Przeczytaj
W tym materiale omówimy równania trygonometryczne, które przez odpowiednie podstawienie możemy sprowadzić do równania kwadratowego.
Na początek rozpoczniemy od przykładu, w którym odpowiednie podstawienie jest dobrze widoczne i naturalne.
Obliczymy wartość , jeżeli wiemy, że .
Rozwiązanie
Zróbmy podstawienie: .
Wówczas równanie przyjmuje postać równania kwadratowego:
.
Rozwiązujemy równanie kwadratowe. Obliczmy:
lub
lub .
Stąd otrzymujemy odpowiedź: lub .
Rozwiążemy równanie .
Rozwiązanie
Najpierw skorzystamy ze wzorów redukcyjnych:
oraz
i otrzymamy równanie:
.
Wykorzystamy jedynkę trygonometrycznąjedynkę trygonometryczną:
.
W równaniu podstawiamy i otrzymujemy równanie kwadratowe: .
Rozwiązujemy równanie kwadratowe:
lub .
Stąd otrzymujemy alternatywę równań trygonometrycznych:
lub .
Równanie jest sprzeczne, gdyż zbiorem wartości funkcji cosinus jest przedział .
Rozwiązaniami równania są liczby:
lub , gdzie .
Obliczymy wartość , jeżeli .
Rozwiązanie
Stwórzmy układ równań, wykorzystując jedynkę trygonometrycznąjedynkę trygonometryczną:
.
Z pierwszego równania wyliczmy :
i podstawmy do jedynki trygonometrycznej
.
Stąd otrzymujemy:
.
A zatem odpowiedź jest następująca: lub .
Obliczymy wartość , jeżeli .
Rozwiązanie
Zróbmy podstawienie: . Wówczas otrzymujemy równanie kwadratowe:
.
Rozwiążmy je:
lub .
Stąd otrzymujemy odpowiedź: lub .
W ostatnim przykładzie zaprezentujemy metodę doprowadzenia równania trygonometrycznego do postaci równania kwadratowego. Doprowadzenie do postaci równania kwadratowego jest najtrudniejszym elementem tego zadania.
Obliczymy wartość , jeżeli wiadomo, że .
Rozwiązanie
Rozważmy przypadek, gdy . Wówczas równanie ma postać: , czyli .
Zauważmy, że funkcje i nie mogą jednocześnie przyjmować wartości . Czyli liczby , dla których , nie spełniają równania.
Zatem równanie możemy podzielić stronami przez . Otrzymujemy wówczas równanie:
.
Podstawmy: .
Otrzymujemy równanie kwadratowe:
.
Obliczamy, że .
Rozwiązaniami równania są
lub .
Wracając do podstawienia , dostajemy odpowiedź:
lub .
Opisaną w powyższym przykładzie metodę możemy próbować stosować wtedy, gdy występują dwie funkcje: sinus i cosinus oraz każde wyrażenie przy dzieleniu przez potęgę jako nową zmienną może dać .
Słownik
tożsamość trygonometryczna: dla każdej liczby rzeczywistej zachodzi równość