Budowa wózka napędnego
TKO.06. Montaż i eksploatacja środków transportu szynowego - technik elektroenergetyk transportu szynowego 311302
Przewodnik dla nauczyciela
Spis treści
Cele i efekty kształceniaCele i efekty kształcenia
Struktura e‑materiałuStruktura e‑materiału
Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik elektroenergetyk transportu szynowegoWskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik elektroenergetyk transportu szynowego
Wymagania techniczneWymagania techniczne
Cele i efekty kształcenia
E‑materiał uwzględnia treści, które pozwolą na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie technik elektroenergetyk transportu szynowego. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.
E‑zasób przeznaczony dla kwalifikacji:
TKO.06. Montaż i eksploatacja środków transportu szynowego wyodrębnionej w zawodzie technik elektroenergetyk transportu szynowego 311302
Cele kształcenia
Wspiera osiąganie celów kształcenia określonych dla kwalifikacji TKO.06. Montaż i eksploatacja środków transportu szynowego wyodrębnionej:
montowania i uruchamiania maszyn i urządzeń środków transportu szynowego na podstawie dokumentacji technicznej,
montowania i uruchamiania pomocniczych maszyn i urządzeń środków transportu szynowego na podstawie dokumentacji technicznej
diagnozowania, konserwacji i naprawy środków transportu szynowego,
eksploatowania środków transportu szynowego
Pozwala nabywać kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje w zakresie wielojęzyczności,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,
kompetencje w zakresie przedsiębiorczości,
Efekty kształcenia
TKO.06.3. Montaż środków transportu szynowego
Uczeń:
2) charakteryzuje elementy podwozia pojazdu szynowego
TKO.06.5. Przygotowanie do uzyskania licencji maszynisty
Uczeń:
4) charakteryzuje budowę pojazdów kolejowych
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Struktura e‑materiału
Wprowadzenie
Wprowadzenie
Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.
Materiał multimedialny
W przypadku tego e‑materiału, który ułatwia uczącemu przyswojenie wiedzy jest to:
Sekwencje filmowe
Budowa wózka napędnego pojazdu trakcyjnego
Sekwencje filmoweBudowa wózka napędnego pojazdu trakcyjnego
— to sekwencji filmowych prezentujących:1.Budowa wózka napędnego pojazdu trakcyjnego (omówienie słowne budowy i współdziałania elementów wózka napędnego).
2.Budowa i rodzaje ostojnicy wózka
3.dotyczy sposobów odsprężynowania wózka,
4.dotyczy elementów połączenia wózka z nadwoziem,
5.dotyczy budowy zestawów kołowych,
6.dotyczy budowy elementów napędowych i sposobów przeniesienia napędu na zestawy kołowe,
7.dotyczy rodzajów elementów hamulcowych wózka ich konstrukcji i działania.
8.Sprzęt wykorzystywany do diagnozowania, konserwacji i naprawy wózków napędnych.Materiały dodatkowe w postaci załączonej dokumentacji: „Dokumentacja związana z wykonywaniem czynności diagnozowania, konserwacji i naprawy wózka napędnego”
Wizualizacja w modelu 3D
Wizualizacja wózka napędowego
Wizualizacja w modelu 3DWizualizacja wózka napędowego
— umożliwia obserwację wózka napędnego z zewnątrz w pełnej panoramie, z perspektywy obserwatora obchodzącego obiekt wokół, oraz w spojrzeniu na dół i do góry, a także zbliżenie na poszczególne elementy wózka.Atlas interaktywny
Elementy budowy wózka napędowego
Atlas interaktywnyElementy budowy wózka napędowego
— zawiera grafiki przedstawiające: ostoję wózka, elementy usprężynowania, rodzaje sprężyn, maźnice, czop skrętu, belkę bujakową, elementy siłowe hamulca, elementy połączenia wózka z nadwoziem, elementy przeniesienia napędu na zestawy kołowe, zestawy kołowe, łożyska osiowe, silnik trakcyjny i sposoby jego zawieszenia.Obudowa dydaktyczna
Interaktywne materiały sprawdzające
Interaktywne materiały sprawdzające
pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności zawartych w e‑materiale.Słownik pojęć dla e‑materiału
Słownik pojęć dla e‑materiału
zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym materiale.Przewodnik dla nauczyciela
Przewodnik dla nauczyciela
zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.Przewodnik dla uczącego się
Przewodnik dla uczącego się
zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.Netografia i bibliografia
Netografia i bibliografia
stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.Instrukcja użytkowania
Instrukcja użytkowania
objaśnia działanie zasobu oraz poszczególnych jego elementów.
- Wprowadzenie
Budowa wózka napędnego pojazdu trakcyjnegoSekwencje filmowe
Wizualizacja wózka napędnegoWizualizacja 3D
Elementy budowy wózka napędnegoAtlas interaktywny
Interaktywne materiały sprawdzające
Słownik pojęć dla e-materiału
Przewodnik dla uczącego się
Netografia i bibliografia
Instrukcja użytkowania
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik transportu kolejowego
E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną wspomagającą proces kształcenia zawodowego. Ułatwi on uczniom zapamiętanie pojęć związanych z budową wózka jezdnego.
Poniżej zamieszczone zostały propozycje wykorzystania poszczególnych elementów e‑materiałów do pracy w grupach i w zespole klasowym oraz do samodzielnej pracy ucznia w klasie i poza zajęciami.
Praca uczniów podczas zajęć
Praca w grupach i zespole podczas zajęć
Atlas interaktywny „Budowa wózka napędowego pojazdu trakcyjnego”
Nauczyciel pokazuje uczniom na zajęciach atlas interaktywny „Budowa wózka napędowego pojazdu trakcyjnego”.
W trakcie przeglądania atlasu pozwala uczniom zadawać pytania i udziela na nie odpowiedzi.
Nauczyciel uprzedza, że zaprezentowane w atlasie informacje będą potrzebne do wykonania ćwiczenia.
Po zakończonej prezentacji nauczyciel dzieli uczniów na pięć grup, rozdaje im małe kartki i długopisy. Następnie każda z grup ma za zadanie przygotować sześć pytań, które posłużą do stworzenia gry edukacyjnej przypominającej grę „ sekund” i dotyczących budowy wózka napędowego. Ważnym aspektem jest, aby pytania były proste i wymagały konkretnej odpowiedzi.
Gra „ sekund” polega na odpowiedź na pytanie, które skonstruowane jest w formie „Wymień trzy ... „. Uczeń lub grupa na to pytanie odpowiadająca ma sekund na wymienienie trzech rzeczy, które są odpowiedzią na hasło.
Po zakończeniu pracy grupy oddają kartki z pytaniami nauczycielowi, a ten odkłada na bok kartki z powtarzającymi się pytaniami, a pozostałe wkłada do kapelusza.
Grupy mają możliwość zagrania w grę. Przedstawiciele każdej grupy losują pytania i zadaniem uczniów jest odpowiedzenie na nie w ciągu pięć sekund. Nauczyciel koryguje ewentualne błędne odpowiedzi.
Członkowie grupy, która udzieli największej ilości prawidłowych odpowiedzi, mogą zostać nagrodzeni przez nauczyciela ocenami lub pochwałami.
Sekwencje filmowe
Nauczyciel dzieli klasę na grupy -osobowe.
Każda grupa ma za zadanie obejrzeć sekwencję filmową właściwa dla siebie:
grupa „Budowa wózka napędnego pojazdu trakcyjnego”, „Budowa i rodzaje ostojnicy wózka” oraz „Sposoby odsprężynowania wózka”
grupa „Połączenie wózka z nadwoziem” oraz „Elementy hamulcowe wózka, ich konstrukcja i działanie”
grupa „Zestawy kołowe” oraz „Elementy napędowe i sposoby przeniesienia napędu na zestawy kołowe”
Uczniowie, na podstawie obejrzanych sekwencji filmowych budują scenariusz maksymalnie -minutowego filmiku, który składał się będzie z rozmów osób rozmawiających o budowie wózka napędowego (aspektach wskazanych w przydzielonych sekwencjach filmowych).
W każdym materiale grupa ma zawrzeć dwa błędy związane z „dialogowanym tematem”, które pozostałe grupy mają zauważyć podczas oglądania.
Nauczyciel informuje, że założeniem scenariusza jest takie jego napisanie (a potem zrealizowanie w postaci wideo), aby uczniowie, którzy będą go oglądali mieli kłopoty z rozszyfrowaniem, które elementy są błędne.
Po napisaniu scenariusza (lub jego zarysu) uczniowie z grupach przy użyciu smartfona nagrywają materiał wideo. Role w dialogach przypisują sobie sami.
Nauczyciel prosi o przesłanie lub udostępnienie materiałów wideo przez grupy (prywatny link YouTube lub przestrzeń chmurowa (OneDrive, Google Drive lub inne)).
Teraz prezentuje filmiki, a grupy, które nie są autorami filmiku mają rozszyfrować, gdzie są błędy, jakie to błędy i jak to powinno wyglądać.
Nauczyciel może to wykonać w formie konkursu.
Nauczyciel podsumowuje zajęcia porównuje informacje zawarte w sekwencjach i te użyte w dialogach. Wskazuje na to, że wykonanie scenariusza pokazuje na jakie elementy grupy zwróciły uwagę. Sam wskazuje również najważniejsze elementy sekwencji filmowych, które ze względów konstrukcyjnych są ciekawe.
Wizualizacja modelu w grafice 2D lub 3D
Nauczyciel prezentuje uczniom na lekcji wizualizacje i posługiwanie się tym multimedium.
Dzieli uczniów na cztery grupy, którym przydziela pierwszą lub drugą wizualizację.
Zadaniem grup będzie przeanalizowanie wizualizacji i opisanie miejsca jakiegoś elementu umieszczonego na niej w ten sposób, aby druga grupa potrafiła odpowiedzieć na pytanie „Jaki element został opisany?”. Opis ma być tak skonstruowany, aby uczniowie z grupy, która ma tą samą wizualizacje odgadli o jakim elemencie mowa, a uczniowie z grupy drugiej i czwartej udzielili nieprawidłowej odpowiedzi.
Grupy wykonują zadanie, w którym mają przygotować trzy takie opisy.
Po przygotowaniu opisów nauczyciel rozpoczyna grę.
Swój pierwszy opis czytają uczniowie grupy pierwszej (pierwsza wizualizacja).
Grupa druga i czwarta (które miały przygotować opisy do drugiej wizualizacji) posługując się wizualizacją grupy pierwszej starają się odgadnąć miejsce opisu (zapisują to na kartce i oddają nauczycielowi). To samo robi grupa trzecie.
Jeśli którejś z grup uda się odgadnąć opisywane miejsce, to ta grupa dostaje punkt.
Grupa pierwsza nie dostaje punktu, jeśli odgadnie grupa druga i czwarta lub jeśli grupa trzecie nie wskaże poprawnego miejsca. Jeśli grupie trzeciej się uda - grupa pierwsza otrzymuje punkt. Dodatkowo, jeśli któraś z grup ( lub ) nie odgadnie — również otrzymuje punkt (zatem ma możliwość otrzymania dwóch punktów jeśli grupa i nie zgadnie, a grupa właściwie wskaże miejsce opisu).
Kolejno grupy zadają sobie zadania znalezienia opisywanego miejsca na wizualizacji (grupa , , ) i tak jeszcze dwie rundy.
Po każdym odgadywaniu miejsca opisu wizualizacji nauczyciel prosi jedną z grup o wskazanie miejsca na tablicy interaktywnej z wyświetlonym multimedium.
Podsumowując nauczyciel wskazuje na wartość analizy wizualnej podczas nauki budowy elementu lub urządzenia.
Interaktywne materiały sprawdzające
Sposób użycie tych materiałów będzie zależał w dużej mierze od sytuacji i procesu dydaktycznego, w którego trakcie te elementy będą wykorzystywane.
Interaktywne materiały mogą być dedykowane do konkretnych e‑materiałów:
Ćwiczenie . — Części wózka napędnego uzupełnią działania z multimediami atlas interaktywny lub wizualizacja
Ćwiczenie . — Układ napędowy, hamulcowy, nadwozie to materiał dedykowany przede wszystkim do sekwencji filmowych o podobnych zagadnieniach
Ćwiczenie . — Komponenty wózka idealnie nadaje się do aktywizacji, podsumowania lub zainspirowania uczniów podczas działań z multimedium wizualizacja oraz atlas interaktywny
Do wstępnego podsumowywania nauczyciel może użyć ćwiczenia . — Elementy budowy. Krzyżówka daje możliwość przypomnienia sobie całościowo zagadnień związanych z budowa wózka napędowego, a ćwiczenie . — Budowa wózka to idealny posttest (chociaż można go również użyć jako testu wprowadzającego zagadnienie)
W odpowiednim momencie analizy e‑materiału nauczyciel może przerwać działanie z e‑materiałem i poprosić uczniów w grupie o wykonanie zadania. Ten przerywnik może stanowić aktywizację dla grupy, która zadanie związane z e‑materiałem wykonała lub naprowadzenie na „właściwe tory” przy pracy z notatką. Ćwiczenie sprawdzające może stanowić także przewrotnie zainteresowanie tematem. Wykazanie luk wiedzowych może skutkować zaciekawieniem danym materiałem (do którego przewidziane jest zadanie z puli „interaktywne materiały sprawdzające”).
Nauczyciel może użyć krzyżówki złożonej z haseł do wprowadzenia do zajęć lub do ich podsumowania.
Przed pracą z e‑materiałem dobrze jest zapoznać się z propozycjami interaktywnych materiałów sprawdzających i skorzystać z tych, które są zgodne z konwencją naszej lekcji.
Praca samodzielna ucznia podczas zajęć
Atlas interaktywny „Budowa wózka napędowego pojazdu trakcyjnego”
Podczas zajęć nauczyciel pokazuje uczniom atlas interaktywny. Omawia zawartość e‑materiału. Uczniowie mają możliwość zapoznania się z elementami wózka napędowego
Nauczyciel prosi każdego z uczniów o przygotowanie pięć pytań dotyczących treści zawartych w atlasie interaktywnym.
Każdy uczeń w oparciu o e‑materiał „Budowa wózka napędowego pojazdu trakcyjnego” stara się ułożyć pytań quizowych z czterema odpowiedziami i zaznaczoną odpowiedzią poprawną.
Uczniowie prezentują swoje pytania podczas zajęć w taki sposób, że reszta klasy (każdy uczeń z osobna) wskazuje właściwą (jedną z czterech). Autor pytania koryguje ich odpowiedzi. Jeśli sam wskazuje niewłaściwą lub niejednoznaczną odpowiedź, poprawia go nauczyciel.
Następnie nauczyciel wyświetla kolejny raz atlas interaktywny „Budowa wózka napędowego pojazdu trakcyjnego” i wskazuje obszary ważne, które nie zostały ujęte w pytaniach uczniów.
Sekwencje filmowe
Nauczyciel przyznaje dostęp do dwóch sekwencji filmowych: „Dokumentacja związana z wykonywaniem czynności diagnozowania, konserwacji i naprawy wózka napędnego” oraz „Sprzęt wykorzystywany do diagnozowania, konserwacji i naprawy wózków napędnych.
Informuje uczniów na lekcji, że ich zadaniem indywidualnym będzie przeanalizowanie materiału video i zapisanie w postaci cyfrowej mapy myślowej notatki prezentującej wszystkie dokumenty i sprzęt do diagnostyki, konserwacji i naprawiania wózków. Uczniowie mogą użyć do generowania mapy narzędzia do tworzenia mapy online https://creately.com, MS Word lub OneNote.
Dodatkowo przy każdym elemencie mapy uczniowie mają za zadanie znaleźć i zapisać link do krótkiego filmiku lub zdjęcia dotyczącego np.: sprzętu do diagnozy, konserwacji lub naprawy lub samego procesu. Jest to jednak działanie fakultatywne (i zasługujące na pochwałę zaangażowania ucznia)
Mapa wykonana przez ucznia ma zawierać informacje o: dokumentacji, osobach, które je wypełniają i odbierają, sytuacjach, w których należy tą dokumentację uzupełniać (to mogą być punkty znaczące mapy, które zostaną uszczegółowione o informacje z filmu lub Internetu) oraz opisy sprzętu.
Wybrani uczniowie prezentują swoje mapy.
Nauczyciel zbiera pomysły i wspólnie z uczniami buduje wspólną mapę uzupełniając ją o linki do filmów lub zdjęć, które znaleźli podczas pracy samodzielnej.
Link do gotowej wspólnej mapy przesyła uczniom jako notatkę.
Wizualizacja modelu w grafice 2D lub 3D
Nauczyciel prezentuje sposób poruszania się po wizualizacji.
Prosi uczniów o wypisanie z wizualizacji pojęć (elementów wózka) i utworzenie z niego dwóch map pojęciowych o kształcie wózka.
Mapy mają opierać się na „spojrzeniu” z boku i z dołu wózka. Pojęcia z ich opisami powinny wskazywać miejsce ich występowania i kształt (od odpowiednio możliwy sposób).
Uczniowie prezentują swoje mapy na forum klasy.
Najciekawsze mapy z prezentowanych inni uczniowie dokumentują w postaci wykonania zdjęć.
Nauczyciel wskazuje na walory uczenia się poprzez połączenie tekstu i kształtu notatki (notatka wizualna)
Interaktywne materiały sprawdzające
Interaktywne materiały sprawdzające pozwalają sprawdzić samodzielnie przez ucznia rozpoznawalność elementów wózka napędowego. Dzięki nim uczeń może ocenić swoje postępy lub otrzymać szybką informację zwrotną dotyczącą tego, czego powinien sie jeszcze nauczyć.
Praca uczniów poza zajęciami
E‑materiał ułatwia nauczycielowi prowadzenie zajęć dydaktycznych rozszerzając ją i o zagadnieniach poruszanych na niej dyskutując na podstawie wstępnego przygotowania się uczniów do jej przeprowadzenia. Dodatkowym uatrakcyjnieniem zajęć może być przygotowanie pomocy dydaktycznych przez każdego ucznia dla innych osób w klasie. Można zaproponować uczniom wykonanie puzzle z budową wózka dla kolegów.
Przed lekcją
Uczniowie na prośbę nauczyciela wybierają jedno ujęcie z wizualizacji generując z niego obrazek do puzzli. W miejsce cyfr wpisują w prostym programie graficznym nazwy elementów (wystarczającym może być program Paint).
Uczniowie korzystając z technologii generują puzzle (https://puzzlefactory.pl/pl/puzzle-ze-zdj%C4%99cia), drukują je ( sztuki) i je wycinają.
Osoby mniej biegłe mogą to zrobić ręcznie.
Puzzle „wzorzec” (który podpisują na odwrocie jako autorzy) i elementy pocięte zamykają w kopercie.
Podczas lekcji
Nauczyciel zbiera prace od uczniów i rozdaje puzzle do pracy indywidualnej.
Uczniowie samodzielnie układają puzzle i w notatce opisują miejsce występowania elementów i ich opis (na podstawie materiałów znalezionych w Internecie lub w e‑materiałach).
Nauczyciel podczas przekazywania informacji o wykonaniu puzzle może określić ich ilość (co określi orientacyjny czas ich układania).
Praca z uczniami z
E‑materiały są dobrą podstawą do pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Nauczyciel analizując możliwość użycia ich w pracy z uczniem powinien rozważyć stan aktywności ucznia. Ważnym elementem jest rozbudzanie zainteresowań ucznia zagadnieniami prezentowanymi w tych e‑materiałach. Konieczne jest odniesienie prezentowanej teorii do modelu funkcjonowania ucznia w świecie stosującym te teorie. Ważnym jest mocne wskazanie działania tych teorii w praktyce. Taki przykładem może być np.: możliwość obserwacji wózka napędowego podczas przyglądania się urządzeniom transportu szynowego (np.: pociągom ma stacji) podczas przebywania w strefie pasażera na dworcu kolejowym (ale z wiedzą z zakresu kolejnictwa).
Dzięki różnym podejściom do tych samych zagadnień teoretycznych budujemy umiejętności poznawania przez ucznia świata zewnętrznego oraz zasad postępowania, rozumowania i działania. Dobrym przykładem jest pokazanie zdjęć i wizualizacji (obraz stały w zdjęciach i możliwość dostosowania widoku poprzez odpowiednie ustawienie wizualizacji).
Dzięki pracy w parach oraz zastosowaniu metody wymuszonych konsultacji zachodzi doskonalenie mechanizmu podejmowania decyzji przez ucznia np.: podczas zadań w klasie z atlasem interaktywnym lub sekwencjami filmowymi.
Bardzo ważnym przy odpowiednim doborze elementu e‑materiału jest podejście typu „dziecko ma problem, chcę mu pomóc”. Wariantowość tych e‑materiałów pomaga nauczycielowi pamiętać o tej zasadzie.
Indywidualizowanie pracy z uczniem
Te e‑materiały dają dużą swobodę w indywidualizacji procesu nauczania i uczenia się. Wieloaspektowe podejście, pojawienie się wizualizacji daje możliwość zastosowania wielu wariantów pracy z e‑materiałem.
Przykładem zastosowania różnych części e‑materiału do indywidualizacji i możliwości zróżnicowania chociażby poziomu trudności przyswajania materiału może być wątek budowy wózka napędowego w różny sposób pojawiający się w różnych multimediach tego e‑materiału:
W sekwencjach filmowych uczeń otrzymuje wiedzę, którą biernie odbiera. Zawiera ona wstępny opis, a zaraz potem uszczegółowienie, ale z dużą dawką wiedzy podaną poprzez lektora i obraz.
W atlasie multimedialnym kolejne układy i elementy wózków widłowych są prezentowane na płaskim rysunku z opisami (ale opisów nie jest tak dużo jak informacji w filmie
W wizualizacji trzeba podejmować decyzje, z której strony chcemy spojrzeć na dany element i jakie szczegóły poznać.
Różne ujęcia podobnego zagadnienia w różnym stopniu trudności, który można dostosować do potrzeb ucznia. Efekt osiągnięty różnymi sposobami jest ten sam. W jednym przypadku może składać się z zastosowania jednego e‑materiału, a w innym przypadku może wymagać wprowadzenia (np.: interaktywnych materiałów sprawdzających obejmujących zagadnienie do zwiększenia ciekawości lub wizualizacji wymagającej ustawienia widoku).
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Wymagania techniczne
Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.
System operacyjny:
Windows lub nowszy
OS X lub nowszy
GNU/Linux z jądrem w wersji lub nowszej RAM
Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:
Chrome w wersji
Firefox w wersji
Safari w wersji
Opera w wersji
Microsoft Edge w wersji
Internet Explorer w wersji
Urządzenia mobilne:
RAM iPhone/iPad z systemem iOS lub nowszym
Tablet/Smartphone z systemem Android (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium (lub nowszym) np. Chrome , Samsung Browser , szerokość co najmniej
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści