Zdjęcie interaktywne przedstawia mężczyznę w sile wieku. Mężczyzna ma krótką, siwiejącą brodę i siwiejące wąsy. Ma założone duże okulary. Ubrany jest w płaszcz. Na głowie ma czapkę z niewielkim daszkiem. Opis punktów znajdujących się na fotografii: 1. {audio}Umberto Eco (1932-2016) to włoski estetyk, mediewista i profesor semiologii na uniwersytecie w Bolonii i Florencji. Zajmował się ponadto językoznawstwem, teorią literatury oraz kulturą masową. We włoskiej prasie ukazywały się jego zabawne felietony, które potem wydawane były w kolejnych książkach z serii Zapiski na pudełku od zapałek . Jako pisarz zadebiutował powieścią Imię róży , która natychmiast stała się światowym bestsellerem i przyniosła mu olbrzymią popularność, zwłaszcza po przeniesieniu jej na ekran. Żadna z jego kolejnych powieści (m.in. Wahadło Foucaulta , Wyspa dnia poprzedniego , Baudolino ) nie uzyskała już takiego rozgłosu i popularności wśród czytelników. Ilustracja przedstawia otwartą księgę leżącą na blacie. Jej kart dosięgają korzenie drzewa unoszącego się nad książką. Drzewo wyrasta z płaskiej płyty w kształcie ośmiokąta. Jego pień jest osłonięta przez szklaną kopułę. U góry wyrastają z niego krótkie, wijące się, ulistnione gałęzie. Na tej wysokości znajduje się kolejna płyta. Jest prostokątna. Po bokach znajdują się dwa okręgi. Wnętrze jednego prezentuje mapę Europy. Drugi wyobraża tkankę oglądaną przez mikroskop. W tle ukazane są schody labiryntu. Schodzą po nich trzej zakapturzeni mnisi. 1CC BY-SA 3.0, commons.wikimedia.org William Girometti, Imię róży , 1982 , 2. {audio}Stylizując Imię róży na historię spisaną przez średniowiecznego kronikarza, Eco dodaje jej wiarygodności i przekonuje czytelnika o prawdziwości zawartych w niej treści. Jednocześnie jawnie dystansuje się do tej opowieści i zdaje się to samo sugerować czytelnikowi. We wstępie bowiem powołuje się na co najmniej kilku poprzedników, którzy kolejno tłumaczyli wspomnienia Adsa, zapewne ubarwiając je przy tym i dowolnie w nie ingerując. Stawia to pod znakiem zapytania wiarygodność pisemnego przekazu sprzed wieków, który nigdy nie jest w pełni obiektywny. Fotografia przedstawia zimowy, górski pejzaż. Na szczycie góry porośniętej drzewami stoi okazały budynek klasztoru. Jest to wielopiętrowa budowla z dachami pokrytymi śniegiem. Nad budynkiem unosi się mgła. 2CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.com Włoskie opactwo Sacra di San Michele, znane książki Umberto Eco Imię róży , 3. {audio}Autor pisze nawet: „Właściwie niewiele powodów przemawia za publikowaniem włoskiego przekładu z neogotyckiej wersji francuskiej, sporządzonej na podstawie siedemnastowiecznego łacińskiego wydania – dzieła, które napisane zostało po łacinie przez niemieckiego mnicha pod koniec czternastego wieku”. Ilustracja przedstawia portret mężczyzny w sile wieku. Postać ukazuje lewy półprofil. Jego głowa jest okryta czarną czapką. Mężczyzna ma lekko zmarszczone czoło. Jego brwi są ciemne. Postać patrzy przed siebie. Ma opadające powieki, prosty nos i wąskie usta z opadającymi kącikami. Mężczyzna jest ubrany w ciemną togę. Postać trzyma otwartą książkę. 2domena publiczna Jan Polak, Portret benedyktyńskiego mnicha , 1484 , 4. {audio}Eco jest zwolennikiem teorii „dzieła otwartego”, czyli takiego, które przez swoją wieloznaczność i liczne niedopowiedzenia skłania czytelnika do własnej interpretacji. Tak też jest z Imieniem róży – autor nie stara się niczego ułatwiać odbiorcy. Już sam tajemniczy tytuł otwiera wiele możliwości odczytań. W filmie w zasadzie widz nie dostaje żadnej wskazówki – tytuł ten odnoszony jest więc przeważnie do nieznanego imienia dziewczyny, w której zakochuje się młody Adso. Powieść natomiast kończą słowa: "stat rosa pristina nomine, nomina nuda tenemus" (pol. "dawna róża pozostała tylko z nazwy, same nazwy nam jedynie zostały"). Jest to cytat z utworu XII‑wiecznego benedyktyna Bernarda Morliacensjusza, nawiązujący do motywu ubi sunt (pol. "gdzie są [ci, którzy byli przed nami]"; jest to zwrot używany do wyrażenia tęsknoty za minionymi czasami). Fotografia przedstawia okazały budynek klasztorny ukazany z perspektywy z lotu ptaka. Po lewej stronie ukazana jest bryła świątyni. Ma wąskie, witrażowe okna i dwie wysokie wieże. Pozostałe budynki kompleksu mają cztery kondygnacje i dwuspadowe dachy. W oddali ukazane są miejskie zabudowania. 4CC BY-SA 3.0, commons.wikimedia.org Opactwo San Gallo, którego biblioteka zainspirowała Eco , 5. {audio}Nie ulega wątpliwości, że zarówno film, jak i książka to także opowieść inicjacyjna młodego Adsa z Melku. Nie tylko dlatego, że jest on nowicjuszem uczącym się dopiero reguł zakonnego życia, że chłonie cenną wiedzę od swojego mistrza i doświadcza w benedyktyńskim opactwie przedziwnych zdarzeń. Także dlatego, że właśnie wtedy przeżywa pierwsze (i jedyne w ciągu długiego życia, jak wspomina po latach) zauroczenie kobietą i poznaje w jej ramionach smak zmysłowej miłości. Fotografia przedstawia wąskie okno. Nad oknem znajduje się niewielka rozeta. Okno jest umieszczone w głębokiej wnęce. Wewnątrz tej wnęki znajdują się dwa siedziska. Do wnęki wiodą schody. 6CC BY 3.0, commons.wikimedia.org Wnętrze zamku Castel del Monte, który był inspiracją dla powstania filmowego zamku , 6. {audio}W powieści Adso wyznaje: „Nie znałem i nie poznałem nigdy imienia jedynej miłości ziemskiej mojego życia. Historia opowiedziana przez starego mnicha dotyczy przede wszystkim doniosłych wydarzeń, których był świadkiem lub o których słyszał we wczesnej młodości, ale także tych najbardziej intymnych przeżyć, związanych z uczuciem do pięknej nieznajomej dziewczyny”. W końcowej scenie filmu widzimy, jak Adso, pomimo targających nim emocji, pozostawia ukochaną u stóp opactwa i odjeżdża w dal za swym mistrzem. Wkrótce po opuszczeniu zakonu benedyktynów ich drogi się rozchodzą, jednak z perspektywy lat widać wyraźnie, że wspólna wędrówka i mądre rady, chętnie udzielane uczniowi przez nauczyciela, pozostały w sercu bystrego Adsa już na zawsze. Fotografia przedstawia okazały budynek opactwa ukazany z perspektywy z lotu ptaka. Kompleks budynków otoczony jest krzewami i ulistnionymi drzewami. Są to budynki czterokondygnacyjne lub dwukondygnacyjne z dwuspadowymi dachami. Okna budynków są niewielkie. 6CC BY-SA 2.5, commons.wikimedia.org Opactwo Eberbach w Eltville am Rhein w Hesji (Niemcy), gdzie nakręcono część filmu
Zdjęcie interaktywne przedstawia mężczyznę w sile wieku. Mężczyzna ma krótką, siwiejącą brodę i siwiejące wąsy. Ma założone duże okulary. Ubrany jest w płaszcz. Na głowie ma czapkę z niewielkim daszkiem. Opis punktów znajdujących się na fotografii: 1. {audio}Umberto Eco (1932-2016) to włoski estetyk, mediewista i profesor semiologii na uniwersytecie w Bolonii i Florencji. Zajmował się ponadto językoznawstwem, teorią literatury oraz kulturą masową. We włoskiej prasie ukazywały się jego zabawne felietony, które potem wydawane były w kolejnych książkach z serii Zapiski na pudełku od zapałek . Jako pisarz zadebiutował powieścią Imię róży , która natychmiast stała się światowym bestsellerem i przyniosła mu olbrzymią popularność, zwłaszcza po przeniesieniu jej na ekran. Żadna z jego kolejnych powieści (m.in. Wahadło Foucaulta , Wyspa dnia poprzedniego , Baudolino ) nie uzyskała już takiego rozgłosu i popularności wśród czytelników. Ilustracja przedstawia otwartą księgę leżącą na blacie. Jej kart dosięgają korzenie drzewa unoszącego się nad książką. Drzewo wyrasta z płaskiej płyty w kształcie ośmiokąta. Jego pień jest osłonięta przez szklaną kopułę. U góry wyrastają z niego krótkie, wijące się, ulistnione gałęzie. Na tej wysokości znajduje się kolejna płyta. Jest prostokątna. Po bokach znajdują się dwa okręgi. Wnętrze jednego prezentuje mapę Europy. Drugi wyobraża tkankę oglądaną przez mikroskop. W tle ukazane są schody labiryntu. Schodzą po nich trzej zakapturzeni mnisi. 1CC BY-SA 3.0, commons.wikimedia.org William Girometti, Imię róży , 1982 , 2. {audio}Stylizując Imię róży na historię spisaną przez średniowiecznego kronikarza, Eco dodaje jej wiarygodności i przekonuje czytelnika o prawdziwości zawartych w niej treści. Jednocześnie jawnie dystansuje się do tej opowieści i zdaje się to samo sugerować czytelnikowi. We wstępie bowiem powołuje się na co najmniej kilku poprzedników, którzy kolejno tłumaczyli wspomnienia Adsa, zapewne ubarwiając je przy tym i dowolnie w nie ingerując. Stawia to pod znakiem zapytania wiarygodność pisemnego przekazu sprzed wieków, który nigdy nie jest w pełni obiektywny. Fotografia przedstawia zimowy, górski pejzaż. Na szczycie góry porośniętej drzewami stoi okazały budynek klasztoru. Jest to wielopiętrowa budowla z dachami pokrytymi śniegiem. Nad budynkiem unosi się mgła. 2CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.com Włoskie opactwo Sacra di San Michele, znane książki Umberto Eco Imię róży , 3. {audio}Autor pisze nawet: „Właściwie niewiele powodów przemawia za publikowaniem włoskiego przekładu z neogotyckiej wersji francuskiej, sporządzonej na podstawie siedemnastowiecznego łacińskiego wydania – dzieła, które napisane zostało po łacinie przez niemieckiego mnicha pod koniec czternastego wieku”. Ilustracja przedstawia portret mężczyzny w sile wieku. Postać ukazuje lewy półprofil. Jego głowa jest okryta czarną czapką. Mężczyzna ma lekko zmarszczone czoło. Jego brwi są ciemne. Postać patrzy przed siebie. Ma opadające powieki, prosty nos i wąskie usta z opadającymi kącikami. Mężczyzna jest ubrany w ciemną togę. Postać trzyma otwartą książkę. 2domena publiczna Jan Polak, Portret benedyktyńskiego mnicha , 1484 , 4. {audio}Eco jest zwolennikiem teorii „dzieła otwartego”, czyli takiego, które przez swoją wieloznaczność i liczne niedopowiedzenia skłania czytelnika do własnej interpretacji. Tak też jest z Imieniem róży – autor nie stara się niczego ułatwiać odbiorcy. Już sam tajemniczy tytuł otwiera wiele możliwości odczytań. W filmie w zasadzie widz nie dostaje żadnej wskazówki – tytuł ten odnoszony jest więc przeważnie do nieznanego imienia dziewczyny, w której zakochuje się młody Adso. Powieść natomiast kończą słowa: "stat rosa pristina nomine, nomina nuda tenemus" (pol. "dawna róża pozostała tylko z nazwy, same nazwy nam jedynie zostały"). Jest to cytat z utworu XII‑wiecznego benedyktyna Bernarda Morliacensjusza, nawiązujący do motywu ubi sunt (pol. "gdzie są [ci, którzy byli przed nami]"; jest to zwrot używany do wyrażenia tęsknoty za minionymi czasami). Fotografia przedstawia okazały budynek klasztorny ukazany z perspektywy z lotu ptaka. Po lewej stronie ukazana jest bryła świątyni. Ma wąskie, witrażowe okna i dwie wysokie wieże. Pozostałe budynki kompleksu mają cztery kondygnacje i dwuspadowe dachy. W oddali ukazane są miejskie zabudowania. 4CC BY-SA 3.0, commons.wikimedia.org Opactwo San Gallo, którego biblioteka zainspirowała Eco , 5. {audio}Nie ulega wątpliwości, że zarówno film, jak i książka to także opowieść inicjacyjna młodego Adsa z Melku. Nie tylko dlatego, że jest on nowicjuszem uczącym się dopiero reguł zakonnego życia, że chłonie cenną wiedzę od swojego mistrza i doświadcza w benedyktyńskim opactwie przedziwnych zdarzeń. Także dlatego, że właśnie wtedy przeżywa pierwsze (i jedyne w ciągu długiego życia, jak wspomina po latach) zauroczenie kobietą i poznaje w jej ramionach smak zmysłowej miłości. Fotografia przedstawia wąskie okno. Nad oknem znajduje się niewielka rozeta. Okno jest umieszczone w głębokiej wnęce. Wewnątrz tej wnęki znajdują się dwa siedziska. Do wnęki wiodą schody. 6CC BY 3.0, commons.wikimedia.org Wnętrze zamku Castel del Monte, który był inspiracją dla powstania filmowego zamku , 6. {audio}W powieści Adso wyznaje: „Nie znałem i nie poznałem nigdy imienia jedynej miłości ziemskiej mojego życia. Historia opowiedziana przez starego mnicha dotyczy przede wszystkim doniosłych wydarzeń, których był świadkiem lub o których słyszał we wczesnej młodości, ale także tych najbardziej intymnych przeżyć, związanych z uczuciem do pięknej nieznajomej dziewczyny”. W końcowej scenie filmu widzimy, jak Adso, pomimo targających nim emocji, pozostawia ukochaną u stóp opactwa i odjeżdża w dal za swym mistrzem. Wkrótce po opuszczeniu zakonu benedyktynów ich drogi się rozchodzą, jednak z perspektywy lat widać wyraźnie, że wspólna wędrówka i mądre rady, chętnie udzielane uczniowi przez nauczyciela, pozostały w sercu bystrego Adsa już na zawsze. Fotografia przedstawia okazały budynek opactwa ukazany z perspektywy z lotu ptaka. Kompleks budynków otoczony jest krzewami i ulistnionymi drzewami. Są to budynki czterokondygnacyjne lub dwukondygnacyjne z dwuspadowymi dachami. Okna budynków są niewielkie. 6CC BY-SA 2.5, commons.wikimedia.org Opactwo Eberbach w Eltville am Rhein w Hesji (Niemcy), gdzie nakręcono część filmu
Umberto Eco
Źródło: licencja: CC 0 1.0.