Klient chce pobrać z konta bankowego . Zażyczył sobie, aby kwotę tę wypłacono mu banknotami, żeby było jak najwięcej banknotów stuzłotowych. Ile i jakie banknoty otrzymał?
RJGnSW6dk5D9L1
Już wiecie, że do zapisywania liczb używamy dziesięciu cyfr: . Pozycja cyfry w liczbie, czyli miejsce, jakie ona zajmuje w zapisie liczby, jest bardzo ważna.
Przykład 2
Za pomocą cyfr i tworzymy takie liczby dwucyfrowe, w których cyfry się nie powtarzają. Są to liczby i . W obu liczbach cyfra oznacza co innego.
R1816AsMhiXNq1
W liczbie cyfra oznacza jedności. Natomiast w liczbie ta sama cyfra oznacza dziesiątki, czyli .
RsRsVbL7l86DP1
Znaczenie cyfry w liczbie zależy od pozycji, jaką w tej liczbie zajmuje. Dlatego nasz system zapisywania liczb nazywamy pozycyjnym.
Przykład 3
Spójrz, co oznaczają kolejne cyfry w liczbie osiem tysięcy trzysta czterdzieści pięć.
ReCcQOKqS5N7C1
R5y1oKEOe0oQ21
RzhIqjXSxlU4t1
Przykład 4
Janek rozmienił banknot o nominale euro na monety o nominale euro. Otrzymał monet.
RZsfkaw5ROAoN1
Przykład 5
Kacper rozmienił banknot o nominale euro na banknoty o nominale euro. Otrzymał banknotów.
RhTAeEyCxKotB1
Ważne!
W naszym systemie liczenia
dziesiątka to jedności
setka to dziesiątek
tysiąc to setek
dziesiątka tysięcy to tysięcy.
Możemy zatem powiedzieć, że dziesięć jednostek rzędu niższego tworzy jedną jednostkę rzędu następującego po nim. Z tego powodu nasz system zapisywania liczb nazywamy dziesiątkowym.
Dziesiątkowy pozycyjny system zapisywania liczb jest obecnie na świecie podstawowym systemem używanym niemal we wszystkich krajach. Od wieku stosowany jest powszechnie obok systemu rzymskiego. Czasami używa się też nazw
system dziesiętny
system decymalny
system arabski.
RpWqkJqb5LBLl1
Ćwiczenie 1
R1GcQfFtmsQxe
Ćwiczenie 2
R1EgABwbOpVV41
Ćwiczenie 3
RHPSVYMCSwg861
Ćwiczenie 4
R1VWfRC8ZvNzb1
Ćwiczenie 5
R1HMzHJmSwH1J
Ćwiczenie 6
Ważne!
W matematyce na ogół nie zapisujemy liczb wielocyfrowych z zerem na początku. Nie stosujemy zapisów itp. Jednak czasami używamy zera na początku w takich zapisach, jak
dla oznaczenia miesiąca w dacie
, gdy zapisujemy godzinę
wpisując jako kod do domofonu
kodując swój numer z dziennika lekcyjnego, np.
R1NSu4kYl2lFh
Ćwiczenie 7
Ćwiczenie 8
Zapisz pięć czterocyfrowych liczb, w których suma cyfr wynosi .
Ważne!
Już wiesz, że nasz system zapisywania liczb jest pozycyjny, gdyż znaczenie cyfry w liczbie zależy od położenia (miejsca, pozycji), które zajmuje w liczbie.
B
Ćwiczenie 9
RNhimnl6UmiZw1
B
Ćwiczenie 10
Liczby przedstawione w postaci sumy zapisz w dziesiątkowym systemie pozycyjnym.