Wirtualne laboratorium – S
W wirtualnym laboratorium otrzymaj wybrany przez siebie kwas metodą wypierania go ze swojej soli. Zapoznaj się z problemem badawczym oraz postaw hipotezę badawczą. Sporządź notatkę, w której zapiszesz własne obserwacje, wyniki i wnioski.
Zadanie: jak otrzymać kwas poprzez wypieranie go z soli.
Analiza eksperymentu: Otrzymywanie kwasu poprzez wypieranie go z jego soli.
Problem badawczy: Czy w reakcji soli z mocnym kwasem zawsze dochodzi do powstania innego kwasu?
Hipoteza: Powstanie kwasu następuje jedynie w wyniku reakcji soli słabego kwasu z mocnym kwasem.
Sprzęt laboratoryjny: probówki - podłużne naczynie szklane do przeprowadzania prostych reakcji chemicznych; pipety - wąska rurka pobierania i przenoszenia niewielkiej ilości cieczy przy pomocy ssawki; statyw na probówki - prostokątny sprzęt laboratoryjny z rzędami otworów, w których umieszczane są probówki.
Odczynniki chemiczne: kwas chlorowodorowy; siarczek sodu (ciało stałe); siarczan(IV) potasu (ciało stałe); węglan wapnia (ciało stałe); siarczan(VI) baru (ciało stałe).
Przebieg eksperymentu: Do każdej z probówek dodano małą ilość soli zgodnie z kolejnością położenia na półce. Następnie dodano kwas chlorowodorowy. Probówkę z siarczkiem sodu oraz siarczanem(IV) potasu dodatkowo podgrzewano.
Obserwacje: W probówkach z siarczan(IV) potasu, siarczkiem sodu i węglanem wapnia ciała stałe uległy roztworzeniu, wydzieliły się bezbarwne gazy. Gaz wydzielający się z probówki z węglanem był bezwonny, z probówki z siarczkiem sodu - miał charakterystyczny zapach zgniłych jaj, a z probówki z siarczanem(IV) potasu - charakterystyczny drażniący zapach. W probówce z siarczanem(VI) baru nie zaobserwowano zmian.
Wyniki: W przypadku węglanu wapnia, siarczku sodu i siarczanu(IV) potasu doszło do reakcji z kwasami, czego efektem było wydzielanie się gazów. W przypadku siarczanu(VI) baru nie zaobserwowano żadnej reakcji z kwasami.
Wnioski: Kwas chlorowodorowy jest kwasem mocniejszym od kwasu siarkowego(IV), węglowego i siarkowodorowego dlatego wypiera je z ich soli oraz roztworów ich soli. Nie wypiera jednak kwasu siarkowego(VI), który to jest kwasem mocnym. Hipoteza została potwierdzona.
Równania reakcji chemicznej: 1. Węglan wapnia z kwasem chlorowodorowym: jedna cząsteczka węglanu wapnia + dwie cząsteczki chlorowodoru dają jedną cząsteczkę chlorku wapnia + jedną cząsteczkę wody + jedną cząsteczkę dwutlenku węgla. 2. Siarczek sodu z kwasem chlorowodorowym: jedna cząsteczka siarczku sodu + dwie cząsteczki chlorowodoru daje dwie cząsteczki chlorku sodu + jedna cząsteczka siarkowodoru. 3. Siarczan(IV) potasu z kwasem chlorowodorowym: jedna cząsteczka siarczanu(IV) potasu + dwie cząsteczki chlorowodoru daje dwie cząsteczki chlorku potasu + jedna cząsteczka wody + jedna cząsteczka dwutlenku siarki. 4. Siarczan(VI) baru z kwasem chlorowodorowym: reakcja nie zachodzi.