Spis treści

• Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

• Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

• Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w pracy dydaktycznej3Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w pracy dydaktycznej

• Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

Cele i efekty kształcenia

E‑materiał uwzględnia treści, które pozwolą na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie mechanika. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

E‑materiał przeznaczony dla zawodu Mechanik pojazdów samochodowych 723103 oraz Technik pojazdów samochodowych 311513 branży Motoryzacyjnej (MOT) i dla wyodrębnionej w zawodzie kwalifikacji MOT.05. Obsługa, diagnozowanie oraz naprawa pojazdów samochodowych.

Cele kształcenia

Wspiera osiąganie celów kształcenia określonych dla kwalifikacji MOT. 05. Obsługa, diagnozowanie oraz naprawa pojazdów samochodowych:

• Wykonywania przeglądów podzespołów i zespołów stosowanych w pojazdach samochodowych,

• Diagnozowania stanu technicznego podzespołów i zespołów pojazdów samochodowych,

• Wykonywania napraw pojazdów samochodowych.

Efekty kształcenia

MOT.05.1. Bezpieczeństwo i higiena pracy

Uczeń:
1) stosuje pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią,
5) identyfikuje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych,
6) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów prawa dotyczących ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska,
7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska,
8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych.

MOT.05.2. Podstawy motoryzacji

Uczeń:
4) stosuje prawa elektrotechniki do obliczania i szacowania wartości wielkości elektrycznych w obwodach elektrycznych i układach elektronicznych,
5) rozróżnia elementy obwodów elektrycznych i układów elektronicznych,
6) rozróżnia układy elektryczne i elektroniczne,
9) posługuje się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń,
11) rozróżnia maszyny i urządzenia, takie jak: silniki, sprężarki, pompy, napędy hydrauliczne, mechanizmy pneumatyczne,
13) przestrzega zasad tolerancji i pasowań w zakresie dokładności wykonania części,
15) dobiera sposoby transportu wewnętrznego i składowania materiałów,
19) rozróżnia przyrządy pomiarowe stosowane podczas diagnostyki,
20) wykonuje pomiary warsztatowe,
23) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych,
24) rozpoznaje właściwe normy i procedury oceny zgodności podczas realizacji zadań zawodowych.

MOT.05.3. Przeprowadzanie obsługi podzespołów i zespołów stosowanych w pojazdach samochodowych

Uczeń:
2) rozróżnia zasady działania podzespołów i zespołów pojazdów samochodowych,
4) wykonuje obsługę pojazdów samochodowych z wykorzystaniem urządzeń i narzędzi,
5) posługuje się dokumentacją techniczną pojazdów samochodowych,
6) dobiera części zamienne oraz materiały eksploatacyjne do wykonywania obsługi pojazdów samochodowych,
7) ocenia jakość wykonanej obsługi pojazdów samochodowych,
8) stosuje programy komputerowe wspomagające przeprowadzanie obsługi podzespołów i zespołów stosowanych w pojeździe samochodowym.

MOT.05.4. Diagnozowanie stanu technicznego podzespołów i zespołów pojazdów samochodowych

Uczeń:
1) przyjmuje pojazdy samochodowe do diagnostyki,
2) dobiera metody diagnostyki pojazdów samochodowych, ich podzespołów i zespołów,
3) ustala zakres diagnostyki pojazdów samochodowych, ich podzespołów i zespołów,
4) przygotowuje pojazdy samochodowe do diagnostyki,
5) stosuje specjalistyczne programy komputerowe do diagnostyki pojazdów samochodowych,
6) wykonuje badania diagnostyczne pojazdów samochodowych, ich podzespołów i zespołów,
7) wskazuje przyczyny uszkodzeń oraz nadmiernego zużycia części, podzespołów i zespołów pojazdów samochodowych,
8) wypełnia dokumentację diagnostyki pojazdów samochodowych,
9) przekazuje pojazd samochodowy po diagnostyce wraz z dokumentacją.

MOT.05.5 Wykonywanie napraw pojazdów samochodowych

Uczeń:
1) sporządza dokumentację związaną z przyjęciem pojazdów samochodowych do wykonania naprawy,
2) lokalizuje uszkodzenia części, podzespołów i zespołów pojazdów samochodowych na podstawie pomiarów i wyników badań diagnostycznych,
3) dobiera metody do wykonywania naprawy podzespołów i zespołów pojazdów samochodowych,
4) ustala zakres naprawy podzespołów i zespołów pojazdów samochodowych,
5) przeprowadza weryfikację części, podzespołów i zespołów pojazdów samochodowych,
6) ocenia jakość obsługi i wykonanej naprawy pojazdów samochodowych,
7) przekazuje pojazd samochodowy po naprawie wraz z dokumentacją.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Struktura e‑materiału

1. Wprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.

2. Materiały multimedialne

Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy. E‑materiał „Diagnozowanie pojazdów samochodowych” składa się z pięciu materiałów multimedialnych.

• Interaktywne narzędzie typu scenario‑based learning (gra decyzyjna) Diagnostyka pojazdów samochodowych oraz ich zespołów i podzespołówD1hBHZiccInteraktywne narzędzie typu scenario‑based learning (gra decyzyjna) Diagnostyka pojazdów samochodowych oraz ich zespołów i podzespołów

• Dokumentacja interaktywna Diagnoza pojazdów samochodowych, ich zespołów i podzespołówD6uhFRODbDokumentacja interaktywna Diagnoza pojazdów samochodowych, ich zespołów i podzespołów

• Wycieczka wirtualna Stacja kontroli pojazdówDManxsQBcWycieczka wirtualna Stacja kontroli pojazdów

• Gra edukacyjna Diagnozowanie pojazdów samochodowychDJPvcRLbOGra edukacyjna Diagnozowanie pojazdów samochodowych

• Gra edukacyjna Diagnoza zespołów i podzespołów pojazdów samochodowychD12m0N6Y0Gra edukacyjna Diagnoza zespołów i podzespołów pojazdów samochodowych

3. Obudowa dydaktyczna

• Interaktywne materiały sprawdzająceDwsZKmTvTInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności zawartych w e‑materiale.

• Słownik pojęć dla e‑materiałuD1FvwJZQISłownik pojęć dla e‑materiału zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym materiale.

• Przewodnik dla nauczycielaD12rVtO8ePrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

• Przewodnik dla uczącego sięDaNe1RsvxPrzewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.

• Netografia i bibliografiaDSk4eU2IbNetografia i bibliografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.

• Instrukcja użytkowaniaDfjDK2JECInstrukcja użytkowania objaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w pracy dydaktycznej

Praca uczniów podczas zajęć

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną wspomagającą proces kształcenia zawodowego. Ułatwi on uczniom zapoznanie się oraz zapamiętanie pojęć związanych z narzędziami i urządzeniami używanymi w zawodzie mechanika samochodowego.

Praca na lekcji zakłada aktywną postawę zarówno nauczyciela, jak i uczniów. Ważnym założeniem jest praca nad jednym materiałem na różne sposoby i za pomocą różnych technik, mająca na celu jak najlepsze zapamiętanie informacji.

Praca uczniów w grupach i w zespole klasowym

Interaktywne narzędzie typu scenario based learning (gra decyzyjna) „Diagnostyka pojazdów samochodowych oraz ich zespołów i podzespołów”

• Uczniowie dzieleni są na grupy dwuosobowe i mają za zadanie zagrać w grę decyzyjną, w której celem będzie naprawa 20 usterek samochodowych. Jeden z uczniów ma wcielić się w niej w rolę diagnosty samochodowego, a drugi - w rolę jego pomocnika. W zależności od tego, jaką rolę uczeń wybierze, jego zakres obowiązków będzie wyglądać inaczej.

• Diagnosta będzie osobą decydującą i określającą usterki, możliwe przyczyny ich powstania i sposoby naprawy lub regeneracji. Będzie również szefem dla swojego pomocnika. Pomocnik z kolei będzie miał do wykonania działania naprawcze wskazane przez diagnostę samochodowego.

• Nauczyciel informuje uczniów, że w każdym przypadku należy poprawnie określić przyczynę wystąpienia danej usterki, zaplanować i przeprowadzić niezbędne czynności związane z diagnozą, weryfikacją części, podzespołów i zespołów pojazdów samochodowych oraz weryfikacją wykonanej naprawy.

• Uczniowie notują, jakie mieli wątpliwości podczas rozwiązywania zadań z gry decyzyjnej i przekazują je innym uczniom.

• Gdy wszyscy gracze przejdą grę, uczniowie zmieniają się rolami, wykonując zadania każdej postaci występującej w grze.

• Nauczyciel wyjaśnia w razie potrzeby błędne rozwiązania uczniów i naprowadza ich pytaniami na właściwe wykonanie zadania.

Dokumentacja interaktywna „Diagnoza pojazdów samochodowych, ich zespołów i podzespołów”

• Nauczyciel wprowadza zagadnienie roli dokumentacji w pracy mechanika. Podkreśla fakt, że przyjęciu pojazdu do naprawy, określeniu jej zakresu i udokumentowaniu jej przebiegu towarzyszą różne dokumenty. Prowadzący tłumaczy, jak bardzo są one ważne i pomocne w pracy mechanika, gdyż pomagają we właściwej realizacji napraw, porządkują przekazywanie informacji w warsztacie, stanowią także podstawę rozliczeń z klientami.

• Prowadzący zajęcia pokazuje następnie uczniom dokumentację interaktywną „Diagnoza pojazdów samochodowych, ich zespołów i podzespołów”.

• Nauczyciel dzieli klasę na cztery zespoły. Przydziela im dokumenty z dokumentacji interaktywnej: grupie pierwszej - kartę kontrolną, grupie drugiej - kartę zlecenia, grupie trzeciej - kartę naprawy pojazdu, grupie czwartej - kartę diagnostyczną pojazdu.

• Każdy z zespołów będzie wykonywał zadania związane z przydzielonym dokumentem na innych danych, niż te znajdujące się w e‑materiale.

• Nauczyciel prosi zespoły o to, aby każdy zespół zapoznał się z dokumentacją interaktywną (z każdym dokumentem). Każdy zespół ma wypisać w kolejności (jako lista) dane, jakie powinien zawierać jego dokument.

• Zespoły uczniowskie wypisują kolejno niezbędne dane do wypełnienia druku przydzielonego dokumentu.

• Teraz nauczyciel prosi o to, aby każda z grup narysowała na kartce swój dokument i wpisała w niego inne niż w dokumentacji interaktywnej dane/informacje. Uczniowie kolejno wymyślają dla swojej grupy dane i wpisują w rysunek.

• Nauczyciel prosi o to, aby każda z grup narysowała znów na swój dokument i wpisała w niego kilka błędnych informacji, ale tak, aby inna grupa dała się na to nabrać.

• Grupy na podstawie uzupełnianej dokumentacji wymyślają swoją historię. Zawierają w niej poprawne dane, których użyły w pierwszym dokumencie (pewnych danych z drugiego dokumentu nie ma w tej historii, bo są błędami).

• Grupy kolejno prezentują swoją historię i dwie wersje swojego dokumentu.

• Pozostałe grupy w tym samym czasie mają zapisać na kartce, który z dwóch dokumentów prezentowanych do historii grupy prezentującej jest właściwy, a który nie jest właściwym (uzasadniając, dlaczego tak nie jest).

• Po prezentacjach wszystkich grup nauczyciel prosi grupy o informacje zwrotne na temat poprawności dokumentacji. Przydziela punkty grupom, które poprawnie zidentyfikowały błędnie wypełnione dokumenty. Grupie, która „sprytnie” wprowadziła w błąd swoim dokumentem, daje punkt za każdą „oszukaną” grupę.

• Finalnie nauczyciel jeszcze raz omawia dokumentację interaktywną, wskazując, jak ją poprawnie uzupełnić.

Wycieczka wirtualna „Stacja kontroli pojazdów”

• Nauczyciel udziela uczniom dostępu do wycieczki wirtualnej po stacji kontroli pojazdów wyposażonej w urządzenia kontrolno– pomiarowe, podstawowe narzędzia oraz w podnośnik lub kanał przeglądowy.

• Nauczyciel przygotowuje wydruk elementów stacji kontroli pojazdów tak, aby podzielić ją na 5 części (jak tort) i wydrukować na karcie A4 tak, aby wystarczyło trochę miejsca na notatkę (mniej więcej 5 zdań).

• Dzieli uczniów na 5 grup. Każdej grupie daje po jednej wydrukowanej karcie w taki sposób, że pierwsza otrzymuje hasło „interfejs i komputer diagnostyczny”, druga- tester do akumulatorów”, trzecia- „multimetr uniwersalny” itd..

• Uczniowie bez zaglądania do e‑materiału starają się jednym zdaniem zapisać na otrzymanych wydrukach odpowiedź na pytanie „Co może kryć się pod hasłami z karty?”.

• Po zapisaniu swoich sugestii na znak nauczyciela karty przekazują kolejnej grupie (pierwsza grupa przekazuje zapisane karty grupie drugiej itp.).

• Grupy przeglądają notatki kolegów i dopisują, o co ich zdaniem informacje powinny zostać poszerzone.

• Na znak nauczyciela jeszcze 3 razy grupy zamieniają się kartami i odpowiadają na sugestie.

• Finalnie każda grupa przejrzy i zaproponuje treść, która mogłaby się znaleźć na planszy.

• Nauczyciel podsumowuje zajęcia, porównując zagadnienia, które sugerowali uczniowie z tymi, które zostały przedstawione w wycieczce wirtualnej po stacji kontroli pojazdów.

Gra edukacyjna „Diagnozowanie pojazdów samochodowych”

• Wykorzystanie gry edukacyjnej jest doskonałym sposobem na przeprowadzenie lekcji powtórzeniowej.

• Uczniowie podczas lekcji logują się za pomocą telefonów komórkowych na platformie Microsoft Teams i zostają podzieleni przez nauczyciela na kilka zespołów.

• Każda z grup otrzymuje dostęp do gry pt. „Diagnozowanie pojazdów samochodowych”.

• Nauczyciel informuje grupy, że zadaniem każdej z nich będzie zagranie w grę poprzez udzielenie odpowiedzi na pytania. Prowadzący zajęcia uprzedza, że za każdą poprawną odpowiedź naliczane będą punkty. Wygra ta grupa uczniów, która uzyska największą liczbę punktów.

• Po upływie trzydziestu minut grupy chwalą się rezultatami swojej pracy.

• Następnie uczniowie rozmawiają z nauczycielem o trudnościach, jakie napotkali  podczas odpowiadania na pytania.

• Na zakończenie zajęć prowadzący chwali uczniów za zaangażowanie w zajęcia i nagradza najlepszą grupę w dowolny sposób (ocena opisowa lub wpis oceny do dziennika).

Gra edukacyjna „Diagnozy zespołów i podzespołów pojazdów samochodowych”

• Uczniowie dzieleni są na grupy dwuosobowe i mają za zadanie przejść przez całą grę, czyli zmierzyć się z 4 sytuacjami ukazanymi w 4 częściach:

  • 1 sytuacja- wentylator chłodnicy włącza się zaraz po uruchomieniu silnika i pracuje przez cały czas jazdy;

  • 2 sytuacja- klient jest przekonany, że w jego samochodzie nie działa system ABS i ESP;

  • 3 sytuacja- w samochodzie przestała działać klimatyzacja;

  • 4 sytuacja- usterką elektrycznej regulacji lewego lusterka;

• Nauczyciel mówi uczniom, że podczas przechodzenia przez grę powinni oni notować ważne według nich informacje pokazujące się w grze, ponieważ po wykonanym ćwiczeniu otrzymają zagadki do rozwiązania dotyczące treści zawartych w grze.

• Gdy praca z grą jest zakończona, nauczyciel daje grupom zestawy pytań, na które uczniowie muszą udzielić pisemnych odpowiedzi. Mogą posługiwać się sporządzonymi notatkami. Para, która jako pierwsza i poprawnie odpowie na pytania, może zostać nagrodzona ocenami. Wprowadzi to do pracy uczniów element zdrowej rywalizacji.

• Po wykonaniu zadania grupy prezentują efekty swojej pracy, a nauczyciel, w razie potrzeby, koryguje błędne rozwiązania uczniów.

Interaktywne materiały sprawdzające

Interaktywne materiały sprawdzające zawarte w e‑materiale mogą być użyte co najmniej w czterech różnych formułach zależnych od sytuacji dydaktycznej:

• jako materiały sprawdzające wiedzę. W przypadku niewystarczającej ilości pytań lub zadań w jednym zadaniu mogą być one łączone w teście wykonanym przez nauczyciela na ich podstawie

• jako materiały wprowadzające (rozbudzające ciekawość uczniów związaną z materiałem, który za chwilę będą analizować

• jako materiały aktywizujące podczas realizacji działań związanych z e‑materiałem (przerywnik po dłuższej pracy w grupie lub dodatek informacyjny do pracy uczniów)

• jako materiały utrwalające nabytą wiedzę (po „przerobionym” materiale lub jego części).

Interaktywne materiały sprawdzające z założenia są dedykowane do wskazanych części e‑materiału. I tak na przykład:

• materiałem dedykowanym do interaktywnego narzędzia typu scenario based learning (gra decyzyjna) „Diagnostyka pojazdów samochodowych oraz ich zespołów i podzespołów” są ćwiczenia 1, 2, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 10, 14, 15, 17, 18, 20.

• materiałami sprawdzającymi dla dokumentacji interaktywnej „Diagnoza pojazdów samochodowych, ich zespołów i podzespołów” są ćwiczenia 12, 16, 21.

• ćwiczenia 6, 11, 13, 19, 22 wskazane są jako właściwe po grze edukacyjnej „Diagnoza zespołów i podzespołów pojazdów samochodowych”.

Właściwe wykorzystanie interaktywnych materiałów sprawdzających w odpowiednim momencie lekcji będzie zależało również od jej dynamiki i składu klasy oraz pomysłu na jej przeprowadzenie przez nauczyciela. Stąd adekwatnym jest zapoznanie się z zawartością tych materiałów, aby możliwa ich była odpowiednio skuteczna „aplikacja”.

Wykorzystanie podczas realizacji zajęć:

• podczas realizacji działania związanego z przejściem przez grę edukacyjną „Diagnoza zespołów i podzespołów pojazdów samochodowych” uczniowie jako formę aktywności mogą wykonać ćwiczenia 6, 11, 13, 19, 22 .

Samodzielna praca uczniów podczas zajęć

Interaktywne narzędzie typu scenario based learning (gra decyzyjna) „Diagnostyka pojazdów samochodowych oraz ich zespołów i podzespołów”

• Nauczyciel przyznaje każdemu uczniowi dostęp do gry decyzyjnej.

• Uczeń wybiera jedną z 2 misji, wcielając się w rolę diagnosty samochodowego lub jego pomocnika.

• Nauczyciel informuje uczniów, że niezależnie od wybranej roli, w grze decyzyjnej chodzi o naprawę 20 usterek samochodowych- poprawne określenie przyczyny wystąpienia danej usterki, zaplanowanie i przeprowadzenie niezbędnych czynności związanych z diagnozą, weryfikacją części, podzespołów i zespołów pojazdów samochodowych oraz weryfikacją wykonanej naprawy.

• Zadaniem ucznia będzie samodzielne przejście gry i wykonanie z niej krzyżówki. Uczeń, analizując każde z  zadań gry, ma stworzyć hasła do krzyżówki i opracować graficznie jej wygląd.

• Ważne w jego pracy jest to, aby do każdej sytuacji stworzył cztery hasła krzyżówki.

• Przygotowaną krzyżówkę (podpisaną imieniem i nazwiskiem oraz tytułem misji) przekazuje nauczycielowi, który, mieszając materiały, rozdaje losowe krzyżówki uczniom (inne niż misja, w której już uczestniczyli).

• Nowe zadanie w tym temacie to samodzielne rozwiązanie przez uczniów otrzymanej krzyżówki.

• Nauczyciel nadzoruje proces rozwiązywania krzyżówek, ale ekspertami są jej autorzy. To oni w przypadku nieścisłości udzielają odpowiedzi. Nauczyciel jedynie zarządza procesem.

• Podsumowując, nauczyciel na forum zbiera informacje w postaci haseł niezbędne do rozegrania gry bezbłędnie.

Dokumentacja interaktywna „Diagnoza pojazdów samochodowych, ich zespołów i podzespołów”

• Nauczyciel prosi uczniów o skorzystanie z e‑materiału i zapoznanie się z opisami pól, które występują w dokumentach: karcie kontrolnej, karcie zlecenia, karcie naprawy pojazdu i karcie diagnostycznej pojazdu.

• W notatce w postaci procedury mają opisać „krok po kroku” w punktach, co będą uzupełniali i w którym miejscu tę informację zamieszczą, kiedy badać będą przyjmować pojazd samochodowy do naprawy.

• Kolejnym zadaniem ucznia będzie przeanalizowanie dokumentacji, poprawne wypełnienie jej i stworzenie „historii z życia”, która doprowadziła do powstania takiego dokumentu.

• Historia ta ma zawierać wszystkie informacje, które zostały w dokumentach zamieszczone. Może też zawierać inne, dodatkowe, ale z punktu widzenia przyjęcia samochodu do naprawy, nieistotne informacje.

• Nauczyciel prosi uczniów o jak najwięcej szczegółów (przede wszystkim tych nieistotnych, w których ukryte będą właściwe informacje niezbędne do wypisania dokumentów).

• Prace indywidualne uczniów są prezentowane na forum, a inni uczniowie mają za zadanie właściwie, na podstawie historii, uzupełnić dokumenty.

• Nauczyciel komentuje historie i sposób wypełnienia dokumentacji, udzielając informacji zwrotnych i uzupełniając informacje.

Wycieczka wirtualna „Stacja kontroli pojazdów”

• Nauczyciel prezentuje wycieczkę wirtualną „Stacja kontroli pojazdów”, prezentując sposób poruszania się po niej.

• Nauczyciel przyznaje uczniom dostęp do tego e‑materiału.

• Następnie uczniowie poproszenie są o zajrzenie do słownika pojęć dla e‑materiału i odszukanie informacji na temat narzędzi, urządzeń, które pojawiły się w wycieczce wirtualnej po stacji kontroli pojazdów.

• Na ich podstawie uczniowie mają określić, które z nich i w jakim przypadku należy użyć.

• Uczniowie zapisują to w postaci notatki lub tworzą fiszki zawierające informacje o narzędziach i urządzeniach oraz ich przeznaczeniu i działaniu.

• Nauczyciel prosi o zaprezentowanie notatek przez wybranych uczniów. Reszta klasy uzupełnia swoje wpisy.

• Nauczyciel może poszerzyć informacje przedstawione przez uczniów w zależności od potrzeb.

Gra edukacyjna „Diagnozowanie pojazdów samochodowych”

• Wykorzystanie gry edukacyjnej jest doskonałym sposobem na przeprowadzenie lekcji powtórzeniowej.

• Na początku zajęć nauczyciel prosi uczniów o przypomnienie najważniejszych zagadnień związanych z diagnozą pojazdów samochodowych, ich zespołów i podzespołów. Pozwala wypowiedzieć się aktywnym uczniom.

• Po omówieniu zagadnień nauczyciel prosi uczniów o rozwiązanie gry edukacyjnej.

• Uczniowie podczas lekcji logują się za pomocą komputerów na platformie Microsoft Teams i uzyskują dostęp do gry pt. „Diagnozowanie pojazdów samochodowych”.

• Prowadzący zajęcia uprzedza, że za każdą poprawną odpowiedź ucznia naliczane będą punkty dodatnie. Im więcej punktów uzyska uczeń, tym lepiej. Czas zagrania w grę to maksymalnie 30 minut.

• Po upływie trzydziestu minut uczniowie chwalą się rezultatami swojej pracy.

• Następnie uczniowie rozmawiają z nauczycielem o trudnościach podczas odpowiadania na pytania.

• Na zakończenie zajęć prowadzący chwali uczniów za zaangażowanie w zajęcia.

Gra edukacyjna „Diagnoza zespołów i podzespołów pojazdów samochodowych”

• Nauczyciel prosi uczniów, aby samodzielnie rozwiązali zadania z gry „Diagnoza zespołów i podzespołów pojazdów samochodowych” na komputerach lub z użyciem telefonów komórkowych.

• Po rozwiązaniu zadań z gry uczniowie otrzymują od nauczyciela zbiór kart, na których zostały opisane czynności wykonywane przy diagnozowaniu zespołów i podzespołów pojazdów samochodowych w czterech sytuacjach: pierwsza sytuacja - wentylator chłodnicy włącza się zaraz po uruchomieniu silnika i pracuje przez cały czas jazdy; druga sytuacja - klient jest przekonany, że w jego samochodzie nie działa system ABS i ESP; trzecia sytuacja - w samochodzie przestała działać klimatyzacja; czwarta sytuacja - usterka elektrycznej regulacji lewego lusterka.

• Prowadzący zajęcia nie daje uczniom wszystkich kart, może z nich usunąć dowolne elementy.

• Zadaniem par jest ułożenie kart we właściwej kolejności tak, aby odtworzyć właściwy sposób postępowania przy diagnozowaniu konkretnej usterki, ale to nie wszystko.

• Kolejnym krokiem, który muszą wykonać uczniowie, jest stworzenie własnych kart z napisanymi na nich czynnościami, których brakuje w otrzymanym od nauczyciela komplecie. Uczniowie muszą je także ułożyć we właściwym miejscu.

• Po zakończeniu ćwiczenia uczniowie przedstawiają efekty swojej pracy, a nauczyciel udziela komentarza na nieprawidłowe odpowiedzi uczniów.

Praca uczniów poza zajęciami

Praca indywidualna

Przed lekcją

• Nauczyciel przed rozpoczęciem zajęć nakazuje uczniom zapoznanie się z e‑materiałami i słownikiem pojęć dla e‑materiału.

• Nauczyciel prosi uczniów o samodzielne przygotowanie plansz, które przedstawiają najważniejsze zagadnienia zawarte w e‑materiale: narzędzia i urządzenia niezbędne w pracy w stacji kontroli pojazdów i dokumentacja niezbędna w pracy mechanika samochodowego.

• Nauczyciel prosi uczniów, aby plansze zawierały zarówno zdjęcia, rysunki jak i informacje o przedstawianych zagadnieniach.

Podczas lekcji

• Nauczyciel na zajęciach lekcyjnych prosi uczniów o zaprezentowanie swoich plansz.

• Omawia kolejno z uczniami plansze, prosząc o dopisanie na ich odwrocie informacji, które wg nich są ważne, a które zapisali inni uczniowie.

Praca w grupach

Przed lekcją

• Nauczyciel dzieli uczniów na czteroosobowe grupy i przydziela im zadanie do wykonania.

• Działaniem grup będzie przygotowanie w formacie A4 obrazka, który będzie zamieniony na puzzle. Obrazek ma zawierać wygląd dowolnego urządzenia stanowiącego wyposażenie stacji kontroli pojazdów.

• Przy tworzeniu obrazków uczniowie powinni posłużyć się informacjami z e‑materiałów.

• Po wykonaniu obrazka bazowego uczniowie wykonują z niego puzzle, chowając je do koperty.

Podczas lekcji

• Nauczyciel zbiera pocięte w puzzle obrazki od każdej grupy i na zajęciach lekcyjnych rozdaje losowe obrazki do ułożenia jako fragment lekcji.

• W razie problemów z ułożeniem puzzli nauczyciel udziela uczniom wskazówek i podpowiedzi.

• Członkowie grupy, która stworzyła najciekawsze puzzle, mogą zostać nagrodzeni przez nauczyciela ocenami.

Wykorzystanie materiału multimedialnego do indywidualizacji pracy z uczącymi się

• Wykonanie zadań w oparciu o e‑materiały powinno opierać się na indywidualizacji. Podstawą opracowania działania będzie przede wszystkim rozpoznawanie przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów. Poznanie barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia pozwoli odpowiednio dopasować pracę z e‑materiałami. Analiza profilu dominacji sensorycznej pozwoli dobrać odpowiedni e‑materiał.

• Interaktywne elementy składowe narzędzia typu scenario based learning (gra decyzyjna) „Diagnostyka pojazdów samochodowych oraz ich zespołów i podzespołów”, gry edukacyjnej „Diagnoza zespołów i podzespołów pojazdów samochodowych” to posegregowane mikrodawki wiedzy, które dla pewnych uczniów stanowią jedyne możliwe źródło informacji (w tym graficznie uporządkowanej).

• Podczas pracy z e‑materiałem należy pamiętać o wzroku, ruchu, słuchu i emocjach, jakie możemy wyzwolić poprzez odpowiednie użycie e‑materiału. Innym aspektem, które należy wziąć pod uwagę to kwestie sposobu pracy ucznia. Wielu preferuje pracę indywidualną, inni wolą pracować w grupie. Stąd wybór techniki uczenia może zależeć w znacznym stopniu od zidentyfikowania preferencji lub realizacji tematu z e‑materiałami poprzez mix obu sposobów (np.: w treści zadania dla grupy właściwie określić pewien obszar dedykowany dla uczniów przydzielonych do grupy, którzy jednak wolą pracować nad czymś samodzielnie, a potem dzielić się efektem).

• Ważne jest, aby świadomie wykorzystać potencjał e‑materiałów, który odpowiednio użyty będzie sprzyjał rozwojowi kompetencji ucznia, a nie tylko „podawał” wiedzę. Interaktywne materiały sprawdzające dają uczniowi możliwość sprawdzenia poziomu własnej wiedzy i uzyskania szybkiej i precyzyjnej informacji zwrotnej. To może zaciekawić, pobudzić element rywalizacji z samym sobą i znacząco podnieść motywację do nauki poprzez zastosowanie materiałów interaktywnych.

Wykorzystanie materiału multimedialnego do pracy z uczącymi się o specjalnych potrzebach edukacyjnych

• Ważnym elementem przy pracy z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych przy użyciu e‑materiału jest rozpoznawanie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia i dopasowanie treści oraz formy materiału do możliwości psychofizycznych uczniów. Oznacza to w praktyce „prowadzenie” ucznia przez materiał poprzez zadawanie dodatkowych pytań i udzielaniu szczegółowych odpowiedzi lub w przypadku uczniów zdolnych - pozostawienie więcej swobody.

• Ważnym aspektem pracy z materiałem będzie także przydzielanie zadań do pracy w małych grupach (parach), w których jedna osoba radzi sobie z opanowaniem materiału dobrze, ale dodatkowa rolą tego ucznia będzie wsparcie osoby, która potrzebuje dodatkowych wyjaśnień. W szczególnych przypadkach może taka osoba potrzebować wsparcia nauczyciela wspierającego, a jego zadania samodzielne mogą obejmować proste polecenia.

Nauczyciel może dostosować pracę z każdym zasobem do indywidualnych potrzeb uczniów:

• uczniom z zaburzeniami przetwarzania słuchowego i/lub dysleksją należy dać więcej czasu na wykonanie zadań, zwłaszcza pisemnych; nauczyciel powinien formułować jasne, krótkie polecenia i często je powtarzać; może je również sformułować w formie pisemnej.

• uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu powinni mieć jasno określone zadania i przydzielone obowiązki, tak aby czuli się potrzebni i odpowiedzialni.

• przy podziale klasy na grupy należy wziąć pod uwagę, aby zespoły były zróżnicowane pod względem możliwości uczniów i sposobów uczenia się; w takiej sytuacji uczniowie zdolni mogą służyć pomocą osobom z trudnościami w nauce (tutoring rówieśniczy);

• uczniowie zdolni mogą poszerzyć wiadomości, wyszukując w dostępnych źródłach dodatkowe informacje i w ten sposób rozwijać swoje zainteresowania.

• uczniowie nieśmiali i mający problemy z wypowiadaniem się na forum klasowym nie powinni być proszeni o zabieranie głosu.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows $7$ lub nowszy

• OS X $10.11.6$ lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej $3 \mathrm{GB}$ RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $69.0.3497.100$

• Firefox w wersji $62.0.2$

• Safari w wersji $11.1$

• Opera w wersji $55.0.2994.44$

• Microsoft Edge w wersji $42.17134.1.0$

• Internet Explorer w wersji $11.0.9600.18124$

Urządzenia mobilne:

• $2 \mathrm{GB}$ RAM iPhone/iPad z systemem iOS $11$ lub nowszym

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium $69$ (lub nowszym) np. Chrome $69$, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej $420 \mathrm{px}$

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści