E‑BOOK

Spis treści

• WprowadzenieDNAbLuixfWprowadzenie

• Przygotowanie modeli odlewniczychDF13hQohZPrzygotowanie modeli odlewniczych

• Konserwacja i naprawa modeli odlewniczych

  • Konserwacja modeli odlewniczych3.1Konserwacja modeli odlewniczych

  • Naprawa modeli odlewniczych3.2Naprawa modeli odlewniczych

  • Przykładowe modele drewniane i ich uszkodzenia3.3Przykładowe modele drewniane i ich uszkodzenia

• Przygotowanie form metalowychDTkBtEfrsPrzygotowanie form metalowych

• Konserwacja i naprawa form metalowychDnloKZ3Q6Konserwacja i naprawa form metalowych

• BibliografiaDhpDSlnVQBibliografia

• Słownik pojęćD198N5qFlSłownik pojęć

Konserwacja i naprawa modeli odlewniczych

Konserwacja modeli odlewniczych

Po wykonaniu modeli drewnianych należy przystąpić do ich wykańczania. Proces ten składa się z dwóch etapów:

• wygładzanie

• malowanie modeli

Pierwszy z nich wykonywany jest za pomocą strugów, gładzić, tarników oraz papierów ściernych. Przebiega ono wzdłuż, jak i w poprzek włókien. Należy pamiętać o fakcie, żeby noże w wyżej wymienionych narzędziach były osadzone na dużym kącie, odpowiednio naostrzone tak, aby ściągać jak najmniejszą warstwę. Do drewna twardego w celu usunięcia powstania zadziorów idealnie sprawdza się gładzica, czyli oszlifowana płytka stalowa o grubości $1-2$ mm, długości $150$ mm i szerokości $75$ mm. Powierzchnie wypukłe i krzywoliniowe wygładza się pilnikami i tarnikami z bardzo drobnymi nacięciami. Przy pomocy tarników drewno obrabiamy w poprzek włókien. Ostateczny szlif powierzchni odbywa się z użyciem papierów ściernych ręcznie lub na szlifierkach mechanicznych.

Malowanie modelu ma na celu nadanie trwałości, częściowej odporności na wilgotność, gładkość powierzchni , a także oznaczenia części modelu odpowiednim kolorem. Podczas procesu malowania należy na początku wykonać gruntowanie oleistą mieszaniną, która przenika na pewną głębokość, wytwarzając nieprzepuszczalną błonę. Następnym etapem jest kitowanie, w celu zakrycia wszystkich powstałych niedoskonałości powierzchni roboczej. Po czym następuje wykonanie odpowiednich wyokrągleń, które podczas kitowania mogły zostać zakryte, a następnie szlifuje się odlew. Ostatnim etapem malowania jest lakierowanie wstępne i ostateczne. Do tego procesu używa się lakierów olejowych i spirytusowych. Lakierowanie odbywa się w procesach natryskowych lub przy użyciu okrągłych pędzli ze szczeciny. Niekiedy małe odlewy oraz odlewy do odlewnictwa precyzyjnego pokrywa się politurą.

Modele drewniane powinny być odpowiednio przechowywane. Magazyny powinny być kryte i ogrzewane. W celu zapobiegnięcia pożaru magazyn powinien być wyposażony w system antypożarowy. Każdy odlew wracający z odlewni powinien być poddawany sprawdzeniu wymiarów oraz powierzchni. Wszystkie odchylenia dyskwalifikują model z dalszego użytku i wymuszają jego naprawę.

Powrót do spisu treści3Powrót do spisu treści

Naprawa modeli odlewniczych

Odpowiednie zabezpieczenie odlewów przed czynnikami może zagwarantować mniejszą liczbę napraw. Modele drewniane narażone są na wilgotność, co doprowadza do paczenia się lub zmiany wymiarów. Pomimo że modele są zabezpieczane lakierami, części narażone na obicia zabezpieczane są blachą, to niestety podczas formowania siły mogą doprowadzić do uszkodzeń mechanicznych powierzchni odlewów. Modele niszczą się także od zbyt silnego obijania podczas wyjmowania z formy. Wtedy powstają pęknięcia i odłupania, a model traci swoją wytrzymałość i wymiary.

Podczas napraw modeli drewnianych rozróżnia się trzy rodzaje napraw modeli:

• Naprawy małe regenerują drobne uszkodzenia, które pojawiają się na wystających częściach, krawędziach, żebrach czy częściach obejmowanych. Naprawa głównie polega na wymianie niektórych części drewnianych, oszlifowaniu ich i ponownym lakierowaniu.

• Naprawy średnie wykonywane na modelach w przypadku większych uszkodzeń powierzchni części modelu. Usuwane są takie uszkodzenia jak: pęknięcia, wypaczenia oraz wymienia się kołki mocujące.

• Naprawy główne wykonuje się w przypadku, gdy należy naprawić podstawowe wiązania modelu. Do tego zakresu prac należą sklejenia, naprawa złącz, zastąpienie zużytych zespołów.

Każdy używany komplet powinien mieć określony czas pracy, po którym należy przesyłać model do modelarni w celu skontrolowania i dokonania odpowiedniej naprawy. Dzięki planowanym naprawom możemy wydłużyć czas użycia modeli oraz wyklucza całkowite zniszczenie modelu, co może powodować zahamowanie produkcji.

R1LEteUKpVzNd

Ilustracja przedstawia model drewniany z jasnymi elementami na powierzchni, które stanowią wypełnienie ubytków modelu. Model ma skomplikowany kształt i leży na stole roboczym.

Naprawa modeli metalowych polega na uzupełnieniu luk poprzez napawanie materiału z naddatkiem lub uzupełnieniu kitem na bazie żywic epoksydowych. Dodatkowo naprawę takiego modelu możemy wykonać przez umieszczenie na metalowych kołkach z miękkiej stali, stopów aluminium lub mosiądzu, lub nitowaniu wstawek o grubości minimum $3$ mm umieszczanych we frezowanych gniazdach o głębokości $2-2.5$ mm. Następnie taki model poddawany jest obróbce wykańczającej.

Powrót do spisu treści3Powrót do spisu treści

Przykładowe modele drewniane i ich uszkodzenia

R1XkzURZbzG71

Na zdjęciu pokazano drewniany model odlewniczy z widocznymi pęknięciami. Model jest w kształcie literki: K. Przypomina foremkę. Na ściankach widać pęknięcia przechodzące przez całą grubość ścianki.

RkCglqWZC0PXm

Na zdjęciu pokazano drewniany model odlewniczy z widocznymi rozwarstwieniem drewna. W centralnej części ekranu widoczny jest model zbudowany z połączenia prostopadłościennej podstawy z okręgiem. Widoczny okrąg znajdują się na podstawie ma rozwarstwienia w górnej części. Przy krawędzi widoczne jest pęknięcie biegnące po obwodzie okręgu.

R4RIso5MJVEM8

Na zdjęciu pokazano drewniany model odlewniczy z widocznym pęknięciem i ubytkiem materiału. Przedstawiony model ma kształt bączka. Do dolnym szerszym okręgu modelu widoczny jest ubytek materiału o kształcie klina. Na dole na elemencie stanowiącym okrągły rdzeń widoczne jest pęknięcie. Pęknięcie biegnie po obwodzie elementu.

R1BxpAM40xfvt

Na zdjęci pokazano drewniany model odlewniczy, który nie wymaga naprawy. Widoczny model jest w kształcie prostopadłościanu. Wnętrze prostopadłościany jest puste. Naroża są dodatkowo ścięte. W centralnej części modelu widać napis APA kreska dwadzieścia pięć. Niżej widoczna jest data dwunasty października dwa tysiące dziesięć. Pod datą znajdują się otwory przypominające przebicia. Są to otwory służące do wyciągania modelu z formy.

R13QvOXxMk4io

Na zdjęciu pokazano drewniany model odlewniczy z widocznymi pęknięciami. Przedstawiony model jest o kształcie prostopadłościanu. Na dolnej podstawie znajduje się wypukły element o kształcie elipsy na którym osadzone są dwa cylindry. Na powierzchni modelu widoczne są pęknięcia.

R1a0b7vxWcP6A

Na zdjęciu przedstawiono drewniany model odlewniczy z widocznymi brakami. Przedstawiony model jest w kształcie okręgu. W centralnej części modelu znajduje się napis: ZSP Studencki klub taneczny Rady Uczelnianej AGH. Na całej powierzchni modelu widoczne są ubytki farby. Ubytki są w kolorze białym

Powrót do spisu treści3Powrót do spisu treści

Powiązane materiały multimedialne

• Film instruktażowy - tutorial: Kontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego i form metalowychDbA6K2sKKontrola i naprawa oprzyrządowania odlewniczego i form metalowych

• Wizualizacja 3D: Naprawa modelu odlewniczego oraz formy metalowejD36BjH3J8Naprawa modelu odlewniczego oraz formy metalowej

• Wycieczka wirtualna: Przedstawienie miejsc pracy wykonywania, sprawdzenia oraz naprawy i konserwacji form metalowychDr83cE4XZPrzedstawienie miejsc pracy wykonywania, sprawdzenia oraz naprawy i konserwacji form metalowych