Film + Sprawdź się
Zapoznaj się z filmami i wykonaj kolejne polecenia.
Zapoznaj się z komentarzem prof. Włodzimierza Borodzieja dotyczącym wybuchu II wojny światowej. W jaki sposób polskie społeczeństwo przyjmowało perspektywę wojny z Niemcami? O jakie „niedokończone sprawy” traktatu wersalskiego może chodzić?
Scharakteryzuj elementy, w których Niemcy posiadali przewagę nad Polską pod względem militarnym.
Na jakie elementy istotne dla wyniku kampanii wrześniowej zwraca uwagę prof. Włodzimierz Borodziej? A który twoim zdaniem jest kluczowy? Uzasadnij odpowiedź.
Historyk wspomina o ważnych dla Polaków mitach związanych z kampanią wrześniową. Które z wydarzeń wskazał(a)byś jako budujące polską świadomość narodową związaną z walką z okupantem niemieckim? Jaką rolę odgrywały?
Zapoznaj się z mapą, a następnie wykonaj polecenie.
Zapoznaj się z fragmentem, a następnie wykonaj polecenia.
Fragment w pisowni oryginalnej.
Ulotka radziecka.Rzołnierze Armii Polskiej!
Pańsko‑burżuazyjny Rząd Polski, wciągnowszy Was w awanturystyczną wojnę, pozornie przewaliło się. Ono okazało się bezsilnym rządzić krajem i zorganizować obronu. Ministrzy i generałowie, schwycili nagrabione imi złoto, tchórzliwie uciekli, pozostawiają armię i cały łud Polski na wolę losu.
Armia Polska pocierpieła surową poraźkę, od którego ona nie oprawić wstanie się. Wam, waszym żonom, dzieciam, braciam i siostram ugraża głodna śmierć i zniszczenie.
W te ciężkie dni dla Was potężny Związek Radziecki wyciąga Wam ręce braterskiej pomocy. Nie przeciwcie się Robotniczo‑Chłopskiej Armii Czerwonej. Wasze przeciewenie bez kożyści i przerzeczono na całą zgubę. My idziemy do Was nie jako zdobywcy, a jako wasi braci po klasu jako wasi wyzwoleńcy od ucisku obszarników i kapitalistów.
Wielka i niezwolczona Armia Czerwona niesie na swoich sztandarach pracującym, braterstwo i szczęśliwe życie.
Rzołnierze Armii Polskiej! Nie proliwacie doremnie krwi za cudze Wam interesy obszarników i kapitalistów.
Was przymuszają uciskać białorusinów, ukraińców […]. Pamiętajcie! Nie może być swobodny naród, uciskające drugie narody […].
Rzucajcie broń! Przechodźcie na stronę Armii Czerwonej. Wam zabezpieczona swoboda i szczęśliwe życie.
Naczelny Dowódca Białoruskiego frontu
Komandarm Drugiej Rangi Michał Kowalow.
Źródło: Ulotka radziecka. Cytat za: R. Śniegocki, Historia. Burzliwy wiek XX. Podręcznik dla III klasy liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum. Kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym, wyd. Nowa Era,Warszawa 2006, s. 141-142.
Rozstrzygnij, czy mapka oznaczona jako źródło B przedstawia przebieg tej samej bitwy, którą opisuje fragment opracowania historycznego. Odpowiedź uzasadnij, odnosząc się do treści obu źródeł.
Źródło A
Wojsko polskie w II wojnie światowej(…) Licząca jeszcze około 17 tys. żołnierzy Grupa napotkała pod Kockiem niemiecką 13 DZmot [132 Dywizję Zmotoryzowaną]. Zniszczono trzy czołgi, wzięto ponad 200 jeńców. Wieczorem 50 DP [50 Dywizja Piechoty] przełamała opór Niemców, przesuwając się w kierunku Adamowa. Następnego dnia gen. Kleeberg uprzedził działania przeciwnika, rozwijając natarcie głównych sił SGO „Polesie” [Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie”]. Doszło do całodziennych walk, przy obustronnych dużych stratach. 13 DZmot. znalazła się w trudnym położeniu, ale Polacy nie uzyskali wyraźnego powodzenia. W tej sytuacji gen. Kleeberg zatrzymał natarcie i nakazał przegrupowanie sił do nowego uderzenia. 4 października oddziały polskie pozostawały w obronie, odpierając na całym froncie ataki nieprzyjaciela. Szczególnie zacięte boje rozgorzały pod Adamowem i Wolą Gułowską. Mimo zażartego oporu piechoty i kawalerii polskiej, Niemcy uzyskali znaczne sukcesy terenowe. Żołnierze gen. Kleeberga walczyli już resztkami amunicji. Położenie SGO „Polesie” stawało się tym groźniejsze, że od północnego zachodu do Kocka zbliżała się 29 DZmot., która szła na pomoc ciężko walczącej 13 Dywizji. (…) Kolejny dzień bitwy mógł zakończyć się rozbiciem 13 Dywizji. Niestety, oddziały polskie sygnalizowały niemal zupełny brak amunicji. 5 października o godz. 20.00 na odprawie dowódców wielkich jednostek w Horodzieszce, gen. Kleeberg zmuszony był podjąć decyzję przerwania beznadziejnej walki.
Źródło: Wojsko polskie w II wojnie światowej, red. E. Pawłowski i Z. Wawer, Warszawa 2005, s. 91–92.
Źródło B
Powołując się na informacje zaczerpnięte ze źródeł B i C wyjaśnij, w jaki sposób strategiczny plan uderzenia na Polskę znalazł odzwierciedlenie w rozmieszczeniu dywizji niemieckich.
Źródło A
Wojna wyzwoleńcza narodu polskiego w latach 1939–1945Zgodnie z wytycznymi Hitlera naczelne dowództwo sił zbrojnych Niemiec (OKW) wydało 3i11 kwietnia 1939 r. dyrektywę o wojennych przygotowaniach Wehrmachtu na rok 1939/1940.
Dyrektywa zawierała między innymi ogólny zamiar kampanii wojennej przeciwko Polsce oraz wytyczne do jej przygotowania z orientacyjnym terminem gotowości do działań na l września 1939 r. (…)
Zamiar operacyjny niemieckiego planu kampanii przeciwko Polsce zakładał zniszczenie głównych sił Wojska Polskiego, rozwiniętych, jak przewidywano, na zachód od rubieży Wisła, Narew. Zamiar ten miał być zrealizowany przez wykonanie uderzenia rozcinającego – głównymi siłami ze Śląska w kierunku środkowej Wisły, z równoczesnymi uderzeniami oskrzydlającymi – z Prus Wschodnich oraz Moraw i Słowacji.
Skoncentrowane w Prusach -Wschodnich, na Pomorzu Zachodnim, Śląsku i Morawach wojska niemieckie zostały zorganizowane w dwie grupy armii – „Północ” (dowódca gen. v. Bock) i „Południe” (dowódca gen. v. Rundstedt).
Źródło: J. Zamojski, T. Rawski, Z. Stąpor, Wojna wyzwoleńcza narodu polskiego w latach 1939–1945, Warszawa 1965, s. 128.
Źródło B
Źródło C
