Maszyny i urządzenia stosowane w przemyśle ceramicznym
CES.01. Eksploatacja maszyn i urządzeń przemysłu ceramicznego - Technik ceramik 311944,
Operator urządzeń przemysłu ceramicznego 818115
Przewodnik dla nauczyciela
Wprowadzenie
Drodzy Nauczyciele!
„Nowoczesne kształcenie stawia nauczyciela w roli mentora. Odejście nauczyciela od roli „dostarczyciela” wiedzy, który przy tablicy prowadzi wykład (a głównym zadaniem uczniów jest słuchanie i notowanie najważniejszych informacji) pozwala na rozbudzenie kreatywności uczących się i postawienie ich w roli poszukiwaczy wiedzy” (Koncepcja e‑materiałów do kształcenia zawodowego).
Celem Przewodnika dla nauczyciela jest przedstawienie e‑materiału „Maszyny i urządzenia stosowane w przemyśle ceramicznym” dla kształcenia zawodowego zawartego na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej, z którego nauczyciel i uczeń mogą korzystać podczas zajęć kształcenia zawodowego, a także podczas pracy poza zajęciami (uczniowie mogą sięgać do e‑materiałów w ramach pracy domowej lub z własnej inicjatywy, np. przygotowując się do lekcji, do egzaminów).
Nauczycielu, mamy nadzieję, że e‑materiały pozwolą Ci zwiększyć efektywność nauczania. Przewodnik zbudowany jest z następujących elementów:
Spis treści
1. Ogólna koncepcja e‑materiału1. Ogólna koncepcja e‑materiału
2. Cele ogólne e‑materiału2. Cele ogólne e‑materiału
3. Struktura e‑materiału3. Struktura e‑materiału
3. 1. Materiały multimedialne3. 1. Materiały multimedialne
3. 2. Obudowa dydaktyczna3. 2. Obudowa dydaktyczna
4. Opis zawartości merytorycznej e‑materiału i powiązania między elementami e‑materiału4. Opis zawartości merytorycznej e‑materiału i powiązania między elementami e‑materiału
5. Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej5. Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej
5. 1. Organizowanie pracy uczniów indywidualnej, w grupach i w zespole podczas zajęć5. 1. Organizowanie pracy uczniów indywidualnej, w grupach i w zespole podczas zajęć
5. 2. Organizowanie pracy uczniów indywidualnej i w grupach poza zajęciami5. 2. Organizowanie pracy uczniów indywidualnej i w grupach poza zajęciami
5. 3. Indywidualizowania pracy z uczniem/uczniami podczas zajęć i poza nimi5. 3. Indywidualizowania pracy z uczniem/uczniami podczas zajęć i poza nimi
5. 4. Organizowania pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych5. 4. Organizowania pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych
6. Opis materiałów sprawdzających6. Opis materiałów sprawdzających
7. Minimalne wymagania techniczne umożliwiające korzystanie z e‑materiału7. Minimalne wymagania techniczne umożliwiające korzystanie z e‑materiału
1. Ogólna koncepcja e‑materiału
E‑materiał „Maszyny i urządzenia stosowane w przemyśle ceramicznym” wspiera osiąganie wybranych efektów kształcenia określonych dla kwalifikacji:
CES.01. Eksploatacja maszyn i urządzeń przemysłu ceramicznego:
CES.01.3. Eksploatowanie maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle ceramicznym wyodrębnionej w zawodach szkolnictwa branżowego operator urządzeń przemysłu ceramicznego 818115 oraz technik ceramik 311944.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
2. Cele ogólne e‑materiału
E‑materiał uwzględnia treści, które pozwolą na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia.
Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych w zakresie kwalifikacji CES.01. Eksploatacja maszyn i urządzeń przemysłu ceramicznego:
- przygotowywanie surowców i półproduktów do produkcji wyrobów ceramicznych,
- wytwarzanie półproduktów i wyrobów ceramicznych,
- użytkowanie maszyn i urządzeń w przemyśle ceramicznym,
- regulowanie i utrzymywanie parametrów procesów produkcyjnych,
w zawodach: operator urządzeń przemysłu ceramicznego 818115, technik ceramik 311944.
Celem e‑materiału jest przedstawienie w sposób obrazowy i zrozumiały, jakiego rodzaju maszyny i urządzenia stosowane są w przemyśle ceramicznym. To przemysł, w którym większość prac wykonują nowoczesne maszyny, automatyczne linie produkcyjne, zautomatyzowane procesy załadunku, rozładunku i transportu międzyoperacyjnego. Między innymi do nowoczesnych technologii (przemysł 4.0) należy formowanie i zdobienie płytek ceramicznych o dużych formatach poprzez ciągłe walcowanie, czyli zagęszczanie proszków (inaczej zwanych granulatem) na prasie walcowej.
Przemysł ceramiczny to między innymi produkcja ceramiki: stołowej, sanitarnej, budowlanej, ogniotrwałej, technicznej, szlachetnej, elektrotechnicznej i elektronicznej.
E‑materiał ma stanowić pomoc w procesie nauczania/uczenia się w ww. zawodach oraz wspierać osiąganie wybranych efektów kształcenia poprzez podnoszenie jakości procesu dydaktycznego, rozwój kompetencji komunikacyjno‑cyfrowych, lepsze dostosowanie tempa i zakresu nauczania do indywidualnych potrzeb uczącego się, a tym samym przyczynić się do poprawy efektywności pracy dydaktyczno‑wychowawczej.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
3. Struktura e‑materiału
3.1. Materiały multimedialne
Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy oraz nabycie kompetencji zawodowych.
E‑materiał: Maszyny i urządzenia stosowane w przemyśle ceramicznym składa się z dwóch elementów multimedialnych:
• Animacja 3DAnimacja 3D: Zasady eksploatacji maszyn w przemyśle ceramicznym,
• Plansza interaktywnaPlansza interaktywna: Maszyny i urządzenia w przemyśle ceramicznym
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
3.2. Obudowa dydaktyczna
• Interaktywne materiały sprawdzająceInteraktywne materiały sprawdzające – pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności z zakresu technik obróbki, zdobienia i przetwarzania szkła.
• Słownik pojęć dla e‑materiałuSłownik pojęć dla e‑materiału – zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym e‑materiale.
• Przewodnik dla nauczycielaPrzewodnik dla nauczyciela – zawiera wskazówki dotyczące wykorzystania e‑materiału dla kształcenia zawodowego zawartego na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej. Przewodnik zawiera opis materiałów multimedialnych, które mają pomóc nauczycielowi w procesie kształcenia – czyli organizowania procesu nabywania przez uczniów wiedzy i umiejętności, ich sprawdzania jako elementu końcowego tego procesu lub diagnozującego – jaką wiedzę i umiejętności uczniowie już posiadają, aby potem indywidualizować proces kształcenia.
• Przewodnik dla uczącego sięPrzewodnik dla uczącego się – zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.
• Netografia i bibliografiaNetografia i bibliografia – stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
4. Opis zawartości merytorycznej e‑materiału i powiązania między jego elementami
W e‑materiale nauczyciel ma możliwość wykorzystania następujących materiałów multimedialnych:
• Animacja 3DAnimacja 3D: Zasady eksploatacji maszyn w przemyśle ceramicznym – prezentuje informacje dotyczące prasowania płytek ceramicznych w nowoczesnej technologii tzw. walcowania z wykorzystaniem proszków ceramicznych (granulatów) oraz innych dodatków do barwienia i dekorowania.
Przygotowany wcześniej proszek ceramiczny (granulat) trafia w sposób ciągły do zasobnika (podajnika dozującego), który zainstalowany jest w początkowej sekcji linii prasy walcowej. To urządzenie pozwala produkować wyroby ceramiczne z efektami, które odtwarzają wzory widoczne np. w kamieniu naturalnym i marmurze. Wzory takie powstają poprzez separację, nakładania się i przepływu proszków o różnych kolorach, a następnie podawane do pionowego leja samowyładowczego. Urządzenie jest również używane do tworzenia efektów żyłek w całym przekroju płytki ceramicznej. Linia prasy może być wyposażona w cyfrowy system dekoracji umożliwiający nakładanie różnych rodzajów proszków ceramicznych bez żadnych ograniczeń co do rozkładu wielkości cząstek lub koloru. Łączy elastyczność typową dla systemów cyfrowych ze swobodą korzystania z materiałów typowo stosowanych w przemyśle ceramicznym. Urządzenie umożliwia tworzenie szerokiej gamy efektów graficznych, odcieni i dekoracji, które uwydatniają ceramiczne powierzchnie, a tym samym podnoszą estetykę gotowych produktów. Główną maszyną systemu prasy walcowej jest zagęszczarka walcowa. Wykonuje ona w sposób ciągły zagęszczanie podawanej warstwy proszku za pomocą dwóch napędzanych silnikiem pasów o zbieżnych osiach i zestawu pośrednich rolek napędowych. Następnym elementem linii prasy walcowej jest maszyna do cięcia w ruchu. Jest ona umieszczona za zagęszczarką walcową. Urządzenie to wykonuje w sposób ciągły poprzeczne i wzdłużne cięcie, na dany format płytki, zagęszczonej masy ceramicznej. Dzięki bardzo wszechstronnej konfiguracji ilości głowic tnących, maszyna ta pozwala na tworzenie szerokiej gamy formatów płytek ceramicznych. Dalszym etapem procesu produkcji jest termiczne suszenie, podgrzewanie do odpowiedniej temperatury, zaprasowanych płytek ceramicznych. Odbywa się to w suszarni wielopoziomowej, której pracę kontroluje Operator urządzeń przemysłu ceramicznego, na stanowisku obsługi prasy.
Nauczyciel korzystający z danego materiału multimedialnego ma gotowy zbiór zdjęć oraz animacji do wykorzystania w swojej pracy dydaktycznej.
Efekty kształcenia oraz kryteria weryfikacji właściwe dla materiału multimedialnego:
CES.01.3.2. charakteryzuje maszyny i urządzenia stosowane w przemyśle ceramicznym
CES.01.3.2.1) klasyfikuje maszyny i urządzenia ze względu na zastosowanie w przemyśle ceramicznym
CES.01.3.2.2) rozpoznaje rodzaje maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle ceramicznym
CES.01.3.6. charakteryzuje działanie maszyn i urządzeń w poszczególnych procesach produkcji wyrobów ceramicznych
CES.01.3.6.1) stosuje zasady eksploatacji maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji wyrobów ceramicznych
CES.01.3.6.2) wskazuje czynności, które powinien wykonać operator przed uruchomieniem, w trakcie obsługi i po zatrzymaniu maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji wyrobów ceramicznych.
Cele szczegółowe materiału multimedialnego:
- przedstawienie kompetencji operatora urządzeń przemysłu ceramicznego obsługującego prasę walcową,
- przeznaczenie i rozpoznawanie urządzeń pracujących na linii do formowania płytek ceramicznych metodą walcowania,
- przedstawienie czynności zawodowych wykonywanych przez operatora urządzeń przemysłu ceramicznego podczas obsługi prasy walcowej.
• Plansza interaktywnaPlansza interaktywna: Maszyny i urządzenia w przemyśle ceramicznym, ukazująca obrazki i schematy maszyn i urządzeń w przemyśle ceramicznym.
Efekty kształcenia oraz kryteria weryfikacji właściwe dla materiału multimedialnego:
CES.01.3.2. charakteryzuje maszyny i urządzenia stosowane w przemyśle ceramicznym
CES.01.3.2.1) klasyfikuje maszyny i urządzenia ze względu na zastosowanie w przemyśle ceramicznym
CES.01.3.2.2) rozpoznaje rodzaje maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle ceramicznym.
Cele szczegółowe materiału multimedialnego:
- nazywanie i opisywanie urządzeń pracujących na linii „prasy walcowej” (prasa walcowa, drukarka cyfrowa, maszyna do cięcia płytek, suszarka wielopoziomowa),
- nazywanie i opisywanie urządzeń pracujących na liniach: szkliwierskich i zdobienia (urządzenie do szkliwienia płytek „METODĄ NATRYSKOWĄ”), drukarki do zdobienia (tradycyjne: sitodruk, rotacyjne oraz nowoczesne: cyfrowe),
- nazywanie i opisywanie urządzeń wykorzystywanych podczas wypalania wyrobów ceramicznych: (piec rolkowy, urządzenia załadowcze i rozładowcze).
Wskazane materiały multimedialne wraz z obudową dydaktyczną są powiązane ze względu na osiągnięcie ogólnego celu opracowanego e‑materiału.
Jest to nowoczesna pomoc dydaktyczna wspomagająca proces uczenia się/nauczania.
Przedstawione elementy składowe e‑materiału stanowią całość obrazującą: obsługę prasy walcowej w technologii ciągłego prasowania (płytki ceramiczne o dużych formatach) i urządzeń z nimi współpracujących (m.in. drukarki cyfrowej, maszyny do cięcia, suszarni wielopoziomowej), kontrolę jakości uformowanego wyrobu (półproduktu) wychodzącego z pras, ocenę parametrów granulatu (proszku ceramicznego) dozowanego do pras, kontrolę stanu technicznego obsługiwanych maszyn i urządzeń, utrzymywanie porządku w miejscu pracy.
Wszystkie materiały multimedialne w ramach e‑materiału są ze sobą powiązane, tzn. ułożenie w kolejności maszyn i urządzeń zgodnie z przepływem procesu technologicznego występujące w Animacji 3D, przekładają się w Planszy interaktywnej na lepsze zrozumienie schematów maszyn i urządzeń stosowanych w zawodzie operator urządzeń przemysłu ceramicznego.
Wiedza i umiejętności nabyte podczas oglądania Animacji 3D będą bardzo przydatne w zrozumieniu obsługi prasy walcowej w technologii ciągłego prasowania z procesami technologicznymi (zdobienia i wypalania płytek ceramicznych) w Planszy interaktywnej. Wszystkie materiały sprawdzające odnoszą się do Animacji 3D i Planszy interaktywnej. Kontrolują one wiedzę i umiejętności nabyte podczas wyżej wymienionej aktywności. Uczący się po zapoznaniu się z danymi materiałami multimedialnymi ma możliwość wykonania ćwiczeń w formie Interaktywnych materiałów sprawdzających w myśl metody dydaktycznej – utrwalanie nabytej wiedzy, a następnie dokonania samooceny i kontroli własnej wiedzy. W Interaktywnych materiałach sprawdzających znajduje się test ćwiczeniowy stanowiący podsumowującą całość pracy z e‑materiałem oraz ćwiczenia powiązane z danymi materiałami. Obudowa dydaktyczna w formie Słownika pojęć, Netografii i bibliografii warunkuje proces samokształcenia uczącego się.
E‑materiał pełni rolę pomocy dydaktycznej dla uczących się zawodów: operator urządzeń przemysłu ceramicznego i technik ceramik.
Służy nowoczesnemu kształceniu zawodowemu, by w zmieniającym się świecie informatyzacji i rozwoju przemysłu 4.0 w atrakcyjny sposób dostarczać uczącym się treści zgodne z aktualną wiedzą i rozwojem technologii przemysłowej.
E‑materiał jest odpowiedzią na potrzeby dzisiejszego uczącego się, nauczyciela oraz pracodawców zainteresowanych przygotowaniem pracowników do pracy zawodowej, oraz pozyskaniem wykwalifikowanej, młodej kadry pracowniczej.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
5. Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej
5.1. Organizowanie pracy uczniów indywidualnej, w grupach i w zespole podczas zajęć
- praca indywidualna uczniów – przykładem pracy indywidualnej uczniów może stać się mapa myśli dla wyznaczonego przez nauczyciela tematu: Opracowanie czynności wykonywanych przez operatora urządzeń przemysłu ceramicznego podczas obsługi prasy walcowej z wykorzystaniem Animacji 3D. Uczniowie samodzielnie mogą zapoznać się ze sposobem działania prasy walcowej, z warunkami wykonywanej pracy, a potem przygotują opis wyznaczony przez nauczyciela: określenie czynności przed rozpoczęciem pracy, określenie czynności w trakcie wykonywania pracy, określenie czynności po zakończeniu pracy. Mapa myśli powinna dawać użytkownikowi możliwość tworzenia własnych notatek w formie graficznej – diagramu do ilustrowania relacji pomiędzy składowymi, samodzielnego tworzenia mapy myśli poprzez budowanie wielopoziomowych relacji i wzajemnych zależności między myślami – wnioskami – podsumowaniami, zgodnie z zasadami tworzenia mapy pojęć. Swoją pracę uczniowie mogą zapisać, wydrukować oraz oddać do sprawdzenia nauczycielowi.
- praca uczniów w grupach – nauczyciel na zajęciach dzieli uczniów na grupy. Podstawą pracy grupowej uczniów może stać się Plansza interaktywna ukazująca obrazki i schematy maszyn i urządzeń w przemyśle ceramicznym. Poszczególne grupy zapoznają się z określonym zagadnieniem (partią materiału). Pracują we własnym tempie, przeglądają materiał, a następnie wykonują ćwiczenie w przydzielonej grupie. Uczniowie w grupach dyskutują między sobą, wymieniają poglądy, rozmawiają, jak ma wyglądać ich zdaniem wykonanie ćwiczenia zadanego przez nauczyciela. Każda grupa wykonują schemat/mapę myśli dotyczący innego zagadnienia, np.
Ćwiczenie: Zapoznajcie się z Planszą interaktywną – przygotujcie schemat/mapę myśli:
Grupa 1:
Wróć do fragmentu planszy ukazującej obrazki i schematy maszyn i urządzeń w przemyśle ceramicznym, aby przypomnieć sobie treści niezbędne do rozwiązania zadania.
Opracuj zadania prasy walcowej.
Grupa 2:
Wróć do fragmentu planszy ukazującej obrazki i schematy maszyn i urządzeń w przemyśle ceramicznym, aby przypomnieć sobie treści niezbędne do rozwiązania zadania.
Opracuj zadania suszarni wielopoziomowej.
Każda z grup pracuje zgodnie z zasadami pracy grupowej, na koniec przedstawia na forum klasy efekty wykonanego ćwiczenia z poznanych urządzeń oraz zostaje oceniona. Nauczyciel może zaproponować, aby poszczególne grupy samodzielnie wybierały sposób prezentacji ćwiczenia, co będzie stanowić ciekawą alternatywę. Po prezentacji grup powinno nastąpić podsumowanie pracy grupowej dotyczące zdobytych wiadomości i umiejętności oraz prezentacji efektów pracy grupowej. Warto z uczniami omówić, jakie nowe doświadczenia zdobyli oraz jakie wyniki pracy otrzymali. Nauczyciel może zastosować również arkusz ewaluacji zajęć w formie krótkiej ankiety.
- praca z całym zespołem klasowym – nauczyciel na zajęciach z całym zespołem klasowym po obejrzeniu Animacji 3D określa tematykę zajęć – dzisiaj opanujesz wiedzę dotyczącą obsługi prasy walcowej w technologii ciągłego prasowania i urządzeń z nimi współpracujących (m.in.drukarki cyfrowej, maszyny do cięcia, suszarni wielopoziomowej). Formułuje cele lekcji, które chce osiągnąć: opanowanie istotnych informacji na temat formowania i zdobienia płytek ceramicznych o dużych formatach poprzez ciągłe walcowanie, aktywne przyswajanie wiedzy podczas lekcji, praktyczne zastosowanie zdobytych wiadomości. Ustala pytania prowadzące ucznia po danym obszarze wiedzy. Na wstępie przedstawia pytania do materiału multimedialnego, a każdy z uczniów dokonuje zapisu odpowiedzi na pytania w zeszycie przedmiotowym.
Etapy pracy:
Informacje – grupa lub uczeń powinien mieć jasno określoną drogę postępowania (właściwego zaplanowania wykonania zadania).
Pytania prowadzące z Animacji 3D, np.:
- Na jakim urządzeniu odbywa się formowanie ciągłe i zdobienie w masie ceramicznej płytek o dużych formatach?
- Do czego służy podajnik dozujący w procesie prasowania?
- Jakiego rodzaje materiały może podawać system dozujący na prasie walcowej?
- Jakie daje możliwości maszyna do cięcia w ruchu znajdująca się za zagęszczarką walcową?
- W jakim celu stosowany jest rozdrabniacz złomu?
- W jakim celu stosuje się urządzenie do pomiaru gęstości?
- Z czym zintegrowany jest system wizyjny?
- Jaką rolę spełnia suszarnia wielopoziomowa?
Pytania skupiają uwagę uczniów na prezentowanych treściach i uczeń dodatkowo rozwija umiejętność wyszukiwania potrzebnych informacji. Wtedy bardziej skupiamy się na uczeniu niż na sprawdzaniu wiedzy.
Nauczyciel w drugiej fazie sprawdza wraz z zespołem klasowym poprawność udzielonych odpowiedzi, jednocześnie dokonując już planowania i wykonania przydzielonych zadań grupowych.
Planowanie – pytania prowadzące po danym obszarze wiedzy, powinny kierować ucznia do właściwego zaplanowania działania praktycznego. W tym celu nauczyciel dzieli klasę na grupy, które wykonują przydzielone zadanie praktyczne, np.
Zadanie:
Narysujcie schemat/mapę myśli – podstawowych urządzeń służących do formowania płytek ceramicznych metodą walcowania.
Czas pracy ok. 30 min.
Wróć do fragmentu Animacji 3D dotyczącej zasad eksploatacji wybranej maszyny w przemyśle ceramicznym (prasy walcowej, (od 02:30’ do 04:30’)), aby przypomnieć sobie treści niezbędne do rozwiązania zadania.
Grupa 1 zdefiniuj:
Podajnik dozujący proszek.
System nakładania proszku na pasie.
Dozownik zmikronizowanych proszków, glazury i płatków pyłkowych.
Cyfrowy system dekoracji.
Prasę, czyli zagęszczarkę walcową.
Wróć do fragmentu Animacji 3D dotyczącej zasad eksploatacji wybranej maszyny w przemyśle ceramicznym (prasy walcowej, (od 04:30’ do 10:40’)), aby przypomnieć sobie treści niezbędne do rozwiązania zadania.
Grupa 2 zdefiniuj:
Maszynę do cięcia w ruchu.
Rozdrabniacz złomu.
Urządzenie do pomiaru gęstości.
System wizyjny.
Suszarnię wielopoziomową.
Na tym etapie uczeń ma już niezbędne wiadomości na temat urządzeń wchodzących w obsługę prasy walcowej, może przystąpić do kolejnego kroku.
Ustalenia - w tym etapie uczeń/ zespół powinien porozmawiać z nauczycielem i przedstawić mu swoje dotychczasowe działania. Nauczyciel zweryfikuje pracę ucznia i ewentualnie skoryguje błędy. Następnie przydziela zadania, np. uzasadnijcie opisowo swój wybór ułożenia w kolejności maszyn i urządzeń zgodnie z przepływem procesu technologicznego. Tak przygotowane schematy pozostawcie do oceny.
Realizacja - jest to etap, w którym uczeń/zespół w sposób przemyślany i zaplanowany zgodnie ze swoim wyborem, opracowuje schemat podstawowych urządzeń służących do formowania płytek ceramicznych metodą walcowania. W tej fazie nauczyciel również powinien zwracać uwagę na prawidłowość pracy ucznia/zespołu.
Sprawdzanie - uczeń powinien samodzielnie sprawdzić poprawność wykonanego zadania. Można mu to ułatwić poprzez odpowiednio sformułowane pytania np.:
- Czy podajnik dozujący proszek w sposób ciągły, jest zainstalowany w początkowej sekcji linii prasy walcowej?
- Czy system nakładania proszku na pasie jest urządzeniem, które nakłada warstwę proszku na pas główny linii prasy walcowej?
- Czy system nakładania proszku na pasie służy do nakładania proszku bazowego, jak również może mieszać różne kolory przez dozowanie barwników, które rozchodzą się w całej masie lub warstwie powierzchniowej?
- Czy dozownik zmikronizowanych proszków, glazury i płatków pyłkowych nakłada warstwę materiału na bazę proszkową, która porusza się wzdłuż przenośnika?
- Czy cyfrowy system dekoracji umożliwia tworzenie szerokiej gamy efektów graficznych, odcieni i dekoracji, które uwydatniają ceramiczne powierzchnie, a tym samym podnoszą estetykę gotowych produktów?
- Czy prasa, czyli zagęszczarka walcowa, jest główną maszyną systemu?
- Czy maszyna do cięcia w ruchu jest umieszczona za zagęszczarką walcową?
- Czy rozdrabniacz złomu rozdrabnia materiał odcięty i wybrakowany, który jest przekazywany do ponownego przerobu na masę ceramiczną?
- Czy urządzenie do pomiaru gęstości monitoruje w czasie rzeczywistym grubość i gęstość w różnych punktach płytki, umożliwiając szybkie wykrycie wszelkich odchyleń?
- Czy system wizyjny zintegrowany jest z linią produkcyjną i przeprowadza pełną kontrolę powierzchni każdej pojedynczej płytki, w celu uzyskania szczegółowych informacji na temat dekoracji?
- Czy uformowane niewypalone płytki trafiają do suszarni w celu obniżenia wilgotności masy ceramicznej oraz zwiększenia wytrzymałość wyrobu w stanie surowym, co ułatwia jego transport i dalszą obróbkę na linii produkcyjnej?
Analiza - to ostatni etap pracy grupy lub ucznia. Teraz warto się zastanowić czy zadanie zostało dobrze wykonane. Należy zasugerować, aby odpowiedzieć sobie na pytania:
- Czy po raz drugi rozwiązałbyś/libyście zadanie tak samo?
- Czy wprowadziłbyś/libyście jakieś zmiany?
- Czy miałeś/mieliście wystarczające wiadomości i umiejętności?
- Z jakiej literatury korzystałeś/liście?
- Kto udzielał dodatkowych wskazówek?
Sposoby oceny pracy ucznia - można to zrobić w następujący sposób:
- ocenić jakość efektu wykonania zadania - wytworu pracy ucznia (rozwiązanie problemu, czy właściwie zostało zaplanowane zadanie praktyczne),
- ocenić poszczególne etapy działalności ucznia (zbieranie informacji, zaplanowanie pracy, ustalenia końcowe, sprawdzenie poprawności zadania, analiza pracy).
Nauczyciel wraz z zespołem klasowym dokonuje analizy końcowej. Uczniowie wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im trudności np. co było dla mnie najtrudniejsze?
Nauczyciel powinien podsumować całe zadanie, wskazać, jakie umiejętności były ćwiczone: opanowanie istotnych informacji na temat formowania i zdobienie płytek ceramicznych o dużych formatach poprzez ciągłe walcowanie, aktywne przyswajanie wiedzy podczas lekcji, praktyczne zastosowanie zdobytych wiadomości. Zwrócić uwagę, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość. Na koniec uczniowie mogą zapisać swoje prace np. na dysku w chmurze. Wskazana praca z całym zespołem klasowym może stanowić podsumowanie obejrzanej Animacji 3D.
W fazie rekapitulacji proponuje się zadawanie uczącym się pytań w formie zdań niedokończonych: Przypomniałem sobie, że…; Łatwe było dla mnie…; Nauczyłam/łem się dzisiaj…; Trudność sprawiało mi… (na podstawie https://www.profesor.pl/publikacja,7814,Artykuly,Metoda-tekstu-przewodniego).
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
5.2. Organizowanie pracy uczniów indywidualnej i w grupach poza zajęciami (np. z wykorzystaniem metody lekcji odwróconej)
E‑materiał ułatwia nauczycielowi prowadzenie zajęć dydaktycznych metodą lekcji odwróconej (flipped classroom).
Przykładem takiej pracy może być wykorzystanie Animacji 3D.
Istota lekcji odwróconej polega na zapoznaniu się przez uczniów z omawianym multimedium, np. słowami kluczowymi i nagranymi materiałami przygotowanymi przez nauczyciela, dodatkowo materiałami z Internetu – przed zajęciami. Natomiast podczas lekcji wiedzę tę powinni porządkować, poszerzać, wykorzystywać w praktyce, do rozwiązywania problemów np. w pracy grupowej. Nauczyciel w sposób zaplanowany inicjuje proces nauki, wprowadzając temat i formułując cele. Następnie udostępnia uczącym się materiały i zadania do samodzielnego wykonania. Nauczyciel zmienia swój sposób działania przenosząc nacisk na procesy poznawcze zachodzące u uczących się. Metodę odwróconej lekcji można stosować do pojedynczych zajęć dydaktycznych jak i do większych partii materiału.
Przygotowanie indywidualne w domu do lekcji odwróconej na podstawie Animacji 3D może polegać na następujących działaniach. Po wprowadzeniu na lekcji tematu swój wykład „Urządzenia na linii do formowania płytek ceramicznych metodą walcowania” nauczyciel może nagrać na video i dołączyć uczniom do materiałów. W lekcji odwróconej chodzi o to, by uczeń sam decydował, kiedy zapozna się z materiałami. Ważną praktyką jest tu zainteresowanie uczniów tematem, zainspirowanie ich – tak, by po materiały w domu sięgali z chęcią i zaciekawieniem. Można to zrobić np. poprzez zadanie ciekawego pytania kluczowego albo atrakcyjne przedstawienie celu zajęć (zwłaszcza w odniesieniu do ich doświadczeń, kontekstu).
Do nowoczesnych technologii przemysłu 4.0 (cztery zero) należy formowanie i zdobienie płytek ceramicznych o dużych formatach poprzez ciągłe walcowanie, czyli zagęszczanie proszków (inaczej zwanych granulatem) na prasie walcowej.
Naszym celem będzie poznanie obsługi prasy walcowej.
Uczniowie otrzymują pracę domową: Zapoznajcie się z urządzeniami współpracującymi z prasą walcową (wykorzystają praktyczną wiedzę, której teoretyczne założenia usłyszeli na nagraniu wykładu). W wybrany przez siebie ciekawy sposób przygotujcie charakterystyki urządzeń współpracujących z prasą walcową z wykorzystaniem różnorodnych materiałów (co umożliwi wam przygotowanie się do grupowego opracowania charakterystyki podczas zajęć). Przed przekazaniem materiału można zaproponować uczniom, by z nich przygotowali dowolnie opracowane notatki (np. tworzenie fiszek). Z materiałem teoretycznym uczniowie zapoznają się w domu (wiedza i rozumienie). Na lekcję przychodzą przygotowani, a w szkole wykonają praktyczne zadania i ćwiczenia utrwalające i sprawdzające (zastosowanie, analiza i synteza).
Co, gdy uczeń nie zapozna się z materiałami? W takim przypadku zaleca się przesunąć odpowiedzialność na stronę ucznia, np. może usiąść z boku podczas zajęć i nadrobić zaległość – niestety, najprawdopodobniej w ten sposób straci element praktyczny. Proponuje się dać też czas, by za pomocą tutoringu rówieśniczego - uczniowie, którzy zapoznali się z materiałami, przedstawili je (streścili) tym, którzy tego nie zrobili.
Na początku lekcji dobrze jest wyjaśnić wszelkie wątpliwości, odpowiedzieć na pytania uczniów np. jakie spotkały ich trudności? – to także jest istotą flipped classroom.
Podczas lekcji w klasie nauczyciel inicjuje pracę w parach, grupach.
Uczący się tworzą daną charakterystykę w ciekawej formie interaktywnej zaproponowanej przez nauczyciela z wykorzystaniem np. tablicy multimedialnej.
Trzeba pamiętać, że uczniowie muszą mieć cały czas możliwość korzystania z materiałów, z których się przygotowywali (a więc ważny jest stały dostęp do Internetu).
Wróć do fragmentu Animacji 3D dotyczącej zasad eksploatacji wybranej maszyny w przemyśle ceramicznym (prasy walcowej, (od 03:50’ do 04:30’)), aby przypomnieć sobie treści niezbędne do rozwiązania zadania.
Grupa 1 ćwiczenie:
- Poznaliście już, jak wygląda prasa walcowa (zagęszczarka).
- Opracujcie charakterystykę tego urządzenia.
- Czas na wykonanie zadania w grupie 15 minut.
- Przedstawcie swoją pracę na forum klasy.
Wróć do fragmentu Animacji 3D dotyczącej zasad eksploatacji wybranej maszyny w przemyśle ceramicznym (suszarni wielopoziomowej (od 7:00’ do 10:40’)), aby przypomnieć sobie treści niezbędne do rozwiązania zadania.
Grupa 2 ćwiczenie:
- Poznaliście już, jak wygląda suszarnia wielopoziomowa.
- Opracujcie charakterystykę tego urządzenia.
- Czas na wykonanie zadania w grupie 15 minut.
- Przedstawcie swoją pracę na forum klasy.
Praca uczniów w zespole powinna zostać podsumowana oraz oceniona.
Uczniowie mają możliwość korzystania z tablicy interaktywnej do przeanalizowania rozwiązania. Po opracowaniu ćwiczeń nauczyciel zaprasza do dyskusji na temat charakterystyki prasy walcowej i zdań operatora nad przygotowanym materiałem.
Uczniowie zadają sobie pytania nawzajem dotyczące przygotowanych ćwiczeń. Nauczyciel weryfikuje wiedzę uczących się, np. zapraszając, aby chętne osoby opisały prasę walcową i podajnik dozujący proszek. Posługując się zdjęciami z Animacji 3D – można także poprosić, aby uczący się wzajemnie się uzupełniali i poprawiali – w razie potrzeby nauczyciel podaje dodatkowe wiadomości i uzupełnia wiedzę uczących się.
Na zakończenie nauczyciel z zespołem klasowym dokonuje podsumowania. Dobrą praktyką jest przygotowanie uczniom „wyciągu” z zajęć albo zestawu słów kluczowych, (z którymi mogą zapoznać się w domu lub na początku zajęć w zależności od decyzji nauczyciela), by na koniec mieli poczucie spójności i porządku. Można też zaproponować opracowanie listy słów kluczowych całym zespołem klasowym jako podsumowanie zajęć, np. słowa kluczowe: ciągłe walcowanie, prasa walcowa, metoda zagęszczania granulatu, kompleks urządzeń do dekorowania płytek na sucho, podajnik dozujący proszek, system nakładania proszku na pasie, dozownik zmikronizowanych proszków, cyfrowy system dekoracji, maszyna do cięcia w ruchu, rozdrabniacz złomu, urządzenie do pomiaru gęstości, system wizyjny, suszarnia wielopoziomowa.
Uczniowie mieli możliwość sprawdzenia poziomu własnej wiedzy i uzyskania szybkiej i precyzyjnej informacji zwrotnej. Problem nierozumienia materiału lekcyjnego spada do minimum, a uczący się przygotowani do zajęć zyskują pewność siebie niezbędną do aktywnego uczestnictwa w ćwiczeniach.
Wykonana praca uczących się umożliwi im ugruntowanie umiejętności do rozwiązywania zadań testowych i praktycznych na egzaminie zawodowym. Warto skupić się zarówno na tym, co uczniowie oceniają pozytywnie, jak i tym, co w ich odczuciu było negatywne. Na takie podsumowanie nigdy nie powinno zabraknąć czasu. Zadajemy uczniom pytania poprzez prezentację multimedialną:
- Co było dla mnie najtrudniejsze?
- Co pomagało w pracy?
- Co przeszkadzało w pracy?
- Czego się nauczyłam(łem) podczas tej metody?
- Czy prezentowanie przed grupą mojej koncepcji dało mi satysfakcję?
Można uczniom przydzielić punkty za pracę i zaangażowanie w lekcję.
Indeks górny (na podstawie https://www.wszpwn.com.pl/wydarzenie/metoda-odwroconej-klasy-nowy-sposob-na-lekcje,417.html). Indeks górny koniec(na podstawie https://www.wszpwn.com.pl/wydarzenie/metoda-odwroconej-klasy-nowy-sposob-na-lekcje,417.html).
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
5.3. Indywidualizowanie pracy z uczniem/uczniami podczas zajęć i poza nimi
Praca uczniów na lekcji, w trakcie zajęć, powinna być tak zorganizowana przez nauczyciela, aby zapewnić każdemu uczniowi warunki sprzyjające maksymalnemu rozwojowi osobowości. Dlatego należy uwzględnić prowadzenie lekcji na tzw. kilku poziomach nauczania, m.in.:
- stosowanie metod polisensorycznego, czyli wielozmysłowego uczenia się z wykorzystaniem materiałów multimedialnych,
- pracę uczniów w grupach warunkowaną np. poprzez podział uczniów z różnymi uzdolnieniami, umiejętnościach i wiadomościami – tak, aby mogli oni wymienić się swoimi spostrzeżeniami, pomagać sobie, uczyć się od siebie, wymienić opinie czy uwagi na temat realizowanego ćwiczenia. Walorem takiej pracy jest wykorzystanie możliwości uczniów zdolniejszych do wyjaśniania niezrozumiałych zagadnień kolegom, którzy wymagają dodatkowych wyjaśnień. Na początku tak prowadzonych zajęć uczniowie słabi są bierni, często tylko przysłuchują się wypowiedziom swoich kolegów w zespole, stopniowo rozpoczynają własną aktywność i wykorzystują swój potencjał. Wszyscy uczniowie nabierają wiary we własne możliwości, często w ten sposób mogą uzupełnić brakujące wiadomości,
- pracę uczniów w swoim własnym rytmie i na odpowiednim dla siebie poziomie z określaniem limitu czasu na daną pracę, z zastosowaniem kart pracy (o różnym stopniu trudności, sposobach czy formach wykonania) do danej lekcji, które umożliwią każdemu uczniowi przerabianie kolejnych partii materiału,
- stosowanie wszelkich możliwych form kontroli wiedzy i umiejętności,
- ocenianie postępów ucznia z uwzględnieniem możliwości, wysiłku i wkładu pracy na zajęciach.
Indywidualizacja procesu dydaktycznego polega na przydzielaniu zróżnicowanych zadań/prac:
- innych zadań uczniom, którzy mają trudności z opanowaniem materiału,
- innych zadań uczniom, którzy szybko przyswoili materiał i mogą go poszerzać, wykorzystywać w praktyce, do rozwiązywania problemów. Można też wykorzystać metodę tutoringu rówieśniczego, który pozwala na naukę we własnym tempie, w komfortowych warunkach i bezpiecznych relacjach. Uczniowie mają możliwość dostosowania wielu elementów sytuacji edukacyjnej do siebie.
Proponuje się następujące zasady:
- Określenie celów nauczania. Należy określić zamierzone cele nauczania, zarówno w odniesieniu do tutorów (uczniów), jak i tutee (podopiecznych uczniów). Nauczyciel wprowadza uczniów w omawianą tematykę materiału multimedialnego np. Animacji 3D skupiając się na eksploatacji wybranej maszyny w przemyśle ceramicznym prasy walcowej zapoznaje uczniów z efektami kształcenia – eksploatowania maszyny i urządzeń w poszczególnych procesach produkcji płytek ceramicznych. Celami lekcji będzie: poznanie kolejnych czynności operatora wykonywanych w realizacji zadań zawodowych, zachęcanie do aktywnej współpracy i jej doskonalenie w grupie według określonych zasad. Uczniowie spróbują wyznaczać sobie sami „mikro cele”.
- Podział ról. Na podstawie informacji o uczniach oraz ich indywidualnych potrzeb należy ustalić dokładne zasady współpracy w grupie. Na potrzeby tego zadania uczniowie zostają podzieleni na dwie grupy 4 – osobowe, w których będą wykonywać swoje ćwiczenia. Dobór uczniów pracujących w jednym zespole jest niezwykle ważny. W każdej z grup powinni znaleźć się uczniowie wykazujący zdolności do sprawnego przygotowania ćwiczenia/zadania, którzy mają większe doświadczenie, wiedzę i poziom kompetencji oraz tacy, którzy mogą doświadczać trudności w omawianym zakresie. Taka propozycja zapewni uczącym się zadowalające efekty i da możliwość wszystkim grupom równą i sprawiedliwą rywalizację. Tutorzy będą pomagać tutee w przygotowaniu zadania oraz w utrwalaniu nabytej wiedzy i umiejętności. Uczniowie razem będą pochylać się nad celem swoich działań, nad materiałami, nad zadaniami – ci, którzy są bieglejsi, mogą tłumaczyć wykonanie zadania uczniom mniej biegłym. Ale wszyscy pracują razem nad zagadnieniem np. czynności zawodowych operatora urządzeń ceramicznych. Ta metoda zakłada równość, jedyna różnica dotyczy stopnia opanowania materiału. Warto zwracać również uwagę na interakcje pomiędzy uczniami – wzajemną akceptację szacunek, rozumienie siebie wzajemnie. Aby ta strategia działała – powinna towarzyszyć jej atmosfera bezpieczeństwa, współpracy, relacyjności. Każdy z członków danego zespołu powinien mieć przypisaną rolę uwzględniającą jego umiejętności. Tutor otrzymuje od nauczyciela odpowiedzi do zadań/pytań prowadzących. Kiedy zespół ukończy ich rozwiązywanie, tutor sprawdza efekty pracy. Taki podział ról z jednej strony umożliwia utrwalenie i doskonalenie materiału przez tutorów, z drugiej natomiast zachęca do zaangażowania i kreatywności w nauce tutee. Metoda tutoringu rówieśniczego sama z siebie nie kształtuje umiejętności współpracy – ona jedynie otwiera przestrzeń do kształtowania takich umiejętności, to znaczy, że np. podczas wspólnej pracy może dojść do konfliktów i zadrażnień – stąd niezwykle wiodąca rola uważnego nauczyciela, który takie konflikty powinien moderować.
- Przejrzysta metoda. Grupy, wykonują przydzielone zadanie praktyczne, np. Przygotujcie prezentację multimedialną dotyczącą czynności zawodowych operatora urządzeń ceramicznych, korzystając z Animacji 3D. Należy upewnić się, że ustalone zasady i procedury są przejrzyste i zrozumiałe zarówno dla tutora, jak i tutee. Wszystkie grupy oglądają Animację 3D i rozpoczynają zajęcia, opracowując plan pracy i przygotowując swoje zadania (prezentacja multimedialna) z pomocą pytań prowadzących. Tutorzy czuwają nad poprawnością wykonywanych zadań/pytań, które można tak zróżnicować, aby każdy z uczniów miał możliwość zmierzenia się z problemem bez niepotrzebnego stresu czy zniechęcenia.
Wróć do fragmentu Animacji 3D dotyczącej zasad eksploatacji wybranej maszyny w przemyśle ceramicznym (prasy walcowej, (od 11:30’ )), aby przypomnieć sobie treści niezbędne do rozwiązania zadania.
Grupa 1 ćwiczenie:
- Jakie czynności wykonuje operator przed rozpoczęciem pracy?
- Czy planuje kolejność wykonywanych zadań?
- Czy zapoznaje się z dokumentacją dotyczącą zlecenia produkcyjnego?
- Czy przeprowadza oględziny systemów bezpieczeństwa?
- Czy dokonuje kontroli instalacji elektrycznej?
Wróć do fragmentu Animacji 3D dotyczącej zasad eksploatacji wybranej maszyny w przemyśle ceramicznym (prasy walcowej, (od 11:55’)), aby przypomnieć sobie treści niezbędne do rozwiązania zadania.
Grupa 2 ćwiczenie:
- Jakie czynności wykonuje operator w trakcie wykonywania pracy?
- Czy obsługuje maszyn i urządzenia?
- Czy kontroluje jakość parametrów prasowanych płytek?
- Czy przeprowadza konserwację i usuwanie drobnych usterek?
- Jakie czynności wykonuje operator po zakończeniu pracy?
- Czy dokumentuje zapisy i dba o porządek na stanowisku pracy
Nauczyciel nie ingeruje w wybory uczniów, przyjmuje rolę obserwatora wspierającego przebieg zajęć.
- Wsparcie tutorów (uczniów) - może polegać na swoistej superwizji z nauczycielem przed zajęciami i po zajęciach - omówienie pracy, a potem podsumowanie działań lub podzielenie się z całym zespołem klasowym, omawiając wspólnie napotykane trudności oraz poszukując najbardziej efektywnych form oddziaływań. Uczniowscy tutorzy mogą mieć nieco więcej wiedzy przedmiotowej albo większą biegłość w wykonywaniu zadań z danego zagadnienia. (na podstawie http://poradniapp-slupca.pl/tutoring-rowiesniczy/).
- Podsumowanie lekcji - po ukończonej lekcji przeprowadzone zostaje podsumowanie wyznaczonych celów i efektów pracy (np. podział surowców, ze względu na ich właściwości chemiczne i mineralogiczne, stosowane do przygotowywania mas ceramicznych, zachęcanie do aktywnej współpracy i jej doskonalenie w grupie według określonych zasad). Nauczyciel może wyświetlić na tablicy interaktywnej pytania podane na początku lekcji. Uczniowie udzielają odpowiedzi poprzez przygotowane prezentacje multimedialne. Nauczyciel wspólnie z grupami analizuje ich refleksje na temat przeprowadzonych zajęć. Warto skupić się zarówno na tym, co uczniowie oceniają pozytywnie, jak i tym, co w ich odczuciu było negatywne. Na takie podsumowanie nigdy nie powinno zabraknąć czasu.
Można uczniom przydzielić punkty za pracę i zaangażowanie w lekcję.
Wskazówki dla nauczycieli dotyczące pracy z uczniami zaangażowanymi w proces tutoringu rówieśniczego:
- pozwól uczniom samodzielnie opracować plan pracy - umożliwi to wykształcenie poczucia sprawstwa i kompetencji wśród zaangażowanych w pracę uczniów,
- naucz swoich uczniów sygnalizowania trudności, zwracania się o pomoc, pracuj nad tym, by nie obawiali się zadawania pytań Tobie i kolegom,
- pamiętaj, by chwalić efekty pracy i w akceptowalny sposób informować o porażkach, np. „Doceniam to, jak bardzo się starasz, jednak to zadanie rozwiązałabym inaczej”,
- umożliwiaj uczniom w trakcie zajęć wymianę wiedzy i doświadczeń – dzięki temu wzbudzisz w nich ciekawość świata (uczniowie wiedzą bardzo dużo, często więcej, niż nam się wydaje),
- dyskretnie nadzoruj tutoring rówieśniczy, aby uczniowie w obu rolach (tutora i tutee) czuli się bezpiecznie, mieli poczucie autonomii i kompetencji,
- nie ingeruj przedwcześnie w kontakt tutorski między uczniami, aby tutor mógł sam znaleźć sposób na wsparcie rówieśnika,
- umożliwiaj wszystkim uczniom podejmowanie roli tutora, jak i tutee, aby mogli się przekonać w jakichś obszarach są fachowcami, czy nawet ekspertami,
- zachęcaj uczniów (zarówno tutora, jak i tutee) do gromadzenia swoich prac, co umożliwi późniejsze analizy i ocenę efektywności,
- staraj się motywować uczniów do korzystania z niekonwencjonalnych metod nauczania - sugeruj tworzenie fiszek, rysunków, korzystanie z aplikacji,
- zachęcaj uczniów do samodzielnej ewaluacji (np. poprzez stworzenie do tego specjalnych kart ewaluacyjnych) – tak, by w parze lub grupie podzielili się swoimi spostrzeżeniami i doświadczeniami. (na podstawie http://poradniapp-slupca.pl/tutoring-rowiesniczy/).
Wskazówki dla uczących się na temat tutoringu rówieśniczego. Uczniów należy wprowadzić do tej metody, poświęcić czas na to, by omówić z nimi proponowaną tabelę, by mogli zrozumieć sens takiej formy pracy. I przede wszystkim - że jest to forma pracy na lekcji, a nie towarzyskiego przerywnika podczas zajęć.
Indeks górny (na podstawie: https://szkoladobrejrelacji.pl/tutoring-to-za-malo-czyli-do-czego-zainspirowala-nas-tutoringowa-rewolucja/) Indeks górny koniec(na podstawie: https://szkoladobrejrelacji.pl/tutoring-to-za-malo-czyli-do-czego-zainspirowala-nas-tutoringowa-rewolucja/)
Praca uczących się poza zajęciami, z wykorzystaniem materiałów multimedialnych daje możliwość utrwalania i poszerzania wiadomości poprzez przydzielenie zróżnicowanych ćwiczeń: obowiązkowych, dodatkowych dla chętnych oraz ćwiczeń zaproponowanych przez samych uczących się. Ćwiczenia proponowane przez nauczyciela z wykorzystaniem materiałów multimedialnych powinny mieć zróżnicowaną formę pod względem stopnia trudności, sposobu i formy wykonania np. podaniem przez nauczyciela dodatkowej instrukcji (wskazówek merytorycznych, technicznych) do wykonania proponowanego ćwiczenia. Przykładem pracy indywidualnej dla uczniów poza zajęciami, może być np.:
- Ćwiczenie obowiązkowe: Po przeanalizowaniu Planszy interaktywnej masz możliwość poszerzenia informacji na temat: urządzenia do szkliwienia płytek „METODĄ NATRYSKOWĄ”. Możesz wykonać zdjęcia, opracować prezentację multimedialną lub stworzyć swoje własne fiszki (ręcznie lub komputerowo).
- Ćwiczenie dodatkowe dla chętnych: Opracuj na podstawie Planszy interaktywnej, jakie strefy i wentylatory są zabudowane w piecu rolkowym. Możesz wykonać zdjęcia, lub stworzyć swoje własne fiszki (ręcznie lub komputerowo).
- Ćwiczenie zaproponowane przez samych uczących się: Uczniowie sami wybierają sposób prezentacji wyznaczonego przez siebie tematu na podstawie Planszy interaktywnej. Swoje opracowania z ćwiczeń oddają do sprawdzenia nauczycielowi.
Wprowadzone formy pracy uczących się poza zajęciami powinny być sprawdzone, poprawione i ocenione przez nauczyciela, mogą też być sprawdzane przez uczniów sobie nawzajem. Zaleca się zasugerować uczniom kilka propozycji metod skutecznej nauki: przygotowanie własnych notatek, zrobienia zdjęć np.( tablic, fragmentu urządzenia i zapisków w trakcie sesji burzy mózgów), opracować rysunki w formie mapy myśli, stworzyć swoje własne fiszki (ręcznie lub komputerowo). Dany sposób wspomaga umiejętność selektywnego odbierania informacji, jak i samego uczenia się.
Animacja 3D i Plansza interaktywna pozwalają na poznawanie materiału, a także powtarzanie w dowolnym tempie, indywidualnym dla każdego uczącego się. Zawierają wiadomości z zakresu: zasad eksploatacji wybranej maszyny w przemyśle ceramicznym, schematy maszyn i urządzeń w przemyśle ceramicznym na poziomie podstawowym. Multimedia mogą być także inspiracją do rozwijania wiedzy uczących się. Nauczyciel może zaproponować, aby uczący się poszukał w innych źródłach informacji na temat, który w omawianych e‑materiałach jest podany bardzo ogólnie. Ponadto warto zauważyć, że w wyżej wymienionych e‑materiałach nie ma kompletnej wiedzy na temat wskazywania elementów części maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle ceramicznym.
Tę wiedzę, uczącym się bądź potrzebującym pomocy nauczyciel prezentuje sam, natomiast poszukujących, zainteresowanych zachęca do indywidualnej samodzielnej pracy, aby potem zweryfikować efekty kształcenia.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
5.4. Organizowanie pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych
Dbając o indywidualizację procesu nauczania, należy pamiętać o konieczności dostosowania wymagań dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Wszystkich uczniów obowiązują treści podstawy programowej, dlatego też proces indywidualizacji może odbywać się tylko na poziomach: doboru metod nauczania i oceniania. Nauczyciel pracując z młodzieżą o SPE może opracować wskazówki do pracy wynikające z trudności w uczeniu się, które będą odnosiły się do:
- pracy na zajęciach, np. dostosowanie wymagania do możliwości ucznia, stosowanie wyjaśnień do ćwiczeń i zadań, prowadzenie zajęć z wykorzystaniem różnych technik i metod pracy, dostosowanie tempa pracy ucznia, stosowanie częstych pochwał i zachęt, stwarzanie warunków do wielokrotnego powtarzania i utrwalania materiału oraz oceniania, np. nie omawiać na forum klasy błędów popełnionych przez ucznia, przy ustalaniu oceny należy brać pod uwagę różne czynniki, stosować korzystną dla ucznia ocenę opisową, pokazującą mocne i słabe strony jego pracy. Indywidualizacja pracy z uczniem o SPE wymaga od nauczyciela dostosowania: warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb i możliwości ucznia. Przykładem pracy dla uczniów o SPE mogą być ćwiczenia, które różnicują poziomy trudności, a uczniowie zdolniejsi powinni pomagać uczniom słabszym lub tworzyć jeden obszar zdobywanych wiadomości i umiejętności:
Ćwiczenie 1.
Na podstawie Planszy interaktywnej – w grupie wypiszcie jakie strefy wyróżniamy w piecu rolkowym.
Ćwiczenie 2.
Na podstawie Planszy interaktywne – w grupie wypiszcie jakie wentylatory są umiejscowione nad piecem rolkowym. Wyjaśnijcie pracę tego urządzenia na forum.
Nauczyciel będzie miał przygotowane wydruki urządzeń. Będzie wspierał zespół uczniów o SPE podczas wykonywania ćwiczeń lub wyznaczy innego odpowiedzialnego ucznia, tzw. lidera grupy.
Grupy są odpowiedzialne za swoją pracę, a wszystkie wykonane ćwiczenia będą tworzyć jedną całość pracy uczniowskiej, całego zespołu klasowego.
Mając na uwadze redukcję rywalizacji o stopień i indywidualizację (szczególnie w przypadku uczącego się o SPE), dobrym rozwiązaniem są techniki oceniania kształtującego np. poprzez przekazywanie informacji zwrotnej dotyczącej oceny realizacji zadania np. wyjaśnienia pracy urządzenia stosowanego do przemiału masy ceramicznej:
- „jeśli rozwiązałeś to zadanie, to znaczy, że możesz być bardzo zadowolony z siebie - opanowałeś wiedzę z zakresu pracy zdobienia różnymi technikami,
- „jeśli miałeś trudności z wykonaniem tego zadania wróć do słownika i spróbuj jeszcze raz wykonać to zadanie” - dobrać wiedzę z zakresu pracy zdobienia różnymi technikami.
Nauczyciel może zapisywać swoje własne propozycje ćwiczeń po realizacji określonych materiałów multimedialnych.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
6. Opis materiałów sprawdzających
W e‑materiale nauczyciel ma możliwość skorzystania z ćwiczeń powiązanych z danym materiałem, stanowiących rodzaj materiałów sprawdzających dla uczącego się:
• Animacja 3DAnimacja 3D: Zasady eksploatacji maszyn w przemyśle ceramicznym, dotycząca zasad eksploatacji wybranej maszyny w przemyśle ceramicznym (prasa walcowa) zawiera przykładowe pięć ćwiczeń, których celem jest utrwalenie wiadomości z zastosowania sprzętu wykorzystywanego na linii prasy – formowanie metodą walcowania.
• Plansza interaktywnaPlansza interaktywna: Maszyny i urządzenia w przemyśle ceramicznym, ukazująca obrazki i schematy maszyn i urządzeń w przemyśle ceramicznym zawiera przykładowe dwa ćwiczenia, których celem jest utrwalenie wiadomości z zakresu schematów maszyn i urządzeń w przemyśle ceramicznym.
• Interaktywne materiały sprawdzająceInteraktywne materiały sprawdzające – stanowią test ćwiczeniowy składający się z 10 zadań zamkniętych. Test utrwalający wiedzę uczniów w zakresie zagadnień e‑materiału przygotowuje do rozwiązywania zadań na pisemnym/teoretycznym egzaminie zawodowym. Dodatkowo w Interaktywnych materiałach sprawdzających zostały zawarte ćwiczenia systematyzujące oraz weryfikujące poznaną wiedzę dla uczącego się.
Zagadnienia sprawdzające z e‑materiału wspierają osiąganie wybranych efektów kształcenia oraz spełniają kryteria weryfikacji właściwe dla omawianych multimediów:
CES.01.3. Eksploatowanie maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle ceramicznym
CES.01.3.2. charakteryzuje maszyny i urządzenia stosowane w przemyśle ceramicznym
CES.01.3.2.1) klasyfikuje maszyny i urządzenia ze względu na zastosowanie w przemyśle ceramicznym
CES.01.3.2.2) rozpoznaje rodzaje maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle ceramicznym
CES.01.3.6. charakteryzuje działanie maszyn i urządzeń w poszczególnych procesach produkcji wyrobów ceramicznych
CES.01.3.6.1) stosuje zasady eksploatacji maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji wyrobów ceramicznych
CES.01.3.6.2) wskazuje czynności, które powinien wykonać operator przed uruchomieniem, w trakcie obsługi i po zatrzymaniu maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji wyrobów ceramicznych.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
7. Minimalne wymagania techniczne umożliwiające korzystanie z przewodnika
Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.
System operacyjny:
Windows 7 lub nowszy
OS X 10.11.6 lub nowszy
GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3GB RAM
Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:
Chrome w wersji 69.0.3497.100
Firefox w wersji 62.0.2
Safari w wersji 11.1
Opera w wersji 55.0.2994.44
Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0
Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124
Urządzenia mobilne:
2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym
Tablet/Smartphone z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści