R1PZqDyNk3f3o1

obiekt interaktywny

obiekt interaktywny

Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DYxVheyaA

1. Zobaczyć wszystko

Podczas każdej wycieczki w teren możesz zobaczyć wiele zjawisk, zwierząt i roślin. Przyroda jest pełna niespodzianek, które czekają na odkrycie. Wystarczy tylko umieć je odnaleźć. Wyruszając na wyprawę, warto zaopatrzyć się w kilka pomocnych przyrządów, które ułatwią ci obserwacje przyrodnicze.
Jednym z takich przedmiotów jest lupa, zwana inaczej szkłem powiększającym. Z jej pomocą dokładnie obejrzysz na przykład drobne owady czy liście roślin.

R10NNh0fV1HIb1

Fotografia lupy powiększającej stronę w książce.

Pamiętaj, że prowadząc obserwacje przyrodnicze, nie możesz ingerować w środowisko organizmów ani zakłócać ich naturalnego rytmu życia. Dlatego, aby móc przyjrzeć się oddalonym od ciebie obiektom, zabierz na wycieczkę lornetkę. Jest ona szczególnie przydatna podczas obserwacji zwierząt. Nie musisz do nich podchodzić i niepokoić ich.

RRZ7oTSTBUOeN1

Fotografia młodego człowieka w terenie patrzącego przez lornetkę.

Jeśli planujesz obserwację obiektów, które są położone bardzo daleko, z pewnością przyda ci się luneta. Dzięki niej możesz oglądać nie tylko zwierzęta (np. ptaki na dużym jeziorze lub sarny pasące się daleko na polu), ale też Księżyc lub gwiazdy. Luneta ma nawet kilkakrotnie większe powiększenie niż lornetka, nie sprawdzi się więc w terenie, gdzie widoczność jest ograniczona – np. w lesie.

R20YHOWa1cRP01

Fotografia człowieka patrzącego przez lunetę na statywie.

Chcąc wyruszyć na wycieczkę terenową, oprócz przyrządów do obserwacji przyrody warto przygotować także inne pomoce. Są nimi atlasyatlasatlasy i przewodnikiprzewodnikprzewodniki, w których znajdziesz wiele ciekawych informacji na temat otaczajacyh cię roślin i zwierząt. Jeśli wybierasz się na zwiedzanie takich obszarów cennych przyrodniczo, jak rezerwaty czy parki narodowe, możesz wcześniej dowiedzieć się z książek lub Internetu, jakie rośliny i zwierzęta możesz tam spotkać. Być może znajdziesz również wskazówki, gdzie szukać stanowisk interesujących cię gatunków.
Warto dokumentować swoje obserwacje. Dlatego przyrodnik zawsze bierze ze sobą notes i długopis. Przydatny może okazać się także aparat fotograficzny, nawet bardzo prosty. Zdjęcia są cennym dowodem prowadzonych badań, a przy tym miłą pamiątką.

2. Bezpieczeństwo na wycieczce

Aby wycieczka w teren była dla ciebie źródłem przyjemności i wielu ciekawych obserwacji, trzeba się do niej właściwie przygotować. Dlatego warto zadbać o odpowiedni ubiór, zwłaszcza buty. Pamiętaj, że zwykłe trampki nie nadają się na wielogodzinne marsze w terenie. Na takie wyprawy najlepiej założyć sznurowane obuwie sięgające powyżej kostki. Pomoże ci to uniknąć kontuzji w razie upadku. Podeszwa powinna być żłobkowana – zapobiega to poślizgowi. Nie zapomnij również o nieprzemakalnej kurtce – dzięki niej nie zmokniesz w razie niespodziewanego deszczu. Zaopatrz się też w okulary przeciwsłoneczne oraz nakrycie głowy chroniące przed słońcem.

Elementy wyposażenia niezbędne do wyprawy w teren

R9FCKQBcmzeHL1

Galeria zdjęć prezentująca ekwipunek na wycieczkę terenową. Pierwsza fotografia przedstawia buty terenowe.

RcFBfWoWhteXJ1

Fotografia przedstawia człowieka ubranego w kurtkę przeciwdeszczową - przydatną podczas wycieczki terenowej.

RQFcUGnovyXpY1

Fotografia przedstawia mały plecak turystyczny.

RHv5XdJZGIShA1

Fotografia prezentuje trzy dorosłe osoby wędrujące szlakiem górskim. Mężczyzna na pierwszym planie ubrany jest w krótkie spodenki, podkoszulek, kapelusz, buty z grubą podeszwą. Na plecach niesie plecak. W tle widoczny ośnieżony szczyt.

Cenne przyrodniczo tereny leżą często z dala od miast czy wsi. Dlatego bardzo ważne jest zaplanowanie dojazdu. Pamiętaj, że autobusy i pociągi poruszają się według rozkładu jazdy. Dobrze jest więc zanotować sobie, o której godzinie odjeżdża nasz środek transportu. Pomoże ci to zaplanować pozostałą część wycieczki. Aby twoja wyprawa nie skończyła się wizytą w szpitalu, musisz stosować się do kilku podstawowych reguł związanych z bezpiecznym poruszaniem się.

• Już w drodze na wycieczkę przestrzegaj zasad ruchu drogowego – przechodź przez jezdnię w miejscach do tego wyznaczonych. Jeśli na przejściu jest sygnalizacja świetlna – nie przechodź na czerwonym świetle.

• Przed wejściem na jezdnię uważnie się rozejrzyj i przepuść przejeżdżające samochody.

• Poruszaj się chodnikiem, a jeśli go nie ma – poboczem po lewej stronie drogi.

• Jeśli przebywasz na przykład w rezerwacie, to nie schodź z wyznaczonego szlaku – zejście z niego jest nielegalne i może negatywnie wpłynąć na przyrodę.

• Patrz pod nogi! Duże kamienie, głazy czy leżące na szlaku gałęzie mogą stać się przyczyną potknięcia, a nawet poważnego urazu.

Bardzo ważna jest ostrożność podczas obserwowania dzikich zwierząt – rzadko bywają one agresywne bez powodu, jednak broniąc siebie lub swoich młodych, mogą stać się bardzo niebezpieczne. Dotyczy to również tych zwierząt, które wydają się być zupełnie niegroźne!

Groźne mogą być nie tylko zwierzęta, ale i rośliny. Wiele z nich zawiera trujące związki, które mogą być przyczyną chorób, a nawet śmierci. Nigdy nie jedz nieznanych ci roślin, nawet jeśli ich owoce (np. jagody) wyglądają apetycznie. Pamiętaj, że niektóre rośliny mogą być niebezpieczne, nawet jeśli ich nie zjesz – już sam kontakt skóry z nimi może wywołać na przykład podrażnienia, wysypkę lub duszności.

R1X6OAPdzqazQ1

Fotografia przedstawia łabędzia z rozpostartymi w bok skrzydłami, który niemal unosi się nad wodą.

Podsumowanie

• Lupa, lornetka i luneta pomogą ci dokonywać obserwacji w terenie.

• Informacji o zaobserwowanych gatunkach roślin i zwierząt szukaj w przewodnikach i atlasach.

• Pamiętaj o przygotowaniu stroju i ekwipunku odpowiedniego do terenu, po którym będziesz wędrować.

• Zachowaj ostrożność podczas poruszania się w terenie.

Słowniczek

Zadania