Nagranie dźwiękowe utworu Jana Andrzeja Morsztyna Niestatek.
Oczy są ogień, czoło jest zwierciadłem, Włos złotem, perłą ząb, płećpłećpłeć mlekiem zsiadłem, Usta koralem, purpurą jagodyjagodyjagody, Póki mi, panno, dotrzymujesz zgody. Jak się zwadzimy – jagody są trądem, Usta czeluścią, płeć blejwasemblejwasblejwasem bladem, Ząb szkapią kością, włosy pajęczyną, Czoło maglowniąmaglowniamaglownią, a oczy perzyną.
niestatek Źródło: Jan Andrzej Morsztyn, Niestatek.
płeć
tu: cera
jagody
policzki
blejwas
biało‑szara farba
maglownia
drewniana, poorana rowkami deska do maglowania bielizny
Polecenie 1
Wysłuchaj interpretacji głosowych wiersza Jana Andrzeja Morsztyna i wynotuj w formie mapy myśli, na czym polega konceptyzm w wierszach poety.
RB5yJiUaLVe59
(Uzupełnij).
RViWqJ6JC1mkA1
Mapa myśli. Lista elementów:
Nazwa kategorii: Konceptyzm Jana Andrzeja Morsztyna
Elementy należące do kategorii Konceptyzm Jana Andrzeja Morsztyna
Nazwa kategorii: sensualizm
Elementy należące do kategorii sensualizm
Nazwa kategorii:
Nazwa kategorii:
Koniec elementów należących do kategorii sensualizm
Nazwa kategorii: hiperbolizacja
Elementy należące do kategorii hiperbolizacja
Nazwa kategorii:
Nazwa kategorii:
Nazwa kategorii:
Koniec elementów należących do kategorii hiperbolizacja
Nazwa kategorii: antytezy
Elementy należące do kategorii antytezy
Nazwa kategorii:
Nazwa kategorii:
Koniec elementów należących do kategorii antytezy
Nazwa kategorii: kontrasty
Elementy należące do kategorii kontrasty
Nazwa kategorii:
Nazwa kategorii:
Koniec elementów należących do kategorii kontrasty
Nazwa kategorii: eschatologia
Elementy należące do kategorii eschatologia
Nazwa kategorii:
Nazwa kategorii:
Koniec elementów należących do kategorii eschatologia
Nazwa kategorii: motywy wanitatywne]
Elementy należące do kategorii motywy wanitatywne]
Nazwa kategorii:
Nazwa kategorii:
Koniec elementów należących do kategorii motywy wanitatywne]
Koniec elementów należących do kategorii Konceptyzm Jana Andrzeja Morsztyna
Mapa myśli. Lista elementów:
Nazwa kategorii: Konceptyzm Jana Andrzeja Morsztyna
Elementy należące do kategorii Konceptyzm Jana Andrzeja Morsztyna
Nazwa kategorii: sensualizm
Elementy należące do kategorii sensualizm
Nazwa kategorii:
Nazwa kategorii:
Koniec elementów należących do kategorii sensualizm
Nazwa kategorii: hiperbolizacja
Elementy należące do kategorii hiperbolizacja
Nazwa kategorii:
Nazwa kategorii:
Nazwa kategorii:
Koniec elementów należących do kategorii hiperbolizacja
Nazwa kategorii: antytezy
Elementy należące do kategorii antytezy
Nazwa kategorii:
Nazwa kategorii:
Koniec elementów należących do kategorii antytezy
Nazwa kategorii: kontrasty
Elementy należące do kategorii kontrasty
Nazwa kategorii:
Nazwa kategorii:
Koniec elementów należących do kategorii kontrasty
Nazwa kategorii: eschatologia
Elementy należące do kategorii eschatologia
Nazwa kategorii:
Nazwa kategorii:
Koniec elementów należących do kategorii eschatologia
Nazwa kategorii: motywy wanitatywne]
Elementy należące do kategorii motywy wanitatywne]
Nazwa kategorii:
Nazwa kategorii:
Koniec elementów należących do kategorii motywy wanitatywne]
Koniec elementów należących do kategorii Konceptyzm Jana Andrzeja Morsztyna
Konceptyzm Jana Andrzeja Morsztyna
sensualizm
hiperbolizacja
antytezy
kontrasty
eschatologia
motywy wanitatywne]
Polecenie 2
Przeanalizuj kompozycję wiersza, aby odpowiedzieć na pytanie, na czym polega jego kunszt. W tym celu: 1. wypisz wymienione w wierszu części twarzy opisywanej panny wraz z ich określeniami i wyjaśnij, wedle jakiej zasady zostały one uporządkowane; 2. porównaj wymowę epitetów w pierwszej i drugiej części wiersza; 3. porównaj funkcje epitetów w pierwszej i drugiej części wiersza, zwracając uwagę na ich oryginalność?
Przeanalizuj kompozycję wiersza, aby odpowiedzieć na pytanie, na czym polega jego kunszt. W tym celu: 1. wypisz wymienione w wierszu części twarzy opisywanej panny wraz z ich określeniami i wyjaśnij, wedle jakiej zasady zostały one uporządkowane; 2. porównaj wymowę epitetów w pierwszej i drugiej części wiersza; 3. porównaj funkcje epitetów w pierwszej i drugiej części wiersza, zwracając uwagę na ich oryginalność?
Przeanalizuj kompozycję wiersza, aby odpowiedzieć na pytanie, na czym polega jego kunszt. W tym celu: 1. wypisz wymienione w wierszu części twarzy opisywanej panny wraz z ich określeniami i wyjaśnij, wedle jakiej zasady zostały one uporządkowane; 2. porównaj wymowę epitetów w pierwszej i drugiej części wiersza; 3. porównaj funkcje epitetów w pierwszej i drugiej części wiersza, zwracając uwagę na ich oryginalność?
Przeanalizuj kompozycję wiersza, aby odpowiedzieć na pytanie, na czym polega jego kunszt. W tym celu: • wypisz wymienione w wierszu części twarzy opisywanej panny wraz z ich określeniami i wyjaśnij, wedle jakiej zasady zostały one uporządkowane; • porównaj wymowę epitetów w pierwszej i drugiej części wiersza; • porównaj funkcje epitetów w pierwszej i drugiej części wiersza, zwracając uwagę na ich oryginalność.
R1aF7HyYnMbm4
części twarzy (Uzupełnij). zasada (Uzupełnij).
R1JxDCHstSFVN
w pierwszej części wiersza (Uzupełnij). w drugiej części wiersza (Uzupełnij).
Polecenie 3
Opisz sytuację, w jakiej mógł powstać wiersz.
RfQTiCHOLev6N
(Uzupełnij).
Jan KochanowskiDo Hanny
Chybaby nie wiedziała, co znaczy twarz blada I kiedy kto nie grzeczy, Hanno, odpowiada; Często wzdycha, a rzadko kiedy się rozśmieje, Tedy nie wiesz, że prze cię moje serce mdleje.
hanna Źródło: Jan Kochanowski, Do Hanny, [w:] Jan Kochanowski, Poezje, oprac. J. Pelc, Warszawa 1998, s. 24.
Polecenie 4
Zapoznaj się z fraszką Jana Kochanowskiego Do Hanny. Porównaj kontrastowe układy kompozycyjne obu wierszy i zastanów się, jaką funkcję pełni w tych utworach kontrast. Jaką zasadę świata ilustruje utwór renesansowy, a jaką zasadę wyolbrzymia utwór barokowy?
R10y85RQGGtVC
Niestatek (Uzupełnij). Do Hanny (Uzupełnij).
Jan Andrzej MorsztynDo trupa
Leżysz zabity i jam też zabity, Ty – strzałą śmierci, ja – strzałą miłości, Ty krwie, ja w sobie nie mam rumianości, Ty jawne świece, ja mam płomień skryty,
Tyś na twarz suknem żałobnym nakryty, Jam zawarł zmysły w okropnej ciemności, Ty masz związane ręce, ja wolności Zbywszy mam rozum łańcuchem powity.
Ty jednak milczysz, a mój język kwili, Ty nic nie czujesz, ja cierpię ból srodze, Tyś jak lód, a jam w piekielnej śreżodześreżogaśreżodze.
Ty się rozsypiesz prochem w małej chwili, Ja się nie mogę, stawszy się żywiołem Wiecznym mych ogniów, rozsypać popiołem.
dwa Źródło: Jan Andrzej Morsztyn, Do trupa.
śreżoga
lekka mgła w upalny dzień; nagrzane, drgające powietrze
Rhyi7EjuUhuUG
Film nawiązujący do treści materiału Jan Andrzej Morsztyn Do trupa.
Film nawiązujący do treści materiału Jan Andrzej Morsztyn Do trupa.
Film nawiązujący do treści materiału Jan Andrzej Morsztyn Do trupa.
Polecenie 5
Wynotuj z wiersza Do trupa pary wyrażeń przeciwstawnych oraz zestawienia wyrazów o charakterze analogicznym (paralelnym) odnoszące się do bohaterów lirycznych wiersza. Kto z kim jest porównany w tym utworze?
R5XSEf0Ru3rn3
Wyrażenia przeciwstawne i paralelne (Uzupełnij). Kto z kim jest porównywany? (Uzupełnij).
Polecenie 6
Wyjaśnij istotę i sens konceptu zastosowanego w wierszu.
RxRICacZR4qNX
(Uzupełnij).
Polecenie 7
Opisz uczucia, które budzi w tobie ten sonet. Czy jest szokujący?
RVzUmNGmTb37z
(Uzupełnij).
Polecenie 8
Na podstawie poznanych utworów Jana Andrzeja Morsztyna określ cechy języka poetyckiego epoki baroku.