Polecenie 1

Czy znasz wzory sumaryczne tlenków metali należących do układu okresowego pierwiastków? Jaki wykazują charakter te tlenki? Przeanalizuj poniższą grafikę interaktywną, a następnie rozwiąż ćwiczenia sprawdzające.

Czy znasz wzory sumaryczne tlenków metali należących do układu okresowego pierwiastków? Jaki wykazują charakter te tlenki? Przeanalizuj opis grafiki interaktywnej, a następnie rozwiąż ćwiczenia sprawdzające.

RrM8NjjJSjPCl1
W grafice interaktywnej przedstawiono układ okresowy pierwiastków. Po najechaniu kursorem na dany pierwiastek pokazuje się okno, w którym zapisano wzory sumaryczne tlenków danego pierwiastka. Kolorem zaznaczono charakter tlenku. Przykładowo w pierwszym okresie H2O, którego charakteru nie można określić z powodu nietypowego przebiegu reakcji z zasadami i kwasami. W drugim okresie Li2O o charakterze zasadowym. Dalej BeO o charakterze amfoterycznym, B2O3 o charakterze kwasowym, CO2 o charakterze kwasowym, CO będący tlenkiem obojętnym. Wśród tlenków azotu do obojętnych zalicza się tlenki NO oraz N2O, zaś do kwasowych N2O3, NO2, N2O5. W trzecim okresie Na2O o charakterze zasadowym, dalej MgO również o charakterze zasadowym, Al2O3 o charakterze amfoterycznym, SiO będący tlenkiem obojętnym oraz SiO2 o charakterze kwasowym. Tlenki fosforu P4O6 oraz P4O10 o charakterze kwasowym, tlenki SO2 oraz SO3 o charakterze kwasowym, Cl2OCl2O6Cl2O7 również o charakterze kwasowym. W czwartym okresie zasadowe tlenki K2O, CaO oraz Sc2O3, dalej TiO oraz Ti2O3 o charakterze zasadowym i TiO2 o charakterze amfoterycznym. Tlenki wanadu VOV2O3 o charakterze zasadowym, VO2 o charakterze amfoterycznym oraz V2O5 o charakterze kwasowym. Tlenki chromu CrO o charakterze zasadowym, Cr2O3 o charakterze amfoterycznym i CrO3 o charakterze kwasowym. Zasadowe tlenki manganu MnOMn2O3, amfoteryczny MnO2 oraz kwasowy Mn2O7. Amfoteryczne tlenki żelaza FeO oraz Fe2O3. Zasadowy tlenek kobaltu CoO oraz tlenek Co2O3, którego charakteru nie można określić z powodu nietypowego przebiegu reakcji z zasadami i kwasami. Kolejno zasadowe tlenki niklu NiONi2O3. Amfoteryczny tlenek miedzi CuO i nie mający określonego charakteru Cu2O. Amfoteryczny tlenek cynku <math aria‑label=zet en O>ZnO i galu Ga2O3. Dalej amfoteryczne tlenki germanu GeOGeO2. Amfoteryczny tlenek arsenu As2O3 i kwasowy As2O5. Kwasowe tlenki selenu SeO2SeO3. Ostatnie tlenki kwasowe w czwartym okresie Br2O BrO2.
Grafika interaktywna pt. „Jaki charakter mogą mieć tlenki?”
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RX1LVamxJ4O5G1
Ćwiczenie 1
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
bg‑green

Doświadczenia

Polecenie 2

Przeprowadzono pewne doświadczenia chemiczne, których schemat przedstawiono poniżej. Wiedząc, że odczynnikami są tlenek sodu, tlenek cynku oraz tlenek fosforu(V), uzupełnij obserwacje i wnioski.

Uwaga! Charakter tlenków został podany w grafice interaktywnej, która znajduje się w poleceniu nr 1.

Podpowiedź! Tlenki kwasowe reagują z wodorotlenkami, tlenki zasadowe  z kwasami, zaś tlenki amfoteryczne reagują zarówno z kwasami, jak i zasadami.

R1bAe9fZFz0uy1
Źródło: GroMar Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RvBGDUC6wSHWQ
Zaznacz nazwy tlenków, które ulegają rozpuszczeniu w wodnym roztworze kwasu chlorowdorowego Możliwe odpowiedzi: 1. , 2.
R1WiVdX7DkisQ
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
RdIOaSLEC0DhD
Tlenek sodu Możliwe odpowiedzi: 1. Reaguje z zasadami, a nie reaguje z kwasami, ma charakter kwasowy., 2. Reaguje z kwasami, a nie reaguje z zasadami, ma charakter zasadowy., 3. Reaguje zarówno z kwasem, jak i zasadą, ma charakter amfoteryczny. Tlenek glinu Możliwe odpowiedzi: 1. Reaguje z zasadami, a nie reaguje z kwasami, ma charakter kwasowy., 2. Reaguje z kwasami, a nie reaguje z zasadami, ma charakter zasadowy., 3. Reaguje zarówno z kwasem, jak i zasadą, ma charakter amfoteryczny. Tlenek fosforu(V) Możliwe odpowiedzi: 1. Reaguje z zasadami, a nie reaguje z kwasami, ma charakter kwasowy., 2. Reaguje z kwasami, a nie reaguje z zasadami, ma charakter zasadowy., 3. Reaguje zarówno z kwasem, jak i zasadą, ma charakter amfoteryczny.
RLMENOuSXcthx
Zapisz odpowiednie równania reakcji chemicznych tlenku cynku z kwasem solnym i wodorotlenkiem sodu. (Uzupełnij). (Uzupełnij).
Ru2eGNallLVan
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Polecenie 3

Zaproponuj przebieg doświadczenia, za pomocą którego wykażesz charakter chemiczny tlenku krzemu(IV). Na podstawie problemu badawczego i poniższego schematu wysuń hipotezę, zanotuj przewidywane obserwacje oraz wnioski. Zapisz w formie cząsteczkowej i jonowej równania zachodzących reakcji.

RLIfKo8nTnuMv
Problem badawczy Jaki charakter ma tlenek krzemu cztery?. Hipoteza: Zjawisko wysalania białka jest procesem nieodwracalnym. Sprzęt i odczynniki laboratoryjne (Uzupełnij). Instrukcja wykonania doświadczenia (Uzupełnij). Obserwacje (Uzupełnij). Wnioski (Uzupełnij).

Problem badawczy:

Jaki charakter ma tlenek krzemu(IV)?

RxmluU7eg5AwJ
(Uzupełnij).

Sprzęt i odczynniki laboratoryjne:

dwie probówki; dwa statywy; dwie łapy; palnik; wodny roztwór wodorotlenku sodu; kwas solny; tlenek krzemu(IV).

R1VsDzQx6LQim
(Uzupełnij).
RF1gikG4BWQTr
(Uzupełnij).
RuyKBj6uBBjyn
(Uzupełnij).
RxEFHsZ7VDgNB
(Uzupełnij).
RAec2YriCMZ7m
Ćwiczenie 2
Jakiego typu tlenkiem jest tlenek krzemu Możliwe odpowiedzi: 1. obojętnym, 2. kwasowym, 3. zasadowym, 4. amfoterycznym