RpvsJdKP8ctPz1

Tutaj, czyli w domu

zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 1

Rozwiąż zagadkę. Jeśli masz kłopot z jej odgadnięciem, wróć do niej pod koniec zajęć.

Wspaniały, trójwymiarowy obraz,
rozpostarty od gór do Bałtyku,
a na nim rośliny, zwierzęta
i zadziwiające zjawiska.

Ćwiczenie 2

Napisz tutaj lub na kartce, co według ciebie znaczy słowo „tutaj”. Porównaj swoją definicję z odpowiedziami innych uczniów.

uzupełnij treść
Ćwiczenie 3

Przyjrzyj się zdjęciom i powiedz, co na nich widzisz.

Ćwiczenie 4

Wysłuchajcie uważnie wiersza Jerzego Ficowskiego pt. „Tutaj”. Co opisuje utwór?

RaEIs4KuBY0SU
Wiersz Tutaj czyta Elżbieta Golińska Wiersz Tutaj czyta Elżbieta Golińska Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., tylko do użytku edukacyjnego na epodreczniki.pl.
Ćwiczenie 5

Odpowiedzcie na pytania i porozmawiajcie:

  • Jaka jest główna myśl wiersza?

  • Co wam się w tym utworze podoba albo nie podoba? Dlaczego?

  • Jaki związek może mieć wiersz z fotografiami, które obejrzeliście w galerii?

Ćwiczenie 6

Przeczytaj wiersz. Wyszukaj i zaznacz wyrażenia, które malują słowem konkretne obrazy.

TutajJerzy Ficowski
Jerzy Ficowski Tutaj

Tutaj głaszczą powietrze skrzydełka jaskółek,
tutaj obłok jak bocian na topoli siada.
Tu maki czerwienieją – zbóż serduszka czułe –
i na łące się pasą złotych jaskrów stada.

Tutaj wierzba koślawa, jak zielona kwoka
pod skrzydła bierze ptactwo, co w jej cieniu ćwierka.
Tutaj deszczyk lipcowy, co sfrunął z wysoka,
układa modrychtSTxru4Zbu_000tp001modrych kałuż świecące lusterka.

Tutaj pająk w swą siatkę krople rosy złowił,
tu ważka jak kokardka na trzcinie zawisła,
sroczka skrzeczy na płocie: ,,Jadą goście nowi”
i od gór aż do Gdańska niebo spławiatSTxru4Zbu_000tp002spławia Wisła.

Tu rośnie kwiat, gdzie tylko promień słońca padnie,
tutaj skoczna wiewiórka szeleści na sośnie.
Lecz co znaczy – Tutaj? Czy ktoś z was odgadnie,
w jakim to wszystko kraju świeci, pachnie, rośnie?

tSTxru4Zbu_00000_BIB_001Jerzy Ficowski, Tutaj, [w:] tegoż, Errata: wiersze, Londyn 1981, s. 12.
1
Ćwiczenie 7
RXqTKUvqrR6dW1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 8

Wskaż w utworze te obrazy poetyckie, których nie ma na fotografiach z poprzedniego ćwiczenia.

Ćwiczenie 9

Zamknijcie oczy, wyciszcie się i wyobraźcie sobie, jak skrzydełka jaskółek głaszczą powietrze, a potem jak deszczyk układa modre kałuże. Niech fantazja pokaże wam jaskry pasące się na łące. Porozmawiajcie o waszych wyobrażeniach.

1
Ćwiczenie 10
RUr2B2xfoP42Y1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 11

Zastanów się, jakich środków poetyckich użył autor wiersza, aby przedstawić różne obrazy. Wymień je.

Ćwiczenie 12

Wskaż w wierszu te czynności, które wykonują lub którym podlegają rośliny, zwierzęta i zjawiska, a które odnoszą się zwykle do ludzi, np. „głaszczą powietrze skrzydełka jaskółek”. Zaznacz je na kolorowo. Uwaga: właśnie przedstawiło ci się Uosobienie! Jest nieśmiałe, więc w jego imieniu wypowiada się najpierw jego siostra, Przenośnia.

R1do07i5TGvEL1
Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0
RpqT361VfFFt01
Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0
1
Ćwiczenie 13
Ro1tLVYO7UF9J1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 14

Napisz kilka zdań, w których wystąpi uosobienie. Możesz to zrobić tutaj lub w zeszycie.

uzupełnij treść
Ćwiczenie 15

Porozmawiajcie, odpowiadając na pytania:

  • Gdzie według was znajduje się tytułowe „tutaj”? W jakim kraju to wszystko „świeci, pachnie i rośnie”?

  • Co przedstawia trójwymiarowy obraz, rozpostarty od gór do Bałtyku? Jakie jest rozwiązanie zagadki z ćwiczenia 1?

  • O czym może świadczyć sposób przedstawienia przez poetę przyrody w kraju ojczystym?

Ćwiczenie 16

Zastanówcie się, czy mieszkańcy waszej miejscowości dbają o swoje naturalne otoczenie. Jeśli nie, co możecie z tym zrobić? Jakie podjąć działania? Kogo prosić o pomoc? Rozważcie, komu są potrzebne te starania: wam czy przyrodzie?

Ćwiczenie 17

Wybierz w miejscu swojego zamieszkania ciekawy fragment przyrody lub zjawiska i go przedstaw. Stwórz listę rzeczowników nazywających charakterystyczne elementy krajobrazu. Dopisz do nich różne określenia. Pamiętaj, że wszystko może świecić, pachnieć, grać, szeleścić. Namaluj ten obraz słowem lub barwą i kształtem.

tSTxru4Zbu_000tp001
tSTxru4Zbu_000tp002