Spis treści

• Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

• Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

• Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodu technik spedytor3Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodu technik spedytor

• Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

Cele i efekty kształcenia

E‑materiał uwzględnia treści, które pozwolą na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie technik spedytor. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

E‑zasób przeznaczony dla kwalifikacji:

SPL.05. Organizacja transportu oraz obsługa klientów i kontrahentów

Cele kształcenia

Wspiera osiąganie celów kształcenia określonych dla kwalifikacji SPL.05. Organizacja transportu oraz obsługa klientów i kontrahentów

• planowanie, organizowanie i dokumentowanie procesów transportowych;

• prowadzenie dokumentacji dotyczącej rozliczeń z klientami i kontrahentami krajowymi i zagranicznymi;

• wykonywanie prac związanych z monitorowaniem przebiegu procesu transportowo – spedycyjnego.

Efekty kształcenia

SPL.05.2. Podstawy spedycji

Uczeń:

• charakteryzuje opakowania.

SPL.05.4. Organizowanie procesów transportowych i spedycyjnych

Uczeń:

• charakteryzuje organizację procesów transportowych zgodnie z przepisami prawa krajowego i międzynarodowego.

SPL.05.5. Organizowanie procesu załadunkowego i rozładunkowego

Uczeń:

• przygotowuje ładunki do przewozu,

• dobiera sposoby oznaczenia ładunku, jednostki ładunkowej i środka transportu.

• nadzoruje przebieg procesu transportowego,

• stosuje międzynarodowe standardy identyfikacji ładunków i wymiany danych.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Struktura e‑materiału

1. WprowadzenieDRa21rqSKWprowadzenie Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.

2. Materiały multimedialne Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy.

   Film edukacyjny „Oznakowanie ładunków”DqMxOieS9Film edukacyjny „Oznakowanie ładunków” - prezentuje zawód technik spedytor, jego cechy charakteru, osobowości i kompetencje wymagane w zawodzie spedytora m.in. ponoszenie odpowiedzialność za podejmowane działania, stosowanie techniki radzenia sobie ze stresem, stosowanie metody i techniki rozwiązywania problemów i współpraca w zespole. Wskazuje na zadania i czynności zawodowe związane z doborem oznakowania w stosunku do przewożonego ładunku, planowaniem rozmieszczenia oznakowania na środkach transportu oraz dostosowaniu oznakowania do rodzaju ładunków, szczególnie zwracając uwagę na ładunki niebezpieczne i ładunki ponadgabarytowe. Prezentację obsługi i zastosowania sprzętu oraz dokumentacji związanej z wykonywaniem czynności zawodowych i jej prowadzenia podczas spedycji ładunków oraz podstaw prawnych w stosunku do oznakowania ładunków i przepisów międzynarodowych (w tym także wykorzystania oprogramowania do zarządzania transportem typu TMS).

   Sekwencje filmowe „Zasady stosowania oznakowania podczas transportu”DQ9WA1v3KSekwencje filmowe „Zasady stosowania oznakowania podczas transportu” - prezentują zasady stosowania oznakowania podczas transportu, a także najczęstsze błędy podczas złego sposobu doboru oznakowania.

   Wizualizacja oznakowania środków transportu i jednostek ładunkowychDHQjWhBi6Wizualizacja oznakowania środków transportu i jednostek ładunkowych - przedstawia miejsca mocowania i oznakowania środków transportu oraz jednostek ładunkowych z wykorzystaniem fotografii  (2D) i grafiki.

   Galeria zdjęć „Podział i rodzaje oznakowania ładunków”DtVktoLCyGaleria zdjęć „Podział i rodzaje oznakowania ładunków” - zawiera zdjęcia przedstawiające pojedyncze narzędzia, elementy: obrazujące zastosowanie oznakowania ładunków, zespoły: podział ładunków, ładunki niebezpieczne i ponadgabarytowe, wyroby końcowe: w postaci prawidłowo dobranego i umiejscowionego oznakowania środków transportu i jednostek ładunkowych

   Infografika „Podział oznakowania ładunków wykorzystywanych w transporcie”DswRoe24ZInfografika „Podział oznakowania ładunków wykorzystywanych w transporcie” przedstawia podział oznakowania ładunków wykorzystywanych w transporcie. Są to ustrukturyzowane informacje na temat oznakowania ładunków i środków transportu: rysunki oznakowania wykorzystywanego w spedycji, schematy oznakowania i ich podział oraz tabelki z podziałem oznakowania używanym w transporcie i diagramy ukazujące poszczególne oznakowania.

3. Obudowa dydaktyczna

   • Interaktywne materiały sprawdzająceD155uQRwVInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności zawartych w e‑materiale.

   • Słownik pojęć dla e‑materiałuD5miJY05PSłownik pojęć dla e‑materiału zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym materiale.

   • Przewodnik dla nauczycielaD4LTVPMnLPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

   • Przewodnik dla uczącego sięDjaawVo1MPrzewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.

   • Netografia i bibliografiaDMOPBaEwWNetografia i bibliografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.

   • Instrukcja użytkowaniaDKslL6A0lInstrukcja użytkowania objaśnia działanie zasobu oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik spedytor

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną wspomagającą proces kształcenia zawodowego. Ułatwi on uczniom zapamiętanie pojęć związanych ze standardami oznakowania ładunków podczas transportu, szczególną uwagę zwracając na ładunki niebezpieczne oraz ponadgabarytowe.

Poniżej zamieszczone zostały propozycje wykorzystania poszczególnych elementów e‑materiałów do pracy w grupach i w zespole klasowym oraz do samodzielnej pracy ucznia w klasie i poza zajęciami.

Praca uczniów podczas zajęć

Praca w grupach i zespole podczas zajęć

Film edukacyjny „Oznakowanie ładunków”

• Nauczyciel dzieli klasę na cztery grupy.

• Grupom przekazuje instrukcje: grupa pierwsza - „obejrzyjcie uważnie fragment filmu, skupiając się na znakach zasadniczych”, grupa druga - „obejrzyjcie uważnie fragment filmu, skupiając się na znakach informacyjnych”, grupa trzecia - „obejrzyjcie uważnie fragment filmu, skupiając się na znakach niebezpieczeństwa”, grupa czwarta - „obejrzyjcie uważnie fragment filmu, skupiając się na znakach manipulacyjnych”.

• Nauczyciel odtwarza po raz pierwszy fragment filmu „Oznakowania ładunków”(czas: 5:05 - 12:48)

• Po obejrzeniu fragmentu filmu nauczyciel, jeśli uczniowie zanotowali na kartce informacje, które odnaleźli na filmie.

• Uczniowie mogą w grupach samodzielnie odszukać w filmie właściwe informacje lub skorzystać z Internetu i słownika pojęć z e‑materiału.

• Po około 5 minutach pracy grupy prezentują swoje opracowania.

• Po każdej prezentacji notatki grupy nauczyciel prosi o uzupełnienie tego zagadnienia przez inne grupy. Sam uzupełnia na końcu.

• Teraz nauczyciel zmienia zagadnienia dla grup, przekazując kartki z notatkami odpowiednim grupom (kartkę z notatką grupy pierwszej przekazuje grupie drugie, kartkę grupy drugiej grupie trzeciej i notatkę grupy trzeciej grupie pierwszej).

• Prosi uczniów w grupie o utworzenie pięciu pytań testowych do tematu „Oznakowanie ładunków”: grupa druga - pytania dotyczące znaków zasadniczych, grupa trzecia - znaków informacyjnych, grupa czwarta - znaków niebezpieczeństwa, a grupa pierwsza - znaków manipulacyjnych.

• Nauczyciel sugeruje użycie notatek z otrzymanej kartki, opracowań książkowych lub wyszukania informacji w sieci. Grupy pytania i odpowiedzi notują na otrzymanej kartce.

• Nauczyciel prosi o zaprezentowanie pytań i wspólną odpowiedź uczniów (z wyłączeniem uczniów przygotowujących pytanie).

• Nauczyciel prosi o skopiowanie notatek przez każdego z uczniów (przepisanie lub wykonanie notatki fotograficznej).

Sekwencje filmowe „Zasady stosowania oznakowania podczas transportu”

• Nauczyciel dzieli klasę na dwa zespoły.

• Zadaniem pierwszego zespołu będzie analiza filmów i odnalezienie w internecie fotografii poprawnie wykonanych oznaczeń i opracowanie zasad stosowania oznakowania w punktach (jako procedura)

• Drugi zespół ma po analizie filmów wyrysować przykłady błędnych oznaczeń oraz opracować listę błędów popełnianych podczas oznakowania.

• Po 20 minutach pracy nauczyciel zmienia zadania zespołów.

• Teraz pierwszy zespół przegląda pracę zespołu drugiego i wskazuje błędy, które celowo zespół drugi popełnił na rysunkach.

• Zespół drugi „psuje” obrazki zespołu pierwszego wskazując jakie można byłoby błędy popełnić realizując oznaczenia inaczej.

• Nauczyciel prosi o prezentację tego zadania.

• Podsumowując wskazuje na umiejętność odnajdywania błędów i ich przewidywania w przypadku oznaczania środków transportu.

Wizualizacja oznakowania środków transportu i jednostek ładunkowych

• Nauczyciel prezentuje funkcjonalność wizualizacji. Wskazuje możliwość obejrzenia elementu między innymi w pełnej panoramie z perspektywy obserwatora obchodzącego obiekt wokół oraz w spojrzeniu na dół i do góry

• Nauczyciel dzieli grupę na dowolną liczbę grup.

• Uczniowie w grupach mają tak sterować wizualizacją, aby moc wykonać printscreen z pozycji, w jakiej trudno jest określić oznakowanie. Dodatkowo do przygotowują zadanie, w którym proszę o wskazanie właściwych miejsc mocowania lub oznakowania środków transportu układając do tego zadania historię.

• Każda grupa ma przygotować trzy takie „ujęcia”.

• Po ich wykonaniu prezentowane są zadania (grupa prezentuje ujęcie na tablicy interaktywnej i odczytuje zadanie), a wykonawcami tych zadań są wybrana przez nauczyciela losowo lub celowo grupa.

• Nauczyciel dokonuje wyborów tak, aby każda z grup miała równą liczbę szans.

• Podsumowując zajęcia nauczyciel wskazuje na umiejętność „innego spojrzenia” na oznakowanie i jego miejsca. Wskazuje na giętkość poruszania się po oznakowaniu, która przychodzi wraz z praktyką i ćwiczeniami.

Galeria zdjęć „Podział i rodzaje oznakowania ładunków”

• Nauczyciel przygotowuje działanie z galerią zdjęć drukując kilka obrazków tak, aby każdy z uczniów mógł dostać jeden.

• Na lekcji nauczyciel prezentuje galerię obrazków i prosi o zapamiętanie ich i ich opisów.

• Teraz rozdaje uczniom obrazki prosząc ich, aby nie pokazywali ich nikomu.

• Uczniowie mają zadanie zadawać pytania o obrazki kolegów tak, aby dowiedzieć się jaki obrazek z galerii posiada dany uczeń. Uczniowie pytani mogą odpowiadać tylko „tak” lub „nie”.

• Uczeń, który odnajdzie osobę o podobnym obrazku, poszukuje innych uczniów.

• Finalnie klasa grupuje się przy wspólnych obrazkach powtarzając wiadomości o tym jak wyglądają i co oznaczają obrazki.

• Nauczyciel podsumowując zajęcia wskazuje na to, że warto uczyć się treści dotyczących oznaczeń przez dopytywanie i powtarzanie.

Infografika „Podział oznakowania ładunków wykorzystywanych w transporcie”

• Nauczyciel dzieli klasę na cztery grupy.

• Prezentuje zawartość infografiki.

• Każdej grupie przydziela zadanie, w którym mają przeanalizować infografikę i odnaleźć oraz streścić powiązania pomiędzy oznakowaniem ...: grupa pierwsza - a ładunkiem, grupa druga - a środkiem transportu, trzecia grupa - ładunków niebezpiecznych a miejscem transportu, czwarta grupa - ładunku ponadgabarytowego a trasą transportu.

• Uczniowie prezentują te zależności w postaci notatki graficznej lub jako graf uzupełniając rysunek treścią określającą zależności.

• Nauczyciel prosi grupy o prezentację opracowanych zagadnień.

• W trakcie prezentowania przez grupę pozostałe wykonują w zeszycie notatkę z ich prezentacji tematu i komentarzy nauczyciela.

• Wybrane osoby prezentują swoją notatkę.

Interaktywne materiały sprawdzające

Interaktywne materiały sprawdzające pozwalają sprawdzić mikro dawki wiedzy. Dzięki zastosowaniu krótkich form uczniowie nie tylko sprawdzają się, ale także uczą się zagadnień, których wcześniej nie opanowali. Zadania sugerują również wagę zawartych w nim informacji. Nauczyciel po uprzednim sprawdzeniu może zasugerować uczniom, że są to fragmenty jednostek efektów kształcenia czyli elementów, które są sprawdzane podczas egzaminu zawodowego związanego z daną kwalifikacją obejmującą te zagadnienia.

Każdy materiał multimedialny może być dedykowany do właściwego e‑materiału, po którym lub w trakcie którego można wykorzystać dane ćwiczenie.

I tak ćwiczenie 2 - Charakterystyka znaków manipulacyjnych oraz ćwiczenie 8 - Informacje na oznakowaniach ćwiczenie 9 - Uzupełnianie informacji w oznakowaniach oraz ćwiczenie 10 - Informacje zawarte w oznakowaniach mogą być użyte do aktywizacji, powtórki lub sprawdzenia wiedzy związanej z filmem edukacyjnym „Oznakowania ładunków”.

Podsumowanie sekwencji filmowych można zrealizować stosując ćwiczenie 7 - Zasady stosowania oznakowania podczas transportu oraz ćwiczenie 3 - Charakterystyka klas oznaczeń niebezpiecznych

W relacji z wizualizacją są ćwiczenie 4 - Podział oznakowań w transporcie oraz ćwiczenie 5 - Podział znaków ze względu na funkcję.

Całość materiału można podsumować ćwiczeniem 1 - Oznakowanie ładunków podczas transportu, które jest testem na 45 minut o zawartości 20 pytań lub krzyżówkami z ćwiczenia 6 - Oznakowania w transporcie - informacje szczegółowe.

Interaktywne materiały sprawdzające pozwalają także zweryfikować samodzielnie przez ucznia poziom opanowania wiedzy i umiejętności z zakresu omawianych zagadnień.

Praca samodzielna ucznia podczas zajęć

Film edukacyjny „Oznakowanie ładunków”

• Nauczyciel informuje, że za chwilę odtworzy fragment filmu „Oznakowania ładunków”. Uczniowie będą mieli za zadanie dokładnie wsłuchiwać się w materiał i wypisywać odpowiednie informacje do tabeli.

• Nauczyciel opisuje zadanie: „Podzielcie kartkę A4 na tabele złożoną z czterech wierszy i trzech kolumn. Na podstawie obejrzanego fragmentu filmu macie wypisać w tabeli w czterech wierszach w pierwszej kolumnie informacje lub przykłady graficzne dotyczące - znaków zasadniczych, w czterech wierszach w drugiej kolumnie informacje lub przykłady graficzne dotyczące znaków informacyjnych, w czterech wierszach w trzeciej kolumnie informacje lub przykłady graficzne dotyczące znaków niebezpieczeństwa, w czterech wierszach w czwartej kolumnie informacje lub przykłady graficzne dotyczące znaków manipulacyjnych.

• Teraz nauczyciel prezentuje uczniom na lekcji film edukacyjny „Oznakowania ładunków”. Uczniowie wykonują notatki.

• Po zakończonej prezentacji fragmentu filmu nauczyciel dopytuje, czy wszystkie informacje zostały zapisane tabelarycznie.

• Daje uczniom jeszcze 10 minut, podczas których mają za zadanie sami znaleźć właściwy fragment w filmie i uzupełnić braki w notatce.

• Nauczyciel prosi o przedstawienie zebranych danych i omawia na forum znalezione informacje. Prosi uczniów po raz kolejny o uzupełnienie notatki.

• Nauczyciel w razie potrzeby udziela komentarza do niewłaściwie zamieszczonych informacji.

Galeria zdjęć „Podział i rodzaje oznakowania ładunków”

• Nauczyciel przygotowuje działanie z galerią zdjęć drukując obrazki i tnąc je na kawałki (jak puzzle).

• Teraz wysypuje wszystkie pocięte obrazki w kilku różnych miejscach i prosi uczniów, aby samodzielnie wybrali z tych miejsc i ułożyli co najmniej dwa obrazki.

• Nauczyciel tak miesza pocięte obrazki, żeby uczniowie starali się je dopasować, ale też, żeby te elementy znajdowały się w różnych miejscach.

• Uczniowie wykonują zadanie i czasem negocjują z innymi uczniami, aby Ci „oddali im” fragment, który wg nich pasuje do ich obrazka.

• Po ułożeniu dwóch obrazków uczniowie zamieszczaja poniżej nich opis, któy opisuje zdjęcie na odręcznie zapisanej kartce.

• Nauczyciel ocenia opisy i ułożone puzzle „zwiedzając” prywatne galerie uczniowskie.

• Podsumowując zajęcia omawia procesy uczenia się i grupowe, które zaszły podczas realizacji zadania.

Infografika „Podział oznakowania ładunków wykorzystywanych w transporcie”

• Nauczyciel prosi uczniów o samodzielne zapoznanie się z infografiką i wykonanie zadania.

• Zadaniem ucznia będzie zaproponowanie klasie czterech propozycji oznakowania wykonanych na podstawie zamieszczonych w materiale schematów oznakowania.

• Uczniowie mogą wykonać zadanie samodzielnie poprzez wykonanie grafik lub poprzez wyszukanie w internecie.

• Propozycje oznakowania mają być tak zaprezentowane klasie, aby dwa z nich były poprawne, a dwa nie poprawne.

• Uczniowie kolejno prezentują swoje pomysły, a klasa odgaduje, które są niepoprawne i dlaczego (oraz opisują właściwy schemat oznakowania)

Praca uczniów poza zajęciami

E‑materiał ułatwia nauczycielowi prowadzenie zajęć dydaktycznych pozwalając na przygotowanie się uczniów do realizacji tych zajęć.

Obszerność zagadnień powoduje, że nauczyciel może poprosić uczniów o utworzenie własnego słownika pojęć i słów, które znajdują się w e‑materiale, a których oni z różnych przyczyn nie znają (pomimo znajdującego się słownika zaprezentowanego przez autorów). Dzięki tej pracy uczeń będzie mógł wcześniej zapoznać się z fachowym słownictwem.

Daje to także możliwość takiego przeprowadzenia wstępu do tematu, w którym uczniowie zaprezentują pojęcia, których oni nie znają (słownik pojęć do e‑materiału może się w nich zawierać, ale należy zakładać, że wiele pojęć może być nieznanych ze względu na braki edukacyjne z poprzednich jednostek lekcyjnych).

Budowa wspólnego słownika podczas lekcji na podstawie pracy z pojęciami w domu (poza zajęciami) daje możliwość rozwijania uczniów w pracy samodzielnej (samodzielne zdobywanie wiedzy), autoanalizy (dowiadują się czego nie wiedzą, a co już powinni wiedzieć przy rzetelnej nauce) oraz poczucia pracy grupowej (wspólny słownik w oparci o jednostki, które go utworzyły).

Praca z uczniami z SPE i indywidualizowanie pracy z uczniem

Ważnym elementem pracy z tym e‑materiałem jest zapewnienie uczniom tylu możliwości pracy z nim, aby mogli pracować w sposób odpowiadający ich stylom uczenia się, potrzebom fizycznym, zainteresowaniom i umiejętnościom, na przykład (poza podanym powyżej generowaniem historii i na jej podstawie uzupełnianym dokumencie) wykonywanie zdań z lukami (o tym czego dotyczą zasady oznakowania) lub checklista, w której w pierwszej kolumnie są wszystkie ikony zawarte we wszystkich rodzajach oznaczeń, a w kolejnych kolumnach zaznaczamy tylko te, które dotyczą konkretnego rodzaju oznaczeń. Kolumny mogą mieć wtedy nagłówki: znaki zasadnicze, znaki informacyjne, znaki niebezpieczeństwa oraz znaki manipulacyjne.

Formy te są określane przez kryteria i efekty uczenia się, a także listy kontrolne i indywidualne wsparcie dla tych, którzy tego potrzebują w czasie planowania i realizacji z nimi zadań.

Dlatego zadaniem nauczyciela będzie zapewnienie komunikacji miedzy uczniami i uczniem a sobą podczas pracy z oznaczeniami i miejscami ich mocowania (gotowość do wspólnej analizy i tłumaczenia) oraz zapewnienie zróżnicowanych sposobów działania dopasowanych do ucznia (które w tym miejscu trudno przewidzieć).

Możliwości jest dużo. Począwszy od zmniejszania wymagania poprzez wskazanie znaków istnieją, miejsc oznaczania po tworzenie historii, na podstawie których wykonuje się oznaczenia lub nagrywanie materiałów wideo - samouczków z zasadami oznaczania lub popularnymi błędami (na podstawie tego e‑materiału).

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows $7$ lub nowszy

• OS X $10.11.6$ lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej $3 \mathrm{GB}$ RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $69.0.3497.100$

• Firefox w wersji $62.0.2$

• Safari w wersji $11.1$

• Opera w wersji $55.0.2994.44$

• Microsoft Edge w wersji $42.17134.1.0$

• Internet Explorer w wersji $11.0.9600.18124$

Urządzenia mobilne:

• $2 \mathrm{GB}$ RAM iPhone/iPad z systemem iOS $11$ lub nowszym

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium $69$ (lub nowszym) np. Chrome $69$, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej $420 \mathrm{px}$

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści