Grafika przedstawia planszę przedzieloną na pół. Na lewej połowie wypisane jest imię Tomasza i punkty: 1, 2, 3, 4, 5 oraz 11 i 13. Na prawej połowie imię Anzelm i punkty: 6, 7, 8, 9, 10 oraz 12. Ilustracja interaktywna opis: 1. Ruch Dowód opiera się na obserwacji, że w przyrodzie istnieje ruch oraz na założeniu, że wszystko posiada przyczynę – każdy byt, który znajduje się w ruchu musiał więc zostać poruszony przez coś innego. Gdybyśmy założyli, że istnieje nieskończenie wiele przyczyn, nie potrafilibyśmy odpowiedzieć na pytanie, dlaczego ruch w ogóle się zaczął. W związku z tym musimy przyjąć, że istnieje pierwsza przyczyna ruchu. 2. Przyczyna Dowód opiera się na stwierdzeniu, że wszystko, co istnieje w przyrodzie, posiada zewnętrzną wobec siebie przyczynę. Skoro tak, nic nie istnieje samo przez się – czy też, inaczej mówiąc, nic nie jest samoistne – lecz istnieje ze względu na coś innego. Gdybyśmy jednak założyli, że wszystko, co istnieje, jest samoistne, nie potrafilibyśmy wyjaśnić, dlaczego w pewnym momencie byt w ogóle istnieje. Dlatego też trzeba przyjąć, że istnieje jedna samoistna przyczyna świata. 3. Konieczność Skoro wszystko, co istnieje w przyrodzie, powstaje i ginie, oznacza to, że nie musi istnieć – jest zatem możliwe. Gdybyśmy jednak przyjęli, że wszystko, co istnieje, jest tylko możliwe, nie potrafilibyśmy wyjaśnić, dlaczego cokolwiek zaistniało (skoro mogło nie zaistnieć). Z tego powodu należy przyjąć, że istnieje jeden konieczny byt, będący przyczyną istnienia świata. 4. Doskonałość Otaczające nas byty mogą być mniej lub bardziej doskonałe. Z faktu istnienia takiej hierarchii wynika, że na jej szczycie musi istnieć byt najdoskonalszy, stanowiący miarę doskonałości dla wszystkiego, co istnieje. 5. Celowość Każda rzecz istniejąca w przyrodzie zajmuje właściwe sobie miejsce w hierarchii bytu. Z faktu istnienia takiego ładu i porządku w świecie wynika, że musi istnieć rozumy Stwórca, który uporządkował ją w sposób celowy. Porządek świata manifestuje się również w jego celowości, co oznacza, że każdy byt dąży do osiągnięcia właściwego sobie celu. W związku z tym, musi istnieć byt, który wyznaczył cele wszystkiemu, co istnieje – jest to inna sformułowanie tego samego dowodu. 6. Dowód ontologiczny Każdy człowiek posiada w swoim umyśle pojęcie Boga, zaś z pojęcia Boga wynika, że jest On największym, co da się pomyśleć – nie może istnieć nic większego od Boga. Jeśli założymy, że Bóg nie istnieje realnie (lecz tylko w naszych umysłach), możemy pomyśleć o innym niż Bóg największym bycie, który dodatkowo istnieje. Anzelm, podobnie jak inni filozofowie chrześcijańscy, uznawał rzeczywiste istnienie za stan doskonalszy – a zatem większy – od nieistnienia. A zatem, taki największy, realnie istniejący byt byłby czymś większym od Boga – to zaś jest sprzeczne z Jego pojęciem. A zatem, by uniknąć sprzeczności, Bóg musi istnieć realnie. 7. Względność własności i ich miara Rzeczy posiadają pewne własności, jak dobro lub wielkość, lecz żadna nie posiada jej w pełni, a jedynie ze względu na inną rzecz. Innymi słowy, gdy określamy coś jako lepsze lub gorsze, większe lub mniejsze, odnosimy te realnie istniejące własności do pewnej absolutnej miary – do czegoś najlepszego i największego. A zatem jeśli wszystkie rzeczy posiadają pewne własności w stosunku do rzeczy, która posiada je w pełni, to musi istnieć również owa rzecz. 8. Przyczyna Dowód wyprowadzony jest z jednej z własności Boga – samoistności, co oznacza, że nie posiada On przyczyny, lecz istnieje sam przez siebie. Tymczasem każdy inny byt, aby mógł istnieć, musi posiadać inną od siebie samego przyczynę. Byt jest zatem niesamoistny – istnieje ze względu na coś innego. Skoro zaś byt istnieje, to musi również istnieć owo „coś innego”, czyli jego ostateczna i pierwsza, samoistna przyczyna – Bóg. 9. Doskonałość Dowód wyprowadzony jest z jednej z własności Boga – doskonałości. Tymczasem każdy inny byt posiada doskonałość tylko w pewnym stopniu. Doskonałość posiada przez byty jest zatem zależna od ostatecznej miary doskonałości, którą jest Bóg. W związku z tym Bóg musi istnieć. 10. Zauważ, że oba dowody opierają się na idei hierarchii bytu. Żeby rozumowanie było poprawne, należy założyć, że istnieją hierarchicznie uporządkowane stopnie bytu. Na szczycie hierarchii znajduje się Bóg, który posiada wszystkie własności w pełni, zaś niższe stopnie bytu posiadają je tylko częściowo i w zależności od Boga. 11. Zauważ, że oba dowody przeciwstawiają sobie pewną własność Boga (samoistność) własności stworzenia (niesamoistności). Główna różnica tkwi w sposobie dowodzenia: u Anzelma punktem wyjścia jest własność Boga wynikająca z Jego pojęcia, zaś u Tomasza własność ta jest konkluzją rozumowania rozpoczynającego się od obserwacji przyrody. 12. Zauważ, że oba dowody opierają się na idei hierarchii bytu. Żeby rozumowanie było poprawne, należy założyć, że istnieją hierarchicznie uporządkowane stopnie bytu. Na szczycie hierarchii znajduje się Bóg, który posiada wszystkie własności w pełni, zaś niższe stopnie bytu posiadają je tylko częściowo i w zależności od Boga. 13. Zauważ, że wszystkie dowody z Monologionu opierają się na pewnej własności Boga, którą Anzelm wywodzi z Jego pojęcia. Dowód ontologiczny jest opracowaniem dowodów z Monologionu – nie wywodzi istnienia Boga z jednej z Jego własności, lecz z samego pojęcia, które istnieje w umyśle.