Film + Sprawdź się
Zapoznaj się z filmem, a następnie wykonaj kolejne polecenia.
Opisz przyczyny powstania OPEC i jej znaczenie dla sytuacji politycznej w latach 60. i 70.
Wyjaśnij, w jaki sposób pierwszy kryzys naftowy wpłynął na sytuację gospodarczą i polityczną w różnych państwach świata.
Wyjaśnij, na jakie różne konsekwencje kryzysu paliwowego z lat 70. zwrócili uwagę twórcy ilustracji A i B.
Przeczytaj fragment artykułu popularnonaukowego, a następnie wykonaj polecenie.
Zapoznaj się z fragmentem artykułu popularnonaukowego, a następnie wykonaj polecenie.
„Jeździłem […] volvo, więc podwyżki nie uderzyły mnie aż tak bardzo po kieszeni jak właścicieli wielkich cadillaców czy mustangów […]. W przeciwieństwie do Europejczyków Amerykanie podróżują na długie dystanse i często są skazani na prywatne samochody, bo transport kolejowy czy autobusowy po prostu do bardzo wielu miejsc nie dociera” – dodaje Tom Engelhardt. […] Sfrustrowani kierowcy ciężarówek organizowali 24‑godzinne blokady autostrad. Zawiódł też system dystrybucji – w niektórych miejscach w ogóle nie można było dostać benzyny, a w innych było jej pełno. Mnożyły się teorie spiskowe. Rozsiewano na przykład plotki, że cały kryzys został wywołany przez zmowę importerów ropy, którzy chcą się w ten sposób wzbogacić, a tymczasem w porcie nowojorskim stoi pełno czekających na rozładunek tankowców. Jak mówi […] historyk Fiona Venn, autorka opracowań na temat kryzysu, badania opinii publicznej z tego okresu wskazują nawet, że aż jedna czwarta Amerykanów obarczała winą za problemy z paliwem koncerny naftowe, a dalsze 25 procent – rząd w Waszyngtonie. Tylko niewielki odsetek ludzi sądził, że to kraje arabskie spowodowały zakłócenia w dostawach. To okres ogromnego spadku zaufania do prezydenta Richarda Nixona i całego rządu. […] Prezydent Nixon nakazał […] drukowanie kartek na benzynę, ale nie zdecydował się na ich wprowadzenie. Zaproponował natomiast inne formy oszczędzania energii: przedłużył obowiązywanie letniej zmiany czasu, przez co wiele dzieci musiało dojeżdżać do szkoły jeszcze przed świtem, narzucił ogólnokrajowe ograniczenie prędkości do 90 kilometrów na godzinę i zaapelował, by wszyscy Amerykanie ograniczyli temperaturę w swoich domach do 18 stopni Celsjusza. […] „Solidarność była wówczas dużo większa niż dziś. […] Oszczędzanie paliwa stało się narodową sprawą i naprawdę starano się podnieść świadomość w tej dziedzinie. Wynik tych starań zależał nie od działań rządu, tylko od nas samych” – wspomina jeden z blogerów. […] Nie znaczy to jednak, że kryzys nie miał wpływu na amerykańską gospodarkę. Przeciwnie – giełda spadła o 15 procent w ciągu pierwszego miesiąca, a w ciągu następnego roku 45 procent. Ceny żywności i wyrobów przemysłowych bardzo wzrosły, inflacja sięgała 10 procent. W wyniku światowej recesji wielu Amerykanów straciło pracę, bo fabryki ograniczały produkcję. Potężny wcześniej przemysł samochodowy w USA zaczął gwałtownie tracić rynek na rzecz mniej paliwożernych aut europejskich i japońskich.
Określ, na które skutki kryzysu paliwowego w USA zwraca uwagę autor.
Skutki | Tak | Nie |
kryzys polityczny | □ | □ |
wzmocnienie wspólnoty narodowej | □ | □ |
wzrost cen | □ | □ |
narastanie nastrojów ksenofobicznych | □ | □ |
kryzys zaufania do gospodarki wolnorynkowej | □ | □ |
dezinformacja | □ | □ |
zjawisko przemytu paliw | □ | □ |
wzrost zainteresowania klientów kupnem pakownych aut wieloosobowych | □ | □ |
zmiany w organizacji oświaty | □ | □ |
nasilenie korupcji | □ | □ |
Wyobraź sobie, że jesteś dziennikarzem/dziennikarką. Podróżujesz po Stanach Zjednoczonych, aby przyjrzeć się bliżej życiu codziennemu Amerykanów w czasach kryzysu paliwowego. Napisz krótki (maksymalnie 7 zdań) reportaż dla lokalnej prasy. Wykorzystaj zamieszczone poniżej zdjęcia z tamtych czasów.