Spis treści

1. Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

2. Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

3. Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technika urządzeń i systemów energetyki odnawialnej3Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technika urządzeń i systemów energetyki odnawialnej

4. Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

1. Cele i efekty kształcenia

Cele ogólne e‑materiału

• Uwzględnienie treści, które pozwalają na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

• Przedstawienie – w sposób obrazowy i zrozumiały dla uczącego się – celów kształcenia: montaż urządzeń i systemów energetyki odnawialnej; uruchamianie urządzeń i systemów energetyki odnawialnej oraz wyceny robót.

• Pomoc w procesie nauczania i w procesie samodzielnego uczenia się wyżej wymienionego zawodu: wspieranie osiągania wybranych efektów kształcenia przez podnoszenie jakości procesu dydaktycznego i autodydaktycznego.

• Rozwijanie kompetencji komunikacyjno‑cyfrowych.

• Dostosowanie tempa i zakresu nauczania do indywidualnych potrzeb uczącego się.

Efekty kształcenia

ELE.10.2. Podstawy energetyki

Uczeń:

1. charakteryzuje procesy wytwarzania energii elektrycznej, mechanicznej i cieplnej;

2. charakteryzuje systemy i obiekty energetyki odnawialnej.

ELE.10.4. Montowanie i uruchamianie urządzeń i systemów energetyki odnawialnej oraz wycena robót

Uczeń:

1. charakteryzuje narzędzia do wykonywania montażu instalacji i urządzeń systemów energetyki odnawialnej;

2. wykonuje instalacje sanitarne i elektryczne;

3. wykonuje montaż urządzeń i systemów energetyki odnawialnej.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

2. Struktura e‑materiału

E‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z tych części zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.

Wprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.

Materiały multimedialne

Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy. Zasób „Budowa, działanie i obsługa pomp ciepła różnego typu”DXW7mZjTr„Budowa, działanie i obsługa pomp ciepła różnego typu” to atlas interaktywny, który został podzielony na cztery części: wstęp obejmujący ogólną charakterystykę pomp ciepła, budowę i działanie pomp ciepła powietrze‑woda oraz pomp gruntowych, wybrane elementy systemu pomp ciepła powietrze‑woda oraz pomp gruntowych oraz dolne i górne źródła pomp ciepła. Zasób „Czynniki chłodnicze i ich zakres stosowalności”D10hlqYez„Czynniki chłodnicze i ich zakres stosowalności” to infografika, która przedstawia ustrukturyzowane informacje na temat parametrów termodynamicznych czynników chłodniczych. Uczeń dowie się także o wpływie czynników chłodniczych na środowisko, a także o regulacjach bezpieczeństwa, związanych z ich stosowaniem. Zasób „Montaż gruntowych pomp ciepła”D9gGhK9nl„Montaż gruntowych pomp ciepła” oraz „Montaż pomp ciepła typu powietrze‑woda”DpSmxxVmd„Montaż pomp ciepła typu powietrze‑woda” to dwa filmy instruktażowe, z czego pierwszy obejmuje kolejne czynności, wykonywane w ramach montażu gruntowej instalacji ogrzewania, a drugi obejmuje czynności, wykonywane w ramach montażu instalacji ogrzewania typu powietrze‑woda.

Obudowa dydaktyczna

• Interaktywne materiały sprawdzająceDskbPgym5Interaktywne materiały sprawdzające pozwalają sprawdzić poziom opanowania wiedzy i umiejętności z zakresu pomp ciepła.

• Słownik pojęć dla e‑materiałuDuE3uFUi3Słownik pojęć dla e‑materiału objaśnia specjalistyczne słownictwo używane w e‑materiale.

• Przewodnik dla nauczycielaDJOUKZ8KSPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

• Przewodnik dla uczącego sięD13S3DQJUPrzewodnik dla uczącego się wskazuje i instruuje, w jaki sposób wykorzystać e‑materiał do samodzielnej nauki.

• Netografia i bibliografiaD19KXXKA8Netografia i bibliografia to wykaz źródeł, na bazie których został opracowany e‑materiał i z których można korzystać, przygotowując się do egzaminu zawodowego.

• Instrukcja użytkowaniaDh4zSr4vKInstrukcja użytkowania wyjaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

3. Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technika urządzeń i systemów energetyki odnawialnej

Praca uczniów podczas zajęć

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną, wspomagającą proces kształcenia zawodowego. Ułatwi on uczniom zapamiętanie podstawowych informacji z energetyki odnawialnej.

Poniżej znajdują się propozycje wykorzystania poszczególnych elementów materiału w ramach lekcji, w samodzielnej pracy ucznia, pracy w grupach i pracy całego zespołu klasowego.

Atlas interaktywny „Budowa, działanie i obsługa pomp ciepła różnego typu”

Przykłady wykorzystania atlasu na lekcji:

• Nauczyciel korzysta z atlasu jako pomocy naukowej podczas prowadzenia lekcji. Omawia zasady rysunku technicznego, prezentując, np. na tablicy interaktywnej, atlas. Uczniowie wykonują notatki na podstawie przedstawionych informacji. Pod koniec lekcji nauczyciel zadaje pytania, korzystając na przykład z interaktywnych materiałów sprawdzających obecnych w tym e‑materiale, aby sprawdzić poziom przyswojonej przez uczniów wiedzy.

• Na podstawie atlasu uczniowie tworzą notatkę z typami podstawowych pomp ciepła wraz z zasadami ich działania – wypisują 10 podstawowych informacji, typu temperatura, a także moce i wskaźniki energetyczne, itd. Następnie przekazują te notatki koledze lub koleżance siedzącemu obok (zgodnie z ruchem wskazówek zegara). Uczeń, patrząc na notatkę kolegi/koleżanki i na swoją, porównuje, czy nie zabrakło jakiegoś ważnego punktu. Jeśli tak, uzupełnia, aż powstanie pełna notatka, którą nauczyciel akceptuje.

Infografika „Czynniki chłodnicze i ich zakres stosowalności”

• Uczniowie poznają ustrukturyzowane informacje nt. parametrów termodynamicznych czynników chłodniczych. Analizują tabele i wykresy temperatury wrzenia, ciśnienia krytycznego, gęstości krytycznej, ciepła właściwego i gęstości w warunkach normalnych, czynników chłodniczych: HC, FC, HFC, CFC, HBFC, HCFC.

• Uczniowie w parach odpytują się z tych wartości. Nauczyciel sprawdza poprawność odpowiedzi poszczególnych par, ewentualnie koryguje błędy, dopowiada istotne kwestie, a także wyjaśnia to, co jest niezrozumiałe.

Film instruktażowy „Montaż pomp ciepła typu powietrze‑woda”

• Nauczyciel wyświetla uczniom kolejny film instruktażowy.

• Uczniowie mają tylko oglądać i starać się zapamiętać jak najwięcej informacji (nie ma potrzeby notowania).

• Po zakończeniu filmu nauczyciel prowadzi z uczniami dyskusję, jaka jest różnica między pompami woda‑woda a powietrze‑woda. Wypytuje także o kolejność wykonywania czynności. Czy oba typy się czymś różnią podczas montażu?

• Nauczyciel komentuje wypowiedzi chętnych osób. W przypadku błędów zatrzymuje film, objaśnia raz jeszcze i odpowiada na pytania.

Film instruktażowy „Montaż gruntowych pomp ciepła”

• Nauczyciel wyświetla uczniom na lekcji film instruktażowy.

• Uczniowie mają tylko oglądać i starać się zapamiętać jak najwięcej informacji (nie ma potrzeby notowania).

• Po zakończeniu filmu, nauczyciel prowadzi z uczniami dyskusję, poprzez zadawanie im pytań i podawanie przykładów studiów przypadku do rozwiązania, które mają na celu uporządkowanie wiedzy na temat czynności podczas motażu omawianych w multimedium pomp ciepła.

• Nauczyciel komentuje poszczególne sceny, zatrzymuje film, objaśnia i odpowiada na pytania.

Interaktywne materiały sprawdzające

Są to ćwiczenia przewidziane do samodzielnego rozwiązania przez uczniów. Nauczyciel może jednak wprowadzić pracę w parach lub elementy oceny koleżeńskiej, która polega na tym, że po rozwiązaniu zadań uczniowie konsultują odpowiedzi z osobą z ławki. Można też zastosować indywidualne rozwiązywanie zadań i wspólne omówienie odpowiedzi przez cały zespół klasowy, kiedy rozwiązania są wyświetlane na tablicy multimedialnej. W każdym z tych wariantów uczeń powinien móc skorzystać z pomocy nauczyciela i uzyskać od niego informację zwrotną.

Praca uczniów poza zajęciami

E‑materiał ułatwia nauczycielowi prowadzenie zajęć dydaktycznych metodą lekcji odwróconej (flipped classroom). Nauczyciel zadaje uczniom jako pracę domową zapoznanie się z wybranym przez niego multimedium. Uczniowie analizują zawarte w nim informacje samodzielnie w domu. Na kolejnych zajęciach nauczyciel zadaje pytania w celu sprawdzenia, na ile uczniowie przyswoili wiadomości z zadanego multimedium. Dzięki zapoznaniu się przez uczniów z multimedium przed zajęciami, podczas lekcji wiedzę tę można poszerzać podczas prac w grupie. Uczniowie szybciej przyswajający materiał tworzą dla pozostałych dodatkowe notatki (na podstawie szkieletów notatek od nauczyciela). Nauczyciel może także przeprowadzić klasowy turniej – dzieląc klasę na grupy. Każda drużyna otrzyma pulę takich samych pytań na temat różnych typów pomp ciepła wraz z ich odpowiednim zastosowaniem. Co ważne – podczas turnieju uczniowie mogą korzystać z materiałów (uczą się dzięki temu korzystania z zasobów informacji).

Wykorzystując e‑materiał, nauczyciel na wcześniejszych zajęciach zadaje uczniom zadania dotyczące czterech materiałów multimedialnych z e‑materiału. Jedno zadanie wymaga samodzielnej pracy, drugie – pracy w utworzonych wcześniej zespołach.

Indywidualizacja pracy z uczniem, w tym z uczniem ze SPE

Dzięki e‑materiałom możliwe jest zindywidualizowanie procesu dydaktycznego i dostosowanie go do różnorodnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Jest to istotnie nie tylko ze względu na uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE), ale również uczniów zdolnych. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku i słuchu. Ułatwia to dostęp do wiedzy i pozwala na zlikwidowanie niektórych barier społecznych i komunikacyjnych, a także umożliwia wyrównywanie szans w procesie nauczania‑uczenia się.

Ponadto nauczyciel może też dostosować pracę z każdym zasobem do indywidualnych potrzeb uczniów.

Podczas pracy w grupach uczniowie ze spektrum autyzmu powinni mieć jasno określone zadania, tak aby nie doprowadzić do elementów chaosu (zwłaszcza przy metodzie śnieżnej kuli). Uczniowie zdolni mogą pełnić rolę ekspertów, pomocników nauczyciela lub pomagać słabszym uczniom.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

4. Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych materiałów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows 7 lub nowszy (przy czym Windows 7 nie jest już wspierany przez Microsoft);

• OS X $\mathrm{10.11.6}$ lub nowszy;

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej 3GB RAM.

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $\mathrm{69.0.3497.100}$;

• Firefox w wersji $\mathrm{62.0.2}$;

• Safari w wersji $11.1$;

• Opera w wersji $\mathrm{55.0.2994.44}$;

• Microsoft Edge w wersji $\mathrm{42.17134.1.0}$;

• Internet Explorer w wersji $\mathrm{11.0.9600.18124}$.

Urządzenia mobilne:

• 2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym;

• Tablet/smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej 420 px.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści