Przeczytaj
Zaczniemy od przytoczenia definicji, która posłuży nam również do wyprowadzenia zależności między współrzędnymi punktu i jego obrazu.
Symetrią (środkową) względem punktu (środka) nazywamy przekształcenie, które dowolnemu punktowi przyporządkowuje taki punkt , dla którego zachodzi równość:
Przyjmijmy teraz oznaczenia: niech środek symetrii ma współrzędne ; współrzędne punktu oznaczmy przez , zaś współrzędne punktu przez . Wówczas równość można wyrazić we współrzędnych:
Korzystając z definicji wektora przeciwnego otrzymujemy
zaś z zależności między współrzędnymi wektorów równych mamy
oraz
czyli
oraz .
Zatem obraz punktu o współrzędnych w symetrii względem punktu symetrii względem punktu o współrzędnych ma współrzędne .
Wyznaczymy obraz punktu w symetrii względem punktu .
Oznaczmy szukane współrzędne przez . Możemy wykorzystać wzory wyprowadzone powyżej
oraz
oraz .
Wyznaczymy współrzędne środka symetrii, w której obrazem punktu jest punkt .
Możemy zauważyć, że środek symetrii jest środkiem odcinka o końcach i , zatem jego współrzędne są średnimi arytmetycznymi odpowiednich współrzędnych punktów i :
oraz .
Wyznaczymy równanie figury, która jest obrazem figury o równaniu w symetrii względem punktu o współrzędnych .
Niech będzie dowolnym punktem należącym do figury , zaś jego obrazem w symetrii względem punktu .
Wówczas .
Zatem i .
Stąd oraz .
Możemy teraz podstawić oraz do równania otrzymując , co po przekształceniach daje .
Zmienne , można zastąpić dowolnymi innymi, więc równanie można też zapisać w postaci .
Zobaczmy jeszcze obie figury w układzie współrzędnych:
Równania figur | ||
Figury |
Obie figury w jednym układzie współrzędnych:
Podsumujmy powyższy przykład. Jeśli dana figura opisuje się równaniem , to jej obraz w symetrii względem punktu o współrzędnych opisuje się równaniem .
Figura opisana jest równaniem . Wyznaczymy równanie obrazu figury w symetrii względem punktu o współrzędnych .
W tym celu w równaniu figury w miejsce zmiennej wstawimy wyrażenie , zaś w miejsce zmiennej wstawimy: .
Otrzymujemy równanie , czyli , po skorzystaniu z własności wartości bezwzględnej daje równanie .
Obie figury możemy narysować w układzie współrzędnych przy pomocy programu komputerowego:
Symetria środkowa jest izometriąizometrią i inwolucją, więc posiada wszystkie wynikające z tego faktu własności:
zachowuje długości odcinków,
zachowuje miary kątów,
zachowuje pola figur.
Ponadto symetria środkowa zachowuje orientację płaszczyzny, a jedynym punktem stałympunktem stałym symetrii środkowej jest środek symetrii.
Słownik
przekształcenie (płaszczyzny lub przestrzeni), które każdemu punktowi przyporządkowuje taki punkt , że punkt jest środkiem odcinka ; obrazem punktu jest punkt ; nazywamy środkiem symetrii
przekształcenie (płaszczyzny lub przestrzeni), które zachowuje długości odcinków, tzn. dla dowolnych punktów , i ich obrazów w rozważanej izometrii , zachodzi
mówimy, że jest punktem stałym przekształcenia , gdy obraz punktu w przekształceniu pokrywa się z punktem , czyli