Spis treści

Cele i efekty kształceniaCele i efekty kształceniaCele i efekty kształcenia

Struktura e‑materiałuStruktura e‑zasobuStruktura e‑materiału

Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodu kominiarzWskazówki do wykorzystania e‑zasobu w pracy dydaktycznej dla zawodu kominiarzWskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodu kominiarz

Wymagania techniczneWymagania techniczneWymagania techniczne

Cele i efekty kształcenia

E‑materiał uwzględnia treści, które pozwolą na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie: kominiarz 713303. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

E‑materiał przeznaczony jest dla kwalifikacji BUD.05. Wykonywanie robót kominiarskich.

Wspiera osiąganie celów kształcenia określonych dla kwalifikacji BUD.05. Wykonywanie robót kominiarskich: wykonywanie czynności związanych z konserwacją przewodów kominowych.

Wspiera osiąganie wybranego efektu kształcenia z jednostki efektów kształcenia: BUD.05.3. Konserwacja przewodów kominowych.

Uczeń:

11. stosuje materiały, narzędzia i sprzęt do wykonywania czynności związanych z konserwacją przewodów kominowych.

E‑materiał pozwala nabywać:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Powrót do spisu treścisPowrót do spisu treści

Struktura e‑materiału

Wszystkie elementy e‑materiału są ze sobą powiązane ich tematyką. W każdym z nich znajdują się niezbędne informacje, które umożliwią przyswojenie wiedzy z zakresu wykonywania robót kominiarskich.

Niniejszy e‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z nich zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.

1. Wprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz spis treści.

2. Materiały multimedialne

To odpowiednio dobrane multimedia ułatwiające uczniowi przyswojenie wiedzy. Materiał Narzędzia kominiarskie składa się z czterech źródeł multimedialnych:

• Galeria zdjęć – Narzędzia kominiarskieDfQt8qX7OGaleria zdjęć – Narzędzia kominiarskie

To kolekcja fotografii przedstawiających m.in.: zestaw linowy, szczotki kominowe, gracę kominiarską, przepychacz, zestaw do czyszczenia mechanicznego, kołowrotek do czyszczenia kominów od dołu, łyżkę kominiarską, lusterko, zapałki dymowe.

• Animacja 3D – Montaż narzędzi kominiarskich do czyszczenia ręcznegoDcbqJb9DgAnimacja 3D – Montaż narzędzi kominiarskich do czyszczenia ręcznego

Przedstawia montaż narzędzi kominiarskich (zestawu linowego, czyli szczotki, kuli, aparatu oraz liny) z wykorzystaniem fotografii.

• Animacja 3D – Montaż narzędzi kominiarskich do czyszczenia mechanicznegoDMgB6pgajAnimacja 3D – Montaż narzędzi kominiarskich do czyszczenia mechanicznego

Prezentuje montaż i demontaż urządzenia do mechanicznego czyszczenia kanałów kominowych z zewnątrz w pełnej panoramie, a wszystko to z perspektywy obserwatora obchodzącego obiekt wokół.

• Film instruktażowy (tutorial) – Dobór szczotek oraz innych narzędzi do czyszczenia kanałów kominowychD15dUbnIBFilm instruktażowy (tutorial) – Dobór szczotek oraz innych narzędzi do czyszczenia kanałów kominowych

Dzięki niemu uczeń dowie się, kim jest kominiarz, jakie powinien mieć kompetencje i kwalifikacje, a także zobaczy go przy pracy, czyli pomiarze przekroju komina i wizualnej ocenie materiału, z którego jest wykonany komin oraz identyfikacji rodzaju zabrudzenia kanału.

3. Obudowa dydaktyczna

• Interaktywne materiały sprawdzająceD3iJR8h6GInteraktywne materiały sprawdzające – uczeń sprawdzi poziom opanowania wiedzy z zakresu narzędzi kominiarskich, doboru ich do czyszczenia kanałów kominowych oraz montażu.

• Słownik pojęć do e‑materiałuDiZUfk11RSłownik pojęć do e‑materiału zawiera specjalistyczne słownictwo, które występuje w całym e‑materiale wraz z wyjaśnieniami/definicjami.

• Przewodnik dla nauczycielaDSHzFkIFOPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

• Przewodnik dla uczącego sięDewo2tcS7Przewodnik dla uczącego się to wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.

• Netografia i bibliografiaDonUZDXe9Netografia i bibliografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.

• Instrukcja użytkowaniaD2yC5onCyInstrukcja użytkowania objaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treścisPowrót do spisu treści

Wskazówki do wykorzystania e‑materiału dla zawodu kominiarz w pracy dydaktycznej

1.Praca uczniów podczas zajęć

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną wspomagającą proces uczenia się. Pozwala uczniom zapoznać się z zasadami wykonywania prac kominiarskich. Poniżej przedstawione są propozycje wykorzystania poszczególnych elementów materiału w ramach lekcji, samodzielnej pracy ucznia, pracy w grupach i całego zespołu klasowego.

Galeria zdjęć

Praca całego zespołu klasowego

Uczniowie zapoznają się z materiałem, który prezentuje narzędzia kominiarskie. Nauczyciel rysuje na kartce (A3 bądź większej) jedno narzędzie, dodając doń komiksową chmurkę – narzędzie w ten sposób przemawia, personifikuje się. Kolejny uczeń dorysowuje inne narzędzie wraz z chmurką – komentarzem. Istotne jest, aby obrazki i komentarze były ze sobą powiązane, tworzyły historię dotyczącą „pracy” bohaterów przedstawionych w galerii.

Praca w grupach

Uczniowie zostają podzieleni na cztero-, sześcioosobowe grupy. Każdej grupie zostaje przydzielonych kilka ilustracji z galerii zdjęć. Zadaniem uczniów jest wypisanie np. na karteczkach samoprzylepnych jak największej liczby cech konkretnych narzędzi kominiarskich. Grupa tworzy spójne streszczenie materiału, obejmujące cechy konstytutywne (budowę, przeznaczenie), a następnie przedstawia pozostałym zespołom swoje wyniki.

Strategia ta, „Bierz i dawaj”, angażuje uczniów do jak najbardziej kompleksowego przygotowania się do prezentacji, a następnie do dzielenia się wiedzą.

Animacja 3D Montaż narzędzi kominiarskich do czyszczenia ręcznego

Praca indywidualna, praca całego zespołu klasowego

Uczniowie zapoznają się z animacją. Nauczyciel stosuje strategię „Sztuka streszczania, czyli magnetyzm słów”, polegającą na rozpoznaniu w materiale „słów‑magnesów”, które posłużą uczniom do zbudowania streszczenia.

Nauczyciel wyjaśnia uczniom, czym są „słowa‑magnesy”, stosując analogię: podobnie jak działa magnes na metal, tak owe słowa przyciągają informację.

Nauczyciel pyta, które słowa z animacji można nazwać magnesami. Uczniowie wymieniają owe słowa, a nauczyciel wypisuje je na tablicy. Uczniowie przepisują je na kartach indeksowych, przypominając sobie istotne szczegóły z animacji, które mogą łączyć się z zapisanymi słowami. Szczegóły te są zapisywane obok „słowa‑magnesu”.

Po wypełnieniu kilku kart indeksowych uczniowie samodzielnie weryfikują, które z zapisanych informacji są istotne. Zdania mniej ważne zostają przez nich wykreślone.

Uczniowie samodzielnie układają historię - streszczenie animacji, budując ją na podstawie notatek zapisanych na kartach indeksowych - istotne jest, aby zdania przechodziły płynnie jedno w drugie. Nauczyciel podaje przykłady łączników zdań. Uczniowie czytają swoje streszczenia i weryfikują, czy „słowa‑magnesy” użyte w ich kartach indeksowych różnią się od tych, które zapisali inni uczniowie.

Strategia ta, łącząca pracę całego zespołu klasowego, jak i indywidualną, pozwala na pogłębienie słownictwa kluczowego, umiejętność wyszukiwania głównych tez w analizowanym materiale i aktywizację uczniów.

Praca w grupach

Nauczyciel wykorzystuje „Model Frayera”, czyli graficzny plan składający się z czterech sekcji przeznaczonych do zapisywania informacji związanych z danym pojęciem. Schemat można rozdać uczniom jako materiał do ćwiczeń, rozrysować na tablicy lub przedstawić przy pomocy rzutnika.

Pojęciem analizowanym będzie narzędzie kominiarskie do czyszczenia ręcznego – zestaw linowy. Nauczyciel, przed zajęciami, analizuje pojęcie i tworzy listę jego cech, atrybutów – to narzędzie do czyszczenia ręcznego składające się ze: szczotki, kuli, aparatu i liny.

Po obejrzeniu animacji uczniowie zostają poproszeni o streszczenie materiału, podanie, jakie narzędzia pojawiają się w materiale i jakie cechy je wyróżniają. Uczniowie prowadzą „giełdę pomysłów”, wskazując jak najwięcej cech konstytutywnych. Nauczyciel wypisuje nazwy narzędzi, z których składa się zestaw liniowy (i ich cechy).

Uczniowie otrzymują od nauczyciela kartki z pustym schematem „Modelu Frayera”. Centralne miejsce zajmuje pojęcie (zestaw linowy), po lewej widnieje fraza: cechy istotne, poniżej: przykłady, po prawej: cechy nieistotne, poniżej: antyprzykłady. Uczniowie, podzieleni na grupy, wypełniają model.

Po zakończonej pracy nauczyciel zestawia uzupełnione schematy, uczniowie wspólnie analizują podobieństwa i różnice pomiędzy swoimi pracami.

Wypełniony „Model Frayera” może służyć uczniom do uporządkowania wiedzy zdobytej podczas oglądania animacji, a także zostać wykorzystany do pracy pisemnej lub użyty jako graficzna pomoc dydaktyczna w pracy indywidualnej.

Animacja 3D Montaż narzędzi kominiarskich do czyszczenia mechanicznego

Praca całego zespołu klasowego, praca w grupach

Uczniowie oglądają animację. Nauczyciel prosi uczniów o podyktowanie najważniejszych pojęć i słów, które pojawiły się w materiale. Wspierany przez uczniów, nauczyciel rozrysowuje owe pojęcia na tablicy, włączając w schemat strzałki, okręgi, obrazki – tworząc „Mapę myśli”.

Nauczyciel prosi uczniów o utworzenie niewielkich grup i dyskusję w ich obrębie: które z pojęć, omawianych w animacji czynności, były znane, a które nie, jakie związki występują pomiędzy pojęciami/czynnościami.

Nauczyciel prosi uczniów, aby pracowali w parach, wcielając się w role: eksperta i nowicjusza. Ekspert omawia „Mapę myśli”, nowicjusz wskazuje elementy niezrozumiałe. Uczniowie mogą w każdej chwili zamienić się rolami.

Film instruktażowy (tutorial)

Praca całego zespołu klasowego

Uczniowie oglądają film. Nauczyciel, opierając się na strategii „Wymień, pytaj, notuj, zapamiętaj” wybiera z materiału jedno słowo, które pojawia się w filmie, jest – według niego – kluczowe, i zapisuje je na tablicy. Uczniowie w ciągu trzech minut powinni wypisać na kartkach jak najwięcej innych słów, które pojawiają się w filmie, i są z zapisanym przez nauczyciela skorelowane. Nauczyciel wypisuje je na tablicy. Zaczyna od uczniów mniej aktywnych, aby zachęcić ich do pracy i mieć pewność, że aktywizuje cały zespół klasowy. Każdy z uczniów podaje jedno słowo. Kiedy wszystkie zostaną już zapisane, uczniowie proszenie są o ich wyjaśnienie, zdefiniowanie, a także ich kwestionowanie (być może pojawią się słowa, które są dość odległe od tematu). Nauczyciel zachęca do dyskusji dotyczącej zasadności wyboru.

Po zakończonej dyskusji nauczyciel wyświetla raz jeszcze film. Uczniowie sprawdzają, czy zapisane na tablicy słowa rzeczywiście się w nim pojawiają.

Praca w grupach

Nauczyciel prosi uczniów o dobranie sobie partnerów do ćwiczenia. Proponowana tu strategia „Zakorzeniania myśli – trzyminutowej przerwy” polega na umiejętnym zadawaniu pytań, wyciąganiu wniosków i słuchania kolegi/koleżanki. Uczniowie oglądają fragment filmu. Następuje trzyminutowa przerwa, podczas której jedna osoba z pary (A) podsumowuje punkty kluczowe, druga zaś (B) zgłasza swoje uwagi, zadaje pytanie, na które (A) odpowiada. Nauczyciel wznawia emisję; podczas kolejnej przerwy uczniowie zamieniają się rolami.

Interaktywne materiały sprawdzające

Są to ćwiczenia przewidziane do samodzielnego rozwiązania przez uczniów. Nauczyciel może jednak wprowadzić pracę w parach lub elementy oceny koleżeńskiej, która polega na tym, że po rozwiązaniu zadań uczniowie konsultują odpowiedzi z osobą z ławki. Można też zastosować indywidualne rozwiązywanie zadań i wspólne omówienie odpowiedzi przez cały zespół klasowy, kiedy rozwiązania są wyświetlane na tablicy multimedialnej. W każdym z tych wariantów uczeń powinien móc skorzystać z pomocy nauczyciela i uzyskać od niego informację zwrotną.

2. Praca uczniów poza zajęciami

Poza lekcjami i podczas przygotowania się do lekcji uczniowie mogą korzystać ze słownika pojęć, dzięki któremu będą mogli powtórzyć materiał przedstawiony na lekcjach bądź przygotować się do przyszłych lekcji. Galeria zdjęć, animacje 3D oraz film instruktażowy stanowią interesujące materiały umożliwiające przygotowanie się uczniów do sprawdzianów.

Po obejrzeniu galerii zdjęć uczeń może samodzielnie przygotować notatki np. w formie „Przemyślnika”, czyli swobodnego notowania refleksji, w których adresatem i odbiorcą jest on sam.

Po zapoznaniu się z animacjami i filmem uczeń może napisać alternatywne scenariusze – np. z wykorzystaniem ról uczeń‑mistrz.

3. Indywidualizacja pracy z uczniem

Indywidualizacja pracy z uczniem powinna rozwijać mocne strony ucznia i zachęcać do rozwijania słabszych stron.

Dzięki e‑materiałom możliwe jest zindywidualizowanie procesu dydaktycznego i dostosowanie go do różnorodnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Jest to istotne nie tylko ze względu na uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, ale również uczniów zdolnych. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku, słuchu, co ułatwia przyswojenie wiedzy i pozwala na zlikwidowanie niektórych barier społecznych i komunikacyjnych, a także umożliwia wyrównywanie szans w procesie nauczania‑uczenia się.

Ponadto nauczyciel może też dostosować pracę z każdym materiałem do indywidualnych potrzeb uczniów.

Galeria

Uczniowie z dysfunkcją wzroku mogą skorzystać z audiodeskrypcji;

uczniowie z zaburzeniami zachowania mogą prowadzić samodzielne, urozmaicone graficznie notatki bądź szkicować - odtwarzać grafiki; pozwoli im to skupić uwagę;

uczniowie zdolni mogą zaproponować interesujące rozwiązania dotyczące wykorzystania multimedium;

uczniowie mający problem z wypowiedziami na forum klasy mogą pracować samodzielnie bądź w małych grupach.

Animacje

Uczniowie słabosłyszący mogą skorzystać z napisów do animacji;

uczniowie z zaburzeniami zachowania mogą uzupełniać mapę myśli przy tablicy i zapisywać propozycje innych uczniów, co pozwoli im rozładować napięcie, a jednocześnie będą mieli konkretne zadanie do wykonania, co pomoże im skupić uwagę;

uczniowie zdolni mogą pełnić funkcję liderów grup i pomagać uczniom słabszym;

uczniowie mający problemy z wypowiedziami na forum klasy mogą przygotować porównania systemów w formie graficznej, które później zostaną zaprezentowane w   niewielkich grupach.

Film

Uczniowie słabosłyszący mogą skorzystać z napisów do filmu;

uczniowie z zaburzeniami zachowania oraz uczniowie ze spektrum autyzmu mogą zapoznawać się z filmem stopniowo (np. według wyznaczonego przez nauczyciela planu: I część filmu + zadania, II część filmu + zadania itd.), w celu zminimalizowania ryzyka dekoncentracji i demotywacji;

uczniowie zdolni mogą zrobić wywiad z kominiarzem i przedstawić go na forum klasy;

uczniowie mający problem z wypowiedziami na forum klasy mogą pracować samodzielnie bądź w małych grupach.

Dzięki podejściu indywidualnemu możemy różnicować także zakres np. interaktywnych materiałów sprawdzających poprzez wybór zadania sprawdzającego wybrany zakres wiedzy lub umiejętności.

Powrót do spisu treścisPowrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych materiałów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows 7 lub nowszy;

• OS X 10.11.6 lub nowszy;

• GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3GB RAM.

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji 69.0.3497.100;

• Firefox w wersji 62.0.2;

• Safari w wersji 11.1;

• Opera w wersji 55.0.2994.44;

• Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0;

• Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124.

Urządzenia mobilne:

• 2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym;

• Tablet/Smartphone z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px.

Powrót do spisu treścisPowrót do spisu treści