Georg Wilhelm Friedrich Hegel

RI3AWiw86vKbm1

Obraz przedstawia portret starszego mężczyzny. Jest on lekko łysiejący, szpakowaty. Jego włosy są zaczesane na twarz. Jego twarz jest pociągła. Widać na niej liczne zmarszczki i opuchliznę pod oczami. Mężczyzna ubrany jest w futro z kołnierzem. Ma surdut i koszulę ze stójką. Pod szyją ma zawiązaną apaszkę.

Urodził się w Stuttgarcie w rodzinie urzędniczej. W latach 1788−1793 studiował w Tybindze, przygotowując się do zawodu pastora. Nawiązał wówczas przyjaźń z Friedrichem Schellingiem i Friedrichem Hölderlinem (Hölderlin z czasem stał się wybitnym poetą, uznawanym dziś obok Goethego i Schillera za prekursora romantyzmu w Niemczech). Wspólnie z nimi fascynował się pismami Rousseau i wydarzeniami związanymi z Wielką Rewolucją Francuską. Po ukończeniu studiów, w latach 1793−1800, pracował jako nauczyciel domowy − najpierw w Bernie w Szwajcarii, a później we Frankfurcie. W okresie tym powstały pierwsze prace Hegla (wydane po jego śmierci) poświęcone głównie problematyce teologicznej. W roku 1800 Hegel przeniósł się do Jeny i uzyskał posadę na tamtejszym uniwersytecie.

Po wkroczeniu do Jeny armii napoleońskiej i zajęciu przez wojska mieszkania Hegla uczony przenosi się najpierw do Bambergu, a potem do Norymbergi, gdzie zostaje profesorem filozofii i dyrektorem tamtejszego gimnazjum.

R1ZmmIrxB7qsf

Obraz przedstawia portret Napoleona Bonapartego. Młody mężczyzna siedzi na koniu. Mężczyzna ubrany jest we francuski mundur. Na głowie ma bikorn, dwurożny kapelusz. U lewego boku Napoleona wisi szabla. Napoleon ma uniesioną lewą rękę. Koń, na którym siedzi Napoleon jest kary. Stoi na tylnych kopytach. Jego grzywa jest jasna, rozwiana.

W okresie norymberskim Hegel założył rodzinę (1811), powstało też jego kolejne doniosłe dzieło, Nauka logiki (dwa tomy: 1812 i 1816). Dzieło to przyniosło filozofowi uznanie, w efekcie czego już w roku publikacji drugiego tomu otrzymał on kilka propozycji objęcia katedry filozofii na liczących się niemieckich uniwersytetach. Najpierw przyjął zaproszenie do Heidelbergu, a dwa lata później do Berlina, gdzie wykładał filozofię aż do śmierci (zmarł prawdopodobnie wskutek cholery).

Okres berliński to czas wielkiej popularności Hegla. Rzadko filozofowie już za życia cieszyli się tak wielkim uznaniem. Rzesze studentów (i nie tylko) ściągały na jego wykłady. Nie dlatego jednak, że był wybitnym nauczycielem − zawiłość stylu Hegla znacznie utrudniała zrozumienie jego wywodu. Nie dlatego też, iż był niejako urzędowym filozofem Niemiec − zgodnie z jego koncepcją filozoficzną państwo pruskie stanowiło ukoronowanie całej historii. Powodem tak wielkiej popularności Hegla była przede wszystkim jego niezwykła zdolność do syntezysynteza filozoficznasyntezy, tj. do ogarnięcia myślą i zamknięcia w jednym systemie wszelkich możliwych zagadnień filozoficznych. W heglizmie znajdują się odpowiedzi na wszystkie pytania, jakie w ogóle stawiać sobie może człowiek. System filozoficzny Hegla jest jednym z najbardziej majestatycznych osiągnięć intelektualnych ludzkości: można się z nim nie zgadzać, ale nie można go zbagatelizować.

Hegel wiódł życie filozofa akademickiego. Podobnie jak w wypadku Kanta istnieje wiele anegdot na jego temat. Ponoć podczas jednego z wykładów pewien student zwrócił mu uwagę: Ależ panie profesorze, to, co pan mówi, jest niezgodne z rzeczywistością! Hegel miał odpowiedzieć: Tym gorzej dla rzeczywistości. Z niejasnością jego pism wiąże się z kolei inna historia.

Piastując katedrę filozofii w Berlinie, Hegel publikował niewiele. Po jego śmierci ukazały się Wykłady z filozofii dziejów (1832), książka zawierająca teksty berlińskich wykładów uczonego, opracowana na podstawie konspektów filozofa i notatek słuchaczy. Najważniejsze dzieła Hegla to oprócz wspomnianych Wykładów: Fenomenologia ducha (1807); Nauka logiki (1812, 1816); Encyklopedia nauk filozoficznych w zarysie (1817); Zasady filozofii prawa (1821).

Słownik