować: „Liczba samochodów osobowych w Polsce według województw 2000 r. i 2019 r.”. Obowiązkowo należy także poniżej zapisać źródło danych. W tym przypadku: „Źródło danych: Bank Danych Lokalnych GUS”. Warto także dodać bezpośredni link do danych. Na slajdzie jest zrzut ekranu na arkusz kalkulacyjny z wykresem kolumnowym dotyczącym ilości aut w województwach w dwóch wybranych latach – 2000 i 2019.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 3

Przeanalizuj sposób pozyskiwania danych z Banku Światowego dla poszczególnych państw. Następnie zgromadź dane dotyczące zmian odsetka lasów w powierzchni lądowej ogółem w Szwecji, Brazylii i Indonezji w ciągu ostatnich 10 lat. Przedstaw dane na wykresie liniowym. Zapisz wnioski.

Przeanalizuj sposób pozyskiwania danych z Banku Światowego dla poszczególnych państw. Następnie zgromadź dane dotyczące zmian odsetka lasów w powierzchni lądowej ogółem w Szwecji, Brazylii i Indonezji w ciągu ostatnich 10 lat. Zapisz wnioski.

R1Oh6PfHhnOWS1
Symulacja przedstawia zadanie trzecie. Na slajdzie pierwszym znajduje się tekst. Zgromadź dane dotyczące PKB na osobę według parytetu siły nabywczej (PPP) w poszczególnych państwach na świecie. Wejdź na stronę Banku Światowego (data.worldbank.org). Jest ona w języku angielskim. Jeżeli chcesz znaleźć dane dla konkretnego kraju, naciśnij „Browse by Country”, a jeżeli dla wszystkich krajów – „Browse by Indicator”. Nas interesuje druga opcja. Na slajdzie jest zrzut ekranu na stronę internetową World Bank Open Data Na środku znajduje się wyszukiwarka. Na slajdzie drugim znajduje się tekst. Wybierz odpowiedni obszar danych lub skorzystaj z opcji wyszukiwania („Search data”) na górze okna. Należy wpisać „GDP per capita PPP” i wybrać interesującą nas propozycję. Na slajdzie jest zrzut ekranu na stronę, na której można wybrać Indicators Są one z lewej strony. Na slajdzie trzecim znajduje się tekst. Wyświetli się okno z wartościami tego wskaźnika dla świata ogółem. Najeżdżając kursorem na linię wykresu, można prześledzić wartości tego wskaźnika. W oknie po prawej wyświetlą się propozycje powiązanych wskaźników (po kliknięciu można przejść do innych danych). Na slajdzie jest zrzut ekranu na stronę z wykresem liniowym dotyczącym GDP per capita. Z biegiem lat jest coraz większy. Na slajdzie czwartym znajduje się tekst. Poniżej znajduje się lista państw (lub innych terytoriów). Klikając na nagłówek „Most Recent Value” jedno- lub dwukrotnie, można posortować dane rosnąco lub malejąco. Jest to bardzo przydatne do szybkiej analizy. Należy pamiętać, że przecinki oddzielają tysiące, miliony itd., a części dziesiętne danego wskaźnika zapisane są po kropce. Klikając na nazwę wybranego kraju (np. na Irlandię), można zobaczyć, jak zmieniały się dla niego wartości analizowanego wskaźnika. Na slajdzie jest zrzut ekranu ze strony dotyczących różnych krajów wraz z danymi z 2019 roku. Na slajdzie piątym znajduje się tekst. Pojawia się wykres dla wybranego kraju. Można prześledzić wartości wskaźnika. Istnieje także opcja wyboru wykresu słupkowego, klikając zakładkę „Bar”. Na slajdzie jest zrzut ekranu na stronę z GDP per capita w Irlandii. Linia na wykresie się zwiększa. Na slajdzie szóstym znajduje się tekst. Natomiast wybierając zakładkę „Map”, można wygenerować poglądową mapę – do wyboru: kartogram (dla wartości względnych) i kartodiagram sumaryczny (dla wartości bezwzględnych). Plusem i minusem można ustawić rozmiar mapy. Nie można jednak ustawić innych: liczby i granic przedziałów, skali barw, odwzorowania kartograficznego, kolejności przedziałów (wartości powinny rosnąć w górę) itp. Dlatego warto wyeksportować dane do arkusza kalkulacyjnego, klikając po prawej stronie „EXCEL” w oknie „Download”. Na slajdzie jest zrzut ekranu z mapą świata i zaznaczonymi na niej danymi dotyczącymi GDP per capita. Na slajdzie siódmym znajduje się tekst. W zakładce „Data” pojawią się dane. Można je posortować, wybrać interesujące nas państwa, utworzyć wykres, a także przygotować dane do złączenia z tabelą atrybutów w programie GIS (pomocna jest wówczas kolumna Country Code”). Na slajdzie jest zrzut ekranu na stronę arkusza kalkulacyjnego i listą państw z kodem i wartościami GDP per capita.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 4

Przeanalizuj sposób pozyskiwania danych potrzebnych do sporządzenia klimatogramu. Następnie pobierz dane dla wybranej stacji i stwórz dla niej klimatogram dla okresu co najmniej trzydziestoletniego.

R1O8yrmayaUWP1
Slajd 1. Zadanie 4. Zgromadź dane potrzebne do stworzenia klimatogramu dla Dallas (USA). Wejdź na stronę, z której można uzyskać dane potrzebne do stworzenia klimatogramu (climatecharts.net). Jest ona w języku angielskim. Ustaw zakres czasowy, najlepiej co najmniej trzydziestoletni i najbardziej aktualny. Na slajdzie jest zrzut ekranu na stronę ClimateCharts.net z mapą świata, na której są liczne kropki. Slajd 2. Powiększ plusem odpowiedni obszar i kliknij na właściwą stację. Pojawi się informacja na jej temat (m.in. o wysokości bezwzględnej). Jest ona często potrzebna do analizy danych. Wybierz „Create Charts”. Na slajdzie jest zrzut ekranu na stronę z powiększoną mapę Dallas, na której są liczne punkty. Poniżej wyświetli się klimatogram, tabela z danymi oraz wartość średniej rocznej temperatury powietrza i sumy opadów atmosferycznych. Należy wybrać rodzaj wykresu przedstawiającego wielkość opadów atmosferycznych (zwykle stosuje się słupkowy, choć domyślnie generuje się liniowy). Gotowy wykres można pobrać jako obrazek (w pliku .png lub .svg), wybierając odpowiednią opcję. Jednakże warto stworzyć w arkuszu kalkulacyjnym wykres, który będzie można edytować. W tym celu należy przepisać wartości z tabeli. Na slajdzie jest zrzut ekranu na stronę z klimatogramem Dallas. Slajd 4. Prosta tabela w arkuszu kalkulacyjnym powinna wyglądać tak jak na zdjęciu. Należy ją zaznaczyć (łącznie z nazwami parametrów i numerami miesięcy). W programie WPS Office należy następnie wybrać „Insert”, potem „Chart” i „Combo”. Pojawi się okno poglądowe. Należy wybrać rodzaj wykresu dla każdej z serii danych oraz zaznaczyć oś pomocniczą w przypadku opadów atmosferycznych i zatwierdzić wybór, klikając na podgląd wykresu. Na slajdzie jest zrzut ekranu na arkusz kalkulacyjny z wpisanymi danymi dotyczącymi opadów i temperatury. Obok jest otwarte okno z klimatogramem. Slajd 5. Klimatogram można teraz edytować, ustawiając nazwy osi i osi pomocniczej, tytuł wykresu, czcionkę, barwy, kształt, układ itp. Na slajdzie jest zrzut ekranu z arkuszem kalkulacyjnym, w którym wpisano dane dotyczące opadów i temperatury. Pod danymi jest klimatogram uwzględniający opady i temperatury w ciągu roku.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.