Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Wielomiany równe
Definicja: Wielomiany równe

Wielomiany WxPx są wielomianami równymi wtedy i tylko wtedy, gdy dla każdego x spełniony jest warunek:

Wx=Px

Równość wielomianów WxPx można równoważnie sformułować następująco:

  • Wielomiany WxPx są tego samego stopnia.

  • Wielomiany WxPx mają po uporządkowaniu równe współczynniki przy odpowiednich potęgach niewiadomej x.

Poniższe wielomiany są wielomianami równymi:

  • Wx=2x-33

  • Px=xx8x-36+54-27

  • Qx=8x3-36x2+54x-27

Częstym typem zadań, w których rozwiązywaniu wykorzystuje się równość wielomianówrówność wielomianówrówność wielomianów, są zadania z parametrami.

Przykłady poniżej pokazują metody rozwiązywania tego typu zadań.

Przykład 1

Dane są wielomianywielomianwielomiany Wx=2x3+ax2+bx+30 oraz Qx=x-2x+3cx+d. Dla jakich wartości parametrów a, b, cd są to wielomiany równe?

  • Przedstawmy wielomian Qx w postaci sumy:

  • Qx=x2+x-6cx+d=
    =cx3+cx2-6cx+dx2+dx-6d=
    =cx3+c+dx2+d-6cx-6d

  • Z porównania współczynników przy x3 wiemy, że c=2.

  • Z porównania wyrazów wolnychwyraz wolny wielomianuwyrazów wolnych wiemy, że -6d=30, więc d=-5.

  • Z porównania współczynników przy x2 mamy a=c+d=-3.

  • Z porównania współczynników przy x uzyskujemy b=d-6c=-17.

Przykład 2

Dla jakich wartości parametru m wielomiany Fx=2m2-2m-12x5-mx3+3m2+15m+18x 
Gx=3m2-3m-18x5-mx3+4m2+9m+2x 
są wielomianami równymi? Jakiego stopnia wielomian wtedy uzyskamy?

  • Porównajmy współczynniki przy x5:

  • 2m2-2m-12=3m2-3m-18.

  • Po uproszczeniu uzyskujemy równanie kwadratowe -m2+m+6=0, które ma dwa rozwiązania: m=-2  m=3 – tylko dla tych dwóch wartości m współczynniki przy x5 będą równe.

  • Współczynniki przy x3 w obu wielomianach są jednakowe.

  • Pozostało jeszcze przeanalizowanie współczynników przy x. Można je porównać (podobnie jak współczynniki przy x5) albo po prostu podstawić m=-2  m=3 – co może być szybsze.

  • Dla m=-2 mamy 3m2+15m+18=04m2+9m+2=0 – czyli wielomiany będą równe.

  • Dla m=3 mamy 3m2+15m+18=90 oraz 4m2+9m+2=65, czyli wielomiany nie są równe.

  • Podsumowując: FxGx są wielomianami równymi dla m=-2.

  • Wtedy współczynnik przy x5 wynosi 0Fx=Gx=2x3 jest wielomianem trzeciego stopnia.

Słownik

równość wielomianów
równość wielomianów

wielomiany WxPx są wielomianami równymi wtedy i tylko wtedy, gdy dla każdego x spełniony jest warunek:

Wx=Px

równość wielomianów WxPx można równoważnie sformułować następująco:

  • wielomiany WxPx są tego samego stopnia;

  • wielomiany WxPx mają po uporządkowaniu równe współczynniki przy odpowiednich potęgach niewiadomej x

wielomian
wielomian

wyrażenie, które jest sumą jednomianów (lub jednomianem);
wielomian można zapisać w postaci

Wx=anxn+an-1xn-1+an-2xn-2++a2x2+a1x+a0
wyraz wolny wielomianu
wyraz wolny wielomianu

składnik wielomianu, w którym nie występuje niewiadoma